དཔྱད་རྩོམ།

ཐེའི་ལེནྜའི་དགེ་སློང་མ་ཐོག་མ་དྷ་མ་ནན་དཱ་ (Dhammanada) ཡིས་བརྗོད་དོན། སྟོན་པ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ནི་ཕོ་མོ་འདྲ་མཉམ་གཟིགས་མཁན་ཐོག་མ་དེ་རེད། གང་ཡིན་ཟེར་ན་ཁོང་གིས་སྐྱེས་པ་དང་བུད་མེད་གཉིས་ལ་གཟིགས་ཕྱོགས་འདྲ་མཉམ་གནང་ཡོད་པ་རེད། མདོར་བསྡུས་ན། སྟོན་པ་ཁོང་ནི་སྐྱེས་པ་དང་འདྲ་བར་བུད་མེད་ལའང་སངས་རྒྱས་ཀྱི་གོ་འཕང་ཐོབ་ཐུབ་ཀྱི་རེད་ཅེས་ཁ་གསལ་གསུང་མཁན་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་དབུ་ཁྲིད་ཐོག་མ་དེ་ཡིན་ཞིང་། ཆོས་ལུགས་གཞན་པའི་དབུ་ཁྲིད་སུས་ཀྱང་དེ་ དེ་ལས་མང་་་

ད་ནི་རྒྱལ་པོ་མྱ་ངན་མེད་ཀྱི་མཛད་པ་བཤད་དེ། རྒྱལ་པོ་མྱ་ངན་མེད་པ་ཡིས། །མཛད་པ་བརྒྱད་ཀྱི་མཆོད་རྟེན་བརྒྱད། །འཛམ་བུའི་གླིང་དུ་སྐུ་གདུང་གི །མཆོད་རྟེན་བྱེ་བ་མཛད་པ་ཡིན། །སངས་རྒྱས་འདས་ནས་ལོ་བརྒྱ་ལྷག་པ་ན་རྡོ་རྗེ་གདན་ནས་ཤར་ཕྱོགས་སུ་དཔག་ཚད་བཅུའི་ས་གཱདྒའི་འགྲམ་གྱི་གྲོང་ཁྱེར་མེ་ཏོག་རྒྱས་པ་ཞེས་བྱ་བར་རྒྱལ་པོ་མྱ་ངན་མེད་ཅེས་བྱ་བ་བྱུང་ངོ་། །དེ་ལ་ཕུ་བོ་བཅུ་བདུན་ཡོད་པ་ལ་སྤུན་རྣམས་རྒྱལ་སྲིད་གང་གིས་བྱེད་བྲམ་ཟེ དེ་ལས་མང་་་

དེ་ཡང་གངས་ཅན་མཁས་པའི་གཙུག་རྒྱན་འཇམ་མགོན་ས་སྐྱ་པཎྜི་ཏ་ཆེན་པོ་ཀུན་དགའ་རྒྱལ་མཚན་དཔལ་བཟང་པོ་མཆོག་ (1182-1251) ནི། དུས་རབས་བཅུ་གཉིས་པའི་དུས་མཇུག་ཏུ་བྱོན་ཏེ། རང་ཡུལ་གངས་ཅན་ལྗོངས་འདིར་རླབས་ཆེན་གྱི་མཛད་ཆེན་བཞི་འཇོག་པར་མཛད་པ་ནི། ༡༽ བོད་ལ་རིག་པའི་གནས་བཅུ་ཆ་ཚང་བ་དག་ཐེར་སྲོལ་གཏོད་མཛད་པ། ༢༽ བོད་མི་རིགས་སོག་པོའི་དམག་གི་གདུག་རྩུབ་ལས་བསྐྱབས་པར་མཛད་པ། ༣༽ ལུང་རིགས་བརྒལ་རྟགས་སྒོ་ནས་མུ་སྟེགས་འཕྲོག་བྱེད་དགའ་བོ་ཕམ་པར་མཛད་ དེ་ལས་མང་་་

༼ གཅིག རྒྱ་གར་གྱི་མུ་འབྲེལ་བརྙན་འཕྲིན་ཟློས་གར«སངས་རྒྱས»ཞེས་པ་འདི་ནི། སྟོན་པ་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱི་སྐུ་ཚེའི་བྱུང་བ་བརྗོད་པ་ཞིག་སྟེ། དེ་ཡང་ཐེག་པ་ཆེན་པོ་ལྟར་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའི་ལུགས་སུ་མ་བརྗོད་པར་རང་ཅག་སྐྱེ་བོ་ཐ་མལ་བའི་ངོར་ཇི་ལྟར་སྣང་བའི་བྱུང་རབས་ལ་གཞིར་བཟུང་ནས་བཟོས་པ་ཞིག་རེད། འདིའི་འཁྲབ་གཞུང་འབྲི་སྐབས། བརྙན་འཕྲིན་ཟློས་གར་གསར་བཟོའི་དགོས་མཁོ་ལ་དམིགས་ཏེ། མཛད་རྣམ་གྱི་ཆ་ཤས་རྣམས་སུ་འཕྲི་སྣོན་ཅུང་ཟད་བགྱིས་ཡོད་པ་ལྟ་ཅི་ དེ་ལས་མང་་་

བཀས་བཅད་དམ་སྐད་གསར་བཅད་གཉིས་ཀ་ཡང་སུམ་རྟགས་གཉིས་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་སྟབས་སུམ་རྟགས་གཉིས་ཐོག་མ་བྱུང་ཚུལ་དང་འབྲེལ་བཀས་བཅད་ཀྱི་སྐོར་ཞུ་རྒྱུ་ནི། བོད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཁག་ཏུ་སློབ་དཔོན་ཐོན་མི་འཁྲུངས་འདས་ཀྱི་སྐོར་བཞེད་པ་མི་མཐུན་པ་དུ་མ་སྣང་བས་ཁ་ཚོན་བཅད་ནས་འཁྲུངས་འདས་ཀྱི་སྐོར་ཞུ་པ་དཀའ་ཡང་།ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ཡིག་རྙིང་ཁག་ལ་གཞི་བཅོལ་ནས་ཅུང་ཞུས་པའི་ཁུལ་ལ་འབད་ཀྱི་ཡིན། ཉན་ཤུལ་རྡོ་རྗེ་དོན་གྲུབ་ཀྱིས་སུམ་རྟགས་གཉིས་ཀྱི་རྩ་བའི་རྩོམ་ དེ་ལས་མང་་་

རྟགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ནི། རྟགས་སུ་བཀོད་པའམ་རྒྱུ་མཚན་དུ་བཀོད་པའོ། །སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་རྟགས་དང་།རྒྱུ་མཚན། གཏན་ཚིགས་རྣམས་དོན་གཅིག་གོ །གཏན་ཚིགས་ཀྱི་སྒྲ་བཤད་ནི། གཏན་དུ་གནས་པ་ལས་མི་འདའ་བར་བྱེད་པའི་ཚིགས་སོ།། གཞི་གྲུབ་ན་རྟགས་སུ་འགོད་རུང་བས་ཁྱབ་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་གཞི་གྲུབ་ན་རྟགས་སུ་འགྱུར་རུང་བས་ཁྱབ་ཀྱང་རྟགས་ཡིན་པས་མ་ཁྱབ་པོ།།དེའང་སྐབས་གང་དང་གང་གི་སྐབས་ན་རྟགས་སུ་བཀོད་པ་དེ་དང་དེའི་སྐབས་སུ་རྟགས་ཡིན་པ་ལས་ཤེས་བྱེད་དུ་འཇོག་པའི་ དེ་ལས་མང་་་

འུ་ཅག་འགྲོ་བ་ཡོངས་རྫོགས་དེ་འདིའི་རྣམ་བཞག་དང་ས་མཚམས་དབྱེ་བ་ཇི་བཞིན་མ་ཤེས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་དཀའ་རྙོག་དང་དགག་སྒྲུབ་བར་མ་ཆད་པར་ཆུ་བོའི་རྒྱུན་ལྟར་དུ་འབྱུང་འདུག་ཡོད་པ་རེད། དེ་ཙམ་དུ་མ་ཟད་སྐྱེ་བ་སྔ་ཕྱི་ཡོད་མེད་ཀྱི་འགལ་ཟླ་དང་། ཚན་རིག་དང་ནང་པའི་བར་གྱི་འགལ་འདུ་དང་། མུ་སྟེགས་པ་དང་སངས་རྒྱས་པའི་བར་གྱི་འགལ་བ། ལྷག་ཏུ་དངོས་སྨྲ་བའམ་རྒྱང་འཕེན་པ་དང་སེམས་གཙོ་སྨྲ་བའི་བར་སོགས་འདོད་ཚུལ་མི་མཐུན་པ་ཕལ་མོ་ དེ་ལས་མང་་་

བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་ས་སྐྱ་པཎྜི་ཏའི་ཞལ་སྔ་ནས་བསྩལ་བའི”རྟོག་གེ་འཁྲུལ་བ་འཇོམ”པའི་ཚད་མའི་བསྟན་བཅོས་ཆེན་མོ་རིགས་པའི་གཏེར་ཞེས་བྱ་བའི་གཞུང་འདིའི་འཕྲིན་ལས་དང་ཤུགས་རྐྱེན་ནི་བོད་གངས་རིའི་ལྗོངས་འདིར་ངོ་མཚར་ཞིང་། བློས་དཔོག་པར་དཀའ་བ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད། དེ་ཡང་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་གང་གི་རང་འགྲེལ་དང་བཅས་པར་བརྩམས་ཡོད་ཅིང་། ཀུན་མཁྱེན་འཇམ་དབྱངས་བཤད་པ་སོགས་ཀྱིས་དེ་ཉིད་རང་འགྲེལ་མིན་པར་བཞེད་མོད། རྩ་བ་ནི་གང་དུའང་དཀྱོགས་ཀྱང་སླ་མོད། འགྲེལ་བ་ཁ་གསལ་བས། དེ་ལས་མང་་་

སྤྱིར་བཏང་དེ་རིང་ཁ་སང་བདེན་པའི་གཤིས་ག་རེ་ཡིན་མིན་ལ་མ་ལྟོས་པར། ཕོ་ཤེད་ཆེ་ཆུང་གིས་ཁ་གང་མགྱོགས་དང་ལག་གང་བདེ་བྱས་ནས་ཆོས་སྲིད་ཀྱི་བྱུང་རབས་དང་། བླ་མའི་རྣམ་ཐར། ཐ་ན་རང་ཉིད་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་ཡན་ཆོད་རྫུན་བཟོ་བྱེད་བཞིན་ཡོད། དེ་འདྲའི་གནས་སྐབས་སུ་དམ་པ་དག་ནི་བླུན་པོའི་རྩོད་གྲོགས་མིན་པས་ཞལ་བཙུམས་ནས་བཞུགས་ཡོད། བླུན་པོ་ང་འདྲ་བ་ཚོས་ནི་འགྲན་རྩོད་བྱེད་ཀྱིན་པའི་སྐབས་རེད། དེའི་ནང་ནས་ཀྱང་འགའ་རེ་ལ་ནི་རྒྱུ་མཚན་དང་ དེ་ལས་མང་་་

བླ་མ་དང་གཉིས་སུ་མེད་པའི་རྗེ་བཙུན་འཇམ་དཔལ་དབྱངས་ལ་སྒོ་གསུམ་གུས་པས་ཕྱག་འཚལ་ཞིང་།
སྐྱབས་སུ་མཆིའོ།། དུས་ཀུན་ཏུ་རྗེས་སུ་བཟུང་དུ་གསོལ། ཀུན་རྫོབ་རྒྱུ་འབྲས་འཆིང་ལས་གྲོལ་ཀྱང་འཁྲུལ་ངོར་རྒྱུ་འབྲས་མ་ནོར་སྟོན། ། ཀུན་རྫོབ་ཆོས་རྣམས་རྟེན་འབྲེལ་ཡིན་ཀྱང་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་སུ་མཉམ་པར་སྟོན། ། ཀུན་ཀྱང་དབྱིངས་སུ་ཞི་བར་རྟོགས་ཀྱང་ཆོས་དབྱིངས་ངང་ནས་འོད་གསལ་སྟོན། ། གདུལ་བྱའི་བློ་དང་གང་འཚམས་ཆོས་སྟོན་རྣམ་འདྲེན་བཞི་པ་གང་དེར་འདུད། ། རྒྱལ་བའི་གསུང་རབ་ནམ་མཁའི་དབྱིངས་སུ། ། རབ་ དེ་ལས་མང་་་

སྤྱིར་བཏང་། བོད་ཁ་བ་གངས་ཅན་ལ་མཚོན་ན། སྔར་གྱི་ལོ་རྒྱུས་སྟེང་དམག་གི་སྟོབས་ཆེས་ཆེར་རྒྱས་མྱོང་བས། དམག་དོན་སྐོར་གྱི་རིག་གནས་ཀྱང་ཅུང་ཟད་དར་ཡོད་ངེས། དེ་བཞིན་བཟའ་བཏུང་མཁོ་སྒྲུབ་ཀྱི་རིག་གནས་དང་། རང་གི་དགོས་མཁོ་བསྐང་ནུས་པའི་བཟོ་ལས་ལག་རྩལ་སོགས་ཀྱང་ཕྲན་བུ་ཕྲན་བུ་རེ་དར་ཡོད་འདུག འོན་ཀྱང་བར་སྐབས་ནས་ལོ་རྒྱུས་ལ་འགྱུར་བ་ཕྱིན་ཏེ། རིམ་གྱིས་བོད་མིའི་འདུ་ཤེས་འཛིན་ཚུལ་དང་། བསམ་བློའི་རྩ་བ་ནང་པའི་ཆོས་ལ་ཐུག་ཅིང་། ནང་ཆོས་ཀྱི་ དེ་ལས་མང་་་

ལྷ་ལྡན་ཞེས་པ་ནི་ལྷ་ཇོ་བོ་ཤཱཀྱ་མུ་ནེ་བཞུགས་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཆ་ནས་དང་། གཙུག་ལག་ཁང་ཞེས་པ་ནི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐུ་གསུང་ཐུགས་རྟེན་བཤམ་ཡུལ་དང་། དཀོན་མཆོག་གསུམ་བཞུགས་པའི་ཕོ་བྲང་གི་མཚན་དུ་འདོད། དེ་ལྟ་བུའི་མཚན་དང་ལྡན་པའི་ལྷ་སའི་གཙུག་ལག་ཁང་ནི་དུས་རབས་བདུན་པའི་བར་གྱི་ཆར་ཆོས་རྒྱལ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོའི་བཙུན་མོར་བལ་བཟའ་ཁྲི་བཙུན་དང་། རྒྱ་བཟའ་ཀོང་ཇོ་གཉིས་བསུས་ཤིང་། བཙུན་མོ་སོ་སོའི་རྟེན་སྐལ། བལ་བཟའ་ཁྲི་བཙུན་ལ་ཇོ་བོ་མི་བསྐྱོད་ དེ་ལས་མང་་་

ཐོག་མར་གླེང་སློང་བ། ཕྲན་གྱིས་དགེ་ཆོས་ཀྱི་སྐོར་ལས་འཕྲོས་བའི་ཟིན་ཐོ་དང་། མཆན་སོགས་ཀྱི་ནང་ཏུ་ཡང་དང་ཡང་དུ་གླེང་ཡོད་པ་བཞིན། དགེ་ཆོས་ཟེར་བ་འདི་སྤྱིར་བཏང་གི་མཁས་བ་ཞིག་ལ། དེང་དུས་མི་རྣམས་ཀྱིས་སྒྲོ་འདོགས་ཆེན་པོ་བྱས་ཏེ།ལྟོ་སྐྱ་གོས་ཧྲལ་ཅན་གྱི་དགེ་ཆོས་རང་གི་རྣམ་ཐར་གཙང་མ་དེ་ཡང།རྙིང་མ་བར་རློམ་པ་དག་གིས་གྲུབ་ཆེན་ཞིག་གི་རྣམ་ཐར་ཅིག་དང།རྙིང་གཏོར་གསར་བརྗེ་བ་དག་གིས་རྙིང་བ་བཅོམ་པའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཟློས་གར་ དེ་ལས་མང་་་

དེ་ཡང་ཆུ་ཚོད་བཟོ་ན། ཕྱེད་བཅས་འཁོར་ལོའི་ཆུ་ཚོད་ཞེས་པ་ཁྱིམ་བཅོ་བརྒྱད་ཀྱི་ཆུ་ཚོད་ལ་བརྒྱ་སོ་ལྔ་པ་བཅོ་བརྒྱད་དེ་ཉིས་སྟོང་བཞི་བརྒྱ་སུམ་ཅུ་ཡོད་ལ། དེ་ལས་ཟླ་རྐང་འགྲོས་བཞིའི་མྱུར་རྐང་ཉེར་ལྔ་པ་ཕྲག་བཞི་སྟེ་བརྒྱ་དང་། གཟའི་ཆུ་ཚོད་བདུན་གྱིས་སྦྱངས་པའི་ལྷག་མ་ལ་ཉིས་སྟོང་སུམ་བརྒྱ་ཉེར་གསུམ་བྱུང་བ། སྔར་གྱི་ལོ་བརྒྱའི་འཕོ་ཞག་གམ་ཉི་ཟླའི་ཞག་དང་གྲངས་མཚུངས་པར་འབྱུང་བ་དེ་རྣམས་ཀྱང་ཤེས་རབ་གཡས་རྒྱུ་དང་ཐབས་གཡོན་རྒྱུ་གཉིས་སྡུད་བསྐྱེད་ དེ་ལས་མང་་་

དེ་ཡང་བོད་ཀྱི་ཡུལ་གྲུ་ཆེན་པོ་འདི་སྟོད་མངའ་རིས་སྐོར་གསུམ་དང་བར་དབུས་གཙང་རུ་བཞི། སྨད་མདོ་ཁམས་སྒང་དྲུག་ཅེས་སྟོད་སྨད་བར་གསུམ་དུ་ཕྱེ་བའི་ནང་ནས། བར་དབུས་གཙང་ནི་གནའ་སྤུར་རྒྱལ་པའི་མངའ་ཁོངས་ཡིན་ལ་སྟོད་མངའ་རིས་ནི་ཞང་ཞུང་གི་མངའ་ཁོངས་དང་། སྨད་མདོ་ཁམས་ནི་སུམ་པ་དང་ལྡོང་རིགས། རྒྱལ་རོང་། འ་ཞ་བཅས་ཀྱི་མངའ་ཁོངས་སུ་གྱུར། དེ་ལས་སུམ་པ་ནི་བོད་ཀྱི་གནའ་བོའི་རྒྱལ་ཕྲན་ཆེན་པོ་ཞིག་སྟེ། བོན་གྱི་ཡིག་རྙིང《གཏོ་ཕུག》ཏུ“སུམ་ དེ་ལས་མང་་་