སྡེ་བདུན་རབ་གསལ། ག༽

འོ་ན་མདོའི་དགོངས་པ་དེ་ལྟར་ཡིན་ན། ཕྱོགས་གླང་གི་གཞུང་གི་ཆ་འགའ་ཞིག་ཏུ་མ་ཤེས་དོན་གསལ་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་དུ་དངོས་སུ་གསུངས་པ་དང་འགལ་ལོ་ཞེ་ན་མི་འགལ་ཏེ། དེ་གཉིས་དོན་ལྡོག་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཞེས་པ་ནི། མ་ཤེས་དོན་གྱི་གསལ་བྱེད་ཀྱང་། །ཞེས་པས་སྟོན་ནོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ན་འདིར་ཚད་མ་མདོའི་མཆོད་བརྗོད་འཆད་པའི་སྐབས་ཡིན་པས་མདོའི་དགོངས་པར་གྱུར་པའི་ཚད་མའི་དོན་ལྡོག་ཐོག་མར་སྟོན་པ་ཡང་སྐབས་སུ་བབ་སྟེ། བཅོམ་ལྡན་འདས་ཚད་མ་ཡིན་པ་ཡང་གཙོ་བོར་མི་བསླུ་བའི་སྒོ་ནས་བཞག་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྔ་ཕྱི་གཉིས་ཀ་ཡང་རང་མཚན་ཡོད་མེད་གང་རུང་དུ་རྟོགས་པར་དོན་ལ་མཐུན་སྟེ། མི་བསླུ་བའི་དོན་འཆད་པའི་སྐབས་སུ་ཡང་། དོན་བྱེད་ནུས་པར་གནས་པ་ནི། །མི་བསླུ་ཞེས་དང་། མ་ཤེས་དོན་གསལ་གྱི་དོན་འཆད་པའི་སྐབས་སུ་ཡང་། རང་གི་མཚན་ཉིད་མི་ཤེས་པ། །ཤེས་པ་གང་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། ཐ་སྙད་པའི་ཚད་མ་དང་དོན་དམ་པའི་ཚད་མ་གཉིས་ཀ་ལ་ཡང་མི་བསླུ་མ་ཤེས་དོན་གསལ་གཉིས་ཀ་འཇུག་སྟེ། དེ་གཉིས་དོན་ལྡོག་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ། བྱེད་པ་པོ་གང་གིས་མི་བསླུ་བ། ལས་གང་ལ་མི་བསླུ་བ། ཚུལ་ཇི་ལྟར་མི་བསླུ་བ་དང་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། ཤེས་པ་དོན་ཇི་ལྟར་གནས་པ་ལྟར་ཡོད་པ་ལ་ཡོད་པར་ཤེས། མེད་པ་ལ་མེད་པར་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་མི་བསླུ་བའོ། །གཉིས་པ་ནི། དོན་རང་མཚན་ཡོད་པས་དེ་ལ་འཇུག་ན་དོན་བྱེད་ནུས་པ་ལ་མི་བསླུ། དོན་རང་མཚན་མེད་པས་དེ་ལས་ལྡོག་ན་དོན་བྱེད་མི་ནུས་པ་ལ་མི་བསླུ་བའོ། །གསུམ་པ་ནི། རང་མཚན་ལ་ཞུགས་ན་དེ་ཐོབ་པ་ལ་མི་བསླུ། རང་མཚན་མེད་པས་དེ་ལས་ལྡོག་ན་དེ་མེད་པ་ལ་མི་བསླུ་བའོ། །དེས་ན་དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་སྐབས་འདིར་བསྟན་གྱི་ཡུལ་གྱི་མི་བསླུ་བ་དེ་ཚང་སྟེ། རང་ཉིད་གཞལ་བྱར་བཞག་པའི་ཚེ་དོན་བྱེད་ནུས་པར་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཅད་ཤེས་དང་ཐེ་ཚོམ་ལ་བྱ་བའི་མི་བསླུ་བ་ཚང་བ་སྲིད་དེ། དེས་རང་མཚན་ལ་ཞུགས་པས་རང་མཚན་ཐོབ་པ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཀྱང་བྱེད་པ་པོའི་མི་བསླུ་བ་མ་ཚང་སྟེ། དེ་ཡིན་ན། འཛིན་སྟངས་མ་འཁྲུལ་བ་ཡིན་དགོས་པ་ལས་བཅད་ཤེས་ནི་ཚད་མ་སྔ་ཕྱིའི་བཟུང་བའི་ཡུལ་གཅིག་ཏུ་འཛིན་པས་འཛིན་སྟངས་འཁྲུལ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་ཡུལ་གྱི་མི་བསླུ་བ་དང་། བྱ་བའི་མི་བསླུ་བ་ཙམ་གྱིས་འདིའི་མི་བསླུ་བའི་གོ་མི་ཆོད་དེ། འདིའི་མི་བསླུ་བ་ཡིན་ན། ཆོས་གསུམ་ལྡན་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། མི་བསླུ་བའི་ཤེས་པ་ཙམ་གྱིས་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་ཡོངས་སུ་རྫོགས་པ་ཡིན་ཏེ། འདིའི་མི་བསླུ་བ་ལ་ཆོས་གསུམ་ལྡན་དགོས་པའི་བྱེད་པ་པོའི་མི་བསླུ་བ་ལ་གསར་རྟོགས་ཀྱི་དོན་ཚང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་གསར་དུ་ཞེས་པའི་ཚིག་སྨོས་མི་དགོས་ཏེ། དེ་ལ་རྣམ་བཅད་མེད་ཅིང་ཟློས་པའི་སྐྱོན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དང་པོ་གྲུབ་སྟེ། བཅད་ཤེས་འདིར་བསྟན་གྱི་མི་བསླུ་བ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་གྲུབ་སྟེ། བྱེད་པ་པོའི་མི་བསླུ་བ་ལ་གསར་རྟོགས་ཀྱི་དོན་ཚང་བར་བསྟན་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་རྣམ་ངེས་ལས། འདི་དག་གིས་དོན་ཡོངས་སུ་བཅད་ནས་འཇུག་པ་ན་དོན་བྱ་བ་བསླུ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་དང་། འདིར་ཡང་། ཚད་མ་བསླུ་མེད་ཅན་ཤེས་པ། །ཞེས་དང་། བསམ་པ་ལ་ནི་བསླུ་མེད་ཕྱིར། །འཁྲུལ་པ་ཡིན་ཡང་ཚད་མ་ཉིད། །ཅེས་དང་། བསླུ་མེད་ཕྱིར་ཏེ་ཚད་མ་ཉིད། །ཅེས་དང་། བསླུ་བ་མེད་ཅན་གང་ཡིན་ཏེ། །སྒོམ་བྱུང་མངོན་སུམ་ཚད་མར་འདོད། །ཅེས་དང་། བསླུ་བའི་ཕྱིར་རོ་དེ་དོན་དུའང་། །ཚད་མ་ཉིད་ནི་བཀག་པ་སྟེ། །ཞེས་སོགས་རྣམ་འགྲེལ་ངེས་ཀྱི་གཞུང་རྣམས་ཀྱིས་མི་བསླུ་བ་ཚང་མ་ཚང་གི་སྒོ་ནས་ཚད་མ་ཡིན་མིན་གྱི་རྣམ་བཞག་མཛད་པར་སྣང་གི་གསར་དུ་ཞེས་པའི་ཚིག་བསྣན་པ་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་དང་། རིགས་གཏེར་རྩ་འགྲེལ་ལས་ཀྱང་། འདི་ཁོ་ན་གསུངས་ཤིང་དེའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བའི་སྔོན་གྱི་མཁས་པ་འགའ་ཞིག་གིས་ཀྱང་འདི་བཞིན་དུ་མཛད་པས་བཅད་ཤེས་མི་བསླུ་བའི་ཤེས་པར་བྱས་ནས་གསར་དུ་ཞེས་པའི་ཚིག་བསྣན་པ་ནི་གཞུང་ལུགས་ཆེན་པོའི་དགོངས་པ་འཆུགས་པས་རྒྱང་རིང་དུ་དོར་བར་བྱའོ། །གསུམ་པ་རྩོད་པ་སྤོང་བ་ནི། བྱེད་པ་པོ་གང་གིས་མི་བསླུ་བ་དེ་ཤེས་པ་ཡིན་པས་ཤེས་པ་སྨོས་པ་ལ་དགོས་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་ལ་རྒྱན་མཛད་པས། ཕྱི་རོལ་པ་འགའ་ཞིག་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་པ་ཚད་མར་འདོད་པའི་ལོག་རྟོག་སེལ་བའི་ཆེད་དུ་སྨོས་པ་ཡིན་ཅེས་དང་། ཤཱཀྱ་བློས། ཡུལ་གྱི་མི་བསླུ་བ་ཚད་མར་ཐལ་བ་སྤོང་བའི་ཕྱིར་དུ་སྨོས་པ་ཡིན་ཞེས་ཟེར་བའི་ཕྱི་མ་འདི་ཅུང་ཟད་མི་འཐད་པ་ཡིན་ཏེ། ཡུལ་གྱི་མི་བསླུ་བ་དེ་སྐབས་འདིའི་མི་བསླུ་བ་མིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གཞན་དུ་ན་རབ་རིབ་ཅན་གྱི་དབང་ཤེས་ཆོས་ཅན། སྐབས་འདིའི་མི་བསླུ་བ་ཡིན་པར་ཐལ། ཡུལ་གྱི་མི་བསླུ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དོན་བྱེད་ནུས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། རྟོགས་མེད་ལོག་ཤེས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། བསླུ་བའི་ཕྱིར་རོ་དེ་དོན་དུའང་། །མངོན་སུམ་ལྟར་སྣང་གཉིས་སུ་བཤད། །ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། རང་ལུགས་ལ། ལོག་རྟོག་སེལ་བ་དང་། རིགས་མི་མཐུན་སེལ་བའི་དབང་དུ་བྱས་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བས་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་པ་ཚད་མར་འདོད་པའི་ལོག་རྟོག་ཡོད་པས་དེ་སེལ་བའི་ཆེད་དུ་ཡིན་ཏེ། བློ་ནི་ཚད་མ་ཉིད་ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི་སྐྱེས་བུ་ཚད་མ་དང་། ལུང་ཚད་མ་གཉིས་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་སེལ་བའི་ཆེད་དུ་ཡིན་ཏེ། དེ་གཉིས་ལ་ཡང་མི་བསླུ་བ་གསུམ་པོ་དེ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཚེ་བྱེད་པ་པོ་གང་གིས་མི་བསླུ་བ་ནི་ཉེས་ཟད་ཀྱི་གང་ཟག་དང་། དེས་སྨྲས་པའི་ཚིག་ཡིན་ལ། སྔར་བཤད་པ་ནི་ཤེས་པ་ཚད་མའི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །མདོར་ན། ཚད་མ་ཞེས་པའི་སྒྲ་འཇུག་པའི་ཡུལ་ལ། ཤེས་པ་ཚད་མ་དང་། སྐྱེས་བུ་ཚད་མ་དང་། ལུང་ཚད་མ་གསུམ་ལས། གསུམ་ཆར་ལ་ཡང་མི་བསླུ་བའི་ཆོས་གསུམ་པོ་དེ་ཚང་བའི་ཆ་ནས་ཚད་མར་བཞག་ལ། ཐོག་མར་ཤེས་པ་ཚད་མ་ངོས་བཟུང་ནས་དེའི་དོན་ཚང་བའི་ཆ་ནས་སྐྱེས་བུ་ཚད་མ་སྒྲུབ་སྟེ། དེ་ལྡན་བཅོམ་ལྡན་ཚད་མ་ཉིད། །ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱེས་བུ་ཚད་མར་གྲུབ་ནས་ལུང་ཚད་མར་བསྒྲུབ་སྟེ། ཡིད་ཆེས་ཚིག་ནི་མི་བསླུ་བའི། །སྤྱི་ལས་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཉིད། །ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མི་བསླུ་མ་ཤེས་དོན་གསལ་གཉིས་རང་མཚན་རྟོག་པར་དོན་ལ་མཐུན་ན་དངོས་མེད་འཇལ་བའི་ཚད་མ་ལ་མ་ཁྱབ་པའི་སྐྱོན་ཡོད་དོ་ཞེ་ན་སྐྱོན་མེད་དེ། དེས་ཡུལ་རང་མཚན་མེད་པར་གཞལ་བས་དོན་བྱེད་མི་ནུས་པར་མི་བསླུ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དུང་དཀར་པོ་སེར་འཛིན་གྱི་དབང་ཤེས་དང་། ལྗོན་ཤིང་འགྲོར་སྣང་གི་དབང་ཤེས་ཆོས་ཅན། ཚད་མར་ཐལ། མི་བསླུ་བའི་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་མ་གྲུབ་སྟེ། དེས་དུང་སེར་པོ་དང་ལྗོན་ཤིང་འགྲོ་བར་འཛིན་པ་གང་ཞིག དེ་ལྟར་དུ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་དེས་སྒྲོ་འདོགས་སེལ་བའི་ཚུལ་ལ་གསུམ་སྟེ། བཅད་བྱ་སྒྲོ་འདོགས་ཀྱི་རང་བཞིན། གཅོད་བྱེད་ངེས་པའི་རང་བཞིན། དེས་དེ་ཇི་ལྟར་ངེས་པའི་ཚུལ་ལོ། །དང་པོ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། གནས་ལུགས་ཀྱི་དོན་ལ་མཐའ་གཞན་དུ་རྟོག་པའི་ཞེན་བློ། དབྱེ་ན། རྟོག་པ་ལོག་ཤེས་དང་། ཐེ་ཚོམ་གཉིས་སུ་ཡོད་པ་ཡིན་གྱི་རྟོག་མེད་ལོག་ཤེས་རྣམས་ནི་དེ་མ་ཡིན་ཏེ། སྒྲོ་འདོགས་དང་ངེས་ཤེས་གཉིས་ཀ་གང་ཟག་གཅིག་གི་རྒྱུད་ལ་ཅིག་ཆར་མི་འབྱུང་བ་གང་ཞིག ཟླ་བ་གཉིས་སྣང་གི་དབང་ཤེས་དང་ཟླ་གཉིས་མེད་པར་ངེས་པའི་ངེས་ཤེས་གཉིས། གང་ཟག་གཅིག་གི་རྒྱུད་ལ་ཅིག་ཆར་དུ་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། རང་ཡུལ་དོན་དང་མཐུན་པར་མཐའ་གཅིག་ཏུ་འཛིན་པའི་རྟོག་པ་གང་ཞིག དེར་འཛིན་གྱི་བྱེད་པ་མ་ཉམས་པར་དེ་མིན་དུ་འཛིན་པ་མི་སྲིད་པ། དངོས་བཏགས་མ་ཕྱེ་བའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། ཡང་དག་པའི་ངེས་པ་དང་། ལོག་པའི་ངེས་པ་གཉིས། དང་པོ་ནི། སྒྲ་མི་རྟག་པར་ངེས་པའི་ངེས་ཤེས་ལྟ་བུ། གཉིས་པ་ནི། སྒྲ་རྟག་འཛིན་གྱི་ལོག་རྟོག་ལྟ་བུའོ། །ཕྱི་མ་ནི་ངེས་ཤེས་ཀྱི་བསལ་བྱར་གྱུར་པའི་སྒྲོ་འདོགས་ཡིན་པས་ངེས་པ་བཏགས་པ་བ་ཡིན་ནོ། །ངོ་བོའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན་ཚད་མར་གྱུར་པའི་ངེས་པ་དང་། ཚད་མ་མ་ཡིན་པའི་ངེས་པ་གཉིས། དང་པོ་ནི། རྗེས་དཔག་ཐམས་ཅད། གཉིས་པ་ནི་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་དཔག་གིས་དྲངས་ནས་སྐྱེས་པའི་ངེས་ཤེས་ལྟ་བུའོ། །མངོན་སུམ་རྣམས་ནི་གཅོད་བྱེད་ངེས་པའི་རང་བཞིན་མ་ཡིན་སྟེ། རང་ཡུལ་སྣང་བ་ཙམ་གྱིས་བྱ་བ་རྫོགས་པ་ཡིན་པས་རང་ཡུལ་ངེས་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ལ། ཀུན་ཏུ་ཐ་སྙད་པའི་ཚད་མ་ནི་རང་མཚན་ཡོད་མེད་ལ་འཇུག་ལྡོག་བྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། ཡོད་མེད་ངེས་པའི་འབྲས་ཅན་མིན། །ཕྱིར་ན་ཚད་མ་ཉིད་མི་འགྱུར། །ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འོ་ན་རང་སྟོབས་ཀྱིས་ངེས་ཤེས་འདྲེན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནམ་ཅེ་ན། ཚད་མ་འགའ་ཞིག་རང་སྟོབས་ཀྱིས་ངེས་ཤེས་འདྲེན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ཞིང་། འགའ་ཞིག་རང་ལས་ཕྱིས་བྱུང་བའི་ཚད་མ་གཞན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ངེས་ཤེས་ཀྱིས་སྒྲོ་འདོགས་བཅད་པའི་དོན་ཡང་། སྒྲོ་འདོགས་ཀྱི་ས་བོན་རྒྱུན་གཅོད་པའི་ནུས་པ་ནི་ངེས་ཤེས་ལ་མེད་ལ། སྒྲོ་འདོགས་མངོན་གྱུར་པ་ནི་ཡིད་ཡུལ་གཞན་ལ་ཡེངས་པས་ཀྱང་མི་འབྱུང་བས་ངེས་ཤེས་སྐྱེས་ནས་དེའི་བྱེད་པ་མ་ཉམས་པར་སྒྲོ་འདོགས་འབྱུང་མི་སྲིད་པ་ལ་ངེས་ཤེས་ཀྱིས་སྒྲོ་འདོགས་གཅོད་པར་འཇོག་པ་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་མཚོན་པའི་དོན་གཏན་ལ་དབབ་པ་ལ་བཞི་སྟེ། མཚོན་བྱའི་དབྱེ་བ། མཚན་གཞི་ལ་ལོག་རྟོག་དགག་པ། མཚན་གཞི་ལ་མཚན་ཉིད་ངེས་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་བཤད་པ། དེས་དགག་སྒྲུབ་ཇི་ལྟར་བྱེད་པའི་ཚུལ་ལོ། །དང་པོ་ལ་དྲུག་སྟེ། གང་ལ་དབྱེ་བའི་གཞི། གང་དབྱེ་བའི་ངོ་བོ། གང་གིས་འབྱེད་པའི་རྒྱུ་མཚན། ཇི་ལྟར་ཕྱེ་བའི་དོན། ཇི་སྙེད་ཕྱེ་བའི་གྲངས་ངེས། ཕྱེ་བ་སོ་སོའི་སྒྲ་དོན་ནོ། །དང་པོ་ལ། བོད་ཁ་ཅིག ཚད་མ་དབྱེ་གཞི་ཡིན་གྱི་ཡང་དག་ཤེས་པ་དབྱེ་གཞི་མ་ཡིན་ཏེ། བཅད་ཤེས་དང་། ཡིད་དཔྱོད་ཀྱང་ཡང་དག་ཤེས་པ་ཡིན་པས། དབྱེ་གཞི་རྒྱ་ཆེས་པའི་སྐྱོན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་ཟེར་བ་མི་འཐད་དེ། ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་ལ་ཡང་དག་ཤེས་པ་བཀག་པའི་ཕྱིར་རོ། །སློབ་དཔོན་ཆོས་མཆོག་གི་དོན་བྱེད་པར་སྣང་བའི་ཚད་མ་དང་། དོན་བྱེད་ནུས་པ་ལ་རབ་ཏུ་འཇུག་པའི་ཚད་མ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། མེས་བཙོ་བསྲེག་གི་དོན་བྱེད་པར་སྣང་བ་ལྟ་བུ་སྐྱེས་བུའི་དོན་སྒྲུབ་ཀྱི་དངོས་ཀྱི་རྒྱུར་གྱུར་པ་ཡིན་ལ། ཕྱི་མ་ནི་མེ་དང་ཆུ་ལ་སོགས་པ་རྐྱང་པ་སྣང་བ་སྐྱེས་བུའི་དོན་སྒྲུབ་ཀྱི་བརྒྱུད་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པའོ། །དེ་ལ་དང་པོ་ནི། དབྱེ་གཞི་མ་ཡིན་ཏེ། མི་བསླུ་བར་རང་ཉིད་ཀྱིས་ངེས་ཟིན་པས་བསྟན་བཅོས་སུ་དཔྱོད་བྱ་མིན་པའི་ཕྱིར་དང་། མངོན་སུམ་ཁོ་ནར་ངེས་པས་མངོན་རྗེས་གཉིས་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཕྱི་མ་ཁོ་ན་དབྱེ་གཞི་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་མི་འཐད་དེ། སྤྱི་དབྱེ་གཞིར་མི་རུང་བར་བྱེ་བྲག་ཕྱེ་ནས་དབྱེ་གཞིར་དགོས་ན་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པའི་དབྱེ་བ་ཐམས་ཅད་ལ་ཡང་དེ་ལྟར་དགོས་པས་ཧ་ཆང་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རང་ལུགས་ནི་ཚད་མ་དང་ཡང་དག་ཤེས་པ་གཉིས་དོན་གཅིག་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ཡིན་པས་གཉིས་ཀ་ཡང་དབྱེ་གཞིར་རིགས་ཏེ། འདིར། གཞལ་བྱ་གཉིས་ཕྱིར་ཚད་མ་གཉིས། །ཞེས་ཚད་མ་དང་། རྣམ་ངེས་ལས། ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་དེ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། མངོན་སུམ་དང་རྗེས་སུ་དཔག་པའོ་ཞེས་ཡང་དག་ཤེས་པ་དབྱེ་གཞིར་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། མངོན་སུམ་དང་རྗེས་དཔག་གཉིས་སོ། །གསུམ་པ་ནི། གཞལ་བྱ་རྟོགས་པའི་ཚུལ་ལ་མྱོང་བ་ལ་བརྟེན་ནས་རྟོག་པའི་ཚུལ་དང་། རྟགས་ལ་བརྟེན་ནས་རྟོགས་པའི་ཚུལ་གཉིས་སམ། རང་གི་ངོ་བོའི་སྒོ་ནས་རྟོགས་པའི་ཚུལ་དང་། གཞན་གྱི་ངོ་བོའི་སྒོ་ནས་རྟོགས་པའི་ཚུལ་གཉིས་ཡོད་པའི་ཕྱིར། མངོན་སུམ་གྱི་རང་མཚན་རང་གི་ངོ་བོའི་སྒོ་ནས་རྟོགས་པའི་དོན་ལ་དོན་རིག་མངོན་སུམ་གྱིས་དོན་རང་མཚན་རང་གི་ངོ་བོའི་སྒོ་ནས་རྟོགས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ནི་དོན་རང་མཚན་གྱིས་གཏད་པའི་རྣམ་པ་ཡིན་ལ། རང་རིག་མངོན་སུམ་གྱིས་ཤེས་པ་རང་མཚན་རང་གི་ངོ་བོའི་སྒོ་ནས་རྟོགས་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་ནི་ཤེས་པ་རང་མཚན་ཉིད་དོ། །རྗེས་དཔག་གིས་རང་མཚན་གཞན་གྱི་ངོ་བོའི་སྒོ་ནས་རྟོགས་པའི་གཞན་གྱི་ངོ་བོ་ནི་རྗེས་དཔག་ལ་སྣང་བའི་དོན་གྱི་རྣམ་པ་ཉིད་ལ་དོན་རང་མཚན་དུ་ཞེན་པ་སྟེ། གཞན་གྱི་ངོ་བོར་འཇོག་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་དོན་རང་ངོས་ནས་གཏད་པ་མ་ཡིན་པར་གཞན་བག་ཆགས་ཀྱི་དབང་གིས་སྣང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་ནི། མངོན་རྗེས་གཉིས་བུམ་སྣམ་ལྟར་རྫས་ཐ་དད་པ་ཡིན་ནམ། དངོས་པོ་དང་དངོས་མེད་ལྟར་གཅིག་པ་བཀག་པའི་ཐ་དད་ཡིན་ནམ། བྱས་མི་རྟག་ལྟར་ངོ་བོ་གཅིག་ལ་ལྡོག་པ་ཐ་དད་ཡིན་ནམ། ཟླ་བ་དང་། བསིལ་ཟེར་ཅན་ལྟར་རྣམ་གྲངས་ཀྱི་ཐ་དད་ཡིན་ཞེ་ན། ཛྙ་ན་ཤྲཱི་ན་རེ། གཅིག་པ་བཀག་པའི་ཐ་དད་ཡིན་ཏེ། མངོན་སུམ་ནི་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་ཆ་ཤེས་པ་ཡིན་པས་དངོས་པོ་དང་། རྗེས་དཔག་ནི་རྣམ་པར་རྟོག་པ་དྲི་མའི་ཆ་ཡིན་པས་གཟུང་ཡུལ་དངོས་པོར་མེད་པས་དེས་འཇལ་བྱེད་ཀྱི་རྗེས་དཔག་ཀྱང་དངོས་པོར་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་ཟེར་བ་མི་འཐད་དེ། གཉིས་ཀ་དངོས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། རྗེས་དཔག་གི་གཟུང་ཡུལ་དངོས་པོར་མེད་པའི་ཆ་ནས་འཁྲུལ་ཤེས་ཡིན་ལ། འཁྲུལ་ཤེས་དེ་ཉིད་དངོས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཅིག་ཡུལ་གཅིག་ལ་ལྟོས་ནས་གཅིག་ཏུ་འདོད་པ་ཡང་མི་འཐད་དེ། རྟོག་པ་དང་རྟོག་མེད་གཉིས་ཡུལ་གཅིག་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཅིག་ཡུལ་ཐ་དད་ལ་ལྟོས་ནས་ངོ་བོ་ཐ་དད་དུ་འདོད་པ་ཡང་མི་འཐད་དེ། རྗེས་དཔག་སྤྱིར་མངོན་སུམ་དང་ངོ་བོ་ཐ་དད་དང་། བྱེ་བྲག་རང་རིག་མངོན་སུམ་དང་ངོ་བོ་ཐ་དད་ཡིན་ན། དེ་ཤེས་པ་མིན་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་མངོན་རྗེས་གཉིས་བློའི་ངོ་བོར་གཅིག་ཡིན་ཏེ། རྗེས་དཔག་ཉིད་ལ་མངོན་སུམ་ངོ་བོ་གཅིག་ཏུ་ལྡན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡུལ་ལ་ལྟོས་ནས་མངོན་རྗེས་གཉིས་སུ་འཇོག་སྟེ། ལ་མེ་ཡོད་དུ་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་དེ་ལ་དང་མེའི་ཚོགས་དོན་ལ་ལྟོས་ནས་རྗེས་དཔག་ཡིན་ལ། རང་གི་ངོ་བོ་ལ་ལྟོས་ནས་མངོན་སུམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་རྗེས་དཔག་དེ་ཡུལ་ལ་ལྟོས་ནས་རྗེས་དཔག་མིན་པར་ཐལ། ཡུལ་ལ་ལྟོས་ནས་མངོན་སུམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཡང་བྱེ་བྲག་རང་རིག་མངོན་སུམ་དང་ངོ་བོ་གཅིག་ཡིན་ན་མངོན་སུམ་དང་ངོ་བོ་གཅིག་ཡིན་དགོས་ན། དེ་ཆོས་ཅན། མངོན་སུམ་དང་ངོ་བོ་ཐ་དད་ཡིན་པར་ཐལ། དབང་མངོན་དང་ངོ་བོ་ཐ་དད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྐྱོན་དང་པོ་མེད་དེ། ཡུལ་ལ་ལྟོས་ནས་ཐ་དད་ཡིན་ཞེས་པའི་དོན་རྗེས་དཔག་དེ་རྗེས་དཔག་ལ་རང་རིག་མངོན་སུམ་དུ་སོང་བའི་ཚེ་རྗེས་དཔག་དེ་ཡུལ་ལ་ལྟོས་ནས་རང་རིག་མངོན་སུམ་དུ་འཇོག་པ་མིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའི་ཚེ་རྗེས་དཔག་དེ་རྗེས་དཔག་གི་ཡུལ་དུ་མི་འཇོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐྱོན་གཉིས་པ་ཡང་མེད་དེ། བྱེ་བྲག་ཤ་པ་དང་ངོ་བོ་གཅིག་ཡིན་ན། ཤིང་ཙམ་དང་ངོ་བོ་གཅིག་ཡིན་དགོས་ཀྱང་། ཤ་པ་དང་ངོ་བོ་ཐ་དད་ཡིན་ན། ཤིང་ཙམ་དང་ངོ་བོ་ཐ་དད་ཡིན་མི་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྔ་པ་ནི། རང་སྡེ་ཁ་ཅིག ཚད་མ་ལ་མངོན་སུམ། རྗེས་དཔག ལུང་ཚད་མ་གསུམ་སུ་གྲངས་ངེས་པར་འདོད་པ་དང་། སློབ་དཔོན་ཟླ་བས་དེའི་སྟེང་དུ། དཔེ་ཉེར་འཇལ་གྱི་ཚད་མ་དང་བཞིར་གྲངས་ངེས་པ་དང་། ཕྱི་རོལ་པ་ཁ་ཅིག དེའི་སྟེང་དུ་དོན་གྱིས་གོ་བ་དང་། དངོས་པོ་མེད་པའི་ཚད་མ་སོགས་གྲངས་མང་དུ་འདོད་ན་འདིར་མངོན་རྗེས་གཉིས་སུ་གྲངས་ངེས་པའི་རྒྱུ་མཚན་གང་ཞེ་ན། འདི་ལ་གཉིས་སུ་གྲངས་ངེས་པ་ལ་སྒྲུབ་བྱེད་ཡོད་ཅིང་གནོད་བྱེད་མེད་པ་དང་། གྲངས་གཞན་འདོད་པ་ལ་སྒྲུབ་བྱེད་མེད་ཅིང་གནོད་བྱེད་ཡོད་པ་དང་བཞི་ལས། དང་པོ་ནི། མདོར། མངོན་སུམ་དང་ནི་རྗེས་སུ་དཔག །ཚད་མའོ་མཚན་ཉིད་གཉིས་གཞལ་བྱ། །ཞེས་ཚད་མ་གཉིས་སུ་གྲངས་ངེས་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་གཞལ་བྱ་གཉིས་སུ་ངེས་པ་ཙམ་ཞིག་གསུང་ཅིང་། དེ་ཉིད་འདིར། གཞལ་བྱ་གཉིས་ཕྱིར་ཚད་མ་གཉིས། །ཞེས་གསུངས་སོ། །འདིའི་ཚུལ་སྒྲུབ་པ་ལ། ཕྱོགས་ཆོས་སྒྲུབ་པ་དང་། ཁྱབ་པ་སྒྲུབ་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། གཞལ་བྱ་ལ་རང་སྤྱི་གཉིས་སུ་གྲངས་ངེས་ཏེ། འབྲས་བུའི་སྒོ་ནས་དོན་བྱེད་ནུས་མི་ནུས་ཀྱི་ཆོས་གཉིས། རང་གི་ངོ་བོའི་སྒོ་ནས་འདྲ་བ་ཐུན་མོང་བ་དང་། མི་འདྲ་བ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཆོས་གཉིས། ཡུལ་ཅན་སྒྲའི་སྒོ་ནས་རྗོད་བྱེད་སྒྲའི་དངོས་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་ཡིན་པ་དང་། མ་ཡིན་པ་གཉིས། ཡུལ་ཅན་ཤེས་པའི་སྒོ་ནས་རྟོག་པའི་སྣང་ཡུལ་དང་། རྟོག་མེད་ཤེས་པའི་སྣང་ཡུལ་གཉིས་སུ་ངེས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ནི། དོན་བྱེད་ནུས་དང་མི་ནུས་ཕྱིར། །ཞེས་སོགས་ཀྱིས་སྟོན་ཏོ། །འོ་ན་རང་སྤྱི་གཉིས་ཀྱི་མཚན་གཞི་ནི་གང་། ངོ་བོ་ཇི་ལྟ་བུ། ཐ་དད་དུ་ཕྱེ་བའི་དོན་གང་ཞེ་ན། བདེན་པ་གཉིས་པོ་དེ་མཚན་གཞི་ཡིན་ནོ་ཞེས་པ་ནི། དོན་དམ་དོན་བྱེད་ནུས་པ་གང་། །ཞེས་སོགས་སོ། སྤྱི་མཚན་གྱི་ངོ་བོ་དངོས་པོར་མེད་ཅིང་། དངོས་པོར་ཡོད་པ་ནི་རང་མཚན་ཡིན་ནོ་ཞེས་པ་ནི། བརྗོད་བྱ་ཉིད་ཕྱིར་དེ་དངོས་མིན། །ཞེས་སོགས་སོ། །རང་མཚན་གཅིག་ཉིད་ལ་འཇུག་ཚུལ་གྱི་སྒོ་ནས་རང་སྤྱི་གཉིས་སུ་ཕྱེ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པ་ནི། རང་གི་མཚན་ཉིད་གཅིག་གཞལ་བྱ། །ཞེས་སོགས་སོ། །གཉིས་པ་ཁྱབ་པ་སྒྲུབ་པ་ནི་གཞལ་བྱ་ལ་གཉིས་སུ་ངེས་ན་ཚད་མ་ལ་གཉིས་སུ་ངེས་པས་ཁྱབ་སྟེ། གཞལ་བྱ་རང་མཚན་གཅིག་ཉིད་ལ་ཚད་མ་གཉིས་འཇལ་བྱེད་དུ་འཇུག་པའི་ཚེ་གཉིས་ཆར་གྱི་འཇུག་ཡུལ་རང་མཚན་ཁོ་ན་ཡིན་ཀྱང་། འཇུག་ཡུལ་དེ་རྟོགས་པའི་ཚུལ་ལ་མངོན་གྱུར་དུ་རྟོགས་པའི་ཚུལ་དང་། ལྐོག་གྱུར་དུ་རྟོགས་པའི་ཚུལ་གཉིས་ལས། མངོན་གྱུར་དུ་རྟོགས་པའི་བློ་ནི་མངོན་སུམ་དང་། དེའི་སྣང་ཡུལ་རང་མཚན་དང་། ལྐོག་གྱུར་དུ་རྟོགས་པའི་བློ་ནི་རྗེས་དཔག་དང་། དེའི་སྣང་ཡུལ་སྤྱི་མཚན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ནི། གང་ལ་དོན་གྱི་ནུས་པ་ལས། །ཞེས་སོགས་སོ། །གཉིས་པ་ལ་གྲངས་ཉུང་བའི་གནོད་བྱེད་མེད་པ་དང་། གྲངས་མང་བའི་གནོད་བྱེད་མེད་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། རྒྱང་འཕེན་པ་ན་རེ། ཚད་མ་ལ་མངོན་རྗེས་གཉིས་སུ་གྲངས་ངེས་པ་མི་འཐད་དེ། ཚད་མ་མངོན་སུམ་གཅིག་པུར་ངེས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྗེས་དཔག་ཚད་མ་མིན་པའི་ཕྱིར། ཞེས་འདོད་པ་དེ་འགོག་པར་བྱེད་པའི་གཞུང་མདོར་སྐབས་འདིར་མ་གསུངས་ཀྱང་། སློབ་དཔོན་གྱིས་གྲངས་གཞན་འགོག་པ་ལ་གྲངས་མང་ཉུང་གཉིས་ཀ་འགོག་དགོས་པར་དགོངས་ནས་འདིར་ཁ་བསྐང་བ་ནི། མེད་པ་གཞལ་བྱ་མིན་པའི་ཕྱིར། །གཅིག་ཉིད་ཅེ་ན་ཁོ་བོའང་འདོད། །ཅེས་སོགས་གསུངས་སོ། །གཉིས་པ་ལ། བྱེ་བྲག་པ་དང་། རིག་པ་ཅན་པ་སོགས་ན་རེ། ཚད་མ་ལ་གཉིས་སུ་གྲངས་ངེས་པ་མི་འཐད་དེ། ཁ་དོག་མི་རྟག་པར་རྟོགས་པའི་བློ་དེ་ཚད་མ་ཡིན་ཀྱང་མངོན་རྗེས་གཉིས་སུ་མ་འདུས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་སྨྲ་བ་དེ་འགོག་པ་ལ། མདོར། དེ་ལ་རབ་སྦྱོར་ཕྱིར་ཚད་མ། །གཞན་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །ཞེས་གསུང་ཤིང་། དེའི་དོན་འདིར་ཡང་། སྐྱོན་འདི་ཐལ་བར་མི་འགྱུར་ཏེ། །ཞེས་སོགས་གསུངས་སོ། །གྲངས་ཅན་པ་རྣམས་ངོ་ཤེས་ཀྱི་བློ་དེ་ཚད་མ་གཉིས་སུ་མ་འདུས་པའི་ཕུང་པོ་གསུམ་པར་འདོད་པ་འགོག་པ་ནི། མདོར། ཡང་ཡང་ཤེས་པའང་མ་ཡིན་ཏེ། །ཐུག་པ་མེད་འགྱུར་དྲན་སོགས་བཞིན། །ཞེས་གསུངས་ཤིང་། དེའི་དོན་འདིར་ཡང་། སྐད་ཅིག་སོ་སོར་ཐ་དད་ཕྱིར། །ཞེས་སོགས་གསུངས་སོ། །གཉིས་པ་གྲངས་གཞན་འདོད་པ་ལ་སྒྲུབ་བྱེད་མེད་ཅིང་གནོད་བྱེད་ཡོད་པ་ལ། ཚད་མ་ལ་གྲངས་གཞན་དགག་པ་དང་། གྲངས་གཞན་ལ་ཚད་མ་དགག་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། རྒྱང་འཕེན་པས་རྗེས་དཔག་ཚད་མ་མ་ཡིན་པས་ཚད་མ་མངོན་སུམ་གཅིག་པོར་འདོད་པ་ལ་ཁས་བླངས་ཀྱིས་གནོད་པ་དང་། དངོས་སྟོབས་རིགས་པས་གནོད་པ་གཉིས་ལས་དང་པོ་ནི། རྣམ་ངེས་ལས། ཚད་དང་ཅིག་ཤོས་གཅིག་བཞག་དང་། །གཞན་བློ་རྟོགས་པར་བྱེད་ཕྱིར་དང་། །གཞན་དག་འགོག་པར་བྱེད་ཕྱིར་ཡང་། །ཚད་མ་གཞན་ནི་སྲིད་པ་ཉིད། །ཅེས་གསུངས་སོ། །གཉིས་པ་ནི། དགག་སྒྲུབ་ཀྱི་རྩ་བ་འགལ་འབྲེལ་གདོན་མི་ཟ་བར་ཁས་བླངས་དགོས་པས་དེ་ངེས་བྱེད་ཀྱི་བློ་རྗེས་དཔག་ཚད་མར་གྲུབ་སྟེ། དེ་ལྟར་ཡང་། མངོན་སུམ་ཡང་ནི་དོན་མེད་ན། །མི་འབྱུང་བ་ལ་ཚད་མ་ཉིད། །ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་སྒྲ་བྱུང་གི་ཚད་མ་ལ་ཚད་མ་དགག་པ། ཁ་དོག་མི་རྟག་པར་ངེས་པའི་བློ་ལ་ཚད་མ་དགག་པ། ངོ་ཤེས་ཀྱི་བློ་ལ་ཚད་མ་དགག་པ། དེ་ཚུལ་གཞན་ལ་བསྒྲེ་བ་དང་བཞི་ལས། དང་པོ་ནི། སྒྲ་བྱུང་གི་ཚད་མ་དེ་ཚད་མ་གཉིས་སུ་མ་འདུས་པའི་ཚད་མ་ཕུང་པོ་གསུམ་པ་ཡིན་ན། དེ་རྗོད་བྱེད་ཀྱི་ཚིག་གི་རྟགས་ལས་བརྗོད་བྱའི་དོན་དཔོག་པ་ལ་བྱེད་དམ། ཀུན་སློང་གི་བསམ་པ་དཔོག་པ་ལ་བྱེད། དང་པོ་ལྟར་ན་ཚད་མ་ཡིན་པ་མི་སྲིད་དེ། རྗོད་བྱེད་ཀྱི་ཚིག་དེ་བརྗོད་བྱའི་དོན་ལ་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི་འབྲེལ་པ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྐྱེས་བུ་ཙམ་གྱི་ཚིག་འཁྲུལ། སྐྱེས་བུ་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་ཚིག་རྟོགས་པར་དཀའ། སྐྱེས་བུས་མ་བྱས་པའི་ཚིག་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ནི། སྒྲ་རྣམས་དངོས་དང་ལྷན་ཅིག་ཏུ་ཞེས་སོགས་ཀྱིས་སྟོན་ནོ། །གཉིས་པ་ལྟར་ན། མངོན་རྗེས་གཉིས་སུ་མ་འདུས་པའི་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་སྟེ། རྗེས་སུ་དཔག་པའི་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་དེའི་རྟེན་གཞི་གཏན་ཚིགས་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། བུམ་པ་ཞེས་པའི་ཚིག་ཆོས་ཅན། བརྗོད་འདོད་ཀྱི་ཀུན་སློང་སྔོན་དུ་སོང་སྟེ། རྗོད་བྱེད་ཀྱི་ཚིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཞེས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། སྒྲ་ལས་བྱུང་བ་ཡང་། མངོན་པར་འདོད་པ་སྟོན་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་དང་། དེ་དག །སྨྲ་པོའི་བསམ་པ་སྟོན་པར་བྱེད། །ཅེས་པ་རྣམས་ཀྱིས་སྟོན་ཏོ། །འདི་ལ་ཡང་སློབ་དཔོན་ཆོས་མཆོག་ནི། སྨྱོ་གཉིད་གོམས་དང་རྗེས་ཟློས་ནོར། །ཅེས་པའི་གནས་སྐབས་ལྔ་བྲལ་གྱི་ཚིག་དགོས་པར་བཞེད་ཀྱང་བརྗོད་དོན་གྱི་རྣམ་པ་ཤར་བའི་བརྗོད་འདོད་ཁྱད་པར་ཅན་བསྒྲུབ་པ་ལ་དགོས་ཀྱི་ཀུན་སློང་ཙམ་བསྒྲུབ་པ་ལ་མི་དགོས་པ་མངོན་ནོ། །འདི་ལ་ཁ་ཅིག ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཚིག་ལ་ཀུན་སློང་མེད་པས་མ་ངེས་སོ་ཞེས་པ་ནི་མི་འཐད་དེ། དེ་ལ་ཡང་ཀུན་སློང་སྙིང་རྗེ་ཡོད་པས་ཀུན་སློང་ལ་རྟོག་པས་མ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཤཱས། འོན་ཀྱང་ཆགས་པ་དང་བྲལ་བ་ལ་སྨྲ་བའི་རྒྱུ་ནི་མེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྨྲ་བ་གཞན་གྱི་དོན་གྱི་ཕྱིར། དེའི་དོན་སྒྲུབ་པའི་བསམ་པས་དེ་བརྗོད་པར་འདོད་པ་ཉིད་ནི་སྙིང་རྗེའི་བདག་ཉིད་ཁོ་ན་ཡིན་པ་དེས་ན་དེ་ནི་སྙིང་རྗེའི་རང་བཞིན་ཉིད་ཀྱིས་བསྟན་ནོ་ཞེས་དང་། རྒྱན་ལས་ཀྱང་། དོན་ཀུན་གསལ་བ་ཉིད་དུ་ནི། །ཞེས་ཀྱང་བརྗོད་འདོད་འཇུག་འགྱུར་ཏེ། །གོམས་ཕྱིར་དེ་ལ་བརྗོད་འདོད་ནི། །གང་ལས་མེད་པར་འགྱུར་བ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །གཉིས་པ་ལ། ཁ་དོག་མི་རྟག་པར་ངེས་པའི་བློ་དེ་ཚད་མ་གཉིས་སུ་མ་འདུས་པའི་ཕུང་པོ་གསུམ་པ་ཡིན་ན། དེ་བྱས་རྟགས་ལས་ཁ་དོག་མི་རྟག་པར་རྟོགས་པའི་བློ་ལ་བྱེད་དམ། ཁ་དོག་འཛིན་པའི་མངོན་སུམ་གྱི་རྗེས་སུ་བྱུང་བའི་ཁ་དོག་མི་རྟག་པར་ངེས་པའི་ངེས་ཤེས་ལ་བྱེད། དང་པོ་ལྟར་ན་ཚད་མ་གཉིས་སུ་མ་འདུས་པ་མ་གྲུབ་སྟེ། རྗེས་དཔག་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལྟར་ན་ཚད་མ་ཡིན་པ་མི་གྲུབ་སྟེ། བཅད་ཤེས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། ངོ་ཤེས་ཀྱི་བློ་ཚད་མ་གཉིས་སུ་མ་འདུས་པའི་ཕུང་པོ་གསུམ་པ་ཡིན་པ་མི་འཐད་དེ། དེ་ཚད་མ་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་ནི། དོན་གྱིས་གོ་བའི་ཚད་མ་དང་། དཔེ་ཉེར་འཇལ་གྱི་ཚད་མ་སོགས་ཚད་མ་གཉིས་སུ་མ་འདུས་པའི་ཚད་མ་ཇི་སྙེད་འདོད་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱང་མི་འཐད་དེ། ཚད་མ་ཡིན་པ་རྣམས་ནི་མངོན་རྗེས་གཉིས་ཀྱི་ཁོངས་སུ་འདུས་ཤིང་། དེར་མ་འདུས་པ་རྣམས་ཚད་མ་མིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། མྱོང་བ་ལ་བརྟེན་ནས་རྟོགས་པའི་ཚུལ་དང་། རྟགས་ལ་བརྟེན་ནས་རྟོགས་པའི་ཚུལ་ལས་གཞན་པའི་གཞལ་བྱ་རྟོགས་ཚུལ་གསུམ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དྲུག་པ་ནི། སྤྱིར་མིང་ལ་བརྗོད་བྱའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན་ལྷས་སྦྱིན་ཞེས་པ་ལྟ་བུ་མིང་ལ་ལྟོས་པ་དང་། ཤིང་ཞེས་པ་ལྟ་བུ་རིགས་ལ་ལྟོས་པ་གཉིས་སོ། །ངོ་བོའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཞེས་པ་ལྟ་བུ་བཤད་པ་རྒྱུ་མཚན་དུ་བྱས་པའི་མིང་དང་། བུམ་པ་ཞེས་པ་ལྟ་བུ་འཇུག་པ་རྒྱུ་མཚན་དུ་བྱས་པའི་མིང་གཉིས་སོ། །འདི་ལ་བཤད་འཇུག་འགལ་བ་དང་། མི་འགལ་བ་དང་། འགལ་ཞིང་མི་འགལ་བ་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། བྱེའུ་ཏིལ་འཐུང་ཞེས་པ་ལྟ་བུ་དང་། བྱ་ལུག་རྫི་མོ་ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །གཉིས་པ་ནི། ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པ་ཞེས་པ་དང་། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྟ་བུའོ། །གསུམ་པ་ནི། འགལ་འདུ་མུ་གསུམ་པ་སྟེ། དཔེར་ན་མཚོ་སྐྱེས་ཞེས་པ་ལྟ་བུ་ལ་མཚོན་ན། འཇུག་པ་ནི་པདྨ་ལ་འཇུག་ལ་བཤད་ན་མཚོ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་མཚོ་སྐྱེས་སོ། །དེ་ལ་གསུམ་ལས། མཚོ་ལས་སྐྱེས་པའི་པད་མོ་ལ་བཤད་འཇུག་གཉིས་ཀ་ཡོད་ཅིང་། སྐམ་ལས་སྐྱེས་པའི་པད་མོ་ལ་འཇུག་ཏུ་ཡོད་ཅིང་བཤད་དུ་མེད་ལ། མཚོ་ལས་སྐྱེས་པའི་སྦལ་པ་ལ་བཤད་དུ་ཡོད་ཀྱང་འཇུག་ཏུ་མེད་དོ། །འོ་ན་སྐམ་ལས་སྐྱེས་པའི་ལྡོང་དུམ་ལྟ་བུ་བཤད་འཇུག་གཉིས་ཀ་མེད་པའི་མུ་བཞི་པ་ཅིའི་ཕྱིར་མི་བགྲང་ཞེ་ན་སྐྱོན་མེད་དེ། དེ་ནི་མཚོ་སྐྱེས་ཀྱི་མིང་ལ་མི་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་མངོན་སུམ་ལ་མུ་གསུམ་དང་། རྗེས་དཔག་ལ་མུ་གཅིག་སྟེ། མངོན་སུམ་གྱི་སྐད་དོད་དུ་པྲ་ཏི་ཨཀྵ་ཞེས་པའི་པྲ་ཏི་ནི་སོ་སོ་དང་། ཨཀྵ་ནི་དབང་པོ་ལ་འཇུག་པས་དབང་པོ་སོ་སོ་ལ་བརྟེན་པས་ན་མངོན་སུམ་ཞེས་པར་འགྱུར་ལ། དེ་ཡང་མངོན་སུམ་དང་པོ་གཉིས་ལ་བཤད་འཇུག་གཉིས་ཀ་ཡོད་ཅིང་། ཕྱི་མ་གཉིས་ལ་འཇུག་ཏུ་ཡོད་ཀྱང་བཤད་དུ་མེད། དབང་ཤེས་འཁྲུལ་པ་རྣམས་ལ་བཤད་དུ་ཡོད་ཀྱང་འཇུག་ཏུ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། རྗེས་དཔག་གི་སྐད་དོད་དུ་ཨ་ནུ་མཱ་ཎ་ཞེས་འབྱུང་བའི་ཨ་ནུ་ནི་ཕྱིས་སམ་རྗེས་ལ་འཇུག་ཅིང་མཱ་ཎ་ནི་འཇལ་བ་ལ་འཇུག་པས་ཕྱོགས་ཆོས་གྲུབ་ཅིང་འབྲེལ་པ་ངེས་པའི་རྗེས་སུ་བསྒྲུབ་བྱ་འཇལ་བའི་དོན་གྱིས་ན་རྗེས་དཔག་ཞེས་བཤད་འཇུག་གཉིས་ཀ་ཡོད་པའི་མུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་མཚན་གཞི་ལ་ལོག་རྟོག་དགག་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། མངོན་སུམ་གྱི་མཚན་གཞི་ལ་ལོག་རྟོགས་དགག་པ་དང་། རྗེས་དཔག་གི་མཚན་གཞི་ལ་ལོག་རྟོག་དགག་པའོ། །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པ་ལ་ཡིན་པར་རྟོག་པ་དགག་པ་དང་། ཡིན་པ་ལ་མིན་པར་རྟོག་པ་དགག་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ་ཡུལ་ལ་འཁྲུལ་པ་དང་། དུས་ལ་འཁྲུལ་པ་དང་། རྣམ་པ་ལ་འཁྲུལ་པ་མངོན་སུམ་དུ་རྟོག་པ་དགག་པ་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། ཁ་ཅིག ནོར་བུའི་འོད་ལ་ནོར་བུར་འཛིན་པའི་བློ་དེ་ནོར་བུ་རང་མཚན་པ་ལ་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མར་འདོད་པ་མི་འཐད་དེ། ནོར་བུ་རང་མཚན་པས་རང་ངོས་ནས་རང་འདྲའི་རྣམ་པ་མ་གཏད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་བློ་རིགས་གང་ཡིན་དཔྱད་པ་ལ་འགྲེལ་པ་རྣམས་ལས་ཇི་ལྟར་བཤད་པའི་ཚུལ། འཐད་མི་འཐད་སོ་སོར་དཔྱད་པ། སྐབས་དོན་ངོས་བཟུང་བ་དང་གསུམ་ལས། དང་པོ་ལ་རྗེས་དཔག་ཏུ་བཞེད་པ་དང་། མངོན་སུམ་དུ་བཞེད་པ་དང་། ལོག་ཤེས་སུ་བཞེད་པ་དང་གསུམ། དང་པོ་ནི། ལྷ་ཤཱཀ་གཉིས་ཀྱིས་ནོར་བུའི་འོད་ཀྱི་རྟགས་ལས་གཞི་དེར་ནོར་བུ་ཡོད་པར་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་ཏུ་བཞེད་དེ། ལྷས་བཟློག་པའི་སྦྱོར་བ་དང་པོ་ལ་ནོར་བུའི་འོད་ལ་ནོར་བུའི་བློས་མ་ངེས་ཞེས་དང་། ཤཱས་བཟློག་པའི་སྦྱོར་བ་དང་པོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི་གང་ཚད་མ་ཡིན་པ་དེ་ནི་འཁྲུལ་པར་མི་འགྱུར་ཏེ་ཞེས་བྱ་བ་ལ་སོགས་པ་སྟེ། ནོར་བུའི་འོད་ལ་ནོར་བུའི་བློས་མ་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། འཁྲུལ་པ་ཉིད་ནའང་ནོར་བུའི་དངོས་པོ་ལ་མི་བསླུ་བའི་སྒོ་ནས་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་མི་བསླུ་བའི་ཕྱིར་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ཚད་མ་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ནོར་བུའི་འོད་ལ་ནོར་བུར་འཛིན་པའི་བློ་ལ་ཡང་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དང་། ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པའི་དོན་གཞན་འབྲེལ་པ་ལ་ཡང་བརྟེན་པ་ཡིན་ན། རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དེ་མ་ཐག་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་འཇོག་པར་འགྱུར་རོ། །འདིར་ཡང་། ནོར་བུའི་འོད་ཀྱི་འབྲེལ་པ་དེའི་འབྲས་བུ་ཉིད་ལས་ནོར་བུའི་འོད་དེ་ལ་ནོར་བུར་ཇི་ལྟར་འཁྲུལ་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་རོ། །དེ་བས་ན་འབྲས་བུའི་རྟགས་ལས་སྐྱེས་པའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གཉིས་པ་ནི། རྒྱན་མཛད་པ་དཔོན་སློབ་ཀྱིས་མངོན་སུམ་དུ་བཞེད་དེ། རྒྱན་ལས། དེ་ཕྱིར་ནོར་བུའི་འོད་ལ་ནི། །ནོར་བུར་ཤེས་པའི་ཤེས་པ་ནི། །དེ་ཉིད་དུ་ན་མངོན་སུམ་མམ། །ཡང་ན་རྗེས་དཔག་ཉིད་དུ་ངེས། །ཞེས་དང་། དེ་ནི་མངོན་སུམ་ཚད་མ་ཉིད། །ཇི་ལྟར་འཁྲུལ་པ་དེ་འདྲ་ཡིན། །མི་བསླུ་བ་ན་ཚད་མ་ཉིད། །འཁྲུལ་དང་མ་འཁྲུལ་གང་དུ་དོགས། །ཞེས་མངོན་སུམ་དུ་འདོད་པ་དོགས་སྤོང་དང་བཅས་པ་གསུངས་ཤིང་། འགྲེལ་བཤད་གཉིས་ཀས། དེ་ཉིད་དུ་ན་མངོན་སུམ་མམ། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་རང་གི་འདོད་པའོ། །ཡང་ན་རྗེས་དཔག་ཉིད་དུ་ངེས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་ཤཱཀྱ་བློ་འདོད་པའོ་ཞེས་དང་། ཉི་མ་སྦས་པས་ཀྱང་། འོན་ཏེ་ནོར་བུའི་འོད་ལ་ནོར་བུར་ཤེས་པ་ཚད་མ་གང་ཞེ་ན། དེ་ནི་མངོན་སུམ་ཚད་མ་ཉིད་དོ། །འོ་ན་མངོན་སུམ་འཁྲུལ་པར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་ཞེ་ན། དེ་ནི་མི་བདེན་ཏེ། འཁྲུལ་པའམ་མ་འཁྲུལ་ཡང་རུང་སྟེ་བསླུ་བ་མེད་པ་ཉིད་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གསུམ་པ་ནི། ཆོས་མཆོག་གིས་ནོར་བུའི་འོད་ལ་ནོར་བུར་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་དང་། མར་མེའི་འོད་ལ་ནོར་བུར་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་གཉིས་ལོག་ཤེས་སུ་མཚུངས་པས་འཇུག་ཡུལ་ཐོབ་པའི་དོན་མི་བྱེད་པར་མཚུངས་ཀྱང་འཇུག་ཡུལ་ཐོབ་པའི་དོན་བྱེད་པའི་ཚད་མ་གཞན་གྱི་རྟེན་བྱེད་པ་དང་མི་བྱེད་པའི་ཁྱད་པར་ཡོད་པར་བཞེད་དེ། འཐད་ལྡན་ལས་ནོར་བུའི་འོད་དང་མར་མེའི་འོད་ལ་ནོར་བུར་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་དག་ལོག་པའི་ཤེས་པ་བསླུ་བ་ཉིད་དུ་ནི་ཁྱད་པར་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། གཉིས་ཀས་ཀྱང་ཞེན་པར་བྱས་པའི་ཡུལ་མི་ཐོབ་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་དང་། ཇི་ལྟར་འདི་དག་རང་གི་ཡུལ་ལ་བསླུ་བར་ཁྱད་པར་མེད་ཀྱང་དོན་བྱེད་ནུས་པ་ཐོབ་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་དང་མ་ཡིན་པའི་ཁྱད་པར་ཡོད་པ་ཡིན་ཏེ། གཅིག་ནོར་བུ་དང་བརྒྱུད་ནས་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་སོ། །གཉིས་པ་ནི། དེ་ལྟར་ལུགས་གསུམ་ལས་དང་པོ་མི་འཐད་དེ། ནོར་བུའི་འོད་ཀྱི་རྟགས་ལས་གཞི་དེར་ནོར་བུ་ཡོད་པ་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་དེ་ནོར་བུའི་འོད་ལ་ནོར་བུར་འཛིན་པའི་བློ་ཡིན་པར་ཐལ། དེ་ལྟར་འཛིན་པའི་བློ་དེ་རྗེས་དཔག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དུ་བའི་རྟགས་ལས་དུ་ལྡན་ལ་མེ་ཡོད་དུ་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་དེ་དུ་བ་མེར་འཛིན་པའི་བློ་ཡིན་པར་ཐལ་ལོ། །གཞུང་གི་དགོངས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རྗེས་དཔག་ཐམས་ཅད་འཁྲུལ་པའི་ཕྱིར་ན་ཚད་མ་མ་ཡིན་ཅེས་པའི་ལན་དུ་རྗེས་དཔག་གི་ཆ་ཤས་འགའ་ཞིག་འཁྲུལ་ཡང་ཚད་མ་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བཀོད་པ་ལ་འབྲེལ་མེད་པའི་ཕྱིར། ལུགས་གཉིས་པ་ཡང་མི་འཐད་དེ། ནོར་བུའི་འོད་ལ་ནོར་བུར་འཛིན་པའི་བློ་དེ་ནོར་འོད་མཐོང་བའི་དབང་ཤེས་ལ་བྱེད་དམ། རྗེས་ཀྱི་འདི་ནི་ནོར་བུའོ་སྙམ་དུ་འཛིན་པའི་བློ་ལ་བྱེད། དང་པོ་ལྟར་ན་མི་འཐད་དེ། དེས་ནོར་བུའི་འོད་ལ་ནོར་བུར་འཛིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཐག་ཁྲ་མཐོང་བའི་དབང་ཤེས་དེས་ཐག་ཁྲ་ལ་སྦྲུལ་དུ་འཛིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལྟར་ན་ཡང་མི་འཐད་དེ། དེ་ནི་རྟོག་པ་ཡིན་པས་མངོན་སུམ་དུ་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཞུང་གི་དགོངས་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། རྗེས་དཔག་ཐམས་ཅད་འཁྲུལ་བའི་ཕྱིར་ན་ཚད་མ་མིན་པར་འདོད་པ་ལ་མངོན་སུམ་གྱི་ཆ་ཤས་འགའ་ཞིག་ལོག་ཤེས་ཡིན་ཡང་ཚད་མ་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བཀོད་པ་ལ་འབྲེལ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འུ་ཡུག་པས་རྒྱན་གྱི་དགོངས་པར་མཛད་ནས་མཛོད་ཕུགས་ན་ནོར་བུ་ཡོད་པའི་འོད་སྒོ་གསེབ་ན་ཤར་བ་ན་ནོར་བུའི་འོད་མཐོང་བའི་དབང་ཤེས་དེ་ནོར་བུ་ལ་གཞན་ངེས་ཚད་མ་དང་། ནོར་འོད་ལ་རང་ངེས་ཚད་མ་ཡིན་ཞེས་བཞེད་པ་ཡང་མི་འཐད་དེ། དབང་ཤེས་དེ་ནོར་བུ་ལ་གཞན་ངེས་ཚད་མ་མིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ལ་ཚད་མ་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལུགས་གསུམ་པ་གཞུང་ལ་སྦྱར་བའི་ཚེ་འཐད་པ་ནི་རང་ལུགས་ཀྱི་སྐབས་སུ་འབྱུང་ངོ་། །གསུམ་པ་ནི། མཛོད་ཕུགས་ན་ནོར་བུ་ཡོད་པའི་འོད་སྒོ་གསེབ་ཏུ་ཤར་བ་ན་ནོར་འོད་མཐོང་བའི་དབང་ཤེས་སྐྱེ་ཞིང་དེ་ནི་མངོན་སུམ་ཡིན་ཏེ། དོན་རང་མཚན་གྱིས་རང་ངོས་ནས་རང་འདྲའི་རྣམ་པ་གཏད་པའི་དབང་ཤེས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འཁྲུལ་རྒྱུ་མེད་པའི་ཚེ་ནོར་འོད་ལ་རང་ངེས་ཚད་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཚེ་ནོར་འོད་ལ་ནོར་འོད་དུ་ངེས་པའི་ངེས་ཤེས་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། འཁྲུལ་རྒྱུ་ཡོད་པའི་ཚེ་ནོར་འོད་ལ་གཞན་ངེས་ཚད་མ་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཚེ་ནོར་འོད་ལ་ནོར་བུར་འཛིན་པའི་ལོག་ཤེས་འདྲེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ངེས་ཤེས་དྲངས་པའི་ཚེ་དེ་ཉིད་རྟགས་འཛིན་སེམས་སུ་སོང་ནས་ནོར་འོད་ཀྱི་རྟགས་ལས་གཞི་དེར་ནོར་བུ་ཡོད་པར་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་སྐྱེ་བ་ཡིན་ལ། ལོག་ཤེས་དྲངས་པའི་ཚེ། དེས་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་དཔག་གི་རྟེན་བྱེད་པའང་སྲིད་དེ། ལོག་ཤེས་ཀྱི་སྒོ་ནས་ནོར་བུ་ཐོབ་པའི་ཆེད་དུ་རྒྱུག་པས་ནོར་བུའི་མདུན་དུ་སླེབས་པ་ན་ནོར་བུ་མཐོང་བའི་དབང་མངོན་སྐྱེ་ཞིང་ལོག་ཤེས་ཀྱི་རྒྱུན་དེ་ཉིད་ལ་ཡིད་གཏད་པ་ན་ཡུལ་གྱི་སྤུ་རིས་ཕྱེད་ནས་ནོར་འོད་དུ་ངེས་པའི་ངེས་ཤེས་སུ་འགྱུར་སྲིད་པས་དེའི་ཚེ་སྔར་བཞིན་དུ་རྗེས་དཔག་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ནོར་འོད་ལ་ནོར་བུར་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་དང་། སྒྲོན་འོད་ལ་ནོར་བུར་འཛིན་པའི་ཤེས་པ་གཉིས་ཚད་མ་ཡིན་མིན་གྱི་ཁྱད་པར་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གཉིས་ཀ་ཚད་མ་མིན་པར་མཚུངས་པའི་ཕྱིར། འཇུག་ཡུལ་ཐོབ་པའི་དོན་བྱེད་པ་དང་། མི་བྱེད་པའི་ཁྱད་པར་ཡོད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གཉིས་ཀས་འཇུག་ཡུལ་མི་ཐོབ་པར་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་དང་། གཞུང་ལས་ཀྱང་། ཇི་ལྟར་དོན་བྱེད་ལ་ཁྱད་ཡོད། །ཅེས་གསུངས་ཀྱི། འཇུག་ཡུལ་ཐོབ་མི་ཐོབ་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡོད་པར་མ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། སྒྲ་མི་རྟག་པར་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་དང་། སྒྲ་རྟག་འཛིན་གྱི་སྒྲོ་འདོགས་གཉིས་འཁྲུལ་པ་ཡིན་མིན་གྱི་ཁྱད་པར་མེད་ཀྱང་ཚད་མ་ཡིན་མིན་གྱི་ཁྱད་པར་ཡོད་དེ། དཔེར་ན་ནོར་འོད་ལ་ནོར་བུར་འཛིན་པའི་བློ་དང་། སྒྲོན་འོད་ལ་ནོར་བུར་འཛིན་པའི་བློ་གཉིས་ལོག་ཤེས་སུ་ཁྱད་པར་མེད་ཀྱང་འཇུག་ཡུལ་ཐོབ་པའི་ཚད་མ་གཞན་གྱི་རྟེན་བྱེད་པ་དང་མི་བྱེད་པའི་ཁྱད་པར་ཡོད་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་པ་ནི་རྩ་བའི་དགོངས་པ་བླ་ན་མེད་པ་སྟེ། དོན་ལ་རྟོན་པ་དག་གིས་དཔྱོད་མཛོད་ཅིག གཉིས་པ་ནི། ཁ་ཅིག་ནམ་ཕྱེད་ལ་ཉིན་ཕྱེད་དུ་འཁྲུལ་ནས་ཉིན་ཕྱེད་ཀྱི་བུ་ཚ་རྨིས་པའི་རྨི་ལམ་གྱི་ཤེས་པ་དེ་ཉིན་ཕྱེད་ཀྱི་བུ་ཚ་ལ་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མར་འདོད་པའང་མི་འཐད་དེ། ཉིན་ཕྱེད་ཀྱི་བུ་ཚ་དེས་རང་ངོས་ནས་རང་འདྲའི་རྣམ་པ་མ་གཏད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི་ཁ་ཅིག དུང་དཀར་སེར་འཛིན་གྱི་དབང་ཤེས་དེ་དུང་གི་ཁ་དོག་ལ་འཁྲུལ་ཡང་དབྱིབས་ལ་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མ་དང་། ལྗོན་ཤིང་འགྲོར་སྣང་གི་དབང་ཤེས་དེ་ལྗོན་ཤིང་སྡོད་པའི་ཆ་ལ་འཁྲུལ་ཡང་ལྗོན་ཤིང་རང་མཚན་པ་ལ་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མར་འདོད་པའང་མི་འཐད་དེ། དུང་གི་དབྱིབས་དང་ལྗོན་ཤིང་རང་མཚན་པ་ལ་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མ་ཡིན་ན། དེ་གཉིས་དང་གྲུབ་བདེ་རྫས་གཅིག་པའི་དུང་གི་ཁ་དོག་དང་། ལྗོན་ཤིང་སྡོད་པའི་ཆ་ལ་ཡང་མངོན་གྱི་ཚད་མ་ཡིན་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་ཁ་ཅིག དུང་དཀར་འཛིན་པའི་མིག་ཤེས་དེ་དུང་གི་རེག་བྱ་འཇམ་པ་དང་། ལྕི་བ་ལ་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མ་དང་། མེ་ཆུའི་ཁ་དོག་མཐོང་བའི་མིག་ཤེས་དེས་དེ་གཉིས་ཀྱི་རེག་བྱ་ཚ་བ་དང་། གཤེར་བ་ལ་ཡང་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མ་ཡིན་ཞེས་ཟེར་བ་མི་འཐད་དེ། རིག་བྱ་འཛིན་པའི་རྣམ་ཤེས་བསྐྱེད་པ་ལ་ལུས་དབང་དོན་མེད་པར་ཐལ། མིག་ཤེས་དེ་རེག་བྱ་ལ་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འོ་ན་དུང་གི་ཁ་དོག་མིག་ཤེས་ཀྱིས་མཐོང་བའི་རྗེས་སུ་འདི་ལ་རེག་བྱ་འདི་དང་འདི་ཡོད་དོ་ཞེས་པའི་བློ་སྐྱེ་བ་དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དེ་ནི་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་རྫས་གཞན་ལས་དུས་མཉམ་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་རྫས་གཞན་དཔོག་པ་རྒྱུ་ཆོས་རྗེས་སུ་དཔོག་པའི་རྗེས་དཔག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ཡིན་པ་ལ་མ་ཡིན་པར་རྟོགས་པ་དགག་པ་ནི། ཁ་ཅིག སྒོ་རྒྱབ་ཀྱི་བུམ་པ་ལ་མཛོད་ཕུགས་ཀྱི་བུམ་པར་འཁྲུལ་དུས་ཀྱི་སྒོ་རྒྱབ་ཀྱི་བུམ་པ་འཛིན་པའི་མིག་ཤེས་ལྟ་བུ་ཡུལ་ལ་འཁྲུལ་པ་དང་། སྔ་དྲོའི་བུམ་པ་ལ་ཕྱི་དྲོ་བུམ་པར་འཁྲུལ་ནས་སྔ་དྲོའི་བུམ་པ་འཛིན་པའི་མིག་ཤེས་ལྟ་བུ་དུས་ལ་འཁྲུལ་པ་དང་། བུམ་པའི་དམར་པོ་ལ་སྣམ་བུའི་དམར་པོར་འཁྲུལ་ནས་བུམ་པའི་དམར་པོར་འཛིན་པའི་མིག་ཤེས་ལྟ་བུ་རྣམ་པ་ལ་འཁྲུལ་པ་དང་གསུམ། སྒོ་རྒྱབ་ཀྱི་བུམ་པ་སོགས་དོན་རང་མཚན་གསུམ་པོ་ལ་མངོན་སུམ་གྱི་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་བ་མི་འཐད་དེ། དོན་རང་མཚན་གསུམ་པོ་དེས་ཤེས་པ་གསུམ་པོ་དེ་ལ་རང་ངོས་ནས་རང་འདྲའི་རྣམ་པ་གཏད་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་ཟླ་བ་གཉིས་སྣང་གི་དབང་ཤེས་དེ་ཡང་མངོན་སུམ་ཚད་མར་ཐལ་ལོ་ཞེ་ན། མི་མཚུངས་ཏེ། བུམ་པའི་དམར་པོ་སྣམ་བུའི་དམར་པོ་མ་ཡིན་པར་ངེས་ནས་དེ་སྣམ་བུའི་དམར་པོར་འཛིན་པའི་བློ་སྐྱེ་བ་མི་སྲིད་ཅིང་། ཟླ་གཉིས་མེད་པ་ངེས་ཀྱང་ཟླ་བ་གཉིས་སྣང་གི་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་སྲིད་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། རྗེས་དཔག་ཡིན་པ་ལ་མ་ཡིན་པར་རྟོག་པ་དགག མིན་པ་ལ་ཡིན་པར་རྟོག་པ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཁ་ཅིག ནོར་བུའི་འོད་ཀྱི་རྟགས་ལས་གཞི་དེར་ནོར་བུར་ཡོད་པར་རྟོགས་པའི་བློ་ནི་རྗེས་དཔག་ཚད་མ་མིན་ཏེ། ནོར་བུ་རྟགས་སུ་བཀོད་ན་རྟགས་དང་རྟགས་ཅན་མེད། ནོར་འོད་རྟགས་སུ་བཀོད་ན་མ་གྲུབ། འོད་ཙམ་རྟགས་སུ་བཀོད་ན་མ་ངེས་པའི་ཕྱིར་ཞེའོ། །འོ་ན་སཱ་ལུའི་མྱུ་གུའི་རྟགས་ལས་གཞི་དེར་སཱ་ལུའི་ས་བོན་ཡོད་པར་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་ཚད་མ་མི་སྲིད་པར་ཐལ། སཱ་ལུའི་ས་བོན་རྟགས་སུ་བཀོད་ན་རྟགས་དང་རྟགས་ཅན་མེད། སཱ་ལུའི་མྱུ་གུ་རྟགས་སུ་བཀོད་ན་མ་གྲུབ། མྱུ་གུ་ཙམ་རྟགས་སུ་བཀོད་ན་མ་ངེས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དུ་བའི་རྟགས་ལས་ལ་མེ་ཡོད་དུ་དཔོག་པ་སོགས་འབྲས་རྟགས་ཕལ་ཆེར་འཁྲུལ་བར་འགྱུར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། ཁ་ཅིག དུ་བའི་རྟགས་ལས་དུ་ལྡན་གྱི་ལ་ལ་རྟག་པའི་མེ་ཡོད་པར་རྟོགས་པའི་བློ་དེ་རྗེས་དཔག་ཚད་མར་འདོད་པ་དང་། ཁ་ཅིག་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་ལ་ལ་ཆོས་ཅན། རྟག་པའི་མེ་ཡོད་དེ། དོན་དམ་པའི་དུ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། ཞེས་བཀོད་པའི་ཚེ་རློམ་ཚོད་ལ་འཁྲུལ་ཡང་སོང་ཚོད་ལ་མ་འཁྲུལ་བ་ཡིན་ཟེར་བ་མི་འཐད་དེ། དེ་སྐོར་གྱི་ཚུལ་གསུམ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་རྟག་པའི་མེ་དང་། དོན་དམ་པའི་དུ་བ་མ་གྲུབ་ཀྱང་། མེ་ཙམ་དང་། དུ་ཙམ་གྲུབ་པས་སྐྱོན་མེད་དོ་སྙམ་ན་མི་འཐད་དེ། ཁྱད་པར་བྱེད་ཆོས་རྟག་པའི་མེ་དང་དོན་དམ་པའི་དུ་བ་མ་གྲུབ་ན། དེས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་མེ་ཙམ་དང་དུ་ཙམ་ཡང་མ་སྒྲུབ་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་མཚན་གཞི་ལ་མཚན་ཉིད་ངེས་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་བཤད་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། གཞུང་ལས་བསྟན་པའི་ཚུལ། མཁས་པ་རྣམས་ཀྱིས་བཀྲལ་བའི་ཚུལ། འཐད་པའི་ཕྱོགས་ངོས་བཟུང་བའོ། །དང་པོ་ནི། ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་མི་བསླུ་བའི་ཤེས་པ་དང་། མཚན་གཞི་མངོན་རྗེས་གཉིས་སུ་ངེས་ན་མཚན་གཞི་དེ་གཉིས་ཀྱི་སྟེང་དུ་མཚན་ཉིད་མི་བསླུ་བའི་ཤེས་པ་ཡོད་པར་རང་ལས་ངེས་པ་ཡིན་ནམ། གཞན་ལས་ངེས་པ་ཡིན། དང་པོ་ལྟར་ན་འགའ་ཡང་ཚད་མ་དང་ཚད་མིན་གྱི་མཚན་ཉིད་ལ་རྨོངས་པ་མེད་པས་བསྟན་བཅོས་ལས་དེ་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བསྟན་པ་དོན་མེད་པར་འགྱུར་ཞིང་། གཉིས་པ་ལྟར་ན། དེ་ལ་ཡང་ངེས་བྱེད་གཞན་དགོས་པས་ངེས་བྱེད་ཐུག་མེད་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེའི་ལན་ལ། རང་ལས་རང་གི་ངོ་བོ་རྟོགས། །ཐ་སྙད་ལས་ནི་ཚད་མ་ཉིད། །བསྟན་བཅོས་རྨོངས་པ་བཟློག་བྱེད་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། གཞན་ངེས་ཁོ་ནར་འདོད་པའི་ལུགས། རང་ངེས་ཁོ་ནར་འདོད་པའི་ལུགས། གཉིས་ཀ་ཡོད་པར་འདོད་པའི་ལུགས་སོ། །དང་པོ་ནི། བྲམ་ཟེས། ཚད་མ་ལས་སྟོན་གྲུབ་ན་ཡང་། །ཚད་མ་དེ་ཉིད་ལས་མ་ཡིན། །ཞེས་ཚད་མ་གཉིས་ཀྱིས་རང་རང་གི་འཇུག་ཡུལ་ངེས་པར་བྱེད་ཀྱང་མཚན་ཉིད་མི་བསླུ་བ་ལ་ངེས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་པར་མི་བྱེད་པས་ཚད་མའི་རྗེས་སུ་སྐྱེས་པའི་བློ་དཔྱོད་པ་ཞེས་བྱ་བས་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་དང་། འགལ་འབྲེལ་ལ་སོགས་པ་ངེས་པར་བྱེད་པས་ན་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་ནི་གཞན་ཁོ་ན་ལས་ངེས་པར་བྱེད་དོ་ཞེས་བཞེད་དོ། །གཉིས་པ་ནི་ཁ་ཅིག གཞན་ངེས་ཚད་མ་མི་སྲིད་དེ། ངེས་བྱའི་ཚད་མ་དང་། ངེས་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་གཉིས་ཡུལ་གཅིག་ཡིན་ན། ཚད་མ་ཕྱི་མ་དོན་མེད་ཅིང་། ཐ་དད་ཡིན་ན་ཡུལ་གཞན་དངོས་པོར་གྲུབ་པས་གཞན་དངོས་པོར་གྲུབ་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་དང་། གཞན་ངེས་སུ་འདོད་པའི་ཚད་མ་དེས་སྒྲོ་འདོགས་མི་གཅོད་ན་ཚད་མ་མ་ཡིན་ཅིང་། གཅོད་ན་རང་ངེས་ཚད་མར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། ངེས་ན་ཚད་མ་ཡིན་ན་རང་ངེས་ཚད་མ་ཡིན་པས་ཁྱབ་བོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གསུམ་པ་ལ། ཡུལ་ཅན་གྱི་སྒོ་ནས་འབྱེད་པའི་ཚུལ་དང་། ཡུལ་གྱི་སྒོ་ནས་འབྱེད་པའི་ཚུལ་གཉིས། དང་པོ་ལ་མཚོན་བྱའི་སྒོ་ནས་འབྱེད་པའི་ཚུལ་དང་། མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་འབྱེད་པའི་ཚུལ་གཉིས། དང་པོ་ནི། ལོ་ཙཱ་བ་སོགས་ཁ་ཅིག རང་ཉིད་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཐ་སྙད་ལ་ངེས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་ནུས་པ་དང་མི་ནུས་པ་ལ་རང་ངེས་གཞན་ངེས་སུ་འཇོག་གོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཉིས་པ་ནི་ཁ་ཅིག ཡུལ་གྱི་སྒོ་ནས་འབྱེད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡུལ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་མི་གཅོད་ན་ཚད་མ་མ་ཡིན་ཅིང་། གཅོད་ན་རང་ངེས་སུ་ཐལ་བའི་སྐྱོན་ཡོད་པའི་ཕྱིར། ཡུལ་ཅན་གྱི་སྒོ་ནས་འབྱེད་པའི་ཚུལ་ལ་ཡང་མཚན་གཞི་དང་། མཚོན་བྱའི་སྒོ་ནས་འབྱེད་པ་ཡང་མིན་ཏེ། མཚན་གཞི་ལ་མཚན་ཉིད་ངེས་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་འཆད་པའི་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་འབྱེད་དགོས་པས་རང་ཉིད་མི་བསླུ་བ་ལ་ངེས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་པ་དང་། གཞན་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་པ་ལ་རང་ངེས་གཞན་ངེས་སུ་འཇོག་གོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། ཁ་ཅིག ཡུལ་གྱི་སྒོ་ནས་འབྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། རང་གི་འཇུག་ཡུལ་ལ་ངེས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་པ་དང་། གཞན་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་པ་ལ་རང་ངེས་གཞན་ངེས་སུ་འཇོག་གོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ལྟར་ལུགས་གསུམ་ལས་ཕྱེ་བའི་ལྔ་ཡོད་པ་ལས་དང་པོ་མི་འཐད་དེ། འགྲེལ་པ་ཐམས་ཅད་མཐུན་པར་རྗེས་དཔག་རང་ངེས་ཚད་མར་བཤད་པའི་ཕྱིར་དང་། ཚད་མ་གཉིས་པོ་རང་གི་གཞལ་བྱ་ཇི་ལྟར་གཞལ་བ་ལྟར་གནས་པ་ལ་ངེས་པར་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་ནུས་ན་རང་ཉིད་དེ་ལ་མི་བསླུ་བ་ལ་ཡང་ངེས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལུགས་གཉིས་པ་ཡང་མི་འཐད་དེ། མངོན་སུམ་འགའ་ཞིག་རང་ཡུལ་གྱི་རྫས་མཐའ་དག་སྣང་ཡང་དེ་ལ་ངེས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་མི་ནུས་པར་རྗེས་ཀྱི་རྟོག་པས་ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་སྒྲོ་འདོགས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དང་། ལྷས། དཔྱོད་པ་པས་ཚད་མ་ཡིན་ན་རང་ངེས་ཚད་མ་ཡིན་པས་ཁྱབ་པར་འདོད་པ་བཀག་ནས། ཁྱེད་རང་གང་དུ་འདོད་ཅེ་ན། ཁོ་བོ་ནི་མཐའ་གཅིག་ཏུ་རང་ངེས་སུ་ཡང་མི་འདོད་དེ། ཚད་མ་འགའ་ཞིག་ནི་གཞན་ལས་ངེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མཐའ་གཅིག་གཞན་ངེས་སུ་ཡང་མི་འདོད་དེ། ཚད་མ་འགའ་ཞིག་ནི་རང་ངེས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལུགས་གསུམ་པ་ཡང་མི་འཐད་དེ། རྒྱང་འཕེན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི་རྗེས་དཔག་ཆོས་ཅན། རང་ཉིད་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཐ་སྙད་ལ་འཁེངས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་ནུས་པར་ཐལ། རང་ངེས་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། རྒྱང་འཕེན་པ་དེས་རང་རྒྱུད་ཀྱི་རྗེས་དཔག་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཐ་སྙད་ངེས་པར་ཐལ་ལོ། །བཞི་པ་ཡང་མི་འཐད་དེ། ཚད་མ་ཕྱི་མ་དོན་མེད་པ་དང་། ཚད་མ་སྔ་མ་ཚད་མ་མ་ཡིན་པ་དང་། རྗེས་དཔག་ལ་ཡང་གཉིས་སུ་དབྱེར་རུང་བར་ཐལ་བའི་སྐྱོན་གསུམ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། དང་པོ་ནི། ཚད་མ་སྔ་མས་དྲངས་པའི་ཚད་མ་སྔ་མའི་གཞལ་བྱ་ངེས་པའི་ངེས་ཤེས་དེས་ཚད་མ་སྔ་མ་དེ་གཞན་བྱ་ལ་མི་བསླུ་བར་ངེས་སམ་མི་ངེས། དང་པོ་ལྟར་ན། ཚད་མ་ཡིན་ན། རང་ངེས་ཚད་མ་ཡིན་དགོས་པར་ཐལ། ཚད་མ་ཡིན་ན། རང་གི་གཞལ་བྱ་ལ་ངེས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་ནུས་པས་ཁྱབ་པ་གང་ཞིག རང་གི་གཞལ་བྱ་ལ་ངེས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་ན་རང་ཉིད་མི་བསླུ་བ་ལ་ཡང་ངེས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟགས་གཉིས་ཆར་ཁས་བླངས། གཉིས་པ་ལྟར་ན། རང་ངེས་ཚད་མས་དྲངས་པའི་དེའི་གཞལ་བྱ་ངེས་པའི་ངེས་ཤེས་དེས་རང་ངེས་ཚད་མ་དེ་གཞལ་བྱ་ལ་མི་བསླུ་བར་མ་ངེས་པར་ཐལ། ཁས་བླངས་དེ་གང་ཞིག དེ་ལྟ་བུའི་ངེས་ཤེས་དེས་རང་ངེས་ཚད་མ་དེ་གཞལ་བྱ་ལ་མི་བསླུ་བར་ངེས་པའི་ནུས་པ་ལས་གཞན་པའི་ནུས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། དོན་ལ་མེ་ཡིན་ཞིང་རྟོག་པས་མེ་ཡིན་མིན་ཐེ་ཚོམ་ཟ་དུས་ཀྱི་རྒྱང་རིང་པོའི་དམར་འབར་བ་འཛིན་པའི་མངོན་སུམ་ཆོས་ཅན། དམར་འབར་བ་མེའི་ཁ་དོག་ཡིན་པའི་ཆ་དེ་ལ་ཚད་མ་མིན་པར་ཐལ། དེ་ལ་ངེས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་ནུས་མིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཁས། འདོད་ན། ངེས་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་ཕྱི་མ་དེས་ཁྱོད་དེ་ལ་ཚད་མ་ཡིན་པར་ངེས་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་པར་ཐལ་ལོ། །གསུམ་པ་ནི། རྗེས་དཔག་ལ་ཡང་རང་ངེས་གཞན་ངེས་གཉིས་སུ་འབྱེད་རིགས་པར་ཐལ། རང་ཡུལ་ལ་ངེས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་ནུས་པའི་ཚད་མ་དེ་ལ་གཉིས་སུ་འབྱེད་རིགས་པའི་ཕྱིར། ལུགས་ལྔ་པ་ནི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་འབྱེད་པའི་ཚུལ་དང་དོན་གཅིག་པས་རང་ལུགས་ཀྱི་སྐབས་སུ་འབྱུང་ངོ་། །གསུམ་པ་འཐད་པའི་ཕྱོགས་ངོས་བཟུང་བ་ལ་བདུན་ཏེ། གཞུང་གང་གིས་རང་ངེས་གཞན་ངེས་སུ་འཇོག་པའི་ཚུལ། ཡུལ་ཅན་གང་གིས་རང་ངེས་གཞན་ངེས་སུ་འཇོག་པའི་ཚུལ། ཡུལ་གང་ལ་དེ་གཉིས་འཇོག་པའི་ཚུལ། མཚན་ཉིད་དང་མཚན་གཞི་ངོས་བཟུང་བ། ཚད་མ་ལ་དེ་གཉིས་ཀྱིས་ཁྱབ་མ་ཁྱབ་དཔྱད། ཤེས་བྱེད་ཀྱི་ལུང་དང་སྦྱར་བ། རྩོད་པ་སྤོང་བའོ། །དང་པོ་ནི། ཚད་མ་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་སྟོན་པ་ལ་མཚན་ཉིད་དངོས་ནི། ཚད་མ་བསླུ་མེད་ཅན་ཤེས་པ། །ཞེས་པས་བསྟན། དེ་ལ་མ་ཁྱབ་ཁྱབ་ཆེས་མི་སྲིད་གསུམ་གྱི་སྐྱོན་སྤོང་བ་ནི། སྒྲ་ལས་བྱུང་བ་ཡང་ཞེས་སོགས་ཀྱིས་བསྟན། མཚན་གཞི་ལ་མཚན་ཉིད་ངེས་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་ནི། རང་ལས་རང་གི་ངོ་བོ་རྟོགས། །ཞེས་སོགས་ཀྱིས་བསྟན་ནོ། །དེ་ལ་མདོ་ལས། མཚན་གཞི་མངོན་རྗེས་གཉིས་སུ་གྲངས་ངེས་པར་བསྒྲུབས་ཟིན་ཅིང་། འདིར་ཡང་མངོན་སུམ་ལེའུའི་སྐབས་སུ་འཆད་པར་འགྱུར་བས་མཚན་གཞི་དེ་གཉིས་ཀྱི་སྟེང་དུ་མཚན་ཉིད་མི་བསླུ་བ་དང་། ཤེས་པ་གཉིས་ཡོད་པར་གང་ལས་ངེས་ཤེ་ན། ཚད་མས་དྲངས་པའི་ངེས་ཤེས་ཀྱིས་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །ངེས་ཤེས་དེ་ཡང་རང་སྟོབས་ཀྱིས་དྲངས་པ་ཡིན་ནམ། གཞན་སྟོབས་ཀྱིས་དྲངས་པ་ཡིན་ཅེ་ན། ཤེས་པ་ཡོད་པའི་ཆ་ལ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་ནུས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པ་ནི། རང་ལས་རང་གི་ངོ་བོ་རྟོགས། །ཞེས་པ་སྟེ། རང་ལས་ཞེས་པ་ནི་རང་མྱོང་རང་རིག་མངོན་སུམ་ལས་ཞེས་པའི་དོན་ཡིན་ལ། རང་གི་ངོ་བོ་ཞེས་པ་ནི་ཤེས་པའི་དོན་ལྡོག་གསལ་བའི་ཆ་དེའོ། །རྟོགས་ཞེས་པ་ནི་ངེས་པ་འདྲེན་ནུས་ཀྱི་ཚུལ་གྱིས་རྟོགས་ཞེས་པའི་དོན་ཏེ། མདོར་བསྡུ་ན། ཀུན་ཏུ་ཐ་སྙད་པའི་ཚད་མ་ཡིན་ན། དེའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཟུར་གཉིས་ལས་ཤེས་པའི་ཆ་དེ་ལ་རང་ངེས་ཚད་མ་ཡིན་པས་ཁྱབ་ཞེས་པའི་དོན་ནོ། །དེ་ཡང་ཤེས་པའི་དོན་ལ་ཡིན་གྱི་ཐ་སྙད་ལས་ནི་མ་ངེས་ཏེ་འོག་ཏུ་འཆད་དོ། །མི་བསླུ་བ་ཡོད་པ་ལ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་པ་ཡང་ཡོད། གཞན་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་པ་ཡང་ཡོད་ཅེས་པ་ནི། ཐ་སྙད་ལས་ནི་ཚད་མ་ཉིད། །ཅེས་པ་སྟེ། ཐ་སྙད་ནི་ངེས་པ་བློའི་ཐ་སྙད་ངེས་ཤེས་ཡིན་ལ། དེ་ལས་སྔར་གྱི་ཚད་མ་དེ་ཚད་མའི་དོན་ལྡོག་མི་བསླུ་བ་ཉིད་དུ་ངེས་པར་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མའི་ཐ་སྙད་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །ངེས་ཤེས་དེ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་པ་ལ་རང་ངེས་དང་། རང་ལས་ཕྱིས་བྱུང་བའི་ཚད་མ་གཞན་གྱིས་འདྲེན་པ་ལ་གཞན་ངེས་སུ་འཇོག་པས་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཟུར་མི་བསླུ་བ་ལ་ལྟོས་པའི་རང་ངེས་གཞན་ངེས་གཉིས་ཀ་ཡང་གཞུང་འདི་ཁོ་ནས་བསྟན་ནོ། །དེང་སང་ཚིག་རྐང་སྔ་མས་རང་ངེས་ཁོ་ན་དང་། ཕྱི་མས་གཞན་ངེས་ཁོ་ན་སྟོན་པར་འདོད་པ་ནི་གང་ལ་ལྟོས་ནས་རང་ངེས་གཞན་ངེས་སུ་འཇོག་པའི་གཞི་མ་ཕྱེད་པར་རི་བོང་ཅལ་གྱི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་སྟེ། རང་གི་ངོ་བོ་ཞེས་དང་། ཚད་མ་ཞེས་རང་ངེས་གཞན་ངེས་སུ་འཇོག་པའི་གཞི་སོ་སོར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མདོར་ན་ཚིག་རྐང་སྔ་མས་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཟུར་ཤེས་པའི་དོན་ལ་རང་ངེས་ཁོ་ན་ཡིན་པ་དང་། ཕྱི་མས་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཟུར་མི་བསླུ་བ་ལ་རང་ངེས་གཞན་ངེས་གཉིས་ཡོད་པར་བསྟན་པ་ནི་དཔལ་ལྡན་ཆོས་ཀྱི་གྲགས་པའི་དགོངས་པ་ཡིན་མིན་བྱིས་པ་དག་གིས་མི་ཕྱེད་པར་འདུག་ན་ཡང་མཁའ་འགྲོ་ཆོས་སྐྱོང་ལ་དཔང་པོ་འཆོལ་མཛོད་ཅིག གཉིས་པ་ནི། བློའི་རྫས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ངེས་པ་ལ་རང་ངེས་དང་། བློའི་རྫས་གཞན་གྱིས་ངེས་པ་ལ་གཞན་ངེས་སུ་འཇོག་པ་ནི་མིན་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་མངོན་སུམ་ཐམས་ཅད་གཞན་ངེས་སུ་ཐལ་བའི་སྐྱོན་ཡོད་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་བློའི་རྫས་དེ་ཉིད་ཀྱིས་རང་སྟོབས་ཀྱིས་དྲངས་པའི་ངེས་ཤེས་དང་། ཚད་མ་གཞན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་དྲངས་པའི་ངེས་ཤེས་གཉིས་ནི་ངེས་བྱེད་ཀྱི་བློའོ། །གསུམ་པ་ནི། སྔོ་འཛིན་དབང་མངོན་ལྟ་བུ་ལ་མཚོན་ན། ཡུལ་སྔོན་པོ། མཚན་གཞི་སྔོ་འཛིན་དབང་མངོན། མཚོན་བྱ་ཚད་མ། མཚན་ཉིད་མི་བསླུ་བ་དང་བཞི་ལས། མཚན་གཞི་དང་མཚོན་བྱའི་སྒོ་ནས་མི་འབྱེད་པར་བསྟན་ཟིན་ཅིང་ཡུལ་དང་མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྒོ་ནས་འབྱེད་པ་ནི་དོན་གཅིག་སྟེ། མཚན་གཞི་ལ་མཚན་ཉིད་ངེས་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་འཆད་པའི་སྐབས་ཡིན་པས་འཇུག་ཡུལ་ལ་མི་བསླུ་བའི་སྒོ་ནས་འབྱེད་དགོས་ཤིང་། འཇུག་ཡུལ་ལ་མི་བསླུ་བ་ངེས་པ་ལ་ཡང་འཇུག་ཡུལ་ཉིད་ངེས་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་ནི། རང་ངེས་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད། ཚད་མ་གང་ཞིག རང་གི་གཞལ་བྱའི་དོན་ལ་ངེས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་དྲངས་པས་རང་མྱོང་རང་རིག་མངོན་སུམ་གྱིས་རང་ཉིད་རང་གི་གཞལ་བྱ་ལ་མི་བསླུ་བ་ལ་ངེས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་པ་དང་། གཞན་ངེས་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད། ཚད་མ་གང་ཞིག རང་གི་གཞལ་བྱའི་དོན་ལ་ངེས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་མི་ནུས་པས་རང་མྱོང་རང་རིག་མངོན་སུམ་གྱིས་རང་ཉིད་རང་གི་གཞལ་བྱ་ལ་མི་བསླུ་བ་ལ་ངེས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་མི་ནུས་པར་མཚན་མ་གཞན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་དགོས་པ། དཔེར་ན་དག་འཛིན་དབང་མངོན་དེས་ས་ཕྱོགས་སུ་བུམ་པ་མེད་པའི་དོན་ལ་ངེས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་དྲངས་པས་དེ་མྱོང་རང་རིག་མངོན་སུམ་དེས་དབང་མངོན་གྱིས་བུམ་པ་མ་དམིགས་པ་ལ་ངེས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་ནུས་པ་བཞིན་ནོ། །མཚན་གཞི་ལ་རྗེས་དཔག་ཐམས་ཅད་ནི་རང་ངེས་ཚད་མ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། ཚུལ་གསུམ་ཚང་བའི་རྟགས་ལས་སྒྲུབ་བྱ་མ་ངེས་ན་རྗེས་དཔག་ཏུ་མི་འགྱུར་ཞིང་། ངེས་ན་བསྒྲུབ་བྱ་ལ་ངེས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལ་དགོངས་ནས་ལྷ་ཤཱཀ་ཆོས་མཆོག་གི་འགྲེལ་པ་གསུམ་ཆར་ལས་རྗེས་དཔག་རང་ངེས་ཁོ་ནར་བཤད་དོ། །མངོན་སུམ་ལ་བཞི་ལས། ཁ་ཅིག རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་ནི་རང་ངེས་ཚད་མ་ཡིན་ཏེ། བློ་གྲོས་ཆེན་པོས་མཐོང་ཉིད་ལས། །རྣམ་པ་ཐམས་ཅད་ངེས་པར་བྱེད། །ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། ཞེས་ཟེར་བ་མི་འཐད་དེ། འདིའི་བློ་གྲོས་ཆེན་པོ་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་མཐོང་བའི་དོན་ལ་འཁྲུལ་རྒྱུ་མེད་པས་ངེས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་ནུས་པ་ལ་འཇོག་པ་ཡིན་གྱི་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་ཁོ་ན་ལ་འཇོག་པ་སྐབས་དོན་མིན་པའི་ཕྱིར་དང་། སངས་རྒྱས་འཕགས་པའི་རྒྱུད་ལ་ངེས་ཤེས་མེད་པས་དེའི་རྒྱུད་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་གྱིས་ངེས་ཤེས་འདྲེན་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་ལ་རང་ངེས་གཞན་ངེས་གང་ཡང་མེད་པ་སྲིད་ཅིང་། འཕགས་པ་རྟོག་བཅད་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་ནི་རང་ངེས་ཁོ་ནའོ། །རང་རིག་མངོན་སུམ་ནི་རང་ངེས་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། རང་གི་འཇུག་ཡུལ་གྱི་གཙོ་བོ་ཤེས་པའི་དོན་ལ་ངེས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་ནུས་པའི་ཕྱིར། འཇུག་ཡུལ་གྱི་རྫས་ཐམས་ཅད་ལ་རང་ངེས་ཚད་མ་མ་ཡིན་ཏེ། རྟག་འཛིན་གྱི་འཁྲུལ་རྒྱུས་རྒྱུད་བསླད་པའི་གང་ཟག་གི་རྒྱུད་ཀྱི་རང་རིག་མངོན་སུམ་དེས་ཤེས་པའི་སྐད་ཅིག་མ་ལ་ངེས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར། འཇུག་ཡུལ་གྱི་ཐ་སྙད་ལ་ཡང་རང་ལས་ངེས་ཀྱིས་མ་ཁྱབ་སྟེ། རྒྱང་འཕེན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི་རྗེས་དཔག་ཉམས་མྱོང་གི་རང་རིག་མངོན་སུམ་དེས་རྗེས་དཔག་གི་ཐ་སྙད་ལ་ངེས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར། ཡིད་ཀྱི་མངོན་སུམ་ནི་རྒྱུན་མེད་པས་དེ་མ་ཐག་ཏུ་ངེས་ཤེས་འདྲེན་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་ན་གཞན་ངེས་ཀྱི་ཚད་མ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། རང་རིག་དང་། ཡིད་མངོན་ཀུན་ཏུ་ཐ་སྙད་པའི་ཚད་མའི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །དབང་པོའི་མངོན་སུམ་ལ་ཆོས་མཆོག་གིས་དོན་བྱེད་སྣང་གི་མངོན་སུམ་ནི་གོམས་པ་ཅན་གྱི་མངོན་སུམ་ཡིན་པས་རང་ངེས་དང་། འཇུག་པར་བྱེད་པའི་མངོན་སུམ་ནི་འཁྲུལ་རྒྱུ་མེད་ན་རང་ངེས་དང་། ཡོད་ན་གཞན་ངེས་ཡིན་ཅིང་འདི་ལ་གསུམ་ཡོད་པར་བཞེད་དོ། །རིགས་གཏེར་ལས། དོན་བྱེད་སྣང་གི་མངོན་སུམ་དང་། གོམས་པ་ཅན་གྱི་མངོན་སུམ་སོ་སོར་ཕྱེ་ནས་དེ་གཉིས་རང་ངེས་དང་འཁྲུལ་རྒྱུ་ཅན་གྱི་སྟེང་དུ། དང་པོ་པ་དང་ཡིད་མ་གཏད་པ་གཉིས་བསྣན་པས་གཞན་ངེས་ཀྱི་ཚད་མར་བཞེད་དོ། །དེ་ལ་དོན་བྱེད་སྣང་གི་མངོན་སུམ་ནི་མེས་བཙོ་བསྲེག་གི་དོན་བྱེད་བཞིན་པར་སྣང་བའི་མེ་འཛིན་དབང་མངོན་ལྟ་བུའོ། །གོམས་པ་ཅན་ནི་མངོན་སུམ་ཡུལ་ལ་ཡུན་རིང་དུ་གོམས་པས་སྤུ་རིས་ཟིན་པའི་མངོན་སུམ་ལྟ་བུའོ། །དང་པོ་བ་ནི་དངོས་པོ་འགའ་ཞིག་གི་རིགས་འདྲ་སྔར་མ་མཐོང་བ་གསར་དུ་མཐོང་བ་སྟེ། བ་མིན་དང་པོར་མཐོང་བའི་མངོན་སུམ་ལྟ་བུའོ། །ཡིད་མ་གཏད་པ་ནི་རྟོག་པ་ནང་དུ་བསྡུས་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་གཟུགས་འཛིན་དབང་མངོན་ལྟ་བུའོ། །འཁྲུལ་རྒྱུ་ཅན་ནི་རྐྱེན་གསུམ་ལས་དངོས་སུ་སྐྱེས་ཀྱང་ཕྱི་ནང་གི་འཁྲུལ་རྒྱུ་འགའ་ཞིག་གིས་གེགས་བྱེད་པས་ངེས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་མི་ནུས་པ་སྟེ། དེ་ལ་དབྱེ་ན་སྣང་བ་རང་ལས་ངེས་ཤིང་བདེན་པ་གཞན་ལས་ངེས། སྤྱི་རང་ལས་ངེས་ཤིང་ཁྱད་པར་གཞན་ལས་ངེས། སྣང་བ་ཉིད་ཀྱང་གཞན་ལས་ངེས་པ་དང་གསུམ། དེ་རེ་རེ་ཡང་དོན་ཚན་བཞི་བཞིའི་སྒོ་ནས་གཏན་ལ་དབབ་ན་དང་པོ་ལ་མཚན་གཞི་ནི། དོན་ལ་མེ་ཡིན་ཅིང་རྟོག་པས་མེ་ཡིན་མིན་ཐེ་ཚོམ་ཟ་དུས་ཀྱི་རྒྱང་རིང་པོའི་དམར་འབར་བ་འཛིན་པའི་དབང་མངོན་ལྟ་བུའོ། །དེ་དམར་འབར་བ་མེའི་ཁ་དོག་ཡིན་པའི་ཆ་ལ་ཚད་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་རྟོག་བྲལ་མ་འཁྲུལ་བའི་རིག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་གཞན་ངེས་ཡིན་ཏེ། ཡུལ་ཐག་རིང་བ་དང་། སྒྱུ་མའི་མེ་དང་། ནོར་བུའི་འོད་ལ་སོགས་པའི་འཁྲུལ་རྒྱུས་རང་སྟོབས་ཀྱིས་ངེས་པ་འདྲེན་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར། ངེས་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་ནི་ཕྱིས་མེའི་མདུན་དུ་ཕྱིན་ནས་བཙོ་བསྲེག་གི་དོན་བྱེད་པར་མཐོང་བའི་སྟོབས་ཀྱིས་སམ། མངོན་སུམ་ཡུན་རིང་དུ་གོམས་པས་སྤུ་རིས་ཟིན་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་སམ། དུ་བ་སྐྱེ་བར་མཐོང་བའི་རྟགས་ལས་མེ་ཡོད་པར་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་གི་སྟོབས་ཀྱིས་སམ། མེའི་དྲི་ལ་སོགས་པ་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་རྫས་གཞན་གྱི་རྟགས་ལས་མེ་ཡོད་པར་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་གི་སྟོབས་ཀྱིས་ངེས་པར་བྱེད་དོ། །གཉིས་པ་ལ་མཚན་གཞི་ནི། དོན་ལ་ཤ་པ་ཡིན་ཅིང་རྟོག་པས་ཤ་པ་ཡིན་མིན་ཐེ་ཚོམ་ཟ་དུས་ཀྱི་ཡལ་ག་ལོ་འདབ་དང་བཅས་པ་འཛིན་པའི་དབང་མངོན་ལྟ་བུ་སྟེ། ཆོས་གཞན་གསུམ་ནི་སྔ་མ་ལས་དཔགས་ཏེ་ཤེས་པར་བྱའོ། །གསུམ་པ་ལ་མཚན་གཞི་ནི། ཁ་ཅིག ཡིད་གཟུགས་མཛེས་ལ་ལྷག་པར་ཆགས་དུས་ཀྱི་སྒྲ་འཛིན་ཉན་ཤེས་ལྟ་བུའོ་ཞེས་ཟེར་བ་མི་འཐད་དེ། ཡིད་གཟུགས་མཛེས་ལ་ལྷག་པར་ཆགས་པ་དེས་སྒྲ་འཛིན་ཉན་ཤེས་སྐྱེ་བའི་ནུས་པ་ཉམས་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དོན་གཞན་ཆགས་ཞེས་ནུས་ཉམས་ཚེ། །ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་མ་མཐོང་ཕྱིར། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་རྟོགས་པ་ནང་དུ་བསྡུས་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་གཟུགས་འཛིན་མིག་ཤེས་ལྟ་བུ་སྟེ། འདི་ལ་ཡང་ཆོས་གཞན་གསུམ་ནི་སྔ་མ་ལ་དཔགས་ཏེ་ཤེས་པར་བྱའོ། །ལྔ་པ་ནི། ཚད་མ་ཡིན་ན། རང་ངེས་གཞན་ངེས་གང་རུང་གིས་མ་ཁྱབ་སྟེ། དེ་གཉིས་ནི་ཀུན་ཏུ་ཐ་སྙད་པའི་ཚད་མའི་དབང་དུ་བྱས་ཤིང་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་ནི་ཀུན་ཏུ་ཐ་སྙད་པའི་ཚད་མ་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཀུན་ཏུ་ཐ་སྙད་པའི་ཚད་མའི་དོན་ཡང་རྣམ་ངེས་ལས། ཕན་པ་དང་མི་ཕན་པ་ཐོབ་པ་དང་། སྤོང་བ་ནི་ངེས་པར་ཡང་དག་པའི་ཤེས་པ་སྔོན་དུ་འགྲོ་བ་ཅན་ཡིན་པས་ན་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། ངེས་པ་བློའི་ཐ་སྙད་ངེས་ཤེས་དྲངས་པའི་སྒོ་ནས་རང་མཚན་ཡིན་མིན་ལ་འཇུག་ལྡོག་བྱེད་པ་ཡིན་ལ། རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་ནི་འཕགས་པ་རྟོག་བཅས་ཀྱི་རྒྱུད་ལ་ངེས་ཤེས་དྲངས་པ་སྲིད་ཀྱང་འཕགས་པ་རྟོག་བྲལ་དང་། སངས་རྒྱས་འཕགས་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་གྱིས་ངེས་ཤེས་དྲངས་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་དེ་དག་གིས་རང་མཚན་ཡོད་མེད་ལ་འཇུག་ལྡོག་ཇི་ལྟར་བྱེད་སྙམ་ན། སྤྱིར་ངེས་པ་དྲངས་པའི་སྒོ་ནས་བྱེད་ཚུལ་དང་། ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་བྱེད་ཚུལ་དང་། འཇུག་ལྡོག་བྱེད་ཚུལ་བརྗོད་པར་མི་ནུས་པ་དང་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། སོ་སྐྱེ་དང་འཕགས་པ་རྟོག་བཅས་ཀྱི་ཚད་མ་རྣམས་སོ། །གཉིས་པ་ནི། འཕགས་པ་རྟོག་བྲལ་གྱི་ཚད་མ་རྣམས་སོ། །གསུམ་པ་ནི། སངས་རྒྱས་འཕགས་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་མོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ན་སྤྱིར་མཚན་མའི་དོན་ནི་རང་མཚན་ཡོད་མེད་ལ་འཇུག་ལྡོག་བྱེད་པ་ཡིན་ཅིང་། དེ་ལ་གསུམ་ལས། ངེས་པ་བློའི་ཐ་སྙད་ངེས་ཤེས་དྲངས་པ་ལ་ཀུན་ཏུ་ཐ་སྙད་པའི་ཚད་མར་འཇོག་པ་ནི། རྣམ་འགྲེལ་ལས། ཡོད་མེད་ངེས་པའི་འབྲས་ཅན་མིན། །ཕྱིར་ན་ཚད་མ་ཉིད་མི་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པའི་དོན་ནི། དེ་ལྟར་གསུམ་ཡོད་པར་ཡང་རིགས་གཏེར་ལས། སོ་སོ་སྐྱེ་བོའི་ཚད་མ་ནི། །ངེས་པ་ཉིད་ལ་འཇུག་ལྡོག་བྱེད། །འཕགས་པ་རྟོག་དང་བྲལ་བ་རྣམས། །ཏིང་ངེ་འཛིན་ལས་བྱེད་པར་གསུངས། །བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་ཡེ་ཤེས་ཅན། །དེ་ཡི་མཁྱེན་པ་དཔག་མི་ནུས། །ཞེས་གསུངས་སོ། །དྲུག་པ་ནི། ལྷས་མངོན་སུམ་ཉིད་ལ་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་སྣ་ཚོགས་པ་ཉིད་ཀྱིས་བསླུ་བར་སྲིད་པའི་ཕྱིར། དེའི་དོན་གྱིས་དོན་བྱེད་པའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་ཚད་མ་ཕྱི་མ་འཇུག་པས་ཚད་མ་ཉིད་དུ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལ་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་དེའི་རང་བཞིན་ཅན་ནམ་འབྲས་བུའི་རྟགས་དངོས་པོའི་རང་བཞིན་ཉིད། དངོས་པོའི་འབྲས་བུ་ཉིད་དུ་ངེས་པ་ནི། རྟགས་ཅན་གྱི་ཤེས་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པས་ན། དེ་ལྟ་བུར་གྱུར་པའི་དངོས་པོ་མེད་པར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཕྱིས་ཀྱི་ཚད་མ་འཇུག་པ་ལ་ལྟོས་པ་མིན་ནོ། །གཞན་དག་ཏུ་ནི་མངོན་སུམ་དང་། དེར་སྣང་བ་དག་སྐྱེ་བའི་ཚེ་ཁྱད་པར་ངེས་པ་མེད་པ་ན་ཕྱིས་ཀྱི་ཚད་མ་འཇུག་པས་མི་བསླུ་བར་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་དང་། ཤཱས་ཀྱང་ཇི་ལྟར་ཡོངས་སུ་བཅད་པ་བཞིན་དུ་དེ་ལ་ངེས་པ་བསྐྱེད་པར་བྱེད་པ་དེ་ལྟར་རང་ཉིད་ཀྱིས་ཚད་མ་ཡིན་པ་དེའི་ཕྱིར་ཐུག་པ་མེད་པ་མིན་ནོ། །དང་པོའི་མེ་དང་ཆུར་སྣང་བའི་ཤེས་པ་ཡང་གོམས་པ་མེད་ན་རང་རྒྱུད་ཀྱི་ཚད་མ་ཉིད་ཀྱིས་བཟུང་དུ་ཟིན་ན་ཡང་འཁྲུལ་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡོད་པའི་ཕྱིར། ཕྱིས་ངེས་པ་བསྐྱེད་པའི་ནུས་པ་མེད་པས་དེ་བས་ན་དེ་ལ་ཕྱིས་ཀྱི་ཚད་མ་འཇུག་པས་ཚད་མ་ཉིད་དུ་རྣམ་པར་བཞག་པ་དེ་ལྟར་ན་གཞན་ལས་ཚད་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཡང་གོམས་པ་ཡོད་ཅིང་གསལ་བ་ཅན་ཐོབ་པ་ན་རང་ཉིད་ལས་ཡིན་ཏེ་ཇི་སྐད་བཤད་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་བས་ན་མངོན་སུམ་ནི་རང་དང་གཞན་ལ་ཚད་མ་ཡིན་ལ། རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་རང་ཉིད་ལས་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བར་གནས་སོ་ཞེས་དང་། ཆོས་མཆོག་གིས། ནུས་པ་ངེས་པ་ཡང་། རྗེས་སུ་དཔག་པ་དང་། དོན་བྱེད་པར་སྣང་བའི་མངོན་སུམ་ནི་རང་ཁོ་ན་ལས་འགྱུར་རོ་ཞེས་དང་། འཇུག་པར་བྱེད་པའི་མངོན་སུམ་ཡང་། ལ་ལ་ནི་རང་ཁོ་ན་ལས་འགྱུར་ཏེ། འཁྲུལ་པའི་དོགས་པ་མཐའ་དག་བསལ་ནས་རང་བཞིན་གྱི་ཁྱད་པར་ཁོང་དུ་ཆུད་པ་གང་ཡིན་པའོ། །ལ་ལ་ནི་གཞན་ཁོ་ན་ལས་འགྱུར་ཏེ། འཁྲུལ་རྒྱུ་ཅན་དང་ཞེས་དང་། དེ་དག་དང་མཐུན་པར་རིགས་གཏེར་ལས་ཀྱང་། དོན་རིགས་གཉིས་དང་རང་རིག་དང་། །རྗེས་སུ་དཔག་རྣམས་རང་ལས་ངེས། །དང་པོ་པ་དང་ཡིད་མ་གཏད། །འཁྲུལ་རྒྱུ་ཅན་རྣམས་གཞན་ལས་ངེས། །དོན་བྱེད་པ་དང་གོམས་པ་ཅན། །རྗེས་སུ་དཔག་པས་ངེས་པར་བྱེད། །ཞེས་གསུངས་སོ། །བདུན་པ་ནི་ཁ་ཅིག་ན་རེ། ངེས་བྱའི་ཚད་མ་དང་། ངེས་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་གཉིས་ཡུལ་གཅིག་ན་ཚད་མ་ཕྱི་མ་བཅད་ཤེས་སུ་འགྱུར་ཞིང་། ཐ་དད་ནི། ཡུལ་གཞན་དངོས་པོར་གྲུབ་པས་གཞན་དངོས་པོར་གྲུབ་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཟེར་བ་ལ། གཞན་དག་ན་རེ། འཇུག་ཡུལ་གཅིག་དང་སྣང་ཡུལ་ཐ་དད་ཡིན་པས་སྐྱོན་གཉིས་ཀ་ལས་གྲོལ་ཞེས་ཟེར་བ་ནི་མི་འཐད་དེ། ཚད་མ་སྔ་མའི་འཇུག་ཡུལ་རྟག་པར་ཐལ་བ་དང་། ཚད་མ་ཕྱི་མ་བཅད་ཤེས་སུ་ཐལ་བ་དང་། མངོན་སུམ་གྱི་འཇུག་ཡུལ་དང་སྣང་ཡུལ་དོན་གཞན་དུ་མེད་པས་ཁས་བླངས་འགལ་བའི་སྐྱོན་གསུམ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་རང་ལུགས་ནི་ཚད་མ་སྔ་ཕྱི་གཉིས་འཇུག་ཡུལ་རྒྱུན་གཅིག་ལ་རྫས་ཐ་དད་དུ་ཡོད་པས་སྐྱོན་གཉིས་ཀ་ལས་གྲོལ་ལོ། །ཁ་ཅིག་གཞན་ངེས་ཚད་མར་འདོད་པའི་ཚད་མ་དེས་རང་ཡུལ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་མི་གཅོད་ན་ཚད་མ་མིན་ཅིང་། གཅོད་ན་རང་ངེས་སུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན་སྐྱོན་མེད་དེ། མངོན་སུམ་ཡུལ་ལ་ཚད་མར་འགྱུར་བ་སྒྲོ་འདོགས་གཅོད་པ་ལ་མི་ལྟོས་པའི་ཕྱིར། ཡང་ཁ་ཅིག་གྲངས་ཅན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི་བདེ་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་མངོན་སུམ་ཆོས་ཅན། རང་ཉིད་རང་གི་གཞལ་བྱ་ལ་མི་བསླུ་བ་ལ་ངེས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་ནུས་པར་ཐལ། རང་ངེས་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེས་དྲངས་པའི་ངེས་ཤེས་དེས་གྲངས་ཅན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི་རང་རིག་མངོན་སུམ་དེ་དེའི་རྒྱུད་ཀྱི་བདེ་བ་ལ་མི་བསླུ་བར་ངེས་པར་ཐལ། འདོད་པ་དེའི་ཕྱིར། འདོད་ན། གྲངས་ཅན་པ་དེ་རང་རིག་མངོན་སུམ་གྱིས་བདེ་བ་མི་མྱོང་བར་བདེན་ཞེན་གྱིས་འདོད་པའི་རྒོལ་བ་མིན་པར་ཐལ་ལོ་ཞེ་ན། འོ་ན་རྒྱང་འཕེན་པ་དེ་རྗེས་དཔག་ཚད་མའི་གཞལ་བྱ་མེད་པར་བདེན་ཞེན་གྱིས་འདོད་པའི་རྒོལ་བ་མིན་པར་ཐལ། དེའི་རྒྱུད་ཀྱི་ལ་མེ་ལྡན་དུ་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་དེས་ལ་དང་མེའི་ཚོགས་དོན་ངེས་པའི་ཕྱིར། ཡང་ཁ་ཅིག རྒྱང་འཕེན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི་རྗེས་དཔག་ཆོས་ཅན། རང་གི་གཞལ་བྱ་ལ་ངེས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་ནུས་པར་ཐལ། རང་ངེས་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེས་དྲངས་པའི་ངེས་ཤེས་དེས་དེའི་རྒྱུད་ཀྱི་རྗེས་དཔག་གི་གཞལ་བྱ་ངེས་པར་ཐལ། འདོད་པ་དེའི་ཕྱིར། འདོད་ན། རྒྱང་འཕེན་པ་དེ་རྗེས་དཔག་གི་གཞལ་བྱ་མེད་པར་བདེན་ཞེན་གྱིས་འདོད་པའི་རྒོལ་བ་མིན་པར་ཐལ་ལོ་ཞེ་ན། འོ་ན་དེ་དེར་ཐལ། དེའི་རྒྱུད་ཀྱི་རྗེས་དཔག་དེས་རང་གི་གཞལ་བྱ་ངེས་པའི་ཕྱིར། ཡང་ཁ་ཅིག རྒྱང་འཕེན་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི་རྗེས་དཔག་ཆོས་ཅན། རང་མྱོང་རང་རིག་མངོན་སུམ་དེས་རང་ཉིད་རང་གི་གཞལ་བྱ་ལ་མི་བསླུ་བ་ལ་ངེས་པ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་འདྲེན་ནུས་པར་ཐལ། རང་ངེས་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། སྔར་བཞིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ལ་ཡང་སུན་འབྱིན་སྔ་མ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །བཞི་པ་དེས་དགག་སྒྲུབ་ཇི་ལྟར་བྱེད་པའི་ཚུལ་ལ་གཉིས་ཏེ། དགག་སྒྲུབ་ཀྱི་རྣམ་བཞག་སྤྱིར་བསྟན་པ་དང་། དེའི་རང་བཞིན་གཏན་ལ་དབབ་པའོ། །དང་པོ་ནི། སྤྱིར་མངོན་སུམ་གྱི་ཡུལ་ལ་སྒྲུབ་པ་དང་། རྟོག་པའི་ཡུལ་ལ་དགག་པར་འཇོག་པའི་ཚེ་སྒྲུབ་པ་དང་རང་མཚན་དོན་གཅིག་ཅིང་། དགག་པ་དང་གཞན་སེལ་དོན་གཅིག་པས་འདིའི་དགག་པ་ལ་མེད་དགག་དང་། མ་ཡིན་དགག་གཉིས་སུ་ཡོད་དེ། རྣམ་ངེས་ལས། མ་ཡིན་པར་དགག་པ་གཅིག་པུ་ནི་དགག་པའི་ཡུལ་མ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ཅི་ཞེ་ན་མེད་པར་དགག་པ་ཡང་ཡིན་ལ་ཞེས་གསུངས་པས་སོ། །ཚད་མའི་སྟོབས་ཀྱིས་དགག་སྒྲུབ་བྱེད་པའི་དངོས་ཡུལ་ལ་སྒྲུབ་པ་དང་དགག་པར་འཇོག་པའི་ཚེ་གཉིས་ཀ་ཡང་གཞན་སེལ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། མངོན་སུམ་ནི་དོན་རང་མཚན་སྣང་བ་ཙམ་ཡིན་པས་དགག་སྒྲུབ་བྱེད་མི་ནུས་ཀྱི་དེས་དྲངས་པའི་ངེས་ཤེས་དང་། རྗེས་དཔག་གིས་དགག་སྒྲུབ་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྒྲུབ་དང་དགག་པ་མ་གཏོགས་པར། །སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་ཐ་སྙད་གཞན། །ཡོད་མིན་ཞེས་གསུངས་པས་སོ། །འདིའི་སྒྲུབ་པ་ནི་སེལ་བའི་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ལ། དེ་དང་མ་ཡིན་དགག་དོན་གཅིག་ཅིང་འདིའི་དགག་པ་དང་མེད་དགག་དོན་གཅིག་གོ །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། དགག་སྒྲུབ་ཀྱི་རྣམ་དབྱེ་དང་། དེ་ཚད་མས་རྟོགས་ནས་དགག་སྒྲུབ་ཇི་ལྟར་བྱེད་པའི་ཚུལ་ལོ། །དང་པོ་ལ་དབྱེ་གཞི་ནི། དགག་སྒྲུབ་སྔ་མ་ལྟར་ན་ཆོས་ཙམ་ཡིན་ལ། ཕྱི་མ་ལྟར་ན་སེལ་ངོར་ཡོད་པའི་ཆོས་ཙམ་མོ། །དབྱེ་ངོ་ནི་དགག་སྒྲུབ་གཉིས་སོ། །ཕྱེ་བའི་དོན་ནི་ཁ་ཅིག་གཅིག་པ་བཀག་པའི་ཐ་དད་ཡིན་ཟེར་བ་མི་འཐད་དེ། སྣང་བའི་སྒྲུབ་པ་དངོས་པོར་ཡོད་ཀྱང་། སེལ་བའི་སྒྲུབ་པ་དངོས་པོར་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ངོ་བོ་གཅིག་ལ་ལྡོག་པ་ཐ་དད་པ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དགག་སྒྲུབ་གཉིས་ངོ་བོ་མི་གཅིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་སྔ་མ་གཅིག་པ་བཀག་པའི་ཐ་དད་ཡིན་ཀྱང་། ཕྱི་མ་དགག་བྱའི་སྒོ་ནས་འབྱེད་དེ། དགག་བྱ་དགག་པ་བཅད་པ་ལ་སྒྲུབ་པ་དང་། སྒྲུབ་པ་བཅད་པ་ལ་དགག་པར་འཇོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་སྙེད་ཕྱེ་བའི་གྲངས་ངེས་ལ་ཁ་ཅིག ཡུལ་ཅན་ལ་རྟོག་པ་རྟོག་མེད་གཉིས་སུ་ངེས་ཤིང་། ཡུལ་ལ་རྣམ་པ་དང་བཅས་མ་བཅས་གཉིས་སུ་ངེས་པས་དགག་སྒྲུབ་གཉིས་སུ་ངེས་ཞེས་ཟེར་བ་མི་འཐད་དེ། ཡུལ་ཅན་དེས་སེལ་ངོའི་དགག་སྒྲུབ་གཉིས་ལ་མ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་དང་། རྣམ་པ་དང་བཅས་མ་བཅས་ཀྱང་བློའི་འཛིན་སྟངས་ཡིན་གྱི་ཡུལ་གྱི་གནས་ལུགས་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཅིག དགག་བྱ་རྣམ་པར་བཅད་པ་ལ་མི་ལྟོས་པར་རང་གི་རྣམ་པ་རང་དབང་དུ་བློ་ཡུལ་དུ་འཆར་བའི་སྒོ་ནས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་དང་། མི་འཆར་བའི་སྒོ་ནས་རྟོགས་པར་བྱ་བ་གཉིས་སུ་ངེས་པས་དགག་སྒྲུབ་གཉིས་སུ་ངེས་ཞེས་ཟེར་བ་ཡང་མི་འཐད་དེ། སེལ་ངོའི་དགག་སྒྲུབ་གཉིས་ཀ་ཡང་དགག་བྱ་རྣམ་པར་བཅད་པ་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་ལུགས་ནི། སྤྱིར་ཆོས་ཙམ་ལ་དགག་སྒྲུབ་གཉིས་སུ་གྲངས་ངེས་ཏེ། རྫས་དང་ལྡོག་པ་གཉིས་སུ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སེལ་ངོའི་ཆོས་ལ་ཡང་དགག་སྒྲུབ་གཉིས་སུ་ངེས་ཏེ། ཡོད་པ་གཞན་སེལ་དང་། མེད་པ་གཞན་སེལ་གཉིས་སུ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སོ་སོའི་ངོ་བོ་ལ་ཁ་ཅིག སྒྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་དགག་བྱ་རྣམ་པར་བཅད་པ་ལ་མི་ལྟོས་པར་རང་གི་རྣམ་པ་རང་དབང་དུ་བློ་ཡུལ་དུ་འཆར་བའི་སྒོ་ནས་རྟོགས་པར་བྱ་བ། དབྱེ་ན་སྣང་བའི་སྒྲུབ་པ་དང་། སེལ་བའི་སྒྲུབ་པ་གཉིས་སམ། ཡིན་པའི་སྒྲུབ་པ་དང་། ཡོད་པའི་སྒྲུབ་པ་གཉིས་སོ། །དགག་པའི་མཚན་ཉིད་དེའི་དོན་སྤྱི་འཆར་བ་དེ་མིན་སྒྲུབ་པའི་དོན་སྤྱི་འཆར་བ་ལ་ལྟོས་པའམ་བློས་དགག་བྱ་བཅད་པའི་སྒོ་ནས་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་ཆོས། ཆོས་ཉིད་དང་དོན་དམ་བདེན་པ་གཉིས་པོ་རིགས་མི་མཐུན་དངོས་སུ་བཅད་པ་མེད་ཀྱང་དེའི་དོན་སྤྱི་འཆར་བ་དགག་བྱ་སྤྲོས་པ་བཀག་པ་ལ་ལྟོས་པས་དགག་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །འོ་ན་བུམ་པའི་དོན་སྤྱི་ཆོས་ཅན། སྒྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད་དེར་ཐལ། མཚོན་བྱ་དེའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། བུམ་འཛིན་རྟོག་པས་བུམ་མིན་རྣམ་པར་བཅད་པའི་སྒྲོ་འདོགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དགག་པའི་མཚན་ཉིད་དེ་ཡང་མི་འཐད་དེ། སེལ་བའི་སྒྲུབ་པ་ཆོས་ཅན། མཚོན་བྱ་དེར་ཐལ། མཚན་ཉིད་ཕྱི་མ་དེའི་ཕྱིར། དོན་དམ་བདེན་པ་དགག་པར་འདོད་པ་ཡང་གྲུབ་མཐའི་སྐབས་མ་ཕྱེད་པ་སྟེ། མདོ་སྡེ་པའི་ལུགས་ལ་དོན་དམ་བདེན་པ་ཡིན་ན། རང་མཚན་ཡིན་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་ལུགས་ནི། སྒྲུབ་པའི་མཚན་ཉིད། བློས་ཡོངས་གཅོད་དུ་རྟོགས་པར་བྱ་བ། དབྱེ་ན། སྣང་བའི་སྒྲུབ་པ་དང་། སེལ་བའི་སྒྲུབ་པ་གཉིས། དང་པོའི་མཚན་ཉིད། རྟོག་མེད་ཀྱི་ཤེས་པས་ཡོངས་གཅོད་དུ་རྟོགས་པར་བྱ་བ། མཚན་གཞི་ནི། དེའི་སྣང་ཡུལ་དུ་གྱུར་པའི་རང་མཚན་རྣམས་སོ། །གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད། རྟོག་བློས་ཡོངས་གཅོད་དུ་རྟོགས་པར་བྱ་བའི་སྒྲོ་བཏགས། མཚན་གཞི་ནི། ཡོད་པ་གཞན་སེལ་རྣམས་སོ། །དགག་པ་ལ་གཉིས་ལས། སྣང་བའི་སྒྲུབ་པའི་ཟླས་ཕྱེ་བའི་དགག་པའི་མཚན་ཉིད། བློས་རྣམ་བཅད་དུ་རྟོགས་པར་བྱ་བ། དབྱེ་ན། མ་ཡིན་དགག་དང་། མེ་དགག་གཉིས། དང་པོའི་མཚན་ཉིད། རྟོག་བློས་དགག་བྱ་དགག་པ་རྣམ་པར་བཅད་ནས་ཡོངས་གཅོད་དུ་རྟོགས་པར་བྱ་བ། འདི་དང་སེལ་བའི་སྒྲུབ་པ་དོན་གཅིག་གོ །གཉིས་པའི་མཚན་ཉིད། རྟོག་བློས་དགག་བྱ་སྒྲུབ་པ་རྣམ་པར་བཅད་ནས་རྣམ་བཅད་ཙམ་དུ་རྟོགས་པར་བྱ་བ། འདི་དང་མེད་དགག་དོན་གཅིག་གོ །རིགས་གཏེར་རང་འགྲེལ་ལས། དགག་བྱ་རྣམ་པར་བཅད་ནས་ཆོས་གཞན་འཕེན་པ་དང་། མི་འཕེན་པ་འདི་གཉིས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་གསུངས་པའི་དགོངས་པ་ནི་འདི་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དགག་བྱ་རྣམ་པར་བཅད་པ་ཡང་སེལ་ངོར་ཡིན་ཅིང་། ཆོས་གཞན་འཕེན་པ་དང་མི་འཕེན་པ་ཡང་སེལ་ངོར་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། སེལ་ངོའི་དགག་སྒྲུབ་གཉིས་དང་། མེད་དགག་མ་ཡིན་དགག་གཉིས་དོན་གཅིག་པར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་གཞན་འཕེན་པ་ལ་ཡང་དགག་བྱ་ཚིག་ཟིན་ལ་བཅད་པའི་སྒོ་ནས་ཆོས་གཞན་འཕེན་པ་དང་། ཚིག་ཟིན་ལ་མ་བཅད་ཀྱང་དོན་ལ་བཅད་ནས་ཆོས་གཞན་འཕེན་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། རྟོག་པ་ལ་སྣང་བའི་བུམ་དག་གི་ས་ཕྱོགས་ལྟ་བུའོ། །གཉིས་པ་ནི། རྟོག་པ་ལ་སྣང་བའི་བུམ་པ་ལྟ་བུའོ། །དགག་བྱ་ཚིག་ཟིན་ལ་བཅད་པ་མེད་ཀྱང་བྱས་ལྡོག་དང་མི་རྟག་པའི་ལྡོག་པ་ལྟ་བུ་ཆོས་ཅན་ཡན་གར་བའི་གཞན་སེལ་རྣམས་ཆོས་ཅན་དེ་སྒྲུབ་པ་ཡིན་ན། མ་ཡིན་དགག་ཏུ་བཞེད་པ་ནི་བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་འདིའི་དགོངས་པ་སྟེ། སྒྲུབ་བྱེད་སྔ་མ་དག་གིས་ནི། །མ་ཡིན་དགག་པ་སྒྲུབ་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་གསུངས་པ་འདི། མ་ཡིན་དགག་གི་ཤེས་བྱེད་དུ་རིགས་གཏེར་ལས་དྲངས་ཤིང་། འདིའི་མ་ཡིན་དགག་ནི་འབྲས་རང་གི་རྟགས་ཀྱི་སྒྲུབ་ཆོས་ལ་འཇོག་པ་སྐབས་ཀྱི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ས་སྐྱ་པཎྜི་ཏའི་ཐུགས་དགོངས་རྫོགས་པར་གྱུར་ཅིག སེལ་བའི་སྒྲུབ་པའི་ཟླས་ཕྱེ་བའི་དགག་པའི་མཚན་ཉིད། བློས་དགག་བྱ་སྒྲུབ་པ་རྣམ་པར་བཅད་ནས་རྣམ་བཅད་ཙམ་དུ་རྟོགས་པར་བྱ་བ་སྟེ། འདི་དང་མེད་དགག་གཉིས་མཚན་ཉིད་གཅིག་གིས་མཚོན་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ལ་དགག་བཞག་སྤང་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། སྔོན་གྱི་མཁས་པ་ཕྱྭ་པ་ཆེན་པོ་སོགས་ན་རེ། དངོས་རྟོགས་དང་། ཤུགས་རྟོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་རིམ་བཞིན། དོན་དེ་ཉིད་ཀྱི་རྣམ་པ་སྣང་བའི་སྒོ་ནས་སྒྲ་འདོགས་གཅོད་པ་དང་། གཞན་གྱི་རྣམ་པ་སྣང་བའི་སྒོ་ནས་སྒྲོ་འདོགས་གཅོད་པའོ། །དེའང་དངོས་ཡུལ་དེ་རྟོགས་པ་ཉིད་ན་ཤུགས་ཀྱིས་སྒྲོ་འདོགས་གཅོད་པས་བློ་སྔ་ཕྱིའི་རིམ་པ་མེད་དོ། །དེས་དགག་སྒྲུབ་བྱེད་པའི་ཚུལ་ལ། སྒྲུབ་པ་ལ་དཔེར་བརྗོད་ན། རྗེས་དཔག་གིས་ལ་མེ་ལྡན་དུ་དངོས་སུ་གཞལ་བ་ན་བདག་ཉིད་མེ་འཇལ་དུ་ཤུགས་ལ་རྟོགས་པ་དང་། རྟག་པ་ལ་བྱས་པ་དགག་པ་དངོས་སུ་རྟོགས་པ་ན་དྲན་བཞིན་པའི་བྱས་པ་ལ་མི་རྟག་པས་ཁྱབ་པ་ཤུགས་ལ་རྟོགས་པའོ། །མངོན་སུམ་ལ་གཉིས་ལས། རང་རིག་གིས་བློ་དེ་འཛིན་དུ་དངོས་སུ་གྲུབ་པས་ཡུལ་དེར་སྣང་དུ་ཤུགས་ལ་འགྲུབ་ཅིང་། གཞན་རིག་གིས་ཡུལ་དེར་སྣང་དུ་དངོས་སུ་གྲུབ་པས་བློ་དེ་འཛིན་དུ་ཤུགས་ལ་འགྲུབ་བའོ། །དགག་པ་ལ་དཔེར་བརྗོད་ན། ལྡོག་པ་ཉིས་ཚོགས་འཛིན་པ་ལ་ཚིག་རྐྱང་འཛིན་པས་ཁྱབ་པས་རིགས་ཀྱི་སྤྱི་ཚིག་རྐྱང་འཛིན་པ་དངོས་སུ་ཁེགས་ན། བྱེ་བྲག་ཉིས་ཚོགས་འཛིན་པ་ཤུགས་ལ་ཁེགས་པ་སྟེ། ཁྱད་པར་བྱེད་ཆོས་དབྱུག་པ་ཁེགས་པས་བྱས་ཆོས་དབྱུག་པ་ཅན་ཁེགས་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །འདི་མི་འཐད་དེ། རྗེས་དཔག་ཆོས་ཅན། ཤུགས་རྟོགས་ཀྱི་ཚད་མར་ཐལ། མཚན་ཉིད་དེའི་ཕྱིར། སྐྱོན་མེད་དེ། ཡུལ་གང་ལ་སྒྲོ་འདོགས་གཅོད་པ་དེ་ལ་ཤུགས་རྟོགས་ཀྱི་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། ལ་མེ་ལྡན་དུ་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་ཆོས་ཅན། ལའི་སྟེང་གི་མེ་ལ་ཤུགས་རྟོགས་ཚད་མར་ཐལ། དོན་གཞན་གྱི་རྣམ་པ་ཤར་བའི་སྒོ་ནས་དེ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་གཅོད་བྱེད་ཀྱི་བློ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྔ་ཕྱི་གཉིས་ཆར་གྱི་གཏན་ཚིགས་གྲུབ་སྟེ། མེ་འཛིན་དབང་མངོན་དེ་མེ་རང་གི་རྣམ་པ་ཤར་བའི་སྒོ་ནས་དེ་ལ་སྒྲོ་འདོགས་དངོས་སུ་གཅོད་བྱེད་ཀྱི་བློ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁས། ཁྱབ་སྟེ། དེ་ནི་རང་གཞན་ངོ་བོ་ཡི། །རྟོགས་ཕྱིར་གཞལ་བྱ་གཉིས་སུ་བཞེད། །ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་རྗེས་དཔག་རྟགས་ལ་ལྟོས། ཤུགས་རྟོགས་རྟགས་ལ་མི་ལྟོས་པས་སྐྱོན་མེད་དོ་ཅེ་ན། འོ་ན་ཤུགས་རྟོགས་དེ་འབྲེལ་པ་ལ་ལྟོས་སམ་མི་ལྟོས། དང་པོ་ལྟར་ན། རྗེས་དཔག་ལས་མ་འདས་ལ། ཕྱི་མ་ལྟར་ན་ཚད་མ་གསུམ་པ་ཡོད་པར་འགྱུར་རོ། །རྗེས་དཔག་གིས་ལ་མེ་ཡོད་དུ་དངོས་སུ་གྲུབ་པས་རང་ཉིད་མེ་འཇལ་དུ་ཤུགས་ལ་གྲུབ་པ་ཡང་མི་འཐད་དེ། ལ་མེ་ཡོད་དུ་རྟོགས་པའི་བློ་དེ་ཉིད་མེ་འཇལ་གྱི་བློ་ཡིན་གྱི་དེ་ལས་གཞན་ཤུགས་ལ་གྲུབ་རྒྱུའི་བློ་མེད་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་རང་ཉིད་མེ་འཇལ་ཡིན་པ་ལ་ཤུགས་རྟོགས་ཚད་མ་ཡིན་ན། དེ་ལ་མངོན་སུམ་ཡིན་ནམ། རྗེས་དཔག་ཡིན། དང་པོ་ལྟར་ན། དེ་ལ་དོན་རིག་མངོན་སུམ་ཡིན་ནམ། རང་རིག་མངོན་སུམ་ཡིན། དང་པོ་ལྟར་ན་མི་འཐད་དེ། རང་གི་ངོ་བོ་ལ་དོན་རིག་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་བའི་ཤེས་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར། ཕྱི་མ་ལྟར་ན་དེ་ཆོས་ཅན། དེ་ལ་ཤུགས་རྟོགས་ཚད་མ་མིན་པར་ཐལ། དེ་ཁྱོད་ཀྱི་སྣང་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཁྱོད་དེ་ལ་རང་རིག་མངོན་སུམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྗེས་དཔག་ཡིན་ན། ལ་མེ་ཡོད་དུ་རྟོགས་པའི་བློ་དེ་ཆོས་ཅན། རང་ཉིད་མེ་འཇལ་ཡིན་པ་དེ་ཁྱོད་ལ་ལྐོག་གྱུར་ཐལ། ཁྱོད་དེ་ལ་རྗེས་དཔག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། རང་བློ་རང་ལ་ལྐོག་ཏུ་གྱུར་པར་ཐལ་ལོ། །དེ་ལ་སོགས་པའི་རིགས་པ་མཐའ་ཡས་པ་ནི་རིགས་གཏེར་རང་འགྲེལ་ལས་ཤེས་པར་བྱའོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཡུལ་དགག་སྒྲུབ་ཀྱི་དབྱེ་བ་དང་། དེ་ཚད་མས་རྟོགས་ནས་དགག་བྱ་འགོག་པའི་ཚུལ་ལོ། །དང་པོ་ནི། འདིར་སེལ་ངོའི་དགག་སྒྲུབ་ཁོ་ན་འཆད་པས། སྒྲུབ་པ་ལ་སེལ་ངོའི་དོན་དང་། ཤེས་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ་དོན་ཡིན་པ་དང་། ཡོད་པ་གཉིས། ཕྱི་མ་ལ་ཤེས་པ་ཡིན་པ་དང་། ཡོད་པ་གཉིས་ཏེ་བཞིའོ། །དགག་པ་ལ་ཡང་སེལ་ངོར་དོན་དགག་པ་དང་། ཤེས་པ་དགག་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ་དོན་མ་ཡིན་པ་དང་། མེད་པ་གཉིས། ཕྱི་མ་ལ་ཤེས་པ་མིན་པ་དང་། མེད་པ་གཉིས་ཏེ་བཞིའོ། །གཉིས་པ་ནི། སྒྲུབ་རྟགས་ལ་བརྟེན་པའི་རྗེས་དཔག་གམ། མངོན་སུམ་གྱིས་དྲངས་པའི་ངེས་ཤེས་ཀྱིས་སྒྲུབ་པའམ་མ་ཡིན་དགག་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། སྒྲ་རྟག་འཛིན་གྱི་འཁྲུལ་རྒྱུ་དང་བྲལ་བའི་མངོན་སུམ་གྱིས་དྲངས་པའི་ངེས་ཤེས་དེས། སྒྲ་མི་རྟག་པར་ངེས་པའི་ཚེ་སྒྲ་མི་རྟག་པར་གྲུབ་པའི་ཐ་སྙད་བྱེད། འཁྲུལ་རྒྱུ་ཡོད་ན་ཕྱིས་རྟགས་ལས་ངེས་ཚེ་སྒྲ་མི་རྟག་པར་གྲུབ་པའི་ཐ་སྙད་བྱེད་པའི་ཕྱིར། དགག་རྟགས་ལ་བརྟེན་པའི་རྗེས་དཔག་གམ་མངོན་སུམ་གྱིས་དྲངས་པའི་ངེས་ཤེས་ཀྱིས་དགག་པ་གྲུབ་པ་ཡིན་ཏེ། རྒོལ་བ་མཁས་པས་དག་འཛིན་དབང་མངོན་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་མངོན་སུམ་གྱིས་དྲངས་པའི་ངེས་ཤེས་ཀྱི་ས་ཕྱོགས་སུ་བུམ་པ་མེད་པར་ངེས་པའི་ཚེ་བུམ་པས་དག་པའི་ཐ་སྙད་བྱེད། རྒོལ་བ་རྨོངས་པས་བུམ་པ་ཚད་མས་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ལས་ས་ཕྱོགས་སུ་བུམ་པ་མེད་པར་ངེས་པའི་ཚེ་བུམ་པ་ཚད་མས་མ་དམིགས་པའི་ས་ཕྱོགས་སུ་བུམ་པ་དག་པའི་ཐ་སྙད་བྱེད་པའི་ཕྱིར། འོ་ན་བདེ་བ་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་པ་དང་། གཟུགས་འཛིན་སྒྲ་འཛིན་སོགས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཡིན་པ་གང་གིས་ཁེགས་པ་ཡིན་ཅེ་ན། རང་རིག་མངོན་སུམ་གྱི་བྱེད་པས་ཁེགས་ཏེ། བདེ་བ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་མངོན་སུམ་གྱིས་དྲངས་པའི་ངེས་ཤེས་དེས་ཉམས་སུ་མྱོང་བྱ་བདེ་བར་ངེས་པ་ན་བདེ་བ་སྡུག་བསྔལ་ཡིན་པ་ཁེགས་པའི་ཐ་སྙད་བྱེད་པའི་ཕྱིར། ཡང་གཟུགས་འཛིན་མིག་ཤེས་སྐྱེས་པའི་ཚེ། སྒྲ་འཛིན་ཉན་ཤེས་མི་སྐྱེ་བ་ན་དེ་ཡོད་པར་གང་གིས་འགོག་ཅེ་ན། འབྲས་བུ་ངེས་ཤེས་མ་དམིགས་པའི་རྟག་ཀྱིས་ཁེགས་ཏེ། འཁྲུལ་རྒྱུ་མེད་པ་དང་ཡིད་གཏད་པས་ངེས་ཤེས་སྐྱེ་དགོས་པ་ལས་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་རྟོག་པ་ཐམས་ཅད་ངེས་ཤེས་ཀྱི་རང་བཞིན་དུ་འགྱུར་དགོས་པ་ལས་མ་སོང་བའི་ཕྱིར། གཞན་དུ་ན་རྟོག་གཉིས་ཅིག་ཆར་དུ་འཇུག་པར་ཐལ་ལོ། །ཡང་བུམ་པས་དག་པའི་ས་ཕྱོགས་སུ་བུམ་པ་ཡོད་པར་གང་གིས་ཁེགས་པ་ཡིན་ཅེ་ན། དག་འཛིན་དབང་མངོན་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་མངོན་སུམ་གྱི་བྱེད་པས་ཁེགས་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བུའི་རང་རིག་མངོན་སུམ་དེས་ས་ཕྱོགས་འདི་ནི་དམིགས་སོ། །བུམ་པ་མ་དམིགས་སོ་སྙམ་པའི་ངེས་ཤེས་གཉིས་གཉིས་འདྲེན་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། མདོར་ན། དགག་བྱ་སྔར་ཡོད་བསལ་བ་མ་ཡིན་གྱི་སྔར་མེད་པ་ལ་མེད་པར་ཤེས་པ་ལ་དགག་བྱ་འགོག་པའི་ཐ་སྙད་བྱེད་པ་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་དགག་བྱ་ཚད་མས་མ་དམིགས་པ་ལས་གཞན་དུ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དགག་པ་ཉིད་ནི་ཐམས་ཅད་དུ། །མི་དམིགས་པ་ལས་འགྲུབ་པ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། མངོན་སུམ་ཤུགས་རྟོགས་མེད་ན་སློབ་དཔོན་གྱིས་གཞུང་གི་ཆ་འགར་ཤུགས་ལས་རྟོགས་པའམ་དོན་གྱིས་གོ་བ་ཞེས་གསུངས་པ་དང་འགལ་ལོ་ཞེ་ན། སྐྱོན་མེད་དེ། དེ་ནི་མངོན་སུམ་གྱི་བྱེད་པའམ་ཚུལ་གསུམ་གོམས་པ་ལས་གློ་བུར་བའི་རྗེས་དཔག་སྐྱེ་བ་ལ་དགོངས་ཏེ། རྣམ་ངེས་ལས། རང་གིས་གྲུབ་པ་མ་ཡིན་པ་ཐམས་ཅད་ནི་བདག་ཉིད་དང་འབྲེལ་བས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་མི་འཁྲུལ་བ་གཞན་ལ་ལྟོས་པའི་ཕྱིར། མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པའི་ཚད་མ་ནི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ལས་གཞན་ཡོད་པ་མིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །མི་བསླུ་མ་ཤེས་དོན་གསལ་དོན་ལྡོག་ཅིག །མཚན་གཞི་མངོན་རྗེས་གཉིས་ལ་མི་བསླུ་བ། །རང་གཞན་གཉིས་ལས་ངེས་ཤིང་ཤེས་པ་ནི། །རང་ལས་ངེས་པའི་བྱེད་པས་དགག་སྒྲུབ་བྱེད། །ཅེས་བྱ་བ་ནི་བསྡུ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པའོ། །ཚད་མ་སྤྱིའི་མཚན་ཉིད་ལེགས་པར་བཤད་ཟིན་ཏོ།།  ༈  །།གཉིས་པ་མཚན་གཞི་སོ་སོའི་དོན་གཏན་ལ་དབབ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། མངོན་སུམ་དང་། རྗེས་དཔག་གོ །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། མངོན་སུམ་ཡང་དག ལོག་ཕྱོགས་མངོན་སུམ་ལྟར་སྣང་། ཚད་མ་དང་འབྲས་བུའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། མཚན་ཉིད། མཚོན་བྱའི་དབྱེ་བ། མཚན་གཞི་སོ་སོའི་དོན་ཏོ། །དང་པོ་ལ་དགག་བཞག་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། ཕྱྭ་པ་སོགས་མངོན་སུམ་དང་། མངོན་སུམ་ཚད་མ་སོ་སོར་ཕྱེ་ནས་དང་པོའི་མཚན་ཉིད། རྟོག་པ་དང་བྲལ་ཞིང་མ་འཁྲུལ་བའི་རིག་པ། ཕྱི་མའི་མཚན་ཉིད། སྔར་མ་རྟོགས་པའི་དོན་ལ་མྱོང་སྟོབས་ཀྱིས་སྒྲོ་འདོགས་གཅོད་པ་ཞེས་གསུངས་པ་མི་འཐད་དེ། གཉིས་སུ་ཕྱེ་བ་གཞུང་ལས་མ་བཤད་པའི་ཕྱིར་དང་། སྔར་མ་རྟོགས་པ་ལ་རྣམ་བཅད་མེད་ཅིང་། སྒྲོ་འདོགས་གཅོད་པ་མངོན་སུམ་གྱི་རང་ལྡོག་ལ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ། མཚན་ཉིད་དངོས་དང་། དེའི་དོན་ངེས་པར་བྱ་བ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། ལོག་རྟོག་སེལ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ན་རྟོག་བྲལ་མ་འཁྲུལ་བའི་རིག་པའམ། རིགས་མི་མཐུན་སེལ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ན་མ་འཁྲུལ་བའི་རིག་པ་དེ་མངོན་སུམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཞིང་། དེ་ཉིད་མངོན་སུམ་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་ཀྱང་ཡིན་ཏེ། རྣམ་ངེས་ལས། མངོན་སུམ་རྟོག་བྲལ་མ་འཁྲུལ་བ། །ཞེས་གསུངས་ཤིང་། དེ་ཉིད་ཚད་མ་ཡིན་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་མངོན་སུམ་ཚད་མ་ལ་མཚན་ཉིད་གཞན་མ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། རྟོག་བྲལ་གྱི་དོན་ངེས་པར་བྱ་བ། མ་འཁྲུལ་བའི་དོན་ངེས་པར་བྱ་བ། གཉིས་ཀའི་དོན་ངེས་པར་བྱ་བའོ། །དང་པོ་ལ། བྲལ་བྱ་རྟོག་པ་ངོས་བཟུང་བ་དང་། དེ་དང་བྲལ་བའི་ཚུལ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། སྤྱིར་གསུང་རབ་རྣམས་ལས། རྟོག་པ་ལ་ཡང་དག་པ་མ་ཡིན་པའི་ཀུན་རྟོག་དང་། སེམས་རྩིང་བའི་རྣམ་པ་ཅན་གྱི་རྟོག་པ་དང་། སྒྲ་དོན་འདྲེས་འཛིན་གྱི་རྟོག་པ་གསུམ་གསུངས་པ་ལས། དང་པོ་ནི། བྲལ་བྱ་རྟོག་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སོ་སྐྱེའི་དབང་ཤེས་ཐམས་ཅད་དེ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ཡང་མིན་ཏེ། བསམ་གཏན་དང་པོའི་དངོས་གཞི་ཙམ་པོ་ལ་བརྟེན་པའི་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་དེ་དེ་དང་བཅས་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་གསུམ་པ་ཉིད་ལ་འཇོག་སྟེ། འདིར་ཡང་། ཤེས་གང་གང་ལ་སྒྲ་དོན་འཛིན། །དེ་ནི་དེ་ལ་རྟོག་པ་ཡིན། །ཞེས་དང་། རྣམ་ངེས་ལས། རྟོགས་པ་དེ་ཡང་གང་ཞེ་ན། རྟོག་པ་མངོན་པར་བརྗོད་ཅན་གྱི་ཤེས་པ། རྟོག་པ་ནི་བརྗོད་པ་དང་འདྲེར་རུང་བའི་ཤེས་པ་སྟེ། དེ་དང་བྲལ་བའོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འོ་ན་རྣམ་ངེས་ལས། རུང་བ་སྨོས་པའི་དགོས་པ་གང་ཞེ་ན། འདི་ལ་རྒྱ་གར་བ་ཁ་ཅིག་བརྡ་ལ་མ་བྱང་བའི་བྱིས་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་རྟོག་པ་བསྡུ་བའི་ཆེད་དུ་ཡིན་ཏེ། སྒྲ་དོན་འཛིན་པའི་བློ་དེས་དེ་ལ་མ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། ཞེས་སྨྲ་བ་ནི་ཅིག་ཤོས་ལ་ཡང་མཚུངས་ཏེ། རུང་བ་འཛིན་པའི་བློ་དེས་བརྡ་བྱང་རྒན་པོའི་རྒྱུད་ཀྱི་རྟོག་པ་ལ་མ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་རུང་བ་འཛིན་པའི་རིགས་ལ་འཇོག་པས་སྐྱོན་མེད་ཅེ་ན། སྔ་མ་ལ་ཡང་མཚུངས་ཏེ། འདྲེས་པར་འཛིན་པའི་རིགས་ལ་འཇོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། སྒྲ་དོན་འདྲེས་པ་དེ་ཡང་དོན་ལ་འདྲེས་པ་མ་ཡིན་གྱི། རྟོག་ངོར་འདྲེས་པར་སྣང་དུ་རུང་ཞེས་པའི་དོན་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་དེ་གཉིས་དོན་ལྡོག་གཞན་མིན་པས་གང་བཟུང་ཀྱང་ཁྱད་པར་མེད་དེ། འདི་ལ་དགོངས་ནས་རྣམ་འགྲེལ་ལས། འདྲེས་པ་འཛིན་པ་དང་། རྣམ་ངེས་ལས། རུང་བ་འཛིན་པ་གསུངས་སོ། །མདོར་ན། འདིར་བསྟན་གྱི་བྲལ་བྱ་རྟོག་པའི་མཚན་ཉིད། སྒྲ་དོན་འདྲེས་པ་འཛིན་པའི་ཞེན་བློ་དང་། སྒྲ་དོན་འདྲེས་རུང་འཛིན་པའི་ཞེན་བློ་དང་། སྒྲ་དོན་འཛིན་པའི་ཞེན་བློ་དང་། དོན་སྤྱི་འཛིན་པའི་ཞེན་བློ་རྣམས་ཁྱད་པར་མེད་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །གཉིས་པ་ནི། ཁ་ཅིག་རྟོག་པའི་རྫས་དང་བྲལ་བ་ལ་འདོད་པ་མི་འཐད་དེ། རྟོག་མྱོང་རང་རིག་མངོན་སུམ་དེ་རྟོག་བྲལ་མིན་པར་ཐལ་བའི་སྐྱོན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དག་རྟོག་པའི་ལྡོག་པ་དང་བྲལ་བ་ལ་འདོད་པ་མི་འཐད་དེ། རྗེས་དཔག་དེ་ཡང་རྟོག་བྲལ་དུ་ཐལ་བའི་སྐྱོན་ཡོད་པའི་ཕྱིར། རང་ལུགས་ནི། རང་ལྡོག་ལ་རྟོག་པའི་མཚན་ཉིད་མི་བསྟེན་པ་སྟེ། དེའི་དོན་ཡང་རང་མཚན་གཞིར་བཟུང་བའི་ཚེ་སྔར་གྱི་མཚན་ཉིད་དེ་མ་ཚང་ངོ་། །གཉིས་པ་ནི། ཁ་ཅིག རྣམ་རིག་པ་ལྟར་མི་བསླུ་བ་ལ་འདོད་པ་ནི་མི་འཐད་དེ། རྗེས་དཔག་ཡང་མི་བསླུ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁ་ཅིག དོན་བདེན་པ་ཡུལ་དུ་བྱེད་པ་ལ་འདོད་པ་ཡང་མི་འཐད་དེ། དོན་བདེན་པ་འཇུག་ཡུལ་དུ་བྱེད་པ་ལ་འདོད་ན། རྗེས་དཔག་ཡང་མ་འཁྲུལ་བར་ཐལ་བའི་སྐྱོན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་དང་། གཞུང་ཡུལ་དུ་བྱེད་པ་ལ་འདོད་ན། རང་རིག་དང་རྣམ་འབྱོར་མངོན་སུམ་ལ་མ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཅིག གཟུང་དོན་ལ་མ་འཁྲུལ་བ་ལ་འདོད་པ་ཡང་མི་འཐད་དེ། སྐྱོན་སྔ་མ་དེ་ཉིད་གནས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་ལུགས་ནི། རྣམ་ངེས་ལས། དེ་ལ་མ་འཁྲུལ་བ་ནི་རབ་རིབ་དང་། མྱུར་དུ་བསྐོར་བ་དང་། གྲུར་ཞུགས་པའི་འཁྲུལ་པ་ལ་སོགས་པས་འཁྲུལ་པར་མ་བསྐྱེད་ཅིང་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་དབང་པོ་དང་། ཡུལ་དང་། བྱ་བ་ལ་སོགས་པའི་འཁྲུལ་རྒྱུས་འཁྲུལ་པར་མ་བསྐྱེད་པའོ། །འོ་ན་རྟོག་པ་ཡང་མ་འཁྲུལ་བར་འགྱུར་ཏེ། འཁྲུལ་རྒྱུ་དེ་དག་གིས་འཁྲུལ་པར་མ་སྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། མ་གྲུབ་སྟེ། འཁྲུལ་པ་ལ་སོགས་ཞེས་པའི་སོགས་ཁོངས་ནས། ཐོག་མེད་བག་ཆགས་ལས་བྱུང་བའི། །རྣམ་པར་རྟོག་པས་ཡོངས་བསྒྲུབ་པ། །ཞེས་དང་། གང་དེ་འཁྲུལ་པ་ཐོག་མེད་པའི། །དུས་ཅན་མཐོང་གོམས་ཀྱིས་སྤྲུལ་ཡིན། །ཞེས་པའི་སྐབས་ནས་བསྟན་པའི་འཁྲུལ་རྒྱུ་དེ་འདྲེན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། འོ་ན་རྟོག་བྲལ་དང་མ་འཁྲུལ་བ་གཉིས་ཀ་ཡང་རིགས་མི་མཐུན་སེལ་བ་ལ་དགོས་སམ། ལོག་རྟོག་སེལ་བའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཡིན་ཞེ་ན། ཁ་ཅིག གཉིས་ཀ་ཡང་རིགས་མི་མཐུན་སེལ་བའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཡིན་ཞེས་ཟེར་བ་མི་འཐད་དེ། རྟོག་པ་ཡིན་ན་འཁྲུལ་ཤེས་ཡིན་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཡང་དག་པར་ན་མ་འཁྲུལ་བའི་ཤེས་པས་རིགས་མི་མཐུན་མཐའ་དག་སེལ་ནུས་ཀྱང་རྟོག་བྲལ་སྨོས་པ་ནི་བྱེ་བྲག་པ་དང་། རིགས་པ་ཅན་པ་སོགས་དབང་ཤེས་རྟོག་པ་དང་བཅས་བཞིན་དུ་མ་འཁྲུལ་བར་འདོད་པའི་ལོག་རྟོག་དང་། ཁ་ཅིག འཇུག་ཡུལ་ལ་མ་འཁྲུལ་བས་ཀྱང་འཁྲུལ་བའི་གོ་ཆོད་པས་རྗེས་དཔག་ཀྱང་མ་འཁྲུལ་བ་ཡིན་ནོ་སྙམ་པའི་ལོག་རྟོག་བཟློག་པའི་ཆེད་དུ་སྨོས་པ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་སེམས་ཙམ་པས་ཚུར་མཐོང་གི་དབང་ཤེས་ཐམས་ཅད་ཐོག་མ་མེད་པའི་བག་ཆགས་ཀྱི་སྟོབས་ཀྱིས་གཟུང་འཛིན་གཉིས་སུ་འཁྲུལ་པར་སྐྱེས་པར་འདོད་པས་ཚུལ་མཐོང་གི་དབང་ཤེས་མ་འཁྲུལ་བར་མི་འདོད་པར་འགྱུར་ལ། དེ་ལྟར་ན་རྟོག་བྲལ་མ་འཁྲུལ་བའི་རིག་པ་མངོན་སུམ་གྱི་མཚན་ཉིད་དུ་མི་འདོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། འདིའི་ལན་ལ་ཁ་ཅིག མཚན་ཉིད་དེ་མདོ་སྡེ་པ་ཁོ་ནའི་དབང་དུ་བྱས་པར་འདོད་པ་དང་། ཁ་ཅིག མཚན་ཉིད་དེ་ལྟར་ཁས་ལེན་ཀྱང་མ་འཁྲུལ་པའི་དོན་བག་ཆགས་བརྟན་འབྱུང་གི་བློ་ལ་བྱེད་པས་སྐྱོན་མེད་པར་འདོད་པ་དང་། ཁ་ཅིག མཚན་ཉིད་དེ་ཁས་བླངས་ཀྱང་ཚུར་མཐོང་གི་དབང་ཤེས་ཐམས་ཅད་འཁྲུལ་པ་ཡིན་པས་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པར་འདོད་པ་དང་གསུམ་ལས། དང་པོ་མི་འཐད་དེ། རྣམ་རིག་པའི་ལུགས་ལ་མངོན་སུམ་གྱི་མཚན་ཉིད་ལོགས་སུ་མ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ཡང་མི་འཐད་དེ། བག་ཆགས་བརྟན་མི་བརྟན་ལ་བདེན་བརྫུན་དང་ཚད་མ་ཡིན་མིན་གྱི་རྣམ་བཞག་ནི་ཐ་སྙད་ཀྱི་རྣམ་བཞག་ཡིན་གྱི་དོན་དམ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་མིན་པའི་ཕྱིར་དང་། གཞན་དུ་ན་རྗེས་དཔག་ཉིད་ཀྱང་བག་ཆགས་བརྟན་པས་མ་འཁྲུལ་བར་ཁས་བླངས་དགོས་པས་ནང་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ཡང་མི་འཐད་དེ། སེམས་ཙམ་པའི་ལུགས་ལ་ཚུར་མཐོང་གི་དབང་ཤེས་ལ་རང་རིག་མངོན་དུ་སོང་བའི་ཆ་རྣམས་མངོན་སུམ་དུ་ཁས་ལེན་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་འཇམ་དབྱངས་བླ་མའི་དགོངས་པ་ནི་རྣམ་རིག་པའི་ལུགས་ལ་མཚན་ཉིད་དེ་ལྟར་ཁས་ལེན་ཀྱང་མ་འཁྲུལ་བའི་དོན་དེ་ལྟར་ཁས་མི་ལེན་ཏེ། རིགས་གཏེར་རང་འགྲེལ་ལས། ཁ་ཅིག་རྣམ་རིག་པའི་གྲུབ་མཐའ་ལྟར་མི་བསླུ་བ་ལ་འདོད་པ་དང་ཞེས་གསུངས་པས་མི་བསླུ་བ་མ་འཁྲུལ་བའི་དོན་དུ་བྱེད་པ་རྣམ་རིག་པའི་གྲུབ་མཐར་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་རྗེས་དཔག་ཀྱང་མ་འཁྲུལ་བར་འགྱུར་ཏེ། མི་བསླུ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། ཤེས་པ་རང་ལས་རྫས་གཞན་པའི་གཞལ་བྱ་ལ་མི་བསླུ་བ་ཡིན་པ་ནི་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་ཅིང་རང་གི་རྫས་སུ་གྱུར་པའི་གཞལ་བྱ་ལ་ནི་མ་འཁྲུལ་བ་ཡིན་པ་ནི་རང་རིག་མངོན་སུམ་དུ་འགྱུར་བས་སྐྱོན་ག་ལ་གནས། མདོ་སྡེ་པའི་ལུགས་ལ་ནི་མི་མཚུངས་ཏེ། རྗེས་དཔག་ཀྱང་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལ་ཚད་མར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྐལ་བ་དང་ལྡན་པ་དག་ལེགས་པར་དཔྱོད་ཅིག སྐལ་མེད་ཀྱི་མཆུ་ལ་མི་སྐྲག་གོ །གཉིས་པ་མཚོན་བྱའི་དབྱེ་བ་ལ་ལྔ་སྟེ། གང་ལས་དབྱེ་བའི་གཞི། གང་དབྱེ་བའི་ངོ་བོ། གང་གིས་འབྱེད་པའི་རྒྱུ་མཚན། ཇི་ལྟར་ཕྱེ་བའི་དོན། ཇི་སྙེད་ཕྱེ་བའི་གྲངས་ངེས་སོ། །དང་པོ་ནི། མ་འཁྲུལ་བའི་ཤེས་པ་ཙམ་མོ། །གཉིས་པ་ནི། དབང་པོ་དང་། ཡིད་དང་། རང་རིག་དང་། རྣམ་འབྱོར་གྱི་མངོན་སུམ་སྟེ་བཞིའོ། །གསུམ་པ་ནི། ཡུལ་གྱི་སྒོ་ནས་ཡུལ་གཞན་རིག་པ་དོན་རིག་གི་མངོན་སུམ་གཉིས། རང་རིག་པ་རང་རིག་གི་མངོན་སུམ། རང་གཞན་མེད་པར་རིག་པ་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་མོ། །རྟེན་གྱི་སྒོ་ནས་དབང་པོ་ལ་བརྟེན་པ་དོན་རིག་གཉིས། གཞན་དབང་ཙམ་ལ་བརྟེན་པ་རང་རིག ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བརྟེན་པ་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་མོ། །གང་ཟག་གི་སྒོ་ནས་སོ་སྐྱེའི་མངོན་སུམ་དང་། འཕགས་པའི་མངོན་སུམ་གཉིས་སོ། །བཞི་པ་ནི། གཅིག་པ་བཀག་པའི་ཐ་དད་མིན་ཏེ། བཞི་ཀ་ཡང་དངོས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ངོ་བོ་གཅིག་ལ་ལྡོག་པ་ཐ་དད་པ་ཙམ་ཡང་མིན་ཏེ། མངོན་སུམ་གཞན་གསུམ་རྫས་ཐ་དད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྫས་ཐ་དད་ཀྱང་མ་ཡིན་ཏེ། མངོན་སུམ་གཞན་གསུམ་པོ་རང་རིག་མངོན་སུམ་དང་ངོ་བོ་གཅིག་པའི་ཕྱིར། དེས་ན། མངོན་སུམ་གཞན་གསུམ་པོ་རྫས་ཐ་དད་དང་། དེ་གསུམ་རང་རིག་མངོན་སུམ་དང་། ངོ་བོ་གཅིག་ལ་ཡུལ་གྱི་སྒོ་ནས་ཐ་དད་ཡིན་ནོ། །ལྔ་པ་ནི། ཁ་ཅིག་མངོན་སུམ་ལ་བཞིར་ཕྱེ་བ་ནི་རིགས་པས་མཐའ་གཞན་བཀག་པའི་གྲངས་ངེས་མིན་ཏེ། ཡིད་མངོན་ཚད་མ་མ་ཡིན་པས་གྲངས་ཉུང་བ་མི་ཁེགས་པའི་ཕྱིར་དང་། སྤྱན་དང་མངོན་ཤེས་སོགས་མངོན་སུམ་ལྔ་པ་ཡོད་པས་གྲངས་མང་བ་མི་ཁེགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དགོས་པའི་དབང་གིས་བཞག་པ་ཡིན་ཏེ། རིགས་པ་ཅན་པ་དབང་མངོན་ཚད་མ་མ་ཡིན་པར་འདོད་པ་དང་། རྣ་བ་མ་ཕུག་པ་ཡིད་མངོན་ཚད་མ་མི་འདོད་པ་དང་། བྱེ་བྲག་པ་དང་། བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་རང་རིག་མི་འདོད་པ་དང་། རྒྱང་འཕེན་པ་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་མི་འདོད་པས་ལོག་རྟོག་དེ་བཞི་དགག་པའི་ཆེད་དུ་བཞིར་ཕྱེ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་བ་མི་འཐད་དེ། ཡིད་མངོན་ཚད་མ་མ་ཡིན་ན་རྣ་བ་མ་ཕུག་པས་དེ་ལྟར་འདོད་པའི་ལོག་རྟོག་དགག་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་དང་། སྤྱན་དང་མངོན་ཤེས་ནི་རང་རིག་མངོན་སུམ་དང་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་གང་རུང་གི་ཁོངས་སུ་འདུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཅིག མངོན་སུམ་བཞི་པོ་མདོ་སྡེའི་ལུགས། །བྱེ་བྲག་སྨྲ་གསུམ་རྣམ་རིག་གཉིས། །ཞེས་པའི་སྒྲ་ཇི་བཞིན་དུ་བཞིར་ཕྱེ་བ་ནི་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བའི་ལུགས་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་རང་རིག་མངོན་སུམ་མི་འདོད་པའི་ཕྱིར། སེམས་ཙམ་པའི་ལུགས་མ་ཡིན་ཏེ། དེས་དབང་མངོན་དང་ཡིད་མངོན་མི་འདོད་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་མདོ་སྡེ་པ་ཁོ་ནའི་ལུགས་སོ་ཞེས་ཟེར་བ་ཡང་མི་འཐད་དེ། དམིགས་བརྟག་ལས། སེམས་ཙམ་པའི་ལུགས་ལ་དབང་མངོན་གྱི་རྐྱེན་གསུམ་བཤད་པས་དབང་མངོན་ཁས་བླང་དགོས་ཤིང་། དབང་མངོན་འདོད་ན་ཡིད་མངོན་འདོད་དགོས་པར་རིགས་གཏེར་རང་འགྲེལ་ཉིད་ལས་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཅིག གཞུང་དེའི་དོན་སྣང་ཡུལ་ལ་མ་འཁྲུལ་པའི་མངོན་སུམ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་པ་ཡང་མི་འཐད་དེ། དབང་ཡིད་ཀྱི་མངོན་སུམ་གཉིས་གང་ལ་མངོན་སུམ་དུ་སོང་བའི་སྣང་ཡུལ་དེ་ལ་མ་འཁྲུལ་བར་རྣམ་རིག་པས་ཀྱང་ཁས་ལེན་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་གཞུང་འདིའི་དགོངས་པ་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། ཐ་སྙད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ན་དབང་ཡིད་ཀྱི་མངོན་སུམ་གཉིས་པོ་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལ་ཚད་མར་རྣམ་རིག་པས་ཁས་བླངས་ཀྱང་འདིར་བསྟན་གྱི་གྲངས་ངེས་ནི་དོན་དམ་གནས་ལུགས་ལ་དཔྱོད་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཡིན་ལ། དེའི་ཚེ་དབང་ཡིད་ཀྱི་མངོན་སུམ་གཉིས་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ལ་ཚད་མར་འགྱུར་བ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་རང་རིག་མངོན་སུམ་ཁོ་ན་འགྱུར་བས་མངོན་སུམ་དང་པོ་གསུམ་ངོ་བོའི་སྒོ་ནས་ཀྱང་གཅིག་ཅིང་། ཡུལ་གྱི་སྒོ་ནས་ཀྱང་གཅིག་པས་རང་རིག་མངོན་སུམ་དུ་བཞག་ལ། རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་ནི་ཡུལ་ཆོས་ཉིད་ལ་ཚད་མ་ཡིན་པས་རང་རིག་མངོན་སུམ་དང་ངོ་བོ་གཅིག་ཀྱང་ཡུལ་གྱི་སྒོ་ནས་ཐ་དད་དུ་བཞག་གོ །མདོ་སྡེ་པའི་ལུགས་ལ་བཞི་ཆར་ཡང་ཡུལ་གྱི་སྒོ་ནས་ཐ་དད་ཡིན་ཏེ། རང་རིག་མངོན་སུམ་ནི་ཤེས་པ་དང་། དབང་མངོན་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དང་། ཡིད་མངོན་ནི་དེའི་ཡུལ་ལས་རྫས་གཞན་པའི་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་དང་། རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་ནི་ཡང་དག་པའི་དོན་ལ་ཚད་མར་འཇོག་པ་ནི་གནས་ལུགས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལྟར་ཡང་རིགས་གཏེར་རང་འགྲེལ་ལས། མངོན་སུམ་གྱི་གྲངས་ངེས་པ་ནི། མདོ་སྡེ་པའི་ལུགས་ལ་བརྟེན་ནས་ཕྱི་རོལ་གྱི་དོན་ཞལ་གྱིས་བཞེས་པའི་ཚེ་ཡུལ་གྱི་སྒོ་ནས་བཞིར་ཕྱེ་སྟེ། མདོ་ལས། དགེ་སློང་དག་གཟུགས་ཤེས་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། མིག་དང་ཡིད་དོ་ཞེས་གསུངས་པའི་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དང་། བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བ་རང་རིག་མི་འདོད་པས་མངོན་སུམ་གསུམ་ཡིན་ནོ། །རྣམ་རིག་པའི་ལུགས་ལྟར་ན། རང་རིག་པ་དང་རྣལ་འབྱོར་གྱི་མངོན་སུམ་གཉིས་ལས་གཞན་མི་སྲིད་པ་དཔལ་ལྡན་གྲགས་པའི་དགོངས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ན་ཚད་འབྲས་གཉིས་པའི་སྐབས་སུ་དབང་ཤེས་ཀྱི་ཚད་འབྲས་བཞག་པའི་ཚེ་རང་རིག་འབྲས་བུར་གསུངས་པ་དང་། དམིགས་བརྟག་ལས། སེམས་ཙམ་རང་ལུགས་ཀྱི་དབང་མངོན་གྱི་རྐྱེན་གསུངས་པ་དང་། རིགས་གཏེར་རྩ་འགྲེལ་ལས། ཡུལ་གྱི་སྒོ་ནས་མངོན་སུམ་ལ་བཞིར་ཕྱེ་བའི་ཚེ་ཕྱི་དོན་ཁས་བླང་དགོས་པས་མདོ་སྡེ་པ་ཁོ་ནའི་ལུགས་གསུངས་པ་རྣམས་གནད་གཅིག་ཏུ་རྟོགས་པར་འགྱུར་བས་རིགས་གཏེར་རྩ་བའི་ཚིག་རྐང་གཉིས་པོ་དེའི་འགོར། ཡུལ་གྱི་སྒོ་ནས་ཞེས་པའི་ཚིག་འདི་སྦྱར་ཤེས་ན་གནད་ཐམས་ཅད་རང་གྲོལ་དུ་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །ཁ་ཅིག མངོན་སུམ་བཞི་པོ་མདོ་སྡེའི་ལུགས། །བྱེ་བྲག་སྨྲ་གསུམ་རྣམ་རིག་གཉིས། །ཞེས་པ་མི་འཐད་དེ། བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བའི་ལུགས་ལ་ཡིད་མངོན་མེད་པའི་ཕྱིར་སྟེ། མཛོད་ལ་སོགས་པའི་གཞུང་གི་ཆ་གང་དུའང་མ་གསུངས་པའི་ཕྱིར། རིགས་པས་ཀྱང་མི་གྲུབ་སྟེ། དེ་ལུང་གིས་བསྒྲུབ་དགོས་པའི་ཕྱིར། སེམས་ཙམ་པས་དབང་མངོན་དང་ཡིད་མངོན་ཚད་མ་མིན་པར་འདོད་པ་ཡང་མི་འཐད་དེ། དེ་ལྟར་ན་དེས་བག་ཆགས་བརྟན་པའི་དབང་ཤེས་དང་། མི་བརྟན་པའི་དབང་ཤེས་གཉིས་ཚད་མ་ཡིན་མིན་ཁྱད་པར་མེད་པར་འདོད་དགོས་པ་ལས་དེ་གཉིས་ཚད་མ་ཡིན་མིན་གྱི་ཁྱད་པར་ཡོད་པར་རྣམ་ངེས་ལས་བཤད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཉེ་བར་བསླད་པའི་བག་ཆགས་མཚམས་སྦྱོར་བ་མེད་པའི་སྐྱོན་གྱིས་མི་མཁས་པས་ཀྱང་ཐ་སྙད་ལ་ཡིད་བརྟན་དུ་མེད་པར་མཐོང་བའི་ཕྱིར་གཅིག་ནི་ཚད་མ་མིན་པར་བརྗོད་ལ། གཞན་ནི་བག་ཆགས་བརྟན་པའི་ཕྱིར་འཁོར་བ་ཇི་སྲིད་པར་མི་འབྲལ་བར་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བ་ནི་ཐ་སྙད་ལ་མི་བསླུ་བ་ལ་ལྟོས་ནས་འདིར་ཚད་མ་ཡིན་ནོ། །འདི་ནི་ཀུན་ཏུ་ཐ་སྙད་པའི་ཚད་མའི་རང་བཞིན་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་ཟེར་རོ། །འོ་ན་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བའི་ལུགས་ལ་ཚུར་མཐོང་གི་རྒྱུད་ཀྱི་མངོན་སུམ་ཡིན་ན། དབང་མངོན་ཡིན་དགོས་པར་ཐལ། དེའི་ལུགས་ལ་ཚུར་མཐོང་གི་རྒྱུད་ལ་མངོན་སུམ་གཞན་གསུམ་པོ་གང་རུང་མེད་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། ཚུར་མཐོང་གི་རྒྱུད་ཀྱི་གཞན་སེམས་ཤེས་པའི་མངོན་ཤེས་ཀྱི་མ་ངེས་སོ། །མཛོད་ལས་མ་གསུངས་པ་ཡང་མ་གྲུབ་སྟེ། དྲུག་པོ་འགགས་མ་ཐག་པ་ཡིད་དབང་དུ་བཤད་ཅིང་དེ་ལ་བརྟེན་པའི་ཡིད་ཤེས་མ་འཁྲུལ་བ་ཅིག་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་རིག་པའི་ལུགས་ལ་ཐ་སྙད་དུ་ཡུལ་ལ་ཚད་མར་རྣམ་ངེས་ལས་བཤད་ན། ཡུལ་ལ་ཚད་མ་ཡིན་པས་ཀྱང་མ་ཁྱབ་སྟེ། གཞན་དུ་ན་བག་ཆགས་བརྟན་འབྱུང་གི་དབང་ཤེས་ཆོས་ཅན། ཕྱི་དོན་ལ་ཚད་མ་ཡིན་པར་ཐལ། ཐ་སྙད་དུ་ཕྱི་དོན་ལ་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རང་ལ་སྣང་བའི་གཟུང་རྣམ་དེ་ཐ་སྙད་དུ་ཕྱི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེས་དྲངས་པའི་ངེས་ཤེས་ཀྱི་གཟུང་རྣམ་དེ་ལ་ཕྱི་དོན་གྱི་ཐ་སྙད་བྱེད་པའི་ཕྱིར། སོ་སྐྱེའི་རྒྱུད་ཀྱི་གཞན་སེམས་ཤེས་པའི་མངོན་ཤེས་དེ་མངོན་སུམ་གང་དུ་འདུ་ཞེ་ན། མངོན་སུམ་ཡིན་པའི་ཆ་ནི་རང་རིག་མངོན་སུམ་དུ་འདུས་ཏེ། གཟུང་འཛིན་ལས་གྲོལ་བའི་ཕྱིར་དང་། རང་གི་སེམས་ཀྱི་སྣང་བ་ཉིད་དེ་ལྟར་གསལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྤྱན་དང་མངོན་ཤེས་གཞན་རྣམས་གང་དུ་འདུ་ཞེ་ན། སོ་སྐྱེའི་རྒྱུད་ཀྱི་དབང་ཤེས་ཀྱིས་བསྡུས་པ་རྣམས་ལ་མངོན་སུམ་ཡིན་པའི་ཆ་ནི་རང་རིག་མངོན་སུམ་དང་། འཕགས་རྒྱུད་ཀྱི་ཤེས་རབ་དང་། ཆོས་ཀྱི་སྤྱན་དང་། ཟག་པ་ཟད་པ་ཤེས་པའི་མངོན་ཤེས་རྣམས་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་དུ་འདུས་པ་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ་མཚན་གཞི་སོ་སོའི་དོན་ལ་བཞི་ལས། དང་པོ་དབང་མངོན་ལ་བཞི་སྟེ། མཚོན་པར་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད། མཚན་གཞིའི་དབྱེ་བ། མཚན་གཞི་ལ་མཚན་ཉིད་ངེས་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ། མཚོན་བྱའི་སྒྲ་དོན་ནོ། །དང་པོ་ལ་སྔ་རབས་པ་ཁ་ཅིག དབང་ཤེས་ཀྱི་མཚན་ཉིད། རང་གི་བདག་རྐྱེན་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་པ་ལས་སྐྱེས་པའི་ཡུལ་རིག་པ། དབང་མངོན་གྱི་མཚན་ཉིད། དེ་ལས་སྐྱེས་པའི་གཟུང་དོན་ལ་རྟོག་བྲལ་མ་འཁྲུལ་བའི་རིག་པ། དབང་མངོན་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད། དེ་ལས་སྐྱེས་ཤིང་སྔར་མ་རྟོགས་པའི་དོན་ལ་མྱོང་སྟོབས་ཀྱིས་སྒྲོ་འདོགས་གཅོད་པའི་རིག་པའོ་ཞེས་ཟེར་བ་མི་འཐད་དེ། གཉིས་སུ་ཕྱེ་བ་གཞུང་ལས་མ་བཤད་པ་སོགས་སྔར་བཞིན་ནོ། །ཁ་ཅིག དེ་ལས་དངོས་སུ་སྐྱེས་པའི་རྟོག་བྲལ་མ་འཁྲུལ་བའི་རིག་པ་ཞེས་པ་ཡང་མི་འཐད་དེ། དབང་མངོན་ཉམས་མྱོང་གི་རང་རིག་མངོན་སུམ་ཆོས་ཅན། མཚོན་བྱ་དེར་ཐལ། མཚན་ཉིད་དེའི་ཕྱིར་ཏེ། དབང་མངོན་དེ་དེ་ལས་དངོས་སུ་སྐྱེས་པ་གང་ཞིག ཁྱོད་དང་དེ་གཉིས་གྲུབ་བདེ་རྫས་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རང་ལུགས་ནི། རང་གི་བདག་རྐྱེན་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་པ་ལས་དངོས་སུ་སྐྱེས་པའི་གཞན་རིག་གི་ཤེས་པ་གང་ཞིག རྟོག་བྲལ་མ་འཁྲུལ་བའོ། །གཉིས་པ་ལ་བདག་རྐྱེན་གྱི་སྒོ་ནས་མིག་གི་དབང་པོའི་མངོན་སུམ་ནས་ལུས་ཀྱི་དབང་པོའི་མངོན་སུམ་གྱི་བར་ལྔ། དམིགས་རྐྱེན་གྱི་སྒོ་ནས་གཟུགས་འཛིན་དབང་མངོན་ནས་རེག་འཛིན་དབང་མངོན་གྱི་བར་ལྔ། དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་གྱི་སྒོ་ནས་རང་ངེས་དབང་མངོན་དང་། གཞན་ངེས་དབང་མངོན་གཉིས་སོ། །གསུམ་པ་ལ་བཞི་སྟེ། དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་པའི་དང་། གཞན་རིག་གི་ཤེས་པའི་དང་། རྟོག་བྲལ་གྱི་དང་། མ་འཁྲུལ་བའི་དོན་ངེས་པར་བྱ་བའོ། །དང་པོ་ལ་བདག་རྐྱེན་དབང་པོ་ངོས་གཟུང་བ་ལ། ཆོས་མངོན་པ་ལས། འབྱུང་བ་ཆེན་པོ་བཞི་དག་རྒྱུར་བྱས་པའི་འབྱུང་འགྱུར་གྱི་གཟུགས་ཟར་མའི་མེ་ཏོག་དང་། གྲོ་ག་བཅུས་པ་དང་། མོ་ཁབ་གཤིབས་པ་དང་། ཟླ་བ་བཀས་པ་དང་། བྱ་རེག་ན་འཇམ་གྱི་ལྤགས་པ་ལྟ་བུ་ཡོད་པར་བཤད་དོ། །ཁ་ཅིག ཀུན་གཞི་ལ་གནས་པའི་དབང་ཤེས་བསྐྱེད་པའི་ནུས་པ་ཞིག་སྟེ། ལྷན་ཅིག་བྱེད་དབང་ནུས་པ་ཡི། །ངོ་བོ་གང་ཡིན་དབང་པོའང་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། ཞེས་ཟེར་བ་མི་འཐད་དེ། ཀུན་གཞི་ཁས་ལེན་པའི་ངེས་པ་མེད་ཅིང་། ལེན་ན་ཡང་དེ་སེམས་ཙམ་པའི་ལུགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་གཏེར་རང་འགྲེལ་ལས། གྲུབ་མཐའ་འགའ་ཞིག་ལ་གྲགས་པའི་དབང་པོ་མི་གྲུབ་ཀྱང་། རྟེན་གཟུགས་ཅན་འདི་དག་ལ་ཡོད་པའི་ཡུལ་ལྔ་ལ་འཛིན་ནུས་ཤིག་ཡིན་ཏེ། ལྷན་ཅིག་བྱེད་པའང་ནུས་པ་ཡི། །ངོ་བོ་གང་ཡིན་དབང་པོའང་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པས་སོ། །དེ་ལས་སྐྱེས་པར་རྗེས་འགྲོའི་སྒོ་ནས་འགྲུབ་སྟེ།་་་་ ༈ འདི་ལྟར་དབང་དོན་བར་མ་ཆོད་དང་། འབྲས་བུ་དབང་ཤེས་གཉིས་ཀ་མ་དམིགས་པ་ལས་དབང་དོན་བར་མ་ཆོད་དམིགས་པའི་རྗེས་སུ་ཡུལ་འཛིན་པའི་རྣམ་ཤེས་དམིགས་པས་དེ་ལ་ཡོད་པའི་ནུས་པ་ཞིག་ལ་བརྟན་པར་འགྲུབ་སྟེ། མེ་དུ་བཞིན་ནོ། །ཡང་ན་ལྡོག་པས་ཀྱང་འགྲུབ་བོ་ཞེས་གསུངས་པའི་དོན་ནི། རྐྱེན་གཞན་ཚང་ཡང་དབང་རྟེན་འདི་དག་ལ་ཡོད་པའི་ནུས་པ་ཞིག་མ་ཚང་ན་དབང་ཤེས་མི་འབྱུང་བའི་རྟགས་ལས་ནུས་པ་དེ་ཡོད་པར་གྲུབ་ཅིང་། ནུས་པ་དེ་ཡང་བེམ་ཤེས་གང་རུང་ལས་མ་འདས་པ་ལས། ཤེས་པར་མི་འཐད་དེ། དབང་ཤེས་ཡིན་ན། དབང་ཤེས་མ་སྐྱེས་པའི་སྔར་ནས་ཡོད་པས་ཐུག་མེད་དུ་འགྱུར་ཞིང་། ཡིད་ཤེས་ཡིན་ན། དབང་རྟེན་འདི་དག་ལ་བརྟེན་མི་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་བེམ་པོར་གྲུབ་པས་གཟུགས་ཅན་ཙམ་ཞིག་ཁས་བླངས་ཀྱི། ཟར་མའི་མེ་ཏོག་ལྟ་བུ་སོགས་རེ་ཞིག་རིགས་པས་མི་གྲུབ་པས། རིགས་པའི་རྗེས་འབྲང་གི་མདོ་སྡེ་པ་རྣམས་ཀྱིས་ཁས་མི་ལེན་པ་ནི་གནད་ཀྱི་དོན་ཏོ། །གཉིས་པ་ནི། རང་གི་ངོ་བོ་ལ་རང་རིག་མངོན་སུམ་དུ་འདོད་པ་མདོ་སེམས་གཉིས་ཀ་མཐུན་ཀྱང་། མདོ་སྡེ་པས། དབང་པོའི་མངོན་སུམ་དུ་འཇོག་པ་ནི་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཡུལ་ལ་ལྟོས་ནས་འཇོག་དགོས་པས་གཞན་རིག་གི་ཤེས་པར་འདོད་ལ། སེམས་ཙམ་པས་རང་ལས་གཞན་པའི་ཡུལ་ལ་ཚད་མར་མ་སོང་བས་རང་རིག་ཉིད་དུ་འདོད་དེ། དེས་ན་གཞན་རིག་མེད་པའི་ཕྱིར། །རང་རིག་འབྲས་བུ་ཡིན་པར་འདོད། །ཅེས་པ་ལྟར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། ཚད་མ་མདོར། མིང་དང་རིགས་སོགས་སྦྱོར་བ་ཡི། །རྟོག་པ་དང་བྲལ་མངོན་སུམ་མོ། །ཞེས་དམ་བཅའ་ཙམ་གསུངས་ཤིང་། རྣམ་འགྲེལ་འདིར། འཁྲུལ་རྒྱུ་མེད་ན་མངོན་སུམ་གྱིས་འགྲུབ་པ་དང་། འཁྲུལ་རྒྱུ་ཡོད་ན་རྟགས་ཀྱིས་བསྒྲུབ་པ་གཉིས་ལས། ཕྱི་མ་ལ། སྤྱིར་རིགས་པ་མང་དུ་ཡོད་ཀྱང་། །དེ་ཕྱིར་དབང་པོ་ལས་སྐྱེས་བློ། །ཐམས་ཅད་ཁྱད་པར་ཡུལ་ཅན་ཡིན། །ཞེས་པ་སྟེ། དབང་མངོན་ཆོས་ཅན། རྟོག་བྲལ་ཡིན་ཏེ། རང་མཚན་གསལ་བར་སྣང་བའི་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པའོ། །བཞི་པ་ནི། དབང་མངོན་ཆོས་ཅན། མ་འཁྲུལ་བ་ཡིན་ཏེ། འཁྲུལ་རྒྱུས་འཁྲུལ་པར་བསྐྱེད་པ་མ་ཡིན་གྱི་དོན་རང་མཚན་གྱིས་རང་ངོས་ནས་རང་འདྲའི་རྣམ་པ་གཏད་པའི་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པའོ། །བཞི་པ་ལ། སྒྲ་དོན་སྤྱིར་བསྟན་པ་དང་། དེ་ལས་འཕྲོས་ནས་རྐྱེན་གསུམ་གྱི་རྣམ་བཞག་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། དབང་མངོན་དེ་རྐྱེན་གསུམ་ཆར་ལས་སྐྱེས་པར་མཚུངས་ཀྱང་། དམིགས་རྐྱེན་དང་། དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་གྱི་སྒོ་ནས་ཐ་སྙད་མི་བྱེད་པར་བདག་རྐྱེན་གྱི་སྒོ་ནས་སྤྱིར་དབང་མངོན་དང་། བྱེ་བྲག་ཏུ་མིག་ཤེས་ལ་སོགས་པའི་ཐ་སྙད་བྱེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཅི་ཡིན་སྙམ་ན། སྤྱིར་རྟོག་ལྡན་བརྡ་སྦྱར་བའི་དགོས་པ་ནི། ཐ་སྙད་ཀྱི་དུས་སུ་དོན་དེ་བདེ་བླག་ཏུ་རྟོགས་པའི་ཆེད་ཡིན་པ་ལས། བདག་རྐྱེན་གྱི་སྒོ་ནས་དབང་མངོན་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་ལས་མངོན་སུམ་བཞིའི་དང་པོ་བདེ་བླག་ཏུ་གོ་ནུས་ཏེ། དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་པ་དེ་མངོན་སུམ་བཞིའི་དང་པོ་དེའི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་བདག་རྐྱེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན། རྔ་དེ་རྔ་སྒྲའི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་རྔ་སྒྲ་ཞེས་དང་། ནས་ཀྱི་ས་བོན་དེ་ནས་མྱུག་གི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་ནས་མྱུག་ཅེས་པའི་ཐ་སྙད་བྱས་པ་བཞིན་ནོ། །དམིགས་རྐྱེན་དང་། དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་གྱི་སྒོ་ནས་ཐ་སྙད་བྱས་ན་མངོན་སུམ་བཞིའི་དང་པོ་བདེ་བླག་ཏུ་གོ་བར་མི་ནུས་ཏེ། གཟུགས་དེ་གཟུགས་འཛིན་དབང་མངོན་དང་། ཡིད་མངོན་གཉིས་ཀའི་ཐུན་མོང་བའི་དམིགས་རྐྱེན་དང་། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་དབང་ཤེས་ལྔ་ཆར་གྱི་ཐུན་མོང་བའི་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་དབྱུག་གུའི་སྒྲ་ཞེས་པས་རྔ་སྒྲ་དང་། ཆུ་ལུད་ཀྱི་མྱུ་གུ་ཞེས་པས་ནས་མྱུག་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པར་གོ་མི་ནུས་པ་བཞིན་ནོ། །དེ་ལྟར་ཡང་། མདོར། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་རྒྱུ་ཡི་ཕྱིར། །དེ་ཡི་ཐ་སྙད་དབང་པོས་བྱས། །ཞེས་དང་། རྣམ་འགྲེལ་ལས། གོ་བར་བྱེད་པ་ཉིད་མཐོང་ནས། །ཞེས་སོགས་ཚིགས་བཅད་གསུམ་དང་། རིགས་གཏེར་ལས། དབང་པོ་ཐུན་མོང་མིན་རྒྱུའི་ཕྱིར། །དབང་ཤེས་ཡིན་ཏེ་རྔ་སྒྲ་བཞིན། །ཞེས་གསུངས་སོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། རྐྱེན་གསུམ་སྤྱིའི་རྣམ་བཞག་དང་། རྐྱེན་གསུམ་སོ་སོའི་རྣམ་བཞག་གོ །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། གཞུང་གཞན་ལས་བཤད་པའི་ཚུལ། སློབ་དཔོན་ཉིད་ཀྱི་དགོངས་པ་དཔྱད་པ། ཞར་ལ་དབང་ཤེས་འཁྲུལ་པ་ལ་དམིགས་རྐྱེན་ཡོད་མེད་དཔྱད་པའོ། །དང་པོ་ནི། མཛོད་ལས། བྱེད་རྒྱུ་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བ་དང་། །སྐལ་མཉམ་མཚུངས་པར་ལྡན་པ་དང་། །ཀུན་ཏུ་འགྲོ་དང་རྣམ་སྨིན་དང་། །རྒྱུ་ནི་རྣམ་པ་དྲུག་ཏུ་འདོད། །ཅེས་རྒྱུ་དྲུག་དང་། རྩ་བ་ཤེས་རབ་ཀྱི་དངོས་སྨྲ་བའི་འདོད་པ་བརྗོད་པའི་སྐབས་སུ། རྐྱེན་རྣམ་བཞི་སྟེ་རྒྱུ་དང་ནི། །དམིགས་པ་དང་ནི་དེ་མ་ཐག །བདག་པོ་ཡང་ནི་དེ་བཞིན་ཏེ། །རྐྱེན་ལྔ་པ་ནི་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་རྐྱེན་བཞི་ལས་འབྲས་བུ་སྐྱེ་བར་གསུངས་སོ། །དེ་ལ་རྒྱུའི་རྐྱེན་ནི། བྱེད་རྒྱུ་མ་གཏོགས་པའི་རྒྱུ་གཞན་ལྔ་དང་། དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་ནི། སེམས་སེམས་བྱུང་ད་ལྟར་བ་རྒྱུན་འགག་ཁ་མ་མ་ཡིན་པ་རྣམས་སོ། །དམིགས་རྐྱེན་ནི། ཆོས་ཐམས་ཅད་དོ། །བདག་རྐྱེན་ནི། བྱེད་རྒྱུ་ལ་འཇོག་སྟེ། མཛོད་ལས། རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བ་རྒྱུ་ལྔ་ཡིན། །སེམས་དང་སེམས་བྱུང་སྐྱེས་པ་རྣམས། །ཐ་མ་མིན་མཚུངས་དེ་མ་ཐག །དམིགས་པ་ཆོས་རྣམས་ཐམས་ཅད་དེ། །བྱེད་རྒྱུ་ཞེས་བྱ་བདག་པོར་བཤད། །ཅེས་སོ། །འོ་ན་དངོས་པོ་རྣམས་རྐྱེན་གང་དང་གང་ལས་སྐྱེས་ཞེ་ན། སེམས་སེམས་བྱུང་རྣམས་རྐྱེན་བཞི་ཀ་དང་། སྙོམས་འཇུག་ནི་དམིགས་རྐྱེན་མ་གཏོགས་པའི་རྐྱེན་གསུམ་དང་། དེ་ལས་གཞན་པའི་དངོས་པོ་རྣམས་རྒྱུའི་རྐྱེན་དང་། བདག་རྐྱེན་གཉིས་ལས་སྐྱེས་པ་ཡིན་ཏེ། མཛོད་ལས། བཞི་ཡིས་སེམས་དང་སེམས་བྱུང་རྣམས། །གསུམ་གྱིས་སྙོམས་པར་འཇུག་པ་གཉིས། །གཞན་ནི་གཉིས་པོ་དག་ལས་སྐྱེས། །ཞེས་སོ། །གཉིས་པ་ནི། འདིར་ནི་དབང་མངོན་གྱི་དངོས་རྒྱུ་ལ་རྐྱེན་གསུམ་དུ་གྲངས་ངེས་ཏེ། རྣམ་ངེས་ལས། དེ་ལ་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ། །ཡུལ་མེད་པར་ནི་སྐྱེ་བ་མིན་ཏེ། །བདག་ཉིད་ཇི་ལྟ་བའི་ཡུལ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་བའི་བདེ་བ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་དེ་ཚོགས་པ་མེད་པར་མི་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དབང་པོ་མེད་པར་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་དང་རྗེས་སུ་འབྲེལ་པ་ཅན་རྣམས་དེའི་ཡུལ་ཅན་གྱི་དབང་པོ་དང་བྲལ་བ་ལ་མ་མཐོང་བའི་ཕྱིར་ལ། དབང་པོ་ཉམས་པ་མེད་པ་ལ་ཉེ་བར་གནས་པ་ན་ཡང་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཡིད་ལ་བྱེད་པ་མེད་པར་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། གཉིས་ཀ་ཚོགས་ཀྱང་གཉིད་ལ་སོགས་པས་བསླད་པའི་བློ་ཅན་ལ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་ལ་ནི་རྒྱུའི་ཚོགས་པ་འདི་དག་ཙམ་ཁོ་ནར་ཟད་དོ་ཞེས་དང་། འདིར་ཡང་། དེ་ཡང་དབང་པོ་དོན་དམ་བློ། །ཡང་ན་ཡིད་བྱེད་སྔ་མར་འགྱུར། །རྒྱུ་འབྲས་ཚོགས་པ་འདི་དག་ལས། །འབྲེལ་པ་ཅན་གཞན་ཡོད་མ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་རྒྱུའི་རྐྱེན་གཏན་ནས་མི་འདོད་པ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། རྐྱེན་གསུམ་ཉིད་རྒྱུའི་རྐྱེན་དུ་འདོད་དེ། རྟག་ཏུ་དེ་ཡི་རྗེས་འཇུག་ཕྱིར། །གང་ཞིག་ཡོད་པས་ཕན་འདོགས་བྱེད། །དེ་རྒྱུ་ཞེས་པའི་རྒྱུའི་དོན་དེ་རྐྱེན་གསུམ་ལ་ཚང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བས་ཀྱང་རྐྱེན་གསུམ་ལས་གཞན་པའི་རྒྱུའི་རྐྱེན་མི་འདོད་དོ་ཞེ་ན། མ་ཡིན་ཏེ། རྒྱུའི་རྐྱེན་ནི་བྱེད་རྒྱུ་མ་གཏོགས་པའི་རྒྱུ་ལྔ་ལ་འདོད་ཅིང་། སྐལ་མཉམ་དང་ཀུན་འགྲོའི་རྒྱུ་གཉིས་ལ་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་ཚང་བ་སྲིད་ཀྱང་ལྷན་ཅིག་འབྱུང་བའི་རྒྱུ་དང་མཚུངས་ལྡན་གྱི་རྒྱུ་གཉིས་འབྲས་བུ་དང་དུས་མཉམ་ཡིན་པས་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་དུ་འགྱུར་མི་སྲིད་ཅིང་། རྣམ་སྨིན་གྱི་རྒྱུ་ནི་རྒྱུད་རྒྱུ་ཡིན་པས་རྐྱེན་གསུམ་གང་རུང་མ་ཡིན། བདག་རྐྱེན་གྱི་དོན་བྱེད་རྒྱུ་ལ་འདོད་ཅིང་། བྱེད་རྒྱུའི་དོན་ནི་རང་ལས་གཞན་པའི་ཆོས་ཐམས་ཅད་ལ་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། ཁ་ཅིག དབང་ཤེས་འཁྲུལ་པ་ལ་དམིགས་རྐྱེན་མེད་དེ། ཡིད་ཀྱི་བློ་ལ་དོན་གྱིས་བརྟགས། །རབ་ཏུ་གྲུབ་པ་ཡོད་མིན་ཕྱིར། །ཞེས་དང་། སྐྲ་སྣང་དོན་མེད་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། རིགས་པས་ཀྱང་གྲུབ་སྟེ། དེ་ལ་རང་ངོས་ནས་རང་འདྲའི་རྣམ་པ་གཏོད་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ནི་མི་འཐད་དེ། ལུང་དང་པོ་ནི། ཡིད་བློ་རྟོག་པ་ལ་གཟུང་དོན་ཡོད་པ་འགོག་པའི་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། ལུང་གཉིས་པས་དེའི་གཟུང་དོན་མེད་པར་བསྟན་གྱི། དམིགས་རྐྱེན་མེད་པར་མ་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱང་མི་འཐད་དེ། དམིགས་རྐྱེན་ཡིན་ན་རྣམ་པ་གཏོད་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་དགོས་ཀྱང་རང་ངོས་ནས་རང་འདྲའི་རྣམ་པ་གཏོད་བྱེད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་མི་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དབང་ཤེས་འཁྲུལ་པ་ལ་དམིགས་རྐྱེན་ཡོད་དེ། མར་མེའི་རྩེ་མོ་དེ་མར་མེའི་རྩེ་མོ་ཕྲ་སྒོར་བ་འཛིན་པའི་དབང་ཤེས་ཀྱི་དམིགས་རྐྱེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའི་དངོས་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཕྱིའི་སྐྱེ་མཆེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེད་པ་ལ་རྒྱུའི་ཚོགས་པ་འདི་དག་ཙམ་ཁོ་ནར་ཟད་དོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། དེའི་དངོས་རྒྱུ་ཡིན་ཏེ། དེའི་རྒྱུ་ཡིན་པ་གང་ཞིག དེ་གཉིས་ཀྱི་བར་དུ་ཆོས་གཞན་གྱིས་མ་ཆོད་པའི་ཕྱིར། དང་པོ་གྲུབ་སྟེ། མར་མེ་ཙམ་གྱིས་ཡོད་པའི་ཕྱིར། །གཉིས་ཀ་དག་ཀྱང་རྒྱུ་མ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། མདོར་ན་དབང་ཤེས་མ་འཁྲུལ་བའི་གཟུང་དོན་དེ་ཉིད་སྤྱིར་རྣམ་པ་གཏོད་བྱེད་དང་། བྱེ་བྲག་ཏུ་རང་འདྲའི་རྣམ་པ་གཏོད་བྱེད་ཡིན་པས་གཟུང་དོན་དང་། དམིགས་རྐྱེན་གཉིས་ཀ་ཡིན་ལ། ཟླ་གཅིག་དེ་ཟླ་བ་གཉིས་སྣང་གི་དབང་ཤེས་ཀྱི་རྣམ་པ་གཏོད་བྱེད་ཙམ་ཡིན་གྱི་རང་འདྲའི་རྣམ་པ་གཏོད་བྱེད་མིན་པས་དམིགས་རྐྱེན་ཡིན་ཀྱང་གཟུང་དོན་མ་ཡིན་པ་ནི་ཁྱད་པར་རོ། །དེ་ཡང་སྤྱིར་དབང་ཤེས་འཁྲུལ་པའི་འཛིན་སྟངས་ཀྱི་ཡུལ་དང་། དམིགས་ཡུལ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི་མེད་དེ། གཞན་དུ་ན་དུང་དཀར་པོ་སེར་པོ་ཡིན་པ་དང་། ཟླ་གཅིག་ཟླ་གཉིས་ཡིན་པ་སོགས་ཡོད་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱི་མ་ནི་ཡོད་དེ། དེའི་དངོས་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཕྱིའི་སྐྱེ་མཆེད་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་སྐྲ་ཤད་འཛག་སྣང་གི་དབང་ཤེས་ཀྱི་དམིགས་རྐྱེན་གང་ཡིན་ཞེ་ན། ཤེས་པ་དེ་སྐྱེ་བ་སྣང་བ་ལ་ལྟོས་པ་རྣམས་ནི་སྣང་བ་དེ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། དེའི་དངོས་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཕྱི་དོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་གཏེར་རང་འགྲེལ་ལས། དུང་དང་ལྗོན་པ་དང་། ཟླ་བ་གཉིས་ལ་སོགས་པའང་ཡུལ་རང་མཚན་དང་། དབང་པོ་སྐྱོན་ཅན་ལས་ཤེས་པ་འཁྲུལ་བ་སྐྱེ་བས་ཞེས་གསུངས་པའི་དོན་ནོ། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ་ལས། དང་པོ་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་ལ་བཞི་སྟེ། མཚོན་པར་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད། མཚོན་བྱའི་སྒྲ་དོན། དེས་བཞག་པའི་ལག་རྗེས། མཚན་གཞི་ལ་དོགས་པ་བཅད་པའོ། །དང་པོ་ལ་ཁ་ཅིག གཞུང་ལུགས་གཞན་ལས། དབང་ཤེས་འགགས་མ་ཐག་པ་འདས་པ་དེ་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་ཡིན་ཀྱང་འདིར་ཤེས་པ་ད་ལྟར་བ་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་ཡིན་པས་ཁྱད་ཡོད་ཅེས་གསུངས་པ་མི་འཐད་དེ། མངོན་པ་གོང་འོག་གཉིས་ཆར་ལས། འགགས་མ་ཐག་པ་ཞེས་གསུངས་ཀྱང་ཤེས་པ་ད་ལྟར་བ་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་དུ་འདོད་པ་འདི་དང་དོན་གཅིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་དེར་འགགས་མ་ཐག་པ་ཞེས་པའི་ཚིག་གི་ཁྱད་པར་གསུངས་ནས་འདིར་མ་གསུངས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཅི་ཡིན་ཞེ་ན། འདི་དང་མངོན་པ་གོང་འོག་གཉིས་ཆར་གྱི་ལུགས་ལ་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་ཡིན་ན་རང་འབྲས་ཀྱི་སྔ་རོལ་དུ་བྱུང་བར་མཚུངས་ཀྱང་། མངོན་པ་གོང་འོག་གི་ལུགས་ལ་སྤྱིར་རྒྱུ་འབྲས་དུས་མཉམ་པ་ཡོད་པས་དེ་ལས་ཁྱད་པ་དུ་བྱ་བའི་ཕྱིར་དུ་འགགས་མ་ཐག་པ་ཞེས་པའི་ཚིག་གི་ཁྱད་པར་སྨོས་ལ་འདིར་ནི་རྒྱུ་རྣམས་ཐམས་ཅད་སྔར་ཡོད་ཡིན་ཞེས་པའི་ཚུལ་གྱིས་རྒྱུ་ཡིན་པ་ཙམ་གྱིས་འབྲས་བུ་དེའི་སྔ་རོལ་དུ་བྱུང་བར་གྲུབ་པས་འགགས་མ་ཐག་པ་ཞེས་པའི་ཚིག་གི་ཁྱད་པར་སྨོས་མི་དགོས་སོ། །དེས་ན་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་གྱི་མཚན་ཉིད། རིག་པ་གང་ཞིག ཆོས་གཞན་གྱིས་བར་མ་ཆོད་པར་རང་འབྲས་སུ་གྱུར་པའི་རིག་པ་གཙོ་བོར་གསལ་རིག་ཏུ་སྐྱེད་བྱེད་དོ། །ཁ་ཅིག སྙོམས་འཇུག་གཉིས་ཀྱི་འཇུག་སེམས་དེ་ལྡང་སེམས་ཀྱི་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་མིན་པར་ཐལ། དེ་གཉིས་ཀྱི་བར་དུ་ཆོས་གཞན་གྱིས་ཆོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བཀག་ནས། རང་ལུགས་ལ་རིག་པ་གང་ཞིག ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་བར་མ་ཆོད་པར་རང་འབྲས་སུ་གྱུར་པའི་རིག་པ་མྱོང་བ་གསལ་རིག་ཏུ་གཙོ་བོར་སྐྱེད་བྱེད་ཅེས་ཟེར་བ་མི་འཐད་པ་ནི་འོག་ཏུ་འབྱུང་ངོ་། །གཉིས་པ་ནི། རྒྱུ་འབྲས་གཉིས་ཤེས་པར་མཚུངས་པས་ན་མཚུངས་པ། ཆོས་གཞན་གྱིས་བར་མ་ཆོད་པས་ན་དེ་མ་ཐག་པ། སྐྱེད་པར་བྱེད་པས་ན་རྐྱེན་ནོ། །བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བས་ནི། ཤེས་པ་སྔ་མ་གཅིག་ཉིད་ཀྱིས་རང་འབྲས་སུ་གྱུར་པའི་མཚུངས་ལྡན་ཐམས་ཅད་ཀྱི་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་བྱེད་པས་ན་འདིའང་གནད་དུ་ཆེ་བར་སྣང་སྟེ། དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་གྱི་སེམས་བྱུང་ཉུང་ངུས། འབྲས་བུར་གྱུར་པའི་སེམས་བྱུང་མང་པོ་བསྐྱེད་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། སྤྱིར་ཤེས་པ་ཙམ་ལ་མྱོང་བ་གསལ་རིག་ཡོད་པ་དེ་ཤེས་པ་སྔ་མས་བཞག་པའི་ལག་རྗེས་ཡིན་པས་དབང་མངོན་གྱི་སྟེང་གི་མྱོང་བ་གསལ་རིག་གི་ཆ་དེ་དེའི་རྐྱེན་གསུམ་གྱི་ནང་ནས་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་གྱིས་བཞག་པའི་ལག་རྗེས་ཡིན་ཏེ། དེའི་རྒྱུ་ཡོད། དེ་ལས་གཞན་པའི་རྒྱུ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྐྱེན་གཞན་གཉིས་པོ་དེ་རང་ཉིད་མྱོང་བའི་ཆོས་སུ་མེད་པས་མྱོང་བ་གསལ་རིག་གཙོ་བོར་སྐྱེད་བྱེད་དུ་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་ནི། འོ་ན་སྙོམས་འཇུག་གཉིས་ལ་སོགས་པ་སེམས་མེད་པའི་གནས་སྐབས་ལྔའི་ལྡང་སེམས་ཀྱི་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་གང་ཞེ་ན། ཁ་ཅིག དང་པོའི་འཇུག་སེམས་དེ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། ལྡང་སེམས་ཀྱི་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་ཡོད། དེ་ལས་གཞན་པའི་རྒྱུ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྐྱེན་གཞན་གཉིས་པོ་ནི་རང་ཉིད་བེམ་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཐོགས་མེད་སྐུ་མཆེད་ལྟར་ཀུན་གཞི་དང་ཉོན་ཡིད་ལ་འདོད་པ་ཡང་མི་འཐད་དེ། སློབ་དཔོན་འདིའི་ལུགས་ལ་འཇུག་ཤེས་དྲུག་ལས་གཞན་པའི་ཀུན་གཞི་དང་ཉོན་ཡིད་མེད་པའི་ཕྱིར། གནས་སྐབས་དེ་ན་སེམས་མི་གསལ་བ་ཡོད་པས་དེ་ལ་འདོད་པ་ཡང་མི་འཐད་དེ། རྒྱུད་གཞན་གྲུབ་པ་ལས། རང་ལུགས་བློ་སྔོན་འགྲོ་བ་ཡིས། །བྱ་བ་མཐོང་ནས་གཞན་ལ་དེ། །འཛིན་ཕྱིར་གལ་ཏེ་བློ་ཤེས་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། སེམས་ཡོད་ན་དེའི་རྟགས་ངག་སྨྲ་བརྗོད་དང་། ལུས་གཡོ་འགུལ་སོགས་ཡོད་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ལུང་དང་ཡང་འགལ་ཏེ། ཉི་ཤུ་པ་ལས། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་འབྱུང་བ་ནི། །རྟག་ཏུ་འདུ་ཤེས་མེད་པ་དང་། །སྙོམས་པར་འཇུག་པ་རྣམ་གཉིས་དང་། །སེམས་མེད་གཉིད་དང་བརྒྱལ་མ་གཏོགས། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་དེ་མ་ཐག་པའི་དོན་ཡང་རང་རྒྱུད་ཀྱི་ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་བར་མ་ཆོད་པ་ལ་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི་ཆོས་གཞན་གྱི་བར་མ་ཆོད་པ་ལ་བྱེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འདོད་དོ། །དེ་ནི་མི་འཐད་དེ། གནས་སྐབས་ལྔ་ལས་ལྡང་མ་ཐག་པའི་དབང་མངོན་དེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་ཀྱི་རྐྱེན་གསུམ་ཅིག་ཆར་དུ་ཚོགས་པ་མི་སྲིད་པར་ཐལ། ཁྱོད་ཀྱི་དམིགས་རྐྱེན་དང་བདག་རྐྱེན་གང་རུང་ཡིན་ན། ཁྱོད་ཀྱི་དངོས་རྒྱུ་ཡིན་དགོས། ཁྱོད་ཀྱི་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་དེ་ཡིན་ན། ཁྱོད་ཀྱི་དངོས་རྒྱུ་མིན་དགོས་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་མ་གྲུབ་སྟེ། གནས་སྐབས་ལྔའི་འཇུག་སེམས་དེ་ལྡང་སེམས་ཀྱི་དངོས་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གནས་སྐབས་ལྔའི་འཇུག་སེམས་ཆོས་ཅན། གནས་སྐབས་ལྔ་ལས་ལྡང་མ་ཐག་པའི་དབང་མངོན་གྱི་དངོས་རྒྱུར་གྱུར་པའི་དམིགས་རྐྱེན་དང་དུས་ཉམས་ཡིན་པར་ཐལ། དེའི་དངོས་རྒྱུར་གྱུར་པའི་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་སེམས་མེད་པའི་གནས་སྐབས་ལྔ་ལ་སོགས་པ་ན་སེམས་མི་གསལ་བ་ཡོད་པས། དེ་ལྡང་སེམས་ཀྱི་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་ཡིན་ནོ། །སེམས་མི་གསལ་བ་ཡོད་དེ། དེའི་གནས་སྐབས་ན་ལུས་རུལ་བ་ལ་སོགས་པར་ཐལ་བའི་སྐྱོན་སྤོང་དུ། བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བས་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཐོབ་པ་ཡོད་པ་དང་། ཐོགས་མེད་སྐུ་མཆེད་ལ་སོགས་པས་ཀུན་གཞིའི་རྣམ་ཤེས་པ་ཡོད་པར་འདོད་ཀྱང་མདོ་སྡེ་པའི་སྐབས་འདིར་ནི་ཐོབ་པ་དང་། ཚོགས་དྲུག་ལས་གཞན་པའི་ཀུན་གཞི་ཁས་མི་ལེན་ལ། དེ་ཉིད་ལ་ཀུན་གཞིར་འཇོག་ན་ནི། ཡིད་ཀྱི་ཤེས་པ་ལས་མ་འདས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྔར་གྱི་རིགས་པས་མི་གནོད་དེ། རྒྱུ་བཀག་པས་འབྲས་བུ་ཁེགས་པ་རིགས་པའི་ཚུལ་ཡིན་གྱི། འབྲས་བུ་བཀག་པས་རྒྱུ་ཁེགས་པ་རིགས་པའི་ཚུལ་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དུ་ན་བསམ་གཏན་བཞི་པའི་དངོས་གཞི་ལ་མཉམ་པར་བཞག་པའི་སོ་སྐྱེ་ལ་སེམས་མེད་པར་ཐལ། ངག་སྨྲ་བརྗོད་དང་། ལུས་གཡོ་འགུལ་སོགས་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དབུགས་ཀྱི་རྒྱུ་བ་ཙམ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར། གཟུགས་མེད་ཁམས་པའི་གང་ཟག་ལ་ཡང་སེམས་མེད་པར་ཐལ། ངག་སྨྲ་བརྗོད་སོགས་མེད་པའི་ཕྱིར། ཉི་ཤུ་པའི་ལུང་གིས་ཀྱང་མི་གནོད་དེ། དེ་ནི་ཀུན་གཞི་ཁས་ལེན་པའི་སེམས་ཙམ་པའི་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ད་ནི་འདི་དཔྱད་པར་བྱ་སྟེ། འདོད་གཟུགས་གང་རུང་ནས་ཤི་འཕོས་ནས་གཟུགས་མེད་ཁམས་སུ་སྐྱེས། དེ་ནས་ཤི་འཕོས་ནས་འདོད་གཟུགས་གང་རུང་དུ་སྐྱེས་པའི་ལུས་སྐད་ཅིག་དང་པོ་དེའི་དངོས་ཀྱི་ཉེར་ལེན་གང་ཞེ་ན། དེ་ཡང་འདོད་པ་ནས་ཤི་འཕོས་པ་ལྟ་བུ་ལ་སྦྱར་ན་ཁ་ཅིག་འདོད་གཟུགས་སྐད་ཅིག་ཐ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར། ཁ་ཅིག་གཟུགས་མེད་ཁམས་ན་གཟུགས་མེད་པ་དེ་དམན་པ་ལ་དགག་སྒྲ་སྦྱར་བ་ཡིན་གྱི་གཟུགས་ཡོད་པས་དེའི་གཟུགས་སྐད་ཅིག་ཐ་མ་དེ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། འདོད་པའི་གཟུགས་ཐ་མ་དེ་འགགས་ནས་ཡུན་རིང་དུ་ལོན་པས་དངོས་ཀྱི་ཉེར་ལེན་དུ་མི་རུང་ཞིང་བེམ་ཤེས་གཉིས་ཕན་ཚུན་ཉེར་ལེན་བྱེད་པ་ཡང་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཁ་ཅིག་བེམ་ཤེས་གཉིས་ཕན་ཚུན་ཉེར་ལེན་བྱེད་པ་ཡང་ཡོད་དེ། མདོ་ལས། ལུས་དང་སེམས་ནི་ཕན་ཚུན་རྗེས་སུ་བྱེད་པ་ཅན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་གཟུགས་མེད་ཁམས་པའི་འཆི་འཕོ་ཁ་མའི་ཤེས་པ་དེ་ཉིད་ཡིན་ཏེ་མཛོད་ལས། གཟུགས་མེད་པ་ན་གཟུགས་མེད་དོ། །གཟུགས་ནི་སེམས་ལས་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཁ་ཅིག གཟུགས་མེད་ཁམས་པའི་གང་ཟག་གི་རྒྱུད་ཀྱི་གཟུགས་ཀྱི་བག་ཆགས་སམ་ས་བོན་དེ་ཉིད་ཡིན་ལ། ཤེས་པས་བེམ་པོའི་ཉེར་ལེན་བྱེད་པར་ཐལ་བའི་ཉེས་པ་ཡང་མེད་དེ། བག་ཆགས་དེ་ཉིད་ལྡན་མིན་འདུ་བྱེད་ཡིན་གྱི་ཤེས་པར་ཡང་མི་འདོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ལྟར་ལུགས་བཞི་ལས་དང་པོ་མི་འཐད་དེ། དང་པོར་འདོད་པ་ནས་འཆི་འཕོ་ཁ་མའི་གང་ཟག་དེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་གཟུགས་མེད་ཁམས་སུ་སྐྱེ་བ་དངོས་སུ་མི་ལེན་པར་ཐལ། ཁྱོད་ཀྱི་རྒྱུད་ཀྱི་དབང་པོ་ལྔ་པོ་དེ་ཕྱིས་ཀྱི་འདོད་པའི་དབང་པོ་ལྔའི་དངོས་ཀྱི་ཉེར་ལེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་གཟུགས་མེད་དུ་སྐྱེ་བ་དངོས་སུ་ལེན་ན་དེ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་འདོད་པ་དང་། གཟུགས་མེད་དུ་ཅིག་ཆར་དུ་སྐྱེ་བ་ལེན་པར་ཐལ། ཁས་བླངས་དེ་གང་ཞིག ཁྱོད་ཀྱི་མིག་སོགས་དབང་པོ་ལྔ་པོ་དེ་ཕྱིས་ཀྱི་འདོད་པའི་མིག་སོགས་དབང་པོ་ལྔ་པོ་དེའི་དངོས་ཀྱི་ཉེར་ལེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ། འདོད་པར་དངོས་སུ་མི་སྐྱེ་བར་གཟུགས་མེད་དུ་དངོས་སུ་སྐྱེ་ན་སྔར་གྱི་འདོད་པའི་དབང་པོ་ལྔ་པོ་དེ་གཟུགས་མེད་ནས་འཆི་འཕོ་ཁ་མའི་སེམས་དེ་སྐྱེས་ཀྱི་བར་དུ་གནས་པ་ཡིན་ནམ། དེའི་སྔ་རོལ་དུ་འགག་པ་ཡིན། དང་པོ་ལྟར་ན་རྟག་པར་འགྱུར་ཞིང་། གཉིས་པ་ལྟར་ན། དེ་ཆོས་ཅན། ཕྱིས་ཀྱི་འདོད་པའི་དབང་པོ་ལྔའི་དངོས་ཀྱི་ཉེར་ལེན་མིན་པར་ཐལ། ཕྱིས་ཀྱི་འདོད་པའི་དབང་པོ་ལྔའི་དངོས་ཀྱི་ལྷན་ཅིག་བྱེད་རྐྱེན་དུ་གྱུར་པའི་སེམས་ཀྱི་དུས་སུ་འགགས་ཟིན་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ཡང་མི་འཐད་དེ། ཕྱོགས་གླང་ཡབ་སྲས་ཀྱིས་གཟུགས་སེམས་གཉིས་ཕན་ཚུན་ཉེར་ལེན་བྱེད་པ་རྒྱས་པར་བཀག་པའི་ཕྱིར་དང་། གཞན་དུ་ན་རྒྱང་འཕེན་པས་རྣམ་ཤེས་འབྱུང་བའི་ཉེར་ལེན་ལས་བྱུང་བ་འགོག་མི་ནུས་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་ཡང་མི་འཐད་དེ། བེམ་ཤེས་གཉིས་ལས་མ་གཏོགས་པའི་ལྡན་མིན་འདུ་བྱེད་རྫས་གྲུབ་པ་ཡོད་པ་ནི་བྱེ་བྲག་ཏུ་སྨྲ་བའི་ལུགས་ཡིན་གྱི་མདོ་སྡེ་པའི་ལུགས་མིན་པའི་ཕྱིར་དང་། ལྡན་མིན་འདུ་བྱེད་བེམ་པོའི་ཉེར་ལེན་དུ་རུང་ན་ཤེས་པའི་ཉེར་ལེན་དུ་རུང་བར་མཚུངས་ཤིང་། དེ་ཡང་འདོད་ན། རྣམ་ཤེས་མིན་པ་རྣམ་ཤེས་ཀྱི། །ཉེར་ལེན་མིན་པའི་ཕྱིར་ཡང་གྲུབ། །ཅེས་པ་དང་འགལ་ལོ། །དེས་ན་ལུགས་གཉིས་པ་ལྟར་གཟུགས་མེད་ཁམས་པའི་གང་ཟག་གི་རྒྱུད་ཀྱི་གཟུགས་ཕྲ་བ་དེ་ཉིད་དེའི་ཉེར་ལེན་ཡིན་ཏེ། དེའི་ཉེར་ལེན་ཡོད་ཅིང་གཞན་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། རྒྱན་མཛད་པ་རྗེས་འབྲང་དང་བཅས་པ་ཡང་འདི་ཉིད་བཞེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་ཚེ་འདི་ཉིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ལྔ། ལུས་གཞན་བསྐྱེད་པའི་རྒྱུ་ཉིད་ཡིན། །ཞེས་པའི་དོན་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། དེའི་དོན་ནི་འདོད་པ་ནས་འདོད་པར་སྐྱེ་བའི་ཚེ་གཟུགས་སྐད་ཅིག་ཐ་མ་དེ་ཕྱིས་ཀྱི་གཟུགས་སྐད་ཅིག་དང་པོའི་ཉེར་ལེན་ཡིན་ཅིང་། འདོད་པ་ནས་གཟུགས་མེད་དུ་སྐྱེ་བའི་ཚེ་སྔར་གྱི་འདོད་པའི་གཟུགས་དེས་གཟུགས་མེད་ཁམས་པའི་གང་ཟག་གི་རྒྱུད་ལ་གཟུགས་ཀྱི་བག་ཆགས་བཞག་པའི་སྒོ་ནས་ཕྱིས་ཀྱི་གཟུགས་ཕྲ་བ་དེ་སྐྱེད་པར་བྱེད་ཞེས་པའི་དོན་ཏེ། རྒྱན་མཛད་པས། ལུས་གཞན་སྐྱེ་བ་ལ་ནི་ཚེ་འདིའི་སྐྱེ་མཆེད་ལྔ་ཡིན་ནོ། །གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ནས་ཤི་འཕོས་པ་རྣམས་ཀྱིས་ནི་ལུས་སྐྱེས་པ་ལ་ཡང་དེ་ཉིད་འདུ་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དང་། ཡཱ་མ་རིས། དེ་ལྟར་ན་འོ་ན་གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ནས་འཆི་འཕོས་པ་ལས་ལུས་ཇི་ལྟར་སྐྱེ་ཞེ་ན། གཟུགས་མེད་པའི་ཁམས་ནས་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ཉིད་ཅེས་བྱ་བ་ནི་ཚེ་འདི་ཉིད་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་ལྔའོ། །ཇི་ལྟར་ཞེ་ན་འདུ་བྱེད་པ་པོ་ཉིད་ཀྱིས་ཏེ། བག་ཆགས་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་སོ། །འབྱུང་བར་འགྱུར་བའི་སྲིད་པ་ལ་ལྟོས་ནས་སྔར་བྱུང་བ་ནི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་ཡིན་པར་བརྗོད་དོ་ཞེས་དང་། རྒྱལ་བ་ཅན་གྱིས། བག་ཆགས་ལས་གཞན་པའི་སྐྱེ་མཆེད་ལྔའི་དབང་གིས་དུས་ཕྱིས་ལུས་དང་བཅས་པར་འབྱུང་བར་བསྟན་པ་ནི་ཞེས་དང་། ཉི་མ་སྦས་པས་གཟུགས་མེད་ཁམས་ནས་ཤི་འཕོས་པའི་ལུས་ཅན་རྣམས་ཀྱི་ལུས་སྐྱེ་བ་ཡང་དེ་ཉིད་ཀྱི་ལུས་སྐྱེ་མཆེད་ལྔས་འདུས་བྱས་པའི་བག་ཆགས་རྒྱུར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གཉིས་པ་བདག་རྐྱེན་ལ་མཚན་ཉིད། མཚན་གཞི། མཚན་གཞི་ལ་མཚན་ཉིད་ངེས་བྱེད། སྒྲ་དོན་དང་བཞི་ལས། དང་པོ་ནི། རང་གི་བདག་འབྲས་སུ་གྱུར་པའི་དབང་མངོན་ཡུལ་སོ་སོར་འཛིན་ནུས་པའི་ཆ་གཙོ་བོར་དངོས་སུ་སྐྱེད་བྱེད་ཀྱི་རྐྱེན་དེ། རང་གི་བདག་འབྲས་སུ་གྱུར་པའི་དབང་མངོན་གྱི་བདག་རྐྱེན་གྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །གཉིས་པ་ནི། དབང་རྟེན་འདིའི་ནང་ན་ཡོད་པའི་དབང་མངོན་ཡུལ་སོ་སོར་འཛིན་ནུས་སུ་བསྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་གཟུགས་ཅན་ཞིག་སྟེ། དབང་རྟེན་འདིའི་ནང་ན་ཡོད་པར་ཡང་རྐྱེན་གཞན་རྣམས་ཚོགས་ཀྱང་མིག་བཙུམས་ན་གཟུགས་མི་མཐོང་ཞིང་ཕྱེ་ན་མཐོང་བ་ལས་གྲུབ་བོ། །གསུམ་པ་ནི། མཚན་གཞི་དེ་ལ་མཚན་ཉིད་དེ་ཚང་སྟེ། མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་གཟུགས་རྟོགས་སྒྲ་མ་རྟོགས་པའི་ཁྱད་པར་འདི་ལ་རྒྱུ་གཅིག་ཡོད་མཚུངས་པ་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་དང་དམིགས་རྐྱེན་གཉིས་དེའི་རྒྱུར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་དེའི་རྒྱུར་མི་རུང་སྟེ། ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེས་དབང་ཤེས་ལྔ་ཆར་གྱི་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་བྱེད་པ་སྲིད་པས་དེས་གཟུགས་རྟོགས་སྒྲ་མ་རྟོགས་པའི་ཁྱད་པར་འབྱེད་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར། དམིགས་རྐྱེན་ཡང་དེའི་རྒྱུར་མི་རུང་སྟེ། ཡུལ་གཟུགས་སྒྲ་གཉིས་ཉེ་བར་ཡོད་ཀྱང་མིག་བཙུམས་པ་ན་གཟུགས་འཛིན་མིག་ཤེས་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་སྔོན་པོ་རྟོགས་ལ་སེར་པོ་མ་རྟོགས་པའི་ཁྱད་པར་དེ་ཡང་དམིགས་རྐྱེན་གྱིས་འབྱེད་པ་མིན་པར་ཐལ་ལོ་ཞེ་ན། མི་མཚུངས་ཏེ། རྐྱེན་གཞན་རྣམས་ཚོགས་ནས་སྔོ་སེར་གཉིས་ཉེ་བར་ཡོད་ན། དེ་གཉིས་འཛིན་མི་འཛིན་གྱི་ཁྱད་པར་མེད་ལ། གཟུགས་སྒྲ་གཉིས་ཉེ་བར་ཡོད་ཀྱང་མིག་གི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་གཟུགས་འཛིན་གྱི་སྒྲ་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་ནི། གང་གི་དབང་གིས་དབང་ཤེས་ཀྱི་སྟེང་གི་ཡུལ་འཛིན་ནུས་རང་དབང་དུ་བསྐྱེད་པར་བྱེད་པས་ན་བདག་རྐྱེན་ནོ། །སོ་སོར་ཕྱེ་ན་གང་གི་དབང་གིས་གཟུགས་ཀྱི་སྐྱེ་མཆེད་འཛིན་ནུས་རང་དབང་དུ་བསྐྱེད་པར་བྱེད་པས་ན་གཟུགས་འཛིན་དབང་མངོན་གྱི་བདག་རྐྱེན་ཏེ་དེས་གཞན་རྣམས་ལ་འགྲེའོ། །གསུམ་པ་དམིགས་རྐྱེན་ལ་མཚན་ཉིད་དང་། མཚན་གཞི་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། རྣམ་ཤེས་དེའི་སྟེང་གི་ཡུལ་གྱི་རྣམ་པའི་ཆ་གཙོ་བོར་དངོས་སུ་སྐྱེད་བྱེད་དེ་རྣམ་ཤེས་དེའི་དམིགས་རྐྱེན་གྱི་མཚན་ཉིད། དོན་རིགས་མངོན་སུམ་གྱི་སྟེང་གི་དོན་གྱི་རྣམ་པའི་ཆ་གཙོ་བོར་དངོས་སུ་སྐྱེད་བྱེད་དེ་དོན་རིག་མངོན་སུམ་གྱི་དམིགས་རྐྱེན་གྱི་མཚན་ཉིད་དོ། །གཉིས་པ་ལ་སྤྱིར་བསྟན་པ་དང་། བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། དངོས་པོ་ཐམས་ཅད་དམིགས་རྐྱེན་ཡིན་ཏེ། རང་ལ་དམིགས་པའི་རྣམ་ཤེས་བསྐྱེད་པའི་དོན་བྱེད་ནུས་པའི་ཕྱིར། དེ་ཕྱིར་དེ་ནི་ཤེས་ཙམ་གྱི། །དོན་བྱེད་པར་ཡང་མི་རུང་ངོ་། །ཞེས་རང་ལ་དམིགས་པའི་རྣམ་ཤེས་བསྐྱེད་མི་ནུས་ན་དོན་བྱེད་མི་ནུས་པར་བཤད་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་དངོས་པོ་ལ་བེམ་ཤེས་གཉིས་ལས། དང་པོ་ལ་ཕྱི་དོན་དང་ནང་དོན་གཉིས། དང་པོ་ནི། དོན་རིག་མངོན་སུམ་གྱི་དམིགས་རྐྱེན། གཉིས་པ་ནི་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་གྱི་དམིགས་རྐྱེན། ཤེས་པ་ནི་གཞན་སེམས་ཤེས་པའི་མངོན་ཤེས་ཀྱི་དམིགས་རྐྱེན་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི། དོན་རིག་མངོན་སུམ་གྱི་དམིགས་རྐྱེན་དེ་ལ་ཡུལ་གྱི་སྒོ་ནས་གཟུགས་སོགས་དོན་ལྔ། ཡུལ་ཅན་གྱི་སྒོ་ནས་དབང་མངོན་གྱི་དམིགས་རྐྱེན་དང་། ཡིད་མངོན་གྱི་དམིགས་རྐྱེན་གཉིས་སོ། །འདི་དག་རགས་པ་དང་རྡུལ་ཕྲན་གང་ལ་འཇོག་ཅེ་ན། འདི་ལ་མཁས་པ་སྔ་མའི་བཤད་པའི་རྣམ་གྲངས་དགོད་པ་དང་། འཐད་པའི་ཕྱོགས་ངོས་བཟུང་བ་དང་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། ཁ་ཅིག ཕྱི་དོན་དེ་ལ་རྡུལ་ཕྲན་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆ་མེད་དང་། དེས་བརྩམས་པའི་རགས་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། དོན་རིག་མངོན་སུམ་གྱི་དམིགས་རྐྱེན་མ་ཡིན་ཏེ་དེ་ལ་རྣམ་པ་གཏོད་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པས་རྣམ་པ་གཏོད་ནུས་པས་དམིགས་རྐྱེན་ཡིན་ཏེ། རྡུལ་ཕྲན་དེ་དག་གང་གིས་ན། །རགས་པར་སྣང་བ་དེ་འདྲར་བྱེད། །ཅེས་དབང་ཤེས་ལ་རགས་པའི་རྣམ་པ་སྣང་བར་བསྟན་ཅིང་། རྣམ་པ་དེ་རགས་པས་གཏད་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་དབང་མངོན་གྱི་དམིགས་རྐྱེན་ཆོས་ཅན། རགས་པ་ཡིན་ཏེ། དབང་ཤེས་མ་འཁྲུལ་བས་རགས་པར་དམིགས་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། བློ་རྣམས་སྣ་ཚོགས་ངོ་བོའི་ཕྱིར། །དོན་དམཾ་སྣ་ཚོགས་ངོ་བོ་ཉིད། །ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཡང་ཁ་ཅིག རྡུལ་ཕྲན་ཁྱད་པར་ཅན་དེ་དབང་མངོན་གྱི་དམིགས་རྐྱེན་ཡིན་ཏེ། ལག་སོགས་གཡོན་ཐམས་ཅད་དག །ཅེས་སོགས་ཀྱིས་རགས་པ་ཡན་ལག་རྫས་སུ་གྲུབ་པ་བཀག་ཅིང་རྒྱན་གྱིས་ཀྱང་ཡན་ལག་རྣམས་དོན་དམ་པ་དང་། ཡན་ལག་ཅན་ཀུན་རྫོབ་པ་ཡིན་ན། ཁྱད་པར་ཅན་མིན་གཞན་ཡོད་ནི། །སྒྲུབ་ན་གྲུབ་པ་སྒྲུབ་པ་ཉིད། །ཅེས་རགས་པ་ཡན་ལག་ཅན་སྒྲོ་བཏགས་ཀུན་རྫོབ་པར་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྡུལ་ཕྲན་ཁྱད་པར་ཅན་དེས་དབང་ཤེས་ལ་རགས་པའི་རྣམ་པ་གཏད་པ་ཡིན་ཏེ། རྡུལ་ཕྲན་དེ་དག་གང་གིས་ན། །རགས་པར་སྣང་བ་དེ་འདྲར་བྱེད། །ཅེས་དབང་ཤེས་ལ་རགས་པའི་རྣམ་པར་སྣང་བར་བཤད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཡང་མཁས་པ་ཁ་ཅིག རྡུལ་ཕྲན་ཁྱད་པར་ཅན་དེ་དབང་ཤེས་ཀྱི་དམིགས་རྐྱེན་ཡིན་ཅིང་། དེས་དབང་ཤེས་ལ་རྡུལ་ཕྲན་གྱི་རྣམ་པ་གཏད་པ་ཡང་ཡིན་ལ། ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དོན་ཡང་རྡུལ་ཕྲན་གཞན་དང་འདབ་མ་འབྲེལ་བར་སོ་སོར་གནས་པའི་རྡུལ་ཕྲན་རྣམས་ནི་རྣམ་པ་གཏོད་མི་ནུས་པས་ཁྱད་པར་ཅན་མིན་ལ། རྡུལ་ཕྲན་གཞན་དང་འདབས་འབྲེལ་དུ་གནས་པ་ན་རང་གི་སྐད་ཅིག་སྔ་མས་ཉེར་ལེན་དང་། རྡུལ་ཕྲན་གཞན་གྱི་སྐད་ཅིག་སྔ་མས་ལྷན་ཅིག་བྱེད་རྐྱེན་བྱས་ནས་དབང་ཤེས་ལ་རྣམ་པ་གཏོད་ནུས་པའི་རྡུལ་ཕྲན་དུ་སྐྱེས་པ་ནི་ཁྱད་པར་ཅན་ཡིན་ནོ། །དེས་རྡུལ་ཕྲན་གྱི་རྣམ་པ་གཏད་པས་དབང་ཤེས་ལ་རྡུལ་ཕྲན་སོ་སོའི་རྣམ་པ་སྣང་བ་ཡིན་གྱི་རགས་པའི་རྣམ་པ་སྣང་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རགས་པ་ནི་རྗེས་ཀྱི་རྟོག་པས་སྤུ་རིས་མ་ཟིན་པས་ལིང་བོ་གཅིག་ཏུ་སྒྲོ་བཏགས་པ་ཙམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་སོ། །གཉིས་པ་ནི། རྡུལ་ཕྲན་ལས་མ་གཏོགས་པའི་རགས་པ་དབང་ཤེས་ཀྱི་དམིགས་རྐྱེན་མ་ཡིན་ཏེ། རྡུལ་ཕྲན་ལས་མ་གཏོགས་པའི་རགས་པ་ཆོས་ཀྱི་གྲགས་པས་ཡང་ཡང་བཀག་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྡུལ་ཕྲན་ལ་ཡང་རིགས་མཐུན་གྱི་ཟླ་མེད་པའི་རྡུལ་ཕྲན་ཡན་གར་བ་དང་། རིས་མཐུན་གྱི་ཟླ་དང་བཅས་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། དབང་ཤེས་ཀྱི་དམིགས་རྐྱེན་མ་ཡིན་ཏེ་རྣམ་པ་གཏོད་ནུས་ཀྱི་རྡུལ་ཕྲན་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་མ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར། ཕྱི་མ་ལ་ཡང་། རིགས་མཐུན་གྱི་རྡུལ་ཕྲན་གཞན་དང་འདབས་འབྲེལ་དུ་གནས་པ་ཙམ་གྱིས་དབང་ཤེས་ཀྱི་དམིགས་རྐྱེན་དུ་འགྱུར་བ་མ་ཡིན་གྱི་རིགས་མཐུན་གྱི་རྡུལ་ཕྲན་ཇི་ཙམ་ཚོགས་པས་རང་འཛིན་དབང་ཤེས་བསྐྱེད་ནུས་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་རྡུལ་ཕྲན་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆ་མེད་རེ་རེ་བཞིན་དུ་དབང་ཤེས་ཀྱི་དམིགས་རྐྱེན་ཡིན་ཏེ། དབང་ཤེས་ལ་རྣམ་པ་གཏོད་ནུས་ཀྱི་རྡུལ་ཕྲན་ཁྱད་པར་ཅན་དུ་སྐྱེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དབང་ཤེས་ཀྱི་དམིགས་རྐྱེན་རྡུལ་ཕྲན་ཡིན་ཀྱང་། རྡུལ་ཕྲན་ཁྱད་པར་ཅན་དགོས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཅན་མིན་པའི་རྡུལ་ཕྲན་དབང་ཤེས་ཀྱི་དམིགས་རྐྱེན་མིན་པ་འདི་ལ་དགོངས་ནས། མདོ་ལས། རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔ་ནི་བསགས་པ་ལ་དམིགས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དང་། ཀུན་ལས་བཏུས་ལས། དེ་དོན་དུ་མས་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར། །རང་དོན་སྤྱི་ཡི་སྤྱོད་ཡུལ་ཅན། །ཞེས་དང་། དེ་རྫས་དུ་མས་བསྐྱེད་པར་བྱ་བའི་ཕྱིར་ན་རང་གི་སྐྱེ་མཆེད་ལ་སྤྱིའི་སྤྱོད་ཡུལ་ཅན་ཞེས་བརྗོད་ཀྱི་ཐ་དད་པ་ལ་ཐ་མི་དད་པར་རྟོགས་པ་ལས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དང་། དབྱིག་གཉེན་གྱིས། འདི་དག་ནི་སྐྱེ་མཆེད་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་ཡིན་གྱི་རྫས་ཀྱི་རང་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་ནི་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དང་། དེ་བཞིན་དུ་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཚོགས་ལྔ་པོ་དེ་དག་གི་རྟེན་དང་དམིགས་པ་ནི་བསགས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ནི་མི་མཐོང་བའི་ཕྱིར་བསྟན་དུ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དང་། འདིར་ཡང་དབང་ཡུལ་དེ་ཕྱིར་རྡུལ་ཕྲན་མིན། །ཞེས་དང་། ཤེས་ཏེ་གཅིག་ལ་ངེས་མིན་ཕྱིར། །ཅེས་གསུངས་སོ། །དེ་ཡང་རྡུལ་ཕྲན་ཁྱད་པར་ཅན་གྱི་དོན་ནི་སྔར་བཤད་ཟིན་ཅིང་། ཁྱད་པར་ཅན་མིན་པ་ནི་རྡུལ་ཕྲན་ཇི་སྙེད་འདུས་ཀྱང་དབང་ཤེས་བསྐྱེད་མི་ནུས་པ་ལ་འཇོག་གི་རྡུལ་ཕྲན་རེ་རེ་བ་ཁོ་ནར་ནི་མ་ངེས་སོ། །རྡུལ་ཕྲན་དབང་ཤེས་ཀྱི་དམིགས་རྐྱེན་ཡིན་ཀྱང་དབང་ཤེས་ལ་རགས་པའི་རྣམ་པ་གཏད་པ་ཡིན་གྱི་རྡུལ་ཕྲན་གྱི་རྣམ་པ་གཏད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དབང་ཤེས་ལ་རགས་པའི་རྣམ་པ་སྣང་ཞིང་རྡུལ་ཕྲན་གྱི་རྣམ་པ་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་རགས་པ་རྟོག་པས་སྒྲོ་བཏགས་པ་ཡིན་པས་དབང་ཤེས་ལ་སྣང་བ་མི་འཐད་དོ་སྙམ་ན། ཤིན་ཏུ་བདེན་མོད་ཀྱི་རགས་པའི་རྣམ་པ་དང་རགས་པ་དོན་མི་གཅིག་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྔ་མ་ནི་གཟུང་རྣམ་ཡིན་ཅིང་། ཕྱི་མ་ནི་སྒྲོ་བཏགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ཡིད་ཀྱི་མངོན་སུམ་ལ་གསུམ་སྟེ། ངོ་བོ་ངོས་བཟུང་བ། རང་བཞིན་གཏན་ལ་དབབ་པ། རྩོད་པ་སྤོང་བའོ། །དང་པོ་ལ་མཚན་ཉིད་དང་དབྱེ་བ་ལ་དཔྱད་པ། རྐྱེན་གསུམ་ལ་དཔྱད་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ལ་ཁ་ཅིག ཡིད་མངོན་གྱི་མཚན་ཉིད། རང་གི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་བདག་རྐྱེན་ཡིད་དབང་ལས་སྐྱེས་པའི་རྟོག་བྲལ་མ་འཁྲུལ་བའི་རིག་པ། དབྱེ་ན་དོན་རིག་ཡིད་མངོན་དང་། རང་རིག་ཡིད་མངོན་གཉིས། མཚན་ཉིད་རིམ་བཞིན། རང་གི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་བདག་རྐྱེན་ཡིད་དབང་ལས་སྐྱེས་པའི་མ་འཁྲུལ་བའི་གཞན་རིག་གི་ཤེས་པ་དང་། རང་རིག་གི་ཤེས་པ། དང་པོ་ལ་དབྱེ་ན་གཟུགས་འཛིན་ཡིད་མངོན་སོགས་ལྔ། གཉིས་པ་ལ་གཞན་སེམས་ཤེས་པའི་མངོན་ཤེས་དང་། ཡིད་མངོན་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་མངོན་སུམ་ལ་སོགས་པ་རྣམས་སུ་ཡོད་དོ། །དེ་སྒྲུབ་པ་ནི། གཞན་སེམས་ཤེས་པའི་མངོན་ཤེས་ཆོས་ཅན། ཡིད་མངོན་ཡིན་ཏེ། ཡིད་ཤེས་དང་མངོན་སུམ་གྱི་གཞི་མཐུན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་ཟེར་རོ། །མི་འཐད་དེ། སློབ་པའི་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་ཆོས་ཅན། དེར་ཐལ། དེའི་ཕྱིར། སློབ་པའི་དབང་མངོན་ཆོས་ཅན། རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་ཡིན་པར་ཐལ། རྣལ་འབྱོར་པའི་ཤེས་པ་དང་མངོན་སུམ་གྱི་གཞི་མཐུན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཁས། དབང་མངོན་ཡིན་ན། ཐུན་མོང་མ་ཡིན་རྒྱུ་ཡི་ཕྱིར། །དེ་ཡི་ཐ་སྙད་དབང་པོས་བྱས། །ཞེས་པའི་སྐབས་ནས་དངོས་སུ་བསྟན་པས་མ་ཁྱབ་པར་ཐལ། ཡིད་མངོན་ཡིན་ན། ཡིད་ཀྱང་དོན་དང་ཞེས་པའི་སྐབས་སུ་དངོས་སུ་བསྟན་པས་མ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁས། རང་ལུགས་ནི། ཡིད་མངོན་གྱི་མཚན་ཉིད། རང་གི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་བདག་རྐྱེན་དང་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་ཡིད་དབང་ལས་དངོས་སུ་སྐྱེས་ཤིང་གཟུང་དོན་ཅན་གྱི་རྟོག་བྲལ་མ་འཁྲུལ་བའི་ཤེས་པ། དབྱེ་ན་གཟུགས་འཛིན་ཡིད་མངོན་སོགས་ལྔའོ། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། བདག་རྐྱེན། དེ་མ་ཐག་རྐྱེན། དམིགས་རྐྱེན་ནོ། །དང་པོ་ལ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བདག་རྐྱེན་སྤྱིར་བསྟན་པ་དང་། ཡིད་མངོན་གྱི་བདག་རྐྱེན་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་གཉིས། དང་པོ་ནི། རྣམ་ཤེས་ཚོགས་བརྒྱད་དུ་འདོད་པ་ལྟར་ན། ཉིན་ཡིད་ལ་འདོད་དེ། ཆོས་མངོན་པའི་མདོ་ལས། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཡིད་ལས་བྱུང་བའོ་ཞེས་དང་། བསྡུ་བ་ལས། རྣམ་པར་ཤེས་པ་ནི་ཡིད་ལ་བརྟེན་པའོ་ཞེས་དང་། ཐེག་བསྡུས་ལས། ལྔ་པོ་དག་དང་འདྲ་བ་དང་། །ཞེས་དབང་པོའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་ལ་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་བདག་རྐྱེན་རེ་ཡོད་པ་དང་འདྲ་བར་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལ་ཡང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་བདག་རྐྱེན་དགོས་པས་དེ་ནི་ཉོན་ཡིད་ལས་འོས་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བཞེད་དོ། །རྣམ་ཤེས་ཚོགས་དྲུག་ཏུ་འདོད་པ་ལྟར་ན། ཚོགས་དྲུག་པོ་དེ་ཉིད་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་བདག་རྐྱེན་ཡིན་ཏེ། དྲུག་པའི་རྟེན་ནི་རབ་བསྒྲུབ་ཕྱིར། །ཁམས་ནི་བཅོ་བརྒྱད་དག་ཏུ་འདོད། །ཅེས་དྲུག་པ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་ཀྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་བདག་རྐྱེན་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱིར་དུ་རྣམ་ཤེས་ཚོགས་དྲུག་ལ་ཡིད་ཀྱི་ཁམས་ཞེས་གཅིག་ཏུ་བཞག་ནས་ཁམས་བཅོ་བརྒྱད་དུ་བཤད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལ་མངོན་པ་གོང་འོག་ལས། འགགས་མ་ཐག་པ་ཞེས་གསུངས་པའི་དོན་ནི་བཤད་ཟིན་ཅིང་། ཚོགས་བདུན་དུ་འདོད་པ་ལྟར་ན་ཡང་། ཉོན་ཡིད་མེད་པའི་གནས་སྐབས་སུ་འདི་ཉིད་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཐུན་མོང་མིན་པའི་བདག་རྐྱེན་དུ་འདོད་དགོས་ཏེ། གཞན་དུ་ན། འཇིག་རྟེན་ལས་འདས་པའི་ལམ་གྱི་སྐབས་སུ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་བདག་རྐྱེན་མེད་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལ་དགོངས་ནས་ཀུན་བཏུས་སུ། ཡིད་ལ་ཉོན་ཡིད་དང་། དྲུག་པོ་འགགས་མ་ཐག་པ་གཉིས་གསུངས་སོ། །གཉིས་པ་ནི། དབང་ཤེས་རྒྱུན་ལྡན་དུ་འབྱུང་བའི་ཚེ་དབང་པོའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ལྔ་ཡིད་མངོན་གྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་བདག་རྐྱེན་ཡིན་ཏེ། ཡིད་མངོན་ཡིན་ན། དོན་རིག་ཡིད་མངོན་ཡིན་དགོས་ཞིང་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པས་དོན་རིག་ཡིད་མངོན་གྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་བདག་རྐྱེན་བྱེད་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའི་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་དང་། བདག་རྐྱེན་གཉིས་རྫས་གཅིག་པ་གང་ཞིག དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་དེ་དབང་ཤེས་ཉིད་དུ་རྣམ་འགྲེལ་ངེས་གཉིས་ཆར་ལས་བཤད་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། ཇི་སྐད་བཤད་པའི་ཡིད་མངོན་གྱི་བདག་རྐྱེན་དུ་གྱུར་པའི་དབང་ཤེས་དེ་ཡིད་མངོན་ཡུལ་འཛིན་ནུས་སུ་བསྐྱེད་པའི་ཆ་ནས་དེའི་བདག་རྐྱེན་དང་། མྱོང་བ་གསལ་རིག་ཏུ་བསྐྱེད་པའི་ཆ་ནས་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་དུ་འཇོག་སྟེ། རྣམ་ངེས་ལས། དབང་ཤེས་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་ལས། །བྱུང་ཞིང་ཞེས་དང་། འདིར་ཡང་། དེ་ཕྱིར་དབང་པོའི་རྣམ་པར་ཤེས། །དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་ལས་བྱུང་ཅན། །ཞེས་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་ངོས་བཟུང་ནས། དེའི་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་ངོས་ཟིན་ན་བདག་རྐྱེན་ངོས་ཟིན་པ་ལ་དགོངས་ནས་བདག་རྐྱེན་སྟོན་བྱེད་ཀྱི་གཞུང་ལོགས་སུ་མ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ནི། དབང་མངོན་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ལས་མི་སྐྱེ་བའི་ཚེ་ཡིད་མངོན་མི་སྐྱེ་ཞིང་། དབང་མངོན་རྒྱུན་ལྡན་དུ་འབྱུང་བའི་ཚེ་དབང་མངོན་སྐད་ཅིག་མ་གཉིས་པ་ཕན་ཆད་དང་གྲངས་མཉམ་པར་ཡིད་མངོན་ཡང་སྐྱེ་བས་དེའི་ཚེ་ཡིད་མངོན་གྱི་དམིགས་རྐྱེན་ནི་དབང་མངོན་སྐད་ཅིག་དང་པོའི་གཟུང་དོན་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡིད་མངོན་གྱི་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་གྱི་དུས་སུ་འདས་ཟིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྐད་ཅིག་ཉིད་ཕྱིར་འདས་པ་ཡི། །དོན་མཐོང་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཞིང་། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་དབང་མངོན་སྐད་ཅིག་དང་པོའི་གཟུང་དོན་གྱི་རིགས་འདྲ་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་དེ་ཡིད་མངོན་སྐད་ཅིག་དང་པོ་དང་། དབང་མངོན་སྐད་ཅིག་མ་གཉིས་པ་གཉིས་ཀའི་གཟུང་དོན་ཡིན་ཏེ། དེས་དམིགས་རྐྱེན་དང་། དབང་མངོན་སྐད་ཅིག་དང་པོས་བདག་རྐྱེན་དང་། དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་བྱས་པ་ལས་ཡིད་མངོན་སྐད་ཅིག་དང་པོ་སྐྱེ། ཡང་དེས་དམིགས་རྐྱེན་དང་། དབང་མངོན་སྐད་ཅིག་དང་པོ་དང་དུས་མཉམ་པའི་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་པས་བདག་རྐྱེན་བྱས་པ་ལས། དབང་མངོན་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་ཏེ། མདོར། ཡིད་ཀྱང་དོན་དང་ཞེས་དང་། རྣམ་ངེས་ལས། དེ་དོན་དེ་མ་ཐག །འཛིན་པར་བྱེད་པ་ཡིད་ཀྱང་ངོ་། །ཞེས་དང་། འདིར་ཡང་ཡིད་ནི་ཡུལ་གཞན་ཉིད་འཛིན་བྱེད་ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་རང་བཞིན་གཏན་ལ་དབབ་པ་ལ། སྐྱེ་བའི་ཚུལ། དེ་ཚད་མར་སྒྲུབ་པ། སྐྱེ་བའི་གནས་སྐབས་ལ་དཔྱད་པ་དང་གསུམ། དང་པོ་ནི། དབང་མངོན་ལྔ་འགགས་པའི་རྗེས་སུ་ཡིད་མངོན་ལྔ་ཅིག་ཆར་སྐྱེའམ་མི་སྐྱེ། མི་སྐྱེ་ན་རྒྱུའི་ཁྱད་པར་ལས་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་མི་གྲུབ་པར་འགྱུར་ཞིང་། སྐྱེ་ན་གང་ཟག་གཅིག་རྒྱུད་དུ་མར་ཐལ་ལོ་ཞེ་ན། དེ་ལྟར་སྐྱེ་ཡང་གང་ཟག་གཅིག་རྒྱུད་དུ་མར་ཐལ་བའི་སྐྱོན་མེད་དེ། ནང་དུ་རང་རིག་གི་རྒྱུན་གཅིག་གིས་བསྡུས་པའི་ཕྱིར། གཞན་དུ་ན་དབང་མངོན་ལྔ་དང་རྟོག་པ་ཅིག་ཆར་སྐྱེ་བའི་ཚེ་གང་ཟག་གཅིག་རྒྱུད་དུ་མར་ཐལ་བའི་སྐྱོན་ཡོད་དོ། །འོ་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུད་རེ་རེ་བའོ་ཞེས་གསུངས་པ་དང་འགལ་ལོ་ཞེ་ན། སྐྱོན་མེད་དེ། ཁ་ནང་བལྟས་ལ་རང་རིག་གི་རྒྱུན་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། ཡིད་ཀྱི་མངོན་སུམ་དེ་ཚད་མ་ཡིན་ཏེ། དོན་བདེན་པ་ལ་ཤེས་པ་མ་འཁྲུལ་བས་བཟུང་བའི་ཕྱིར། འོན་ཀྱང་མངོན་སུམ་གཞན་བཞིན་དུ་རང་སྟོབས་ཀྱིས་ངེས་པ་འདྲེན་མི་ནུས་ཏེ་རྒྱུན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་དུ་ཚད་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཐ་སྙད་མི་བྱེད་དེ། དཔེར་ན་དབང་ཤེས་ཀྱི་ཡུལ་རྡུལ་ཕྲ་རབ་ཡིན་ཡང་ཐ་སྙད་དུ་ཡུལ་གྱི་ཐ་སྙད་མི་བྱེད་པ་བཞིན་ནོ། །གསུམ་པ་ལ་རྒྱ་གར་མཁས་པའི་བཤད་པའི་རྣམ་གྲངས་འགོད། འཐད་པའི་ཕྱོགས་ངོས་བཟུང་། དེ་ལ་རྩོད་པ་སྤང་བ་དང་གསུམ་ལས། དང་པོ་ལ། རྒྱན་གྱིས། གོམས་ལས་མདུན་ན་གནས་པ་ལ། །འདི་འོ་ཞེས་སོགས་ཤེས་པ་གང་། །མངོན་དུ་བྱེད་ཕྱིར་དེ་ལ་ནི། །ཡིད་ཀྱི་མངོན་སུམ་ཡིན་པར་འདོད། །ཅེས་ཡིད་མངོན་ནི་གོམས་པའི་དབང་གིས་མདུན་ན་གནས་པ་ལ་འདིའོ་སྙམ་པའི་བློ་མངོན་དུ་བྱེད་པ་དང་། ཡིད་དབང་ལས་སྐྱེས་པ་དང་། གསལ་བར་སྣང་བའི་ཁྱད་པར་གསུམ་ལྡན་ཡིན་ལ། སྐྱེ་བའི་ཚུལ་ནི་དང་པོར་དབང་མངོན་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག དེ་ནས་ཡིད་མངོན་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག དེ་ནས་དབང་མངོན་སྐད་ཅིག་མ་གཉིས་པ་སྐྱེ་བ་སོགས་འགོ་དབང་མངོན་གྱིས་འཛིན་ཅིང་། མཇུག་ཡིད་མངོན་གྱིས་བརྟུལ་ལོ་ཞེས་བཞེད། ཁ་ཅིག་རིགས་གཏེར་རང་འགྲེལ་ལས། འདི་རྒྱན་གྱི་བཞེད་པར་བཀོད་པ་མི་འཐད་དེ། རྒྱན་གྱི་འགྲེལ་པར་མ་བཤད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་ཟེར་བ་ནི་སྐྱོན་དུ་མི་འཇུག་སྟེ། བླ་མ་བརྒྱུད་པའི་མན་ངག་ལས་རྒྱན་གྱི་བཞེད་པར་གསུངས་པ་དེ་བཀོད་པ་ཡིན་གྱི། འགྲེལ་པར་བཤད་པ་བཀོད་པ་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་མཆོག་གིས་དབང་མངོན་གྱི་རྒྱུན་རྫོགས་པའི་མཇུག་ཏུ་ཡིད་མངོན་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་སྐྱེ་བ་ཡིན་གྱི། སྔ་རོལ་དུ་མིན་ཏེ། མིག་གཟུགས་ལ་འཇུག་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་གཟུགས་གསལ་བར་སྣང་བའི་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་མིག་ཤེས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གཞན་དུ་ན་མིག་ཤེས་ཀྱི་མཚན་གཞི་རྙེད་པར་དཀའ་བའི་ཕྱིར་ཞེས་བཞེད་དེ། ཆོས་མཆོག་ཆུང་བ་ལས་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་དེ་ཡང་མིག་གི་བྱ་བ་འདས་པའི་ཚེ་མངོན་སུམ་དུ་བྱེད་དོ། །མིག་བྱེད་པ་དང་ལྡན་པའི་ཚེ་གཟུགས་ཤེས་པ་གང་ཡིན་པ་ཐམས་ཅད་མིག་ལ་བརྟེན་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་མིན་ན། རྣམ་པར་ཤེས་པ་འགའ་ཡང་མིག་ལ་བརྟེན་པ་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །ཡང་ཡིད་ཀྱི་མངོན་སུམ་ལུང་ཚད་མ་ཁོ་ནས་གྲུབ་ཀྱི་དངོས་སྟོབས་ཚད་མས་མ་གྲུབ་པར་བཞེད་དེ། དེ་ཉིད་ལས། གྲུབ་པའི་མཐའ་ལས་རབ་ཏུ་གྲགས་པའི་མིང་གི་ཐ་སྙད་བྱས་པ་ནི་ཡིད་ཀྱི་མངོན་སུམ་གྲུབ་པའི་མཐའ་ལས་རབ་ཏུ་གྲགས་པ་སྟོན་པར་བྱེད་པ་སྟེ། ཡིད་ཀྱི་མངོན་སུམ་བསྒྲུབ་པ་ལ་ཚད་མ་གཞན་བཙལ་བར་བྱ་བ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཇི་ལྟར་ན་མངོན་སུམ་གྱི་དབྱེ་བར་བཀོད་ཅེ་ན། གལ་ཏེ་ཡིད་ཀྱི་མངོན་སུམ་ཡོད་ན་དེའི་མཚན་ཉིད་འདིའོ་ཞེས་མདོ་མཛད་པས་གྲུབ་པའི་མཐའ་ལས་རབ་ཏུ་གྲགས་པ་ཁས་བླངས་པ་ལ་རྩོད་པ་བྱས་པ་བཟློག་པའི་དོན་དུ་ཡིན་ཏེ། མདོ་ལས། དགེ་སློང་དག་གཟུགས་ཤེས་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། མིག་དང་ཡིད་ལ་བརྟེན་པའོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ཙམ་ཞིག་འདིའི་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །བྲམ་ཟེ་ཆེན་པོས། དང་པོར་དབང་མངོན་སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་ཁོ་ན་སྐྱེ་ཞིང་དེའི་རྗེས་སུ་དབང་མངོན་གྱི་རྒྱུན་མ་རྫོགས་ཀྱི་བར་དུ་དབང་མངོན་དང་ཡིད་མངོན་གྲངས་མཉམ་དུ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ལ། དབང་མངོན་དེ་རང་གི་རིགས་འདྲ་སྔ་མ་ལས་བྱུང་བས་རྒྱུན་ཡོད་ཅིང་། ཡིད་མངོན་དེ་རང་གི་རིགས་འདྲ་སྔ་མ་ལས་མ་བྱུང་བར་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་དབང་མངོན་ལས་བྱུང་བས་རྒྱུན་མེད་པ་ཡིན་ནོ་དེའི་ཚེ་ཁ་ཕྱིར་བལྟས་ལ་དོན་རིག་གི་འགྲོས་གཉིས། ནང་བལྟས་ལ་རང་རིག་གི་འགྲོས་གཅིག་སྟེ། མངོན་སུམ་གྱི་འགྲོས་གསུམ་པར་བཞེད་དོ། །དེ་ལྟར་ལུགས་གསུམ་ལས་རྒྱན་གྱི་ཡིད་མངོན་གྱི་ངོ་བོའི་འདོད་ཚུལ་མི་འཐད་དེ། ཡིད་མངོན་དེས་ཡུལ་མདུན་ན་གནས་པ་མངོན་དུ་བྱེད། དབང་མངོན་གྱིས་མི་བྱེད་པ་ཡིན་ན། ཡུལ་མདུན་ན་གནས་པ་མངོན་དུ་བྱེད་པའི་དོན་དེ་ཡུལ་སྣང་བ་ལ་བྱེད་དམ། ཡུལ་ངེས་པའི་བྱ་བ་བྱེད་པ་ལ་བྱེད། དང་པོ་ལྟར། རྣམ་མེད་རྗེན་ཆར་དུ་སྣང་བ་ལ་བྱེད་ན་མདོ་སྡེ་པས་བཀག་ཅིང་། ཡུལ་གྱིས་གཏད་པའི་རྣམ་པ་སྣང་བ་ལ་བྱེད་ན། དབང་མངོན་ལ་ཡང་མཚུངས་ཏེ། དེ་ལ་ཡང་ཡུལ་གྱིས་གཏད་པའི་རྣམ་པ་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལྟར་ན་ཡིད་མངོན་ཆོས་ཅན། རྟོག་པར་ཐལ། ཡུལ་ངེས་པའི་བྱ་བ་བྱེད་པའི་བློ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དབང་མངོན་དང་། ཡིད་མངོན་གྲངས་མཉམ་སྤེལ་ནས་སྐྱེ་བ་ཡང་མི་འཐད་དེ། གྲངས་མཉམ་ཞིང་རྒྱུན་མེད་པར་མཚུངས་པ་ལ་ངེས་དཀའ་སླ་དང་། ཡུལ་ལ་ངེས་པ་འདྲེན་ནུས་མི་ནུས་ཀྱི་ཁྱད་པར་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་དབང་མངོན་སྐད་ཅིག་མ་དང་པོའི་རྐྱེན་གསུམ་པོ་དེས་རང་འབྲས་དབང་མངོན་དངོས་སུ་བསྐྱེད། དེ་དང་དུས་མཉམ་པའི་དབང་མངོན་གྱི་རྐྱེན་གསུམ་པོ་དེས་རང་འབྲས་དབང་མངོན་དངོས་སུ་མི་སྐྱེད་པའི་ཁྱད་པར་འཐད་པར་ཐལ། དབང་མངོན་སྐད་ཅིག་དང་པོའི་འཇུག་ཐོག་དེ་མ་ཐག་ཏུ་ཡིད་མངོན་སྐྱེ། དབང་མངོན་མི་སྐྱེ་བའི་ཁྱད་པར་འཐད་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། དེ་རང་འབྲས་དབང་མངོན་གྱི་དངོས་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། མ་ཚང་མེད་རྒྱུ་དེ་ལ་ནི། །འབྲས་བུ་གང་གིས་བཟློག་པར་བྱེད། །ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ཆོས་མཆོག་གི་བཞེད་པ་ལ་ངོ་བོ་མི་འཐད་པ་དང་། སྐྱེ་ཚུལ་མི་འཐད་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། ཡིད་མངོན་གྱི་རྐྱེན་གསུམ་དང་། སྐྱེ་ཚུལ་དངོས་སྟོབས་ཚད་མས་མི་གྲུབ་པར་ཐལ། ཡིད་མངོན་དངོས་སྟོབས་ཚད་མས་མི་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་དེ་དག་ཀྱང་ལུང་ཚད་མ་ཁོ་ནས་གྲུབ་བོ་ཞེ་ན། མི་འཐད་དེ། རྐྱེན་གསུམ་ལུང་ཚད་མས་གྲུབ་ཏུ་ཆུག་ཀྱང་། ཡིད་མངོན་རྒྱུན་མཐར་སྐྱེ་བའི་ཚུལ་སྟོན་པའི་ལུང་རྣམ་དག་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་མུ་སྟེགས་རྣ་བ་མ་ཕུག་པའི་ངོར་ཡིད་མངོན་ཚད་མས་མི་གྲུབ་པར་ཐལ། དེའི་ངོར་དེ་དངོས་སྟོབས་ཚད་མས་ཀྱང་མི་གྲུབ། ལུང་ཚད་མས་ཀྱང་མི་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། རྟགས་དང་པོ་ཁས། གཉིས་པ་གྲུབ་སྟེ། དེས་ཡིད་མངོན་སྟོན་པའི་ལུང་རྣམས་ལུང་ཚད་མར་མི་འདོད་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ་མར་མེའི་སྐད་ཅིག་ཐ་མ་འཛིན་པའི་ཡིད་མངོན་ཁོ་ན་སྐྱེས་ནས་དབང་མངོན་མི་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནམ། དེ་ལས་བཟློག་པ་ཡིན་ནམ། དེ་གཉིས་ཅིག་ཆར་དུ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནམ། དེ་འཛིན་པའི་དབང་མངོན་རྫོགས་པའི་མཐར་ཡིད་མངོན་སྐྱེ་བ་ཡིན། དང་པོ་ལྟར་ན་མི་འཐད་དེ། འདི་ལྟར་རྟགས་མེད་བྱིས་པ་ཡི། །སྐྱེས་བོས་ཕྱིས་འབྱུང་བ་དང་ནི། །འབྲེལ་མེད་མར་མེ་ལ་སོགས་ཀྱི། །འཇིག་པ་མཐོང་བས་ཡོངས་གཅོད་ཉིད། །ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་དང་། མར་མེའི་སྐད་ཅིག་ཐ་མའི་དུས་སུ་དེའི་རྐྱེན་གསུམ་ཚང་བའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལྟར་ན། མར་མེ་དང་། དེ་འཛིན་དབང་མངོན་རྒྱུན་འགག་པར་འགྱུར་བའི་མར་མེ་འཛིན་པའི་དབང་མངོན་ཡིན་ན། རང་གི་རྒྱུན་འགགས་པའི་མཐར་ཡིད་མངོན་མི་སྐྱེ་བས་ཁྱབ་པར་ཐལ། ཁས་བླངས་དེའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དབང་མངོན་གྱི་རྒྱུན་རྫོགས་པའི་མཐར་ཡིད་མངོན་སྐྱེ་བ་དང་འགལ་ལོ། །གསུམ་པ་ལྟར་ན་མིག་བྱེད་པ་དང་ལྡན་པའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་གཟུགས་གསལ་སྣང་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་མིག་ཤེས་སུ་འདོད་པ་དང་འགལ་ལོ། །བཞི་པ་ལྟར་ན། མར་མེའི་སྐད་ཅིག་ཐ་མ་འཛིན་པའི་ཡིད་མངོན་ཆོས་ཅན། མར་མེའི་སྐད་ཅིག་ཐ་མ་དེ་ཁྱོད་ཀྱི་གཟུང་དོན་ཡིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་ཀྱི་གཟུང་དོན་ཡོད། དེ་ལས་གཞན་པའི་ཁྱོད་ཀྱི་གཟུང་དོན་མི་འཐད་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། ཁྱོད་དང་དེའི་བར་མར་མེའི་སྐད་ཅིག་ཐ་མ་འཛིན་པའི་དབང་མངོན་གྱིས་ཆོད་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁས། རྗེས་འབྲང་ཁ་ཅིག སྐྱོན་དེ་སྤོང་བར་འདོད་ནས་ཡིད་མངོན་རྒྱུན་མཐར་སྐྱེ་བ་དེ་དམིགས་རྐྱེན་རྒྱུན་ལྡན་དུ་འབྱུང་བའི་དབང་དུ་བྱས་ཀྱི་དམིགས་རྐྱེན་རྒྱུན་འགག་ཁ་མ་འཛིན་པའི་ཡིད་མངོན་སྐྱེ་བ་མེད་དོ་ཞེས་སྨྲའོ། །མི་འཐད་དེ། དམིགས་རྐྱེན་རྒྱུན་ལྡན་དུ་འབྱུང་བའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་དབང་མངོན་རྒྱུན་རྫོགས་པའི་མཐར་ཡིད་མངོན་སྐྱེ། རྒྱུན་མ་རྫོགས་པའི་ཚེ་ཡིད་མངོན་མི་སྐྱེ་བའི་ཁྱད་པར་ཡོད་ན་རྒྱུན་མ་རྫོགས་པའི་ཚེ་ཡིད་མངོན་གྱི་རྐྱེན་གསུམ་མ་ཚང་བར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་རྐྱེན་ཚང་ཡང་དབང་མངོན་རྒྱུན་ལྡན་དུ་འབྱུང་བས་དེ་སྐྱེ་བའི་གེགས་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན་མི་འཐད་དེ། ཡིད་མངོན་གྱི་རྐྱེན་གསུམ་ནི་དེའི་དངོས་རྒྱུ་ཡིན་ལ་དངོས་རྒྱུས་དངོས་འབྲས་བསྐྱེད་པ་ལ་སུས་ཀྱང་གེགས་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དུ་ན་དེའི་ཚེ་དབང་མངོན་རྒྱུན་ལྡན་དུ་འབྱུང་བ་དེས་སྤྱིར་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་སྐྱེ་བ་ལ་གེགས་བྱེད་པ་ཡིན་ནམ། རྟོག་མེད་ཀྱི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་སྐྱེ་བ་ལ་གེགས་བྱེད་པ་ཡིན། དང་པོ་ལྟར་ན་མིག་ཤེས་ལ་གཟུགས་གསལ་བར་སྣང་བའི་ཚེ་འདི་ནི་གཟུགས་སོ་སྙམ་དུ་འཛིན་པའི་རྟོག་པ་སྐྱེ་བ་མེད་པར་ཐལ་ལོ། །གཉིས་པ་ལྟར་ན། དེས་ཡིད་རྟོག་སྐྱེ་བ་ལ་གེགས་བྱེད་མི་ནུས་ན། རྟོག་མེད་ཀྱི་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐྱེ་བ་ལ་གེགས་བྱེད་ཇི་ལྟར་ནུས་ཏེ་མི་ནུས་སོ། །གཞན་ཡང་ལོང་བའི་རྒྱུད་ལ་གཟུགས་གསལ་སྣང་ཅན་གྱི་ཡིད་མངོན་ཡོད་པར་ཐལ་ཏེ། གཟུགས་འཛིན་དབང་མངོན་གྱི་དམིགས་རྐྱེན་རྒྱུན་ལྡན་དུ་འབྱུང་ཞིང་། གཟུགས་འཛིན་དབང་མངོན་འགགས་པའི་རྗེས་སུ་གཟུགས་འཛིན་ཡིད་མངོན་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེ་ཕྱིར་ལོང་བས་མཐོང་བ་མིན་ཞེས་སོགས་དང་འགལ་ལོ། །ཁ་ཅིག་དབང་མངོན་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་དེ་བདག་རྐྱེན་ཡིད་དབང་ལས་སྐྱེས་པས་ཡིད་མངོན་དང་། བདག་རྐྱེན་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་པ་ལས་སྐྱེས་པས་དབང་མངོན་ཡིན་པས་ལྡོག་པའི་སྒོ་ནས་འབྱེད་པ་ཡིན་ཞེས་ཟེར་བ་མི་འཐད་དེ། ཟླ་བ་གཉིས་སྣང་གི་དབང་ཤེས་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་དེ་བདག་རྐྱེན་ཡིད་དབང་ལས་སྐྱེས་པས་ཡིད་ཤེས་འཁྲུལ་པ་ཡིན་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དབང་པོའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་སྐད་ཅིག་གཉིས་པའི་འཁོར་གྱི་ཚོར་བ་དེས་སེམས་ཚོར་ཡིན་པར་ཐལ། དེ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། དེ་ལུས་ཚོར་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི་མདོ་ལས། དགེ་སློང་དག་གཟུགས་ཤེས་པ་ནི་རྣམ་པ་གཉིས་ཏེ། མིག་དང་ཡིད་ལ་བརྟེན་པའོ་ཞེས་དང་། ཚད་མ་མདོར། ཡིད་ཀྱང་དོན་དང་ཞེས་དང་། དེའི་འགྲེལ་བར། ཡིད་ཀྱང་གཟུགས་ལ་སོགས་པ་ལ་དམིགས་ཤིང་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རྣམ་པས་འཇུག་པ་སྟེ། རྟོག་པ་མེད་པ་འབའ་ཞིག་གོ་ཞེས་དང་། དེའི་དོན་རྣམ་ངེས་ལས། དབང་ཤེས་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་ལས། །བྱུང་ཞིང་དེ་དོན་དེ་མ་ཐག །འཛིན་པར་བྱེད་པ་ཡིད་ཀྱང་ངོ་། །ཞེས་གསུངས་པ་རྣམས་ཀྱི་དོན་གཏན་ལ་དབབ་པ་ལ། སྐྱེ་ཚུལ་ངོས་བཟུང་བ་དང་། མངོན་སུམ་སོགས་ཀྱི་འགྲོས་བརྩི་བ་གཉིས། དང་པོ་ནི། དབང་མངོན་སྐད་ཅིག་དང་པོ་དང་དུས་མཉམ་པའམ་སྔ་རོལ་དུ་སྐྱེ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡིད་མངོན་ཡིན་ན། རང་གི་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་དབང་མངོན་ལས་འབྱུང་དགོས་པར་བཤད་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་དབང་མངོན་སྐད་ཅིག་དང་པོའི་རྗེས་སུ་བྱུང་ཞིང་དེ་ལ་ཡང་དབང་མངོན་གྱི་རྒྱུན་རྫོགས་པའི་མཐར་འབྱུང་བ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་མཆོག་ལ་བརྗོད་པའི་སྐྱོན་གནས་པའི་ཕྱིར། རྒྱུན་མ་རྫོགས་པར་འབྱུང་བ་ལ་ཡང་རྒྱན་ལྟར་སྤེལ་མར་འབྱུང་བ་མ་ཡིན་པས་དུས་མཉམ་པར་འབྱུང་བ་ཡིན་ལ་ཚུལ་ནི་དབང་མངོན་སྐད་ཅིག་དང་པོས་བདག་རྐྱེན་དང་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་བྱས། དེ་དང་དུས་མཉམ་པའི་ཕྱི་དོན་གྱིས་དམིགས་རྐྱེན་བྱས་ནས་དབང་མངོན་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་དང་དུས་མཉམ་པར་ཡིད་མངོན་སྐད་ཅིག་དང་པོར་རྫས་ལོགས་སུ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ལ། དེ་ནས་བརྩམས་ཏེ་དབང་མངོན་གྱི་རྒྱུན་མ་རྫོགས་པར་གྲངས་མཉམ་དུ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི། དེའི་ཚེ་མངོན་སུམ་གྱི་འགྲོས་བརྩི་ན་འགྲོས་གསུམ་དུ་འགྱུར་ཏེ། ཁ་ཕྱིར་བལྟས་ལ་དབང་མངོན་དང་། ཡིད་མངོན་གྱི་འགྲོས་གཉིས། ནང་བལྟས་ལ་དེ་གཉིས་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་མངོན་སུམ་གྱི་འགྲོས་གཅིག་ཡོད་པའི་ཕྱིར། དམིགས་རྐྱེན་གྱི་འགྲོས་ལྔར་འགྱུར་ཏེ། རྐྱེན་གསུམ་ཚན་པ་ལྔ་ཅིག་ཆར་དུ་ཡོད་པའི་ཚེ་དབང་མངོན་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་ལྔ་དང་། ཡིད་མངོན་སྐད་ཅིག་དང་པོ་ལྔ་སྟེ་བཅུ་སྐྱེ་ཡང་གཟུགས་འཛིན་དབང་མངོན་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་དང་། གཟུགས་འཛིན་ཡིད་མངོན་སྐད་ཅིག་དང་པོ་གཉིས་དམིགས་རྐྱེན་གྱི་སྒོ་ནས་གཟུགས་འཛིན་པའི་མངོན་སུམ་གཅིག་ཏུ་འཇོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཚེ་ཡིད་བྱེད་ཀྱི་འགྲོས་བསྣན་ན་བདུན་དུ་འགྱུར་ཏེ། ཡིད་བྱེད་ཀྱི་སྒོ་ནས་རང་ངེས་གཞན་ངེས་གཉིས་སུ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་རྩོད་པ་སྤོང་བ་ལ། མུ་སྟེགས་བྱེད་ཀྱི་རྩོད་པ་སྤོང་བ། འབྲེལ་བྱེད་གཞན་གྱི་རྩོད་པ་སྤོང་བ། བོད་རྣམས་ཀྱི་རྩོད་པ་སྤོང་བ་དང་གསུམ། དང་པོ་ནི། སྔར་མྱོང་བ་ནི་འཛིན་པ་ན། །ཞེས་སོགས་ཏེ། གཞུང་དོན་ལས་ཤེས་པར་བྱའོ། །གཉིས་པ་ནི། རྒྱན་ལ་བརྗོད་པའི་སྐྱོན་གྱིས་མི་གནོད་དེ། ཡིད་མངོན་གྱིས་ཡུལ་ངེས་པའི་བྱ་བ་མི་བྱེད་ཅིང་སྤེལ་མར་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཆོས་མཆོག་ལ་བརྗོད་པའི་སྐྱོན་གྱིས་མི་གནོད་དེ། དབང་མངོན་གྱི་རྒྱུན་མ་རྫོགས་པར་སྐྱེ་བ་ཡིན་གྱི་རྒྱུན་རྫོགས་པའི་མཐར་མི་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར། མིག་བྱེད་པ་དང་ལྡན་པའི་ཚེ་གཟུགས་གསལ་སྣང་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་དམིགས་ཤེས་མ་ཡིན་ན། མིག་ཤེས་ཀྱི་མཚན་གཞི་མི་རྙེད་པར་ཐལ་བས་མི་གནོད་དེ། གཞན་དུ་ན་ཡིད་བྱེད་པ་དང་ལྡན་པའི་གཟུགས་གསལ་སྣང་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཡིད་མངོན་མ་ཡིན་ན། ཡིད་མངོན་གྱི་མཚན་གཞི་མི་རྙེད་པར་ཐལ་བར་མཚུངས་ཤིང་མིག་ཤེས་ལ་གཟུགས་གསལ་བར་སྣང་བའི་ཚེ་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་གཟུགས་གསལ་བར་སྣང་བ་ཡང་མེད་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ལ། འགྲོས་གསུམ་གྱི་ཐ་སྙད་མི་འཐད་པར་ཐལ་བ་སྤོང་བ། རིགས་མཐུན་གྱི་ཤེས་པ་དུ་མ་ཅིག་ཆར་དུ་སྐྱེ་བ་མི་འཐད་པ་སྤོང་བ། རྒྱུ་གཅིག་གིས་འབྲས་བུ་རིགས་མི་མཐུན་དུ་མ་ཅིག་ཆར་བསྐྱེད་པར་ཐལ་བ་སྤོང་བ། ངེས་ཤེས་འདྲེན་མི་འདྲེན་གྱི་ཁྱད་པར་མེད་པ་སྤོང་བ་དང་བཞི་ལས། དང་པོ་ནི། ཉ་དབོན་པོ་ན་རེ། འགྲོས་གསུམ་གྱི་ཐ་སྙད་མི་འཐད་དེ། ཕྱིར་བལྟས་ལ་དོན་རིག་གི་འགྲོས་གཉིས་ཡོད་པ་ལྟར་ནང་ལྟས་ལ་དེ་གཉིས་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་གི་འགྲོས་གཉིས་ཏེ་ཡང་ན་འགྲོས་བཞིར་འགྱུར་ཞིང་། ནང་བལྟས་ལ་དེ་གཉིས་རང་རིག་ཏུ་གཅིག་པ་ལྟར། ཕྱིར་བལྟས་ལ་ཡང་དེ་གཉིས་དོན་རིག་ཏུ་གཅིག་པས་ཡང་ན་འགྲོས་གཉིས་སུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འོ་ན་མངོན་སུམ་ལ་བཞིར་དབྱེ་བ་ཡང་མི་འཐད་པ་ཐལ། དབང་ཡིད། རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་གསུམ་དེ་གསུམ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་གསུམ་སྟེ་ཡང་ན་དྲུག་ཏུ་འགྱུར། དེ་གསུམ་རང་རིག་ཏུ་གཅིག་ན་སྔ་མ་གསུམ་དོན་རིག་ཏུ་གཅིག་པས་ཡང་ན་འགྲོས་གཉིས་སུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། དེས་ན་ཚུར་མཐོང་ལ་དེའི་ཚེ་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་མ་གཏོག་པའི་མངོན་སུམ་ལེའུར་བཤད་པའི་མངོན་སུམ་གསུམ་ཅིག་ཆར་དུ་སྐྱེ་བས་མངོན་སུམ་བཞིའི་ནང་ནས་མངོན་སུམ་གསུམ་གྱི་འགྲོས་ཚང་ཞེས་པའི་དོན་ཡིན་གྱི་སྤྱིར་འགྲོས་གསུམ་དུ་མ་ངེས་ཏེ། དམིགས་རྐྱེན་སོགས་ཀྱི་འགྲོས་བརྩི་ན་ལྔ་དང་བདུན་དུ་ཡང་གསུངས་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། གང་ཟག་གཅིག་གི་རྒྱུད་ལ་ཤེས་པ་རིགས་མཐུན་དུ་མ་ཅིག་ཆར་དུ་སྐྱེ་བ་ཡོད་པར་ཐལ། དབང་མངོན་དང་ཡིད་མངོན་ཅིག་ཆར་དུ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྐྱོན་མེད་དེ། དེ་གཉིས་བདག་རྐྱེན་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་པ་དང་། ཡིད་དབང་ལས་སྐྱེས་པས་རིགས་མི་མཐུན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་རིགས་མཐུན་དུ་མ་ཅིག་ཆར་དུ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་ཏེ། ཡིད་མངོན་ལྔ་ཅིག་ཆར་དུ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར། འདོད་ན་སེམས་ཅན་རྣམས་ནི་རྣམ་པར་ཤེས་པའི་རྒྱུད་རེ་རེ་བའོ་ཞེས་གསུངས་པ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། སྐྱོན་མེད་དེ། ལུང་དོན་ནི། གང་ཟག་གཅིག་གི་རྒྱུད་ལ་ཡིད་ཀྱི་རྣམ་ཤེས་དུ་མ་རྒྱུན་ལྡན་ཅིག་ཆར་དུ་མི་སྐྱེ་བའི་དོན་ཡིན་ཅིང་། ཡིད་མངོན་ལ་རྒྱུན་མེད་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། དབང་མངོན་སྐད་ཅིག་དང་པོས་དབང་མངོན་གཉིས་པ་དང་། ཡིད་མངོན་སྐད་ཅིག་དང་པོ་གཉིས་ཅིག་ཆར་དུ་བསྐྱེད་པ་མི་འཐད་པར་ཐལ། དེ་གཉིས་རིགས་མི་མཐུན་ཡིན་པ་གང་ཞིག འབྲས་བུ་རིགས་མི་མཐུན་པ་རྒྱུ་གཅིག་ལས་འབྱུང་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་སྐྱོན་མེད་དེ། ཡིད་བློ་རྟོག་པ་གཅིག་གིས་རྟོག་མེད་ཀྱི་དབང་བློ་དང་། ཡིད་བློ་རྟོག་པ་གཉིས་ཀའི་ཉེར་ལེན་བྱེད་པ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་ནི། དབང་མངོན་སྐད་ཅིག་གཉིས་པ་ཕན་ཆད་དུ་དབང་མངོན་དང་ཡིད་མངོན་གྲངས་མཉམ་དུ་སྐྱེ་ན་དེ་གཉིས་ལ་ངེས་པ་འདྲེན་ནུས་མི་ནུས་ཀྱི་ཁྱད་པར་མེད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། འདིའི་ལན་དུ་རིགས་གཏེར་ལས། དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་ལས་དབང་སྐྱེ། །དེས་ན་དབང་ཤེས་རྒྱུན་བཅས་ཡིན། །ཡིད་དབང་ལས་ནི་ཡིད་དབང་མིན། །དེ་ཡི་ཕྱིར་ན་དེ་རྒྱུན་མེད། །ཅེས་དང་། དེའི་རང་འགྲེལ་ལས། དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་གྱི་སྐད་ཅིག་སྔ་མ་ལས་གཟུགས་ཅན་གྱི་སྐད་ཅིག་ཕྱི་མ་སྐྱེ་བས་མུ་སྟེགས་པའི་རྒྱུན་ལྟ་བུ་རྟག་པ་མེད་ཀྱང་རིགས་འདྲ་སྐྱེ་བ་བར་མ་ཆད་པའི་རྒྱུན་ཡོད་ལ། ཡིད་ཀྱི་དབང་པོ་ནི་དབང་ཤེས་སྔ་མ་འགགས་མ་ཐག་པ་ཙམ་ཡིན་པས་ཡིད་ཀྱི་དབང་པོ་གཞན་ལས་གཞན་མི་སྐྱེ་བས་རྒྱུན་མེད་པའི་ཕྱིར། སོ་སོ་སྐྱེ་བོས་མཚམས་སྦྱོར་མ་ནུས་པས་རང་ལས་ངེས་མ་ནུས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པའི་དོན་ལ་ཁ་ཅིག སྒྲ་ཇི་བཞིན་ཉིད་དུ་ཡིད་དབང་ལས་ཡིད་དབང་མི་སྐྱེ་བ་རིགས་གཏེར་གྱི་དགོངས་པར་བྱས་ནས་དེ་འགོག་པ་ནི་ཁས་བླངས་མེད་པའི་དགག་པ་ལ་དགའ་བ་ཙམ་དུ་ཟད་དེ། ཡིད་དབང་ལས་ཡིད་དབང་མི་སྐྱེ་བ་རིགས་གཏེར་གྱི་དགོངས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁ་ཅིག དེ་ཉིད་དགོངས་པར་བྱས་ནས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཡང་མི་འཐད་དེ། དབང་པོའི་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཉིད་ཡིད་དབང་ཡིན་ཅིང་དབང་ཤེས་སྔ་མ་ལས་ཕྱི་མ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར། ཁ་ཅིག ཡིད་མངོན་གྱི་བདག་རྐྱེན་དུ་གྱུར་པའི་ཡིད་དབང་སྔ་མ་ལས་ཕྱི་མ་མི་སྐྱེ་བ་དགོངས་པར་འདོད་པ་ཡང་མི་འཐད་དེ། དབང་མངོན་སྐད་ཅིག་རེ་རེ་བཞིན་དུ་ཡིད་མངོན་གྱི་བདག་རྐྱེན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཅིག ཡིད་མངོན་དུ་གྱུར་པའི་ཡིད་དབང་ལས་ཡིད་མངོན་དུ་གྱུར་པའི་ཡིད་དབང་མི་སྐྱེ་བའི་དོན་དུ་འདོད་པ་ཡང་ཚིག་གི་དོན་ལ་མ་ཞུགས་ཏེ། དེ་ལྟར་ན་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་ལས་དབང་སྐྱེ་ཞེས་པའི་དོན་ཡང་དབང་མངོན་དུ་གྱུར་པའི་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་ལས་དབང་མངོན་དུ་གྱུར་པའི་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་སྐྱེ་ཞེས་པ་ལ་སྦྱར་དགོས་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་དགོངས་པ་འདི་ལྟར་ཡིན་ཏེ། དབང་མངོན་ལ་རྒྱུན་ཡོད་དེ། དབང་མངོན་ལ་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་གྱི་རྫས་རྒྱུན་ལས་ལོགས་སུ་གྱུར་པའི་བདག་རྐྱེན་དབང་པོ་གཟུགས་ཅན་པ་སྔ་མ་ལས་ཕྱི་མ་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར། ཡིད་མངོན་ལ་རྒྱུན་མེད་དེ་ཡིད་མངོན་གྱི་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་གྱི་རྫས་རྒྱུན་ལས་ལོགས་སུ་གྱུར་པའི་བདག་རྐྱེན་ཡིད་དབང་སྔ་མ་ལས་ཕྱི་མ་སྐྱེ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། ཡིད་མངོན་གྱི་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་གྱི་རྒྱུན་དེ་དབང་མངོན་གྱི་རྒྱུན་ཡིན་གྱི་ཡིད་མངོན་གྱི་རྒྱུན་མིན་པའི་ཕྱིར། སྔ་མའི་གཏན་ཚིགས་གྲུབ་སྟེ། ཡིད་མངོན་གྱི་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་དང་། བདག་རྐྱེན་གཉིས་རྫས་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་དབང་མངོན་གྱི་རྐྱེན་གསུམ་ལ་རྫས་རྒྱུན་མི་འདྲ་བ་གསུམ་སོ་སོར་ཡོད་ཅིང་། དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་གྱི་རྫས་རྒྱུན་དེ་དབང་མངོན་རང་གི་རྫས་རྒྱུན་ཡིན་པས་དབང་མངོན་ལ་རྒྱུན་ཡོད་ལ། ཡིད་མངོན་གྱི་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་དང་། དམིགས་རྐྱེན་གཉིས་ལ་རྫས་རྒྱུན་སོ་སོར་ཡོད་ཀྱང་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་དང་། བདག་རྐྱེན་གཉིས་ལ་རྫས་རྒྱུན་སོ་སོར་མེད་ཅིང་དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་གྱི་རྫས་རྒྱུན་དེ་ཡང་དབང་མངོན་གྱི་རྫས་རྒྱུན་ཡིན་གྱི་ཡིད་མངོན་རང་གི་རྫས་རྒྱུན་མིན་པས་རྒྱུན་མེད་པ་ནི་བདག་ཉིད་ཆེན་པོའི་དགོངས་པ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་འདི་རྟོགས་པ་ས་སྐྱ་པཎྜི་ཏའི་རྗེས་སུ་ཁོ་བོ་ལས་གཞན་མ་བྱུང་ངོ་། །གསུམ་པ་རང་རིག་མངོན་སུམ་ནི་ཚད་མ་མདོར། ཆགས་ལ་སོགས། །རང་རིག་རྟོག་པ་མེད་པ་ཅན། །ཞེས་པ་རྩ་འགྲེལ་གྱི་དོན་གཏན་ལ་དབབ་པས་མཚན་ཉིད། མཚན་གཞི། རྣམ་བཞག་ལ་དཔྱད་པ་དང་གསུམ། དང་པོ་ནི། ཁ་ཅིག རང་ཡུལ་གཉིས་སྣང་ནུབ་པའི་ཚུལ་གྱིས་རིག་པའི་ཤེས་པ་ཞེས་དང་། གཞན་དག་རང་གི་མྱོང་བྱ་གཉིས་སྣང་ནུབ་པའི་ཚུལ་གྱིས་རིག་པའི་ཤེས་པ་ཞེ་ན། དང་པོ་ལ། འཕགས་རྒྱུད་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་ལ་རྩེ་གཅིག་ཏུ་མཉམ་པར་བཞག་པའི་ཡེ་ཤེས་དེ་ཆོས་ཅན། མཚོན་བྱ་དེར་ཐལ། མཚན་ཉིད་དེའི་ཕྱིར། འདོད་ན། རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་ཡིན་ན། རང་རིག་མངོན་སུམ་ཡིན་དགོས་པར་ཐལ་ལོ། །གཉིས་ཀ་ལ་རང་ལས་རྒྱང་ཆད་ལྟར་དུ་སྣང་བའི་གཟུང་རྣམ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་མངོན་སུམ་ཆོས་ཅན། མཚན་ཉིད་དེར་ཐལ། མཚོན་བྱ་དེའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་འདྲ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། དེ་འདྲའི་གཟུང་རྣམ་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་མྱོང་རང་རིག་མངོན་སུམ་ཡོད་པར་ཐལ། ཁྱོད་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྩ་བར་འདོད་མི་ནུས་ཏེ། རང་ཡུལ་རང་ལས་རྒྱང་ཆད་ལྟར་དུ་སྣང་བའི་ཕྱིར། ཁ་ཅིག མདོ་སྡེ་པའི་ལུགས་ལ་རང་གི་བདག་ཉིད་དུ་གྱུར་པའི་ཡུལ་རིག་པའི་ཤེས་པ་དང་། སེམས་ཙམ་པའི་ལུགས་ལ་རང་གི་གཟུང་ཡུལ་རིག་པའི་ཤེས་པ་ཞེ་ན། དང་པོ་ལ་སྔོ་འཛིན་དབང་མངོན་ཆོས་ཅན། མཚོན་བྱ་དེར་ཐལ། མཚན་ཉིད་དེའི་ཕྱིར་ཏེ། རང་གི་བདག་ཉིད་དུ་གྲུབ་པའི་གཟུང་རྣམ་རིག་པའི་ཤེས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ཡང་མི་འཐད་དེ། སྤྱིར་སེམས་ཙམ་པའི་ལུགས་ལ་བཟུང་ཡུལ་མེད་ཅིང་བྱེ་བྲག་རང་རིག་མངོན་སུམ་ལ་གཟུང་ཡུལ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཁ་ཅིག ཁ་ནང་ཁོ་ནར་ཕྱོགས་པའི་ཤེས་པ་ཞེས་པ་ཡང་མི་འཐད་དེ། རྣམ་མཁྱེན་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་མངོན་སུམ་གྱིས་མ་ངེས་པའི་ཕྱིར། ཁ་ཅིག ཁ་ནང་དུ་ཕྱོགས་པའི་ཤེས་པ་ཞེ་ན། སྔོ་འཛིན་དབང་མངོན་དྲན་པའི་དྲན་ཤེས་ཆོས་ཅན། མཚོན་བྱ་དེར་ཐལ། མཚན་ཉིད་དེའི་ཕྱིར། རང་ལུགས་ནི། རང་གི་ངོ་བོ་མྱོང་བྱེད་ཀྱི་འཛིན་རྣམ་མོ། །གཉིས་པ་ནི། ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་རང་རིག་མངོན་སུམ་ཡིན་ཀྱང་རང་ལྡོག་ནས་རང་རིག་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པས་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་མྱོང་བ་གསལ་རིག་གི་ཆ་དེ་རང་རིག་མངོན་སུམ་གྱི་མཚན་གཞི་ཡིན་ལ། དེ་ལ་གཉིས་སྣང་དང་བཅས་པ་དང་། གཉིས་སྣང་མེད་པའི་རང་རིག་མངོན་སུམ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། བློ་གཅིག་ཉིད་གཟུང་རྣམ་དང་། འཛིན་རྣམ་གཉིས་སུ་སྣང་བ་ན་གཟུང་བར་སྣང་བ་མྱོང་བྱ་དང་། འཛིན་པར་སྣང་བ་མྱོང་བྱེད་དུ་སྣང་བའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་གཟུང་རྣམ་ལ་ལྟོས་པའི་རང་རིག་དེ་ཉིད་ཡིན་ལ། གཉིས་པ་ནི། གཟུང་རྣམ་དང་། འཛིན་རྣམ་དང་། གཟུང་འཛིན་གཉིས་སྟོང་གི་ཤེས་པ་སོགས་ཤེས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྟེང་གི་རང་གི་ངོ་བོ་མྱོང་ཙམ་དུ་སྐྱེས་པའི་ཆ་དེ་ཉིད་དོ། །གསུམ་པ་ལ། ཤེས་པ་ཡིན་ན་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་རང་རིག་མངོན་སུམ་ཡིན་པས་ཁྱབ་མ་ཁྱབ་དཔྱད། རང་རིག་དང་གཞན་རིག་འགལ་མི་འགལ་དཔྱད། རང་རིག་ལ་ཡུལ་ཡོད་མེད་དཔྱད་པ་དང་གསུམ། དང་པོ་ནི། སྔ་རབས་པ་ཁ་ཅིག་ན་རེ། གཉིས་སྣང་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་དེ་ལ་རང་གི་ངོ་བོ་གསལ་ཙམ་གྱི་ཆ་དང་། ཡུལ་གཞན་རིག་པའི་ཆ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། འཛིན་རྣམ་ཡིན་པས་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་རང་རིག་མངོན་སུམ་ཡིན་ལ། ཕྱི་མ་ནི་གཟུང་རྣམ་ཡིན་པས་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་རང་རིག་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་སྨྲའོ། །འོ་ན་བྱེ་བྲག་པས། སངས་རྒྱས་པའི་ངོར་ཚོར་བ་བདེ་སོགས་ཆོས་ཅན། རང་གི་ངོ་བོ་མི་རིག་པར་ཐལ། ཡུལ་གཞན་མི་རིག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་འདི་ལ། འདོད་ལན་འདེབས་རིགས་པར་ཐལ་བ་དང་། སྔོ་འཛིན་དབང་མངོན་ཆོས་ཅན། སྔོན་པོ་མི་རིག་པར་ཐལ། རང་གི་ངོ་བོ་མི་རིག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་འདིར་རང་རིག་མེད་པར་འདོད་པ་ལ་གནོད་བྱེད་ཀྱི་ཐལ་འགྱུར་ཡང་དག་མིན་པར་ཐལ། ཁས་བླངས་དེའི་ཕྱིར། འདོད་ན། རྣམ་ངེས་ལས། དམིགས་པ་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་ན། །དོན་མཐོང་རབ་ཏུ་འགྲུབ་མི་འགྱུར། །ཞེས་དང་། འདིར། ཅི་སྟེ་རང་དངོས་མི་རིག་ན། །ཇི་ལྟར་གཞན་གྱི་ངོ་བོ་རིག །ཅེས་གསུངས་པ་དང་འགལ་ལོ། །དར་ཊཱིཀ་པ་ན་རེ། ཤེས་པ་ཡིན་ན། རང་གི་ངོ་བོ་ལ་རང་རིག་མངོན་སུམ་ཡིན་པས་ཁྱབ་ན་བུམ་འཛིན་རྟོག་པ་དེ་རང་གི་ངོ་བོ་གཟུང་རྣམ་དང་། འཛིན་རྣམ་དང་། དེ་གཉིས་གང་ཡང་མ་ཡིན་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་གང་ལ་རང་རིག་མངོན་སུམ་ཡིན། དང་པོ་ལྟར་ན། དེ་ཆོས་ཅན། རང་རིག་མངོན་སུམ་ཡིན་པར་ཐལ། དེའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལྟར་ན་དེ་ཆོས་ཅན། རང་གི་ངོ་བོ་གཟུང་རྣམ་ལ་རང་རིག་མངོན་སུམ་ཡིན་པར་ཐལ། ཁས་བླངས་གང་ཞིག རང་གི་ངོ་བོ་གཟུང་རྣམ་དང་རང་གི་ངོ་བོ་འཛིན་རྣམ་གཉིས་པོ་དེ་ཡུལ་དུས་རང་བཞིན་གང་ལ་ལྟོས་ནས་ཀྱང་གྲུབ་བདེ་རྫས་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། སྔར་ལྟར་རོ། །གསུམ་པ་ལྟར་ན་མི་འཐད་དེ། དེ་གཉིས་གང་ཡང་མ་ཡིན་པའི་རང་གི་ངོ་བོ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་ཟེར་བ་ལ་གཞན་དག་ན་རེ། བུམ་འཛིན་མངོན་སུམ་གྱི་གཟུང་རྣམ་དང་འཛིན་རྣམ་གཉིས་པོ་དེ་ཡུལ་དུས་རང་བཞིན་གང་ལ་ལྟོས་ནས་ཀྱང་གྲུབ་བདེ་རྫས་གཅིག་ཡིན་པར་ཐལ། བུམ་པ་ཡོད་པ་གང་ཞིག ཁས་བླངས་དེའི་ཕྱིར། འདོད་ན། བུམ་པ་ཚད་མས་མ་དམིགས་པའི་ས་ཕྱོགས་སུ་ཡང་དེ་གཉིས་གྲུབ་བདེ་རྫས་གཅིག་ཡིན་པར་ཐལ་ལོ་ཞེས་པའི་སྐྱོན་བརྗོད་པ་ནི་མི་འཇུག་སྟེ། དེ་ཡུལ་ལ་ལྟོས་ནས་གྲུབ་བདེ་རྫས་གཅིག་ཡིན་ན། ཡུལ་ཐམས་ཅད་དུ་དེ་གཉིས་གྲུབ་བདེ་རྫས་གཅིག་ཡིན་པས་མ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། ཁ་ཅིག དེ་གཉིས་གང་ཡང་མ་ཡིན་པའི་བུམ་འཛིན་རྟོག་པ་རང་གི་ངོ་བོ་མ་གྲུབ་པ་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་སྟེ། བུམ་འཛིན་རྟོགས་པ་དེ་དེ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་ཟེར་བ་ནི་སྤྱི་སྐྱོན་ཙམ་དུ་སྣང་ངོ་། །དེས་ན་ལུགས་སྔ་མ་ལ་ཁས་བླངས་འགལ་བ་ཡོད་དེ། དེས་ན་གཞན་རིག་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པའི་སྐབས་ཀྱི་རང་རིག་དེ་ཡིན་ན། རང་རིག་མངོན་སུམ་ཡིན་དགོས་པར་ཐལ། རང་གི་ངོ་བོ་གཟུང་རྣམ་ལ་རང་རིག་མངོན་སུམ་ཡིན་ན། རང་རིག་མངོན་སུམ་ཡིན་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱབ་སྟེ། དེའི་སྐབས་སུ་གཟུང་རྣམ་གཞལ་བྱར་བྱས་པའི་ཚད་འབྲས་ཀྱི་རྣམ་བཞག་གཅིག་བསྟན་པའི་ཕྱིར། རང་ལུགས་ལ་ཤེས་པ་ཡིན་ན། རང་གི་ངོ་བོ་ལ་རང་རིག་མངོན་སུམ་ཡིན་པས་ཁྱབ་པར་སྒྲུབ་པ་ལ་ལུང་རིགས་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། མདོར། རྟོག་པའང་རང་རིག་ཉིད་དུ་འདོད། །དོན་ལ་མ་ཡིན་དེར་རྟོག་ཕྱིར། །ཞེས་དང་། འདིར་རང་གི་ངོ་བོ་སྒྲ་དོན་མིན། །དེ་ཕྱིར་དེ་ལ་ཀུན་མངོན་སུམ། །ཞེས་དང་། རྒྱན་ལས། རྣམ་ཤེས་བེམ་པོའི་རང་བཞིན་ལས། །བཟློག་པ་རབ་ཏུ་སྐྱེ་བ་སྟེ། །བེམ་མིན་རང་བཞིན་གང་ཡིན་པ། །དེ་འདིར་བདག་ཉིད་རིག་པ་ཡིན། །ཞེས་སོགས་མཐའ་ཡས་ཏེ། ཚིག་མང་དུ་དོགས་ནས་མ་སྤྲོས་སོ། །གཉིས་པ་ལ། རང་མྱོང་ཡིན་པ་ལ་སྒྲུབ་བྱེད་དགོད། རང་མྱོང་མ་ཡིན་པ་ལ་གནོད་བྱེད་བསྟན་པ་གཉིས། དང་པོ་ནི། སྔོ་འཛིན་དབང་མངོན་དེ་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་རང་རིག་མངོན་སུམ་ཡིན་ཏེ། དེའི་མྱང་བྱར་གྱུར་པའི་རྣམ་པ་དེ་སྔོ་འཛིན་དབང་མངོན་གྱི་བདག་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཚུལ་གཉིས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པས་ཀྱང་། །རང་རིག་ཕལ་ཆེར་གྲུབ་པ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པས་སོ། །ཡང་དེ་ཡིན་ཏེ། ཕྱིས་ཀྱི་དྲན་ཤེས་ཀྱི་རྟགས་ལས། སྔོ་འཛིན་དབང་མངོན་ལ་རང་དུས་སུ་མྱོང་བྱེད་ཡོད་པར་གྲུབ་ཅིང་། མྱོང་བྱེད་རྫས་གཞན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དྲན་པ་ལས་ཀྱང་བདག་རིག་གྲུབ། །ཅེས་གསུངས་པས་སོ། །གཉིས་པ་ནི། བདེ་བ་སོགས་ལ་མྱོང་བྱེད་རྫས་གཞན་པ་གཅིག་ཡོད་པར་ཐལ། དེ་ལ་མྱོང་བྱེད་ཡོད། དེས་རང་གི་ངོ་བོ་དེ་མ་མྱོང་བའི་ཕྱིར། འདོད་ན། རང་དང་དུས་མཉམ་པའི་ཤེས་པ་རྫས་གཞན་པས་མྱོང་བ་ཡིན་ནམ། ཕྱིས་བྱུང་བའི་ཤེས་པ་རྫས་གཞན་པས་མྱོང་བ་ཡིན་དང་པོ་ལྟར་ན། དོན་གང་ཉེ་བས་བློ་དང་ནི། །ཞེས་སོགས་ཀྱི་རིགས་པ་དྲན་པར་བྱའོ། །གཉིས་པ་ལྟར་ན། རིམ་གྱིས་འཛིན་ན་དེ་མྱོང་བ། །ཞེས་སོགས་ཀྱི་རིགས་པ་དྲན་པར་བྱའོ། །གཞན་ཡང་བུམ་འཛིན་རྟོག་པ་དེ་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་ཁ་ནང་དུ་བལྟས་པ་མི་སྲིད་པར་ཐལ། དེ་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་རང་རིག་མངོན་སུམ་མིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། ཤེས་པ་མིན་པར་ཐལ་ལོ། །གལ་ཏེ་བུམ་འཛིན་རྟོག་པ་ཉམས་སུ་མྱོང་བའི་རང་རིག་མངོན་སུམ་དེ་ཁ་ནང་དུ་བལྟས་ཤིང་། བུམ་འཛིན་རྟོག་པ་དེ་ཁ་ཕྱིར་བལྟས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པས་སྐྱོན་མེད་དོ་ཞེ་ན། འོ་ན་ཁ་ཕྱིར་བལྟས་ལ་རྟོག་པ་ཡིན། ནང་བལྟས་ལ་རང་རིག་ཡིན་པའི་ཤེས་པ་མི་སྲིད་པར་ཐལ། རྟོག་པ་ཡིན་ན། ཁ་ནང་དུ་བལྟས་པ་མིན་པས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། རྟོག་པའང་རང་རིག་ཉིད་དུ་འདོད། །ཞེས་སོགས་ཀྱི་གཞུང་ལ་ཕྱོགས་བཤད་དུ་མ་སོང་བའི་འབྲུ་སྣོན་མཛོད། ཁ་ཅིག རྟོག་པའི་ངོ་བོ་ཆོས་ཅན། རྫས་སུ་གྲུབ་པར་ཐལ། ཁྱོད་ལ་རང་རིག་མངོན་སུམ་དུ་སོང་བའི་ཤེས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ལ་འདོད་ལན་ཐེབས་པས་སྐྱོན་མེད་དོ། །ཡང་རྟོག་པ་ཆོས་ཅན། རྟོག་པ་དེ་ཁྱོད་ལ་གསལ་བར་སྣང་བ་དང་། ཁྱོད་ཀྱི་སྣང་ཡུལ་ཡིན་པར་ཐལ། ཁྱོད་རྟོག་པ་ལ་མངོན་སུམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྒྲ་མི་རྟག་པར་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་ཆོས་ཅན། ཕྱི་དོན་ཡིན་པར་ཐལ། སྒྲ་མི་རྟག་པར་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་གི་གཞལ་བྱར་གྱུར་པའི་རང་མཚན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁས། ཡང་སྒྲ་རྟག་འཛིན་རྟོགས་པ་ཆོས་ཅན། སྒྲ་རྟག་འཛིན་རྟོག་པ་ལ་ཚད་མར་ཐལ། དེ་ལ་རང་རིག་མངོན་སུམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེ་ཁྱོད་ཀྱི་འཇུག་ཡུལ་དུ་ཐལ། འདོད་པ་དེའི་ཕྱིར། འདོད་ན། ལོག་ཤེས་མིན་པར་ཐལ་ལོ་ཞེ་ན། འདི་དག་གི་ལན་ལ་ཁོ་བོ་ནི། རྟོག་པ་དེ་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་རང་རིག་མངོན་སུམ་ཡིན་ཀྱང་སྤྱིར་རྟོག་པ་ལ་རང་རིག་མངོན་སུམ་དུ་ནི་ཁས་མི་ལེན་ཏེ། རྟོག་པ་ལ་རྟོག་པར་འགྱུར་བ་སྲིད་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། རྟོག་པ་ཆོས་ཅན། རྟོག་པ་དེ་ཁྱོད་ལ་རྟོག་པར་འགྱུར་བ་སྲིད་པར་ཐལ། ཁྱོད་རྟོག་པའི་ཞེན་ཡུལ་དུ་འགྱུར་བ་སྲིད་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་རང་གི་ངོ་བོ་ཆོས་ཅན། རྟོག་པ་དེ་ཁྱོད་ལ་རང་རིག་མངོན་སུམ་མིན་པར་ཐལ། རྟོག་པ་དེ་ཁྱོད་ལ་རྟོག་པར་འགྱུར་བ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཁྱོད་རྟོག་པའི་ཞེན་ཡུལ་དུ་འགྱུར་བ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ནི་ཆོས་ཅན་སྐྱོན་ཅན་ཏེ། བུམ་པ་དེ་རང་འབྲས་བསྐྱེད་བྱེད་ཡིན་ནམ་མ་ཡིན། མ་ཡིན་ན་ཧ་ཅང་ཐལ་ཞིང་། ཡིན་ན། རང་འབྲས་ཆོས་ཅན། བུམ་པ་དེ་ཁྱོད་བསྐྱེད་བྱེད་མིན་པར་ཐལ། བུམ་པ་དེ་ཁྱོད་ཀྱི་རྒྱུན་མིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བུམ་པ་མེད་ན་ཁྱོད་མེད་པས་མ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་ཞེས་མཚུངས་སོ། །རང་གི་ངོ་བོ་ལ་གསལ་སྣང་ཅན་གྱི་ཤེས་པ་ཡིན་ན། རང་གི་ངོ་བོ་དེ་རང་གི་སྣང་ཡུལ་ཡིན་པས་ནི་མ་ཁྱབ་སྟེ། རང་གི་ངོ་བོ་ལ་ཁ་ནང་དུ་བལྟས་ན་རང་གི་ངོ་བོ་དེ་རང་གི་སྣང་ཡུལ་ཡིན་པས་མ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་སྒྲ་མི་རྟག་པར་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་དེ་སྒྲ་མི་རྟག་པར་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་གི་གཞལ་བྱར་ཁས་ལེན་ཡང་མི་དགོས་ཏེ། དེ་དེ་ལ་མངོན་སུམ་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི་ཁ་ཅིག དེ་གཉིས་མི་འགལ་ཏེ། སྔོ་འཛིན་དབང་མངོན་དེ་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་རང་རིག་དང་། སྔོན་པོ་ལ་གཞན་རིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། ཤེས་པ་ཡིན་ན། རང་རིག་ཡིན་དགོས་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འོ་ན་རང་རིག་མངོན་སུམ་དང་། དོན་རིག་མངོན་སུམ་ཡང་མི་འགལ་བར་ཐལ། སྔོ་འཛིན་དབང་མངོན་དེ་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་རང་རིག་མངོན་སུམ་དང་། སྔོན་པོ་ལ་དོན་རིག་མངོན་སུམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རང་ལུགས་ནི་དེ་གཉིས་འགལ་ཏེ། ཆོས་གཅིག་ལ་གཞན་རིག་གི་ཤེས་པ་ཡིན་ན། གཞན་རིག་ཡིན་པས་མ་ཁྱབ་ཅིང་། རང་གི་ངོ་བོ་ལ་རང་རིག་ཡིན་ན། རང་རིག་ཡིན་པས་མ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་མདོ་སྡེ་པའི་ལུགས་ལ་དབང་ཡིད་ཀྱི་མངོན་སུམ་གཉིས་པོ་དེ་གང་ལ་མངོན་སུམ་དུ་སོང་བའི་ཡུལ་རང་ལས་རྫས་གཞན་པ་ཡོད་པས་དོན་རིག་མངོན་སུམ་ཡིན་གྱི་རང་རིག་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་ལ། རྣམ་རིག་པའི་ལུགས་ལ་དེ་གཉིས་མངོན་སུམ་དུ་སོང་བའི་ཡུལ་རང་ལས་རྫས་གཞན་མེད་པས་རང་རིག་མངོན་སུམ་དུ་ཁས་ལེན་ནོ། །དེ་ལྟར་བྱས་ན་རྣམ་རིག་པའི་ལུགས་ལ་མངོན་སུམ་གཉིས་སུ་ངེས་པ་དང་། དམིགས་བརྟག་ལས། དབང་མངོན་གྱི་རྐྱེན་གསུམ་སེམས་ཙམ་རང་ལུགས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ངོས་བཟུང་མཛད་པ་མི་འགལ་ཤིང་། ཚད་འབྲས་གཉིས་པར་དབང་ཤེས་ཀྱི་ཚད་འབྲས་ལ་ཡང་རང་རིག་འབྲས་བུར་བཞག་པ་རྣམས་དོན་གཅིག་ཏུ་འདུས་པ་འབྱུང་ངོ་། །གསུམ་པ་ནི། ཁ་ཅིག་རིགས་གཏེར་རང་འགྲེལ་ལས། རང་རིག་ལ་ཡུལ་མེད་པར་བཤད་པ་སྒྲ་ཇི་བཞིན་དུ་དགོངས་པར་བྱས་ནས་རང་རིག་མངོན་སུམ་ལ་ཡུལ་མེད་པར་སྨྲ་བ་ནི་བདག་ཉིད་ཆེན་པོའི་དགོངས་པ་མིན་ཏེ། རང་རིག་མངོན་སུམ་གྱིས་དྲངས་པའི་ངེས་ཤེས་དེས་རང་རིག་མངོན་སུམ་འཇུག་ཡུལ་ལ་མི་བསླུ་བར་ངེས་པར་བཞེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་ཞེ་ན། རྟོག་པ་དེ་རང་གི་ངོ་བོ་ལ་རང་རིག་མངོན་སུམ་དུ་འཇོག་ཀྱང་། རྟོག་པ་དེ་རྟོག་པའི་རང་རིག་མངོན་སུམ་དུ་སོང་བའི་ཡུལ་མ་ཡིན་པས་རྟོག་པ་རང་རིག་མངོན་སུམ་དུ་སོང་བའི་ཡུལ་མེད་ཅེས་པའི་དོན་ཡིན་གྱི་རྟོག་མྱོང་རང་རིག་མངོན་སུམ་གྱི་ཡུལ་མེད་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། རྟོག་པ་དེ་དེའི་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་དེའི་འཇུག་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། བཞི་པ་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་ནི། བདེ་བར་གཤེགས་པས་ཆོས་རྣམས་ལ་ཆོས་ཀྱི་མིག་རྡུལ་མེད་ཅིང་དྲི་མ་དང་བྲལ་བ་རྣམ་པར་དག་ཅེས་གསུངས་པ་དང་། ཀུན་བཏུས་སུ། རྣལ་འབྱོར་རྣམས་ཀྱི་བླ་མས་བསྟན། །མ་འདྲེས་པ་ཡི་དོན་ཙམ་མཐོང་། །ཞེས་གསུངས་པ་དང་། རྣམ་འགྲེལ་ལས། རྣལ་འབྱོར་ཤེས་པ་སྔར་བཤད་པ། །དེ་དག་གི་དེ་བསྒོམ་བྱུང་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པའི་དོན་གཏན་ལ་དབབ་པ་ལ། རང་བཞིན་ངོས་བཟུང་བ། ཡུལ་ལ་ཚད་མར་འགྱུར་ཚུལ། སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་རིགས་པ་དང་གསུམ། དང་པོ་ལ། མཚན་ཉིད། དབྱེ་བ། རྒྱུ་བསམ་པ་དང་གསུམ། དང་པོ་ལ། དགག་བཞག་སྤང་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། སྔ་རབས་པ་ཁ་ཅིག་ན་རེ། ཡང་དག་པའི་དོན་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་ཡང་དག་པའི་དོན་ལ་རྟོག་བྲལ་མ་འཁྲུལ་བའི་རིག་པ་དེ་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་གྱི་མཚན་ཉིད། སྔར་མ་རྟོགས་པའི་ཡང་དག་པའི་དོན་ལ་མྱོང་སྟོབས་ཀྱིས་སྒྲོ་འདོགས་གཅོད་པའི་རིག་པ་དེ་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་ཚད་མའི་མཚན་ཉིད་ཞེས་ཟེར་བ་ནི་གཉིས་སུ་འབྱེད་པ་གཞུང་ལས་མ་བཤད་པ་སོགས་ཀྱི་སྒོ་ནས་བཀག་ཟིན་ཏོ། །ཁ་ཅིག རང་གི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་བདག་རྐྱེན་ཡང་དག་པའི་དོན་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་ཞིང་། ཡང་དག་པའི་དོན་ལ་རྟོག་བྲལ་མ་འཁྲུལ་བའི་རིགས་པ་ཞེས་དང་། ཁ་ཅིག་རང་གི་བདག་རྐྱེན་ཡང་དག་པའི་དོན་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་རྟོག་བྲལ་མ་འཁྲུལ་བའི་རིགས་པ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དང་པོ་ལ། རྣམ་མཁྱེན་སྐད་ཅིག་མ་གཉིས་པ་ཆོས་ཅན། ཟུར་དང་པོ་དེར་ཐལ། མཚོན་བྱ་དེའི་ཕྱིར། འདོད་ན། རྣམ་མཁྱེན་སྐད་ཅིག་མ་དང་པོའི་གནས་སྐབས་ན་ཡང་དག་པའི་དོན་སྒོམ་པ་ཡོད་པར་ཐལ་ལོ། །གཉིས་པ་ལ། བདག་མེད་པའི་དོན་བསྒོམས་པ་ལས་བྱུང་བའི་བྱང་སེམས་སྦྱོར་ལམ་པའི་གཞན་སེམས་ཤེས་པའི་མངོན་ཤེས་ཆོས་ཅན། མཚོན་བྱ་དེར་ཐལ། མཚན་ཉིད་དེའི་ཕྱིར། རྟགས་གསལ་ཆོས་ཅན་གྱིས་འགྲུབ། གཉིས་པ་ལ། རང་གི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་བདག་རྐྱེན་ཡང་དག་པའི་དོན་ལ་སྒོམ་བྱུང་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་བརྟེན་ནས་ཡང་དག་པའི་དོན་ལ་མ་འཁྲུལ་བའི་རིག་པའོ། །གསུམ་པ་ལ། ཁ་ཅིག་ན་རེ། མི་འཐད་དེ། ཡང་དག་པའི་དོན་ལ་སྒོམ་བྱུང་གཙོ་བོར་གྱུར་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་དེ་ཡིད་དབང་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །སྐྱོན་མེད་དེ། འདིར་སེམས་སེམས་བྱུང་རྫས་གཅིག་ཡིན་པས་རྣམ་པར་ཤེས་པ་ཡིད་དབང་དུ་སོང་ཕྱིན་དེའི་འཁོར་དུ་བྱུང་བའི་སེམས་བྱུང་རྣམས་ཀྱང་དེར་འགྱུར་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ། རྟེན་གྱི་སྒོ་ནས། ཉན་ཐོས། རང་རྒྱལ། ཐེག་ཆེན་འཕགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་གསུམ། དེ་ལ་སློབ་མི་སློབ་ཀྱི་སྒོ་ནས་ལྔར་འགྱུར་ཏེ། ཉན་ཐོས་སློབ་པ་དང་མི་སློབ་པའི་རྒྱུད་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་གཉིས། རང་རྒྱལ་མི་སློབ་པའི་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ། ཐེག་ཆེན་སློབ་པ་དང་མི་སློབ་པའི་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་གཉིས་སྟེ་ལྔར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལ་ཡང་སྣང་བཅས་དང་། སྣང་མེད་ཀྱི་སྒོ་ནས་བཅུར་འགྱུར་ཏེ། ལྔ་པོ་རེ་རེ་ལ་ཡང་། མཉམ་བཞག་དང་། རྗེས་ཐོབ་ཀྱིས་བསྡུས་པའི་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་གཉིས་གཉིས་སུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། རིགས་གཏེར་རང་འགྲེལ་ལས། སྣང་བཅས་ལ་ཉན་ཐོས་ཀྱི་སློབ་པ་ནི་བསམ་གཏན་གྱི་སེམས་ཐོབ་ན་མངོན་པར་ཤེས་པ་འཆར་ལ། མ་ཐོབ་ན་མི་འཆར་ཞིང་། མི་སློབ་པ་ལའང་ཤེས་རབ་ཀྱི་ཆ་ལས་རྣམ་པར་གྲོལ་བ་ལ་མངོན་པར་ཤེས་པ་ལྔ་མེད་ལ། གཉིས་ཀའི་ཆ་ལས་རྣམ་གྲོལ་གྱིས་རིམ་པ་བཞིན་སྟོང་གཉིས་གསུམ་དང་། གྲངས་མེད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཁམས་རྣམས་མཐོང་སྟེ། མཛོད་ལས། དགྲ་བཅོམ་བསེ་རུ་སྟོན་རྣམས་ཀྱིས། །སྟོང་གཉིས་གསུམ་དང་གྲངས་མེད་མཐོང་། །ཞེས་གསུངས་པའི་སོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་དོན་ལ་འཕགས་རྒྱུད་ཀྱི་མངོན་ཤེས་དང་པོ་ལྔ་སྣང་བཅས་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་དུ་འཇོག་པར་སྣང་བས་མངོན་ཤེས་དེ་དག་ཀྱང་དབང་ཤེས་མིན་པར་བསམ་གཏན་གྱི་སས་བསྡུས་ཀྱི་མིག་དང་རྣ་བའི་དབང་པོ་བསྐྱེད་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པའི་ཡིད་ཀྱི་ས་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཤེས་རབ་མཚུངས་ལྡན་དང་བཅས་པ་ལ་ལྷའི་མིག་གི་མངོན་ཤེས་དང་། རྣ་བའི་མངོན་ཤེས་སུ་འཇོག་དགོས་པ་འདྲའོ། །གསུམ་པ་ལ། ཡེ་ཤེས་གཉིས་ཀྱི་རྒྱུ། དེ་མཐར་ཕྱིན་པའི་དུས། ཐབས་ལ་ལྟོས་པ་འབྲས་བུའི་ཁྱད་པར་རོ། །དང་པོ་ནི། བདག་མེད་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་དེས་ཉེར་ལེན་དང་། ཐབས་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོས་ལྷན་ཅིག་བྱེད་རྐྱེན་བྱས་པ་ལ་བརྟེན་ནས་ཇི་ལྟ་བ་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་འགྲུབ་ཅིང་། དེ་ལས་བཟློག་པས་ཇི་སྙེད་པ་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་འགྲུབ་པ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ལ། ཉན་ཐོས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་མཐར་ཕྱིན་པའི་དུས་ནི་བརྩོན་འགྲུས་མྱུར་བས་ཚེ་གསུམ་ལ་མཐར་ཕྱིན་པ་ཡིན་ཏེ། མྱུར་བར་སྲིད་པ་གསུམ་གྱིས་ཐར། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། རང་རྒྱལ་གྱི་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་བསྐལ་པ་བརྒྱས་མཐར་ཕྱིན་པ་ཡིན་ཏེ། བསེ་རུ་བསྐལ་པ་བརྒྱ་ཡི་རྒྱུས། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། ཐེག་ཆེན་གྱི་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་གསུམ་གྱིས་མཐར་ཕྱིན་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་གྲངས་མེད་གསུམ་ལ་སངས་རྒྱས། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། ཉན་རང་དགྲ་བཅོམ་པའི་རྣལ་འབྱོར་མངོན་གསུམ་གྱིས་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་མངོན་སུམ་དུ་མ་རྟོགས་ཏེ། དེས་མ་རིག་པའི་བག་ཆགས་མ་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཐབས་སྙིང་རྗེ་དམན་པའི་ཕྱིར། རྫོགས་པའི་སངས་རྒྱས་ཀྱི་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་གྱིས་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་ཏེ། དེས་མ་རིག་པའི་བག་ཆགས་སྤངས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཐབས་སྙིང་རྗེ་ཆེན་པོ་བསྐལ་པ་གྲངས་མེད་པ་གསུམ་དུ་གོམས་པར་བྱས་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་ཡང་། རྣམ་པ་དུ་མར་ཐབས་མང་པོ། །ཞེས་སོགས་དང་། ཉོན་མོངས་མེད་དང་ནད་མེད་དང་། །ཞེས་སོགས་ཀྱིས་བསྟན་ནོ། །གཉིས་པ་ཡུལ་ལ་ཚད་མར་འགྱུར་ཚུལ་ལ་ཁ་ཅིག རྣམ་མཁྱེན་སྐད་ཅིག་མ་དང་པོ་ཚད་མ་དང་། གཉིས་པ་བཅད་ཤེས་སུ་འདོད་པ་མི་འཐད་དེ། མངོན་སུམ་ཐམས་ཅད་རྟོག་བྲལ་མ་འཁྲུལ་པའི་ཤེས་པར་གྲུབ་པས་ཚད་མར་གྲུབ་པ་བཞིན་དུ་འདིར་ཡང་ཚད་མ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འོ་ན་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་གྱི་རང་ཡུལ་མ་ངེས་ན་རང་མཚན་ཡོད་མེད་ལ་འཇུག་ལྡོག་བྱེད་པ་མི་སྲིད་ཅིང་། དེས་ན་རྟོག་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། སྐྱོན་མེད་དེ། སོ་སོ་སྐྱེ་བོའི་ཚད་མས་རང་སྟོབས་དང་། གཞན་སྟོབས་གང་རུང་གིས་ངེས་པ་དྲངས་པའི་སྒོ་ནས་འཇུག་ལྡོག་བྱེད་ཅིང་། འཕགས་པ་རྟོག་པའི་བག་ཆགས་དང་མ་བྲལ་བ་རྣམས་རང་བཞིན་དུ་གནས་པའི་ཚེ་སོ་སྐྱེ་དང་འདྲ་ལ། སྨོན་གནས་མཁྱེན་པའི་ཏིང་ངེ་འཛིན་ལ་སོགས་པ་ལ་གནས་པའི་ཚེ་ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་སྟོབས་ཀྱིས་འཇུག་ལྡོག་བྱེད་པ་ཡིན་ལ། རྟོག་པའི་བག་ཆགས་དང་བྲལ་བ་རྣམས་ཏིང་ངེ་འཛིན་ཁོ་ནའི་སྟོབས་ཀྱིས་འཇུག་ལྡོག་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་སངས་རྒྱས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་དེས་འདས་པ་དང་མ་འོངས་པ་མཁྱེན་ནམ་མི་མཁྱེན་ཅེ་ན། སྔ་རབས་པ་ཁ་ཅིག དེས་ད་ལྟར་བ་དངོས་སུ་མཁྱེན་ཅིང་། འདས་མ་འོངས་ཤུགས་ལ་མཁྱེན་པ་ཡིན་ཞེས་དང་། ཁ་ཅིག དེ་གཉིས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཤར་བའི་སྒོ་ནས་མཁྱེན་པ་ཡིན་ཞེས་དང་། ཁ་ཅིག སངས་རྒྱས་ཀྱི་ས་ན་ཡེ་ཤེས་མེད་པ་ཡིན་ཞེས་ཟེར། མི་འཐད་དེ། མངོན་སུམ་ཤུགས་རྟོགས་བཀག་ཟིན་ཅིང་། འདས་མ་འོངས་ཀྱིས་རང་ངོ་ནས་རྣམ་པ་གཏད་པ་ཡིན་ན། དེ་གཉིས་རྫས་སུ་གྲུབ་པར་འགྱུར་ཞིང་། བག་ཆགས་ཀྱི་དབང་གིས་རྣམ་པ་ཤར་ན་ཡུལ་ཅན་རྟོག་པར་འགྱུར་རོ། །ཕྱི་མ་ལྟར་ན་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་ཡེ་ཤེས་མེད་པར་ཐལ་ལོ། །དེས་ན་དེས་ཤེས་བྱ་མཁྱེན་ཚུལ་ཚུར་མཐོང་གི་བློས་དཔག་པར་མི་ནུས་ཏེ། དེས་དེ་མཁྱེན་ཚུལ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པར་གནས་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་རིགས་པ་ལ། ངོ་བོ་སྒྲུབ་པ། མཚན་ཉིད་སྒྲུབ་པ། གྲུབ་པ་ལ་མི་འཐད་པ་སྤང་བ་དང་གསུམ། དང་པོ་ལ་འདས་པ་བྱུང་ཟིན་པ་སྒྲུབ་པ་དང་། མ་འོངས་པ་ན་འབྱུང་འགྱུར་བསྒྲུབ་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། ཚིག་གི་ཁྱད་པར་ངེས་གྱུར་ན། །སྔོན་བྱུང་བ་ཡང་དཔག་པར་ནུས། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། རྒྱན་གྱིས་གང་གཞན་ལ་འཆད་པ་ལ་དོན་དང་མཐུན་ཅིང་འགལ་བ་མེད་ན་ཡུལ་དེ་མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པས་ཁྱབ། དཔེར་ན་རང་རང་གི་ཡུལ་འཆད་པ་བཞིན། གཞུང་འབུམ་པ་ལ་སོགས་པ་རྩོམ་པ་པོ་རྣམས་ཀྱང་གཞན་ལ་འཆད་པ་ལ་དོན་དང་མཐུན་ཅིང་འགལ་བ་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པའི་རྟགས་ལ་བརྟེན་ནས་ཡུལ་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་སྔོན་དུ་སོང་བར་གྲུབ་བོ། །འོ་ན་ཚིག་གི་ཁྱད་པར་ངེས་པའི་ཚུལ་ཇི་ལྟ་བུ། དེ་ལས་སྔོན་བྱུང་དཔག་པའི་ཚུལ་ཇི་ལྟར་སྙམ་ན། དང་པོ་ལ་ཚིག་ངོས་གཟུང་བ། དེའི་ཁྱད་པར་ངོས་གཟུང་བ། དེ་ངེས་པའི་ཚུལ་གཟུང་བ་དང་གསུམ། དང་པོ་ནི། བདེ་བར་གཤེགས་པའི་གསུང་རབ་རྣམས་སོ། །གཉིས་པ་ནི། གཞལ་བྱའི་གནས་གསུམ་སྟོན་པ་ལ་ཚད་མ་གསུམ་དང་འགལ་བ་མེད་པའོ། །གསུམ་པ་ནི། མངོན་གྱུར་སྟོན་པ་ལ་མངོན་སུམ་དང་འགལ་བ་མེད་པ་ཙམ་ནི་འདིའི་ཚིག་གི་ཁྱད་པར་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ནི་འཇིག་རྟེན་ཕལ་པ་དང་ཕྱི་རོལ་པ་ལ་ཡང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ལྐོག་གྱུར་འགའ་ཞིག་སྟོན་པ་ལ་དངོས་སྟོབས་རྗེས་དཔག་དང་འགལ་བ་མེད་པ་ཙམ་ཡང་འདིའི་ཚིག་གི་ཁྱད་པར་མ་ཡིན་ཏེ། སྔ་མ་དང་མཚུངས་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་ལྐོག་གྱུར་གྱི་གཙོ་བོ་བདེན་པ་བཞི་ཇི་ལྟར་བསྟན་པ་ལྟར་དངོས་སྟོབས་ཚད་མས་ངེས་པ་ཉིད་ལ་འདིའི་ཚིག་གི་ཁྱད་པར་དུ་འཇོག་དགོས་ཏེ། མདོའི་མཆོད་བརྗོད་ལུགས་བཟློག་ཏུ་འཆད་པའི་སྐབས་སུ་སྐྱོབ་པའི་རང་བཞིན་དེ་གཞལ་བྱ་ལྐོག་གྱུར་གྱི་གཙོ་བོ་བདེན་བཞི་ཇི་ལྟར་བསྟན་པ་ལྟར་དངོས་སྟོབས་ཚད་མས་གྲུབ་པ་ལ་བཤད་པའི་ཕྱིར། དེ་ལས་སྔོན་བྱུང་དཔག་པའི་ཚུལ་ནི་བཀའ་བརྒྱད་སྟོང་པ་ལྟ་བུ་ཆོས་ཅན། ཤིན་ལྐོག་ལ་མི་བསླུ་བར་གྲུབ་སྟེ། གཞལ་བྱའི་གནས་གསུམ་ཆར་བརྗོད་བྱར་སྟོན་པ་གང་ཞིག ལྐོག་གྱུར་གྱི་གཙོ་བོ་བདེན་པ་བཞི་ལ་མི་བསླུ་བར་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་དེ་ཆོས་ཅན། རང་གི་བརྗོད་བྱ་ཤིན་ལྐོག་རྟོགས་པའི་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་སྔོན་དུ་སོང་སྟེ། རང་གི་བརྗོད་བྱ་ཤིན་ལྐོག་ལ་མི་བསླུ་བའི་ལུང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པའི་རྟགས་ལ་བརྟེན་ནས་རྣལ་འབྱོར་མངོན་སུམ་སྔོན་བྱུང་དཔག་པར་ནུས་ཏེ། བླང་དང་དོར་བྱའི་དེ་ཉིད་ནི། །ཐབས་བཅས་རབ་ཏུ་ངེས་པ་ཡིས། །གཙོ་བོའི་དོན་ལ་མི་བསླུའི་ཕྱིར། །གཞན་ལ་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཉིད། །ཅེས་དང་། སྐྱོབ་ལས་དེ་ཉིད་དང་བསྟན་དང་། །མ་ལུས་ཁྱད་པར་མཁྱེན་པར་གྲུབ། །ཅེས་སོ། གཉིས་པ་ལ་རྟག་འགོད་པ་དང་། ཚུལ་སྒྲུབ་པ་གཉིས། དང་པོ་ནི། དེ་ཕྱིར་ཡང་དག་ཡང་དག་མིན། །ཞེས་སོགས་དང་། འདི་ལྟར་གོམས་པ་སྔ་མ་དང་། །ཞེས་སོགས་ཀྱིས་སྟོན་ཏེ། སྟོང་ཉིད་སྒོམ་པའི་བློ་ཆོས་ཅན། གོམས་རྐྱེན་དང་མ་བྲལ་བར་གོམས་པར་བྱས་ན་གོམས་བྱའི་དོན་ལ་གསལ་སྣང་འབྱུང་བར་ངེས་ཏེ། རྟེན་བརྟན། གོམས་པ་རང་གི་ངང་གིས་ཁྱད་པར་དུ་འགྱུར། དེ་བསྒོམ་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཕྱོགས་ཆོས་སྒྲུབ་པ་དང་། ཁྱབ་པ་སྒྲུབ་པའོ། །དང་པོ་ལ། རྟེན་བརྟན་པ་སྒྲུབ་པ། གོམས་པ་རང་གི་ངང་གིས་ཁྱད་པར་དུ་འགྱུར་བ་སྒྲུབ་པ། དེ་བསྒོམ་པ་སྒྲུབ་པ་དང་གསུམ། དང་པོ་ལ་རིག་པའི་སྔོན་མཐའ་ཐུག་མེད་དུ་སྒྲུབ་པ་དང་། ཕྱི་མཐའ་ཐུག་མེད་དུ་སྒྲུབ་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། དེ་ཕྱིར་ངེས་པར་གང་ཉིད་ཀྱི། །ཞེས་སོགས་དང་། རྣམ་ཤེས་མིན་པ་རྣམ་ཤེས་ཀྱི། །ཉེར་ལེན་མིན་པའི་ཕྱིར་ཡང་གྲུབ། །ཅེས་པ་སྟེ། སྐྱེས་མ་ཐག་པའི་རིག་པ་ཆོས་ཅན། རིག་པ་སྔ་མ་སྔོན་དུ་སོང་སྟེ། རིག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདིའི་ཕྱོགས་ཆོས་རང་རྒྱུད་ལ་མྱོང་བས་གྲུབ་ཅིང་། ཁྱབ་པ་སྒྲུབ་པ་ལ། ཚུ་རོལ་མཛེས་པ་བ་རྣམས་ན་རེ། སྐྱེས་མ་ཐག་པའི་རིག་པ་དེ་རིག་པ་སྔ་མ་སྔོན་དུ་སོང་བ་མ་ཡིན་ཏེ། སྐྱེ་བ་སྔ་མ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན་འདིའི་ལན་དུ། ཚད་མ་གྲུབ་པའི་ལེའུར་གསུངས་པའི་སྐྱེ་བ་སྔ་མ་མེད་པ་འགོག་པའི་རིགས་པ་རྣམས་སྦྱར་བར་བྱའོ། །གཉིས་པ་ལ། བདག་འཛིན་དང་བཅས་པའི་གསལ་བ་ཐུགས་མེད་དུ་སྒྲུབ་པ་དང་། བདག་འཛིན་མེད་པའི་གསལ་བ་ཐུགས་མེད་དུ་སྒྲུབ་པ་གཉིས། དང་པོ་ནི། དེ་ཕྱིར་བློ་གནས་པ་ཡི་རྟེན། །ཞེས་སོགས་ཚིགས་རྐང་དྲུག་གིས་སྟོན་ཏེ། བདག་འཛིན་དང་བཅས་པའི་འཆི་ཁ་མའི་རིག་པ་ཆོས་ཅན། རིག་པ་ཕྱི་མར་མཚམས་སྦྱོར་བར་ངེས་ཏེ། རིག་པ་ཕྱི་མར་མཚམས་སྦྱོར་བའི་རྒྱུ་ཚོགས་ཚང་ཞིང་གེགས་མེད་པའི་ཕྱིར། རྒྱུ་ཚོགས་ཚང་བ་ནི་བདག་འཛིན་ལས་བྱུང་བའི་ལས་ཉོན་གཉིས་ཚང་བ་ཡིན་ལ། གེགས་མེད་པ་ནི་བདག་མེད་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་མེད་པའོ། །འདི་ཉིད་ངེས་པར་བྱ་བ་ལ། འཁོར་བའི་རྒྱུའི་གཙོ་བོ་འཇིག་ཚོགས་ལ་ལྟ་བའི་མ་རིག་པ་ཡིན་ཅིང་། དེ་ཉིད་ཀྱི་གཉེན་པོ་ལ་ཕྱོགས་རེ་མགོ་གནོན་གྱི་གཉེན་པོ་དང་། མཐའ་དག་དཔྱིས་འབྱིན་གྱི་གཉེན་པོ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། ཞེ་སྡང་གི་གཉེན་པོར་བྱམས་པ་བསྒོམ་པ་སོགས་དང་། ཕྱི་མ་ནི་བདག་མེད་རྟོགས་པའི་ཤེས་རབ་ཡིན་པས་ལེའུ་གཉིས་པར་ལམ་བདེན་སྟོན་པའི་སྐབས་སུ་བདག་འཛིན་འཁོར་བའི་རྒྱུའི་གཙོ་བོ་དང་།      རྗེས་མ།>>>

རྩོམ་སྒྲིག་པ། ཕར་ནང་དར་རྒྱས།
ནང་དོན་འདིའི་དཔར་དབང་རྒྱལ་ཡོངས་ས་ཆེན་དྲ་བར་ཡོད་པས་ཡོངས་རྫོགས་སམ་ཆ་ཤས་གང་ཞིག་ཆོག་མཆན་མེད་པར་རང་དགར་སུས་དགོལ་མི་ཆོག ། གལ་སྲིད་དགོལ་ན་ཡོང་ཁུངས་གསལ་པོ་དང་སྦྲེལ་ཐག་ངེས་པར་དུ་འགོད་དགོས།
དྲ་བའི་སྦྲེལ་ཐག www.gyalyongsachen.com

དཔྱད་མཆན།

དཔྱད་གཏམ་སྤེལ་མཁན་ལ་གསལ་བརྡ།

ཁྱེད་ཀྱི་གློག་འཕྲིན་ས་གནས་ཀུན་པོར་མི་བསྒྲགས།


*