སྡེ་བདུན་རབ་གསལ། ཆ༽

༈  །།གཉིས་པ་གཞན་དོན་རྗེས་དཔག་ལ། མདོ་དང་རྣམ་འགྲེལ་ལས། གཞན་དོན་གྱི་ངག་དང་། གཞན་དོན་བསྒྲུབ་བྱ་དང་། ཕྱོགས་ཆོས་ཅན་གྱི་གཏན་ཚིགས་གསུམ་རིམ་པ་བཞིན་བཤད་ཀྱང་། འདིར་རིགས་གཏེར་ལས། གཞན་དོན་བསྒྲུབ་བྱ་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་འོག་ཏུ་བཤད་པ་དང་བསྟུན་ནས་འཆད་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། བསྒྲུབ་བྱ་བཤད་པ། སྒྲུབ་ངག་བཤད་པ། ཕྱོགས་ཆོས་ཅན་གྱི་གཏན་ཚིགས་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ལ་ལྔ་སྟེ། མཚན་ཉིད། རྣམ་གྲངས། སྒྲ་དོན། དབྱེ་བ། སོ་སོའི་དོན་ནོ། །དང་པོ་ནི། སྤྱིར་བསྒྲུབ་བྱ་ལ་རྒྱུ་འབྲས་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ན་འབྲས་བུ་དང་། མཚན་མཚོན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ན་མཚོན་བྱ་དང་། ཡུལ་ཡུལ་ཅན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ན་ཡུལ་དང་། རྟགས་དང་རྟགས་ཅན་གྱི་དབང་དུ་བྱས་ན་རྟགས་ཅན་ལ་བསྒྲུབ་བྱར་བཞག་པ་སོགས་དུ་མ་ཡོད་པའི་ནང་ནས་འདིར་རྟགས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱའི་མཚན་ཉིད། རྟགས་ལ་བརྟེན་ནས་དཔག་པར་བྱ་བའོ། །གཉིས་པ་ནི། བསྒྲུབ་བྱ། རྗེས་སུ་དཔག་བྱ། རྟགས་ཀྱི་ནུས་ཡུལ། རྟགས་ཅན། ཕྱོགས། དམ་བཅའ་རྣམས་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ་ནི། རྟགས་ལས་གོ་བར་བྱ་བས་ན་བསྒྲུབ་བྱ། རྟགས་ལ་བརྟེན་ནས་དཔག་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་ན་རྗེས་སུ་དཔག་བྱ། རྟགས་ཀྱི་ནུས་པ་འཇུག་པའི་ཡུལ་ཡིན་པས་ན་ནུས་ཡུལ། སྒྲུབ་བྱེད་བཀོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་པས་ན་རྟགས་ཅན། རྒོལ་བས་ཕྱོགས་སུ་བྱས་པས་ན་ཕྱོགས། རྒོལ་བས་དམ་བཅས་པས་ན་དམ་བཅའ་འོ། །བཞི་པ་ནི། བསྒྲུབ་བྱ་ཡང་དག་དང་། བསྒྲུབ་བྱ་ལྟར་སྣང་ངོ་། །ལྔ་པ་སོ་སོའི་དོན་ལ་གཉིས་ལས། དང་པོ་བསྒྲུབ་བྱ་ཡང་དག་ལ་མཚན་ཉིད་ནི། སྔ་རབས་པ་རྣམས་གྲུབ་བསལ་མེད་ཅིང་དཔག་འདོད་ཀྱི་ཡུལ་དུ་བྱས་པའི་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་གྱི་ཚོགས་དོན་ཏེ། གྲུབ་པ་མེད་པ་ནི་རྗེས་དཔག་སྐྱེ་རུང་གི་རྒོལ་བ་མ་གྲུབ་པའོ། །བསལ་བ་མེད་པ་ནི་ཚད་མས་མ་བསལ་བའི་དོན་ནོ། །དཔག་འདོད་ཀྱི་ཡུལ་དུ་བྱས་པ་ནི་རྗེས་དཔག་སྐྱེ་རུང་གི་རྒོལ་བས་ཤེས་འདོད་ཀྱི་ཡུལ་དུ་བྱས་པའོ་ཞེས་བཞེད་དོ། །ཡང་ན་རྟགས་ཡང་དག་ལ་བརྟེན་ནས་དཔག་པར་བྱ་བའི་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་གྱི་ཚོགས་དོན་ནོ། །དབྱེ་ན། མུ་བཞིར་དབྱེ་བ་དང་། གསུམ་དུ་དབྱེ་བ་དང་། གཉིས་སུ་དབྱེ་བ་གསུམ། དང་པོ་ནི། ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་གཉིས་ཀ་སྒྲུབ་པ། གཉིས་ཀ་དགག་པ། ཆོས་དགག་པ་ལ་ཆོས་ཅན་སྒྲུབ་པ། ཆོས་ཅན་དགག་པ་ལ་ཆོས་སྒྲུབ་པ་བཞི་ནི་རིམ་བཞིན། སྒྲ་དང་མི་རྟག་པའི་ཚོགས་དོན་དང་། བུམ་མེད་དང་དངོས་མེད་ཀྱི་ཚོགས་དོན་དང་། ནམ་མཁའ་དང་དངོས་མེད་ཀྱི་ཚོགས་དོན་དང་། བུམ་མེད་དང་ཤེས་བྱའི་ཚོགས་དོན་ལྟ་བུའོ། །གཉིས་པ་ནི། ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་གཉིས་ཀ་དངོས་པོ་ཡིན་པ། གཉིས་ཀ་དངོས་མེད་ཡིན་པ། ཆོས་ཅན་དངོས་པོ་ལ་ཆོས་དངོས་མེད་ཡིན་པ་གསུམ་ནི་རིམ་པ་ལྟར། ལ་དང་མེའི་ཚོགས་དོན་དང་། སྤྱི་མཚན་དང་གཞལ་བྱའི་ཚོགས་དོན་དང་། ཕུང་པོ་དང་བདག་མེད་ཀྱི་ཚོགས་དོན་ལྟ་བུའོ། །ལྟར་སྣང་ལ་ནི། ཆོས་ཅན་དངོས་མེད་ལ་ཆོས་དངོས་པོ་ཡིན་པ་ཡང་དབྱེར་རུང་ངོ་། །གསུམ་པ་ལ་རང་དོན་བསྒྲུབ་བྱ་ཡང་དག་དང་། གཞན་དོན་བསྒྲུབ་བྱ་ཡང་དག་གཉིས། དང་པོའི་མཚན་ཉིད། རང་དོན་སྐབས་ཀྱི་རྟགས་ཡང་དག་ལ་བརྟེན་ནས་དཔག་པར་བྱ་བའི་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་གྱི་ཚོགས་དོན། དཔེར་ན་དུ་ལྡན་ལ་མེ་ཡོད་དུ་བསྒྲུབ་པ་ལ་དུ་བ་གློ་བུར་བ་རྟགས་ཡང་དག་ཏུ་སོང་བའི་ཚེ་ལ་དང་མེའི་ཚོགས་དོན་ལྟ་བུའོ། །གཉིས་པ་ལ། གཞུང་གཉིས་ལས་བཤད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར། མཚན་གཞི་སྣང་བཏགས་གང་ཡིན་དཔྱད་པ། ཀུན་བཏུས་ལས་གསུངས་པའི་མཚན་ཉིད་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་དང་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། རིགས་གཏེར་ལས། མདོ་ལས་མཚན་ཉིད་ལྔ་ལྡན་གསུངས། །བསྒྲུབ་བྱ་འདོད་པ་རིགས་པའི་སྒོར། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར། མདོ་ལས། ངོ་བོ་ཁོ་ན་རང་ཉིད་དང་། །འདོད་དང་མ་བསལ་བསྟན་བྱ་བ། །ཞེས་གསུངས་ལ། དེའི་དོན་ལ། ཁ་ཅིག ངོ་བོའི་དོན་སོགས་ཆོས་ལྔ་ཚང་བ་གཞན་དོན་བསྒྲུབ་བྱ་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད་དུ་འདོད་པ་ནི་མི་འཐད་དེ། དེ་ལ་བསྟན་བྱ་བའི་དོན་མ་ཚང་བའི་ཕྱིར་དང་། བསྟན་བྱ་བ་ཁྱད་གཞིར་མ་འབྲེལ་ན་འདོད་པ་ཞེས་པའི་ཚིག་དེས་དཔེར་རྟགས་མ་གྲུབ་པ་བསྒྲུབ་བྱ་ཡང་དག་ཡིན་པ་གཅོད་ནུས་པས་ཁོ་ན་ཞེས་པའི་ཚིག་ལ་རྣམ་བཅད་དང་ཡོངས་གཅོད་ཀྱི་དགོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ངོ་བོ་དོན་སོགས་ཆོས་ལྔ་ཚང་བའི་སྒོ་ནས་བསྟན་པར་བྱ་བ་དེ་མདོའི་དངོས་བསྟན་གྱི་གཞན་དོན་བསྒྲུབ་བྱ་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ནོ། །རིགས་སྒོར་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཉིད་དུ་འདོད་པར་གྱུར་པ་འགལ་བའི་དོན་གྱིས་མ་བསལ་བ་དེ་ཡང་ཕྱོགས་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་ལ། དེའི་དོན་ལ། ཁ་ཅིག རྒོལ་བ་རྟོགས་ལྡན་གྱིས་བསྒྲུབ་བྱར་ཁས་བླངས་པའི་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་གྱི་ཚོགས་དོན་ཟེར་བ་མི་འཐད་དེ། མ་བསལ་བ་དངོས་སུ་གསུངས་པ་དེ་མ་ཚང་བའི་ཕྱིར། གཞན་དུ་ན་མིག་སོགས་བདག་དོན་བྱེད་པ་ཆོས་ཅན། མཚོན་བྱ་དེར་ཐལ། མཚན་ཉིད་དེའི་ཕྱིར། དེས་ན་རྒོལ་བ་རྟོགས་ལྡན་གྱི་ཞེ་བས་བསྒྲུབ་བྱ་འདོད་པའི་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་གྱི་ཚོགས་དོན་གང་ཞིག ཚད་མས་མ་བསལ་བ་དེ་གཞུང་དེའི་དོན་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡང་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ཞེས་པས་ཀུན་བཏུས་ཀྱི་ངོ་བོའི་དོན་བསྟན། འདོད་པར་གྱུར་པ་ཞེས་པས་ཀུན་བཏུས་ཀྱི་འདོད་པ་དང་རང་ཉིད་ཀྱི་དོན་བསྟན། མ་བསལ་བ་དངོས་སུ་ཡོད་ཅིང་། ཁོ་ན་ནི་འདིར་སྨོས་མི་དགོས་ཏེ། བསྟན་བྱ་བ་དང་མ་འབྲེལ་བས་འདོད་པ་ཞེས་པའི་ཚིག་དེས་དཔེར་རྟགས་མ་གྲུབ་པ་བསྒྲུབ་བྱ་ཡིན་པ་གཅོད་ནུས་པའི་ཕྱིར། ཀུན་བཏུས་སུ་དཔེར་རྟགས་མ་གྲུབ་པ་བསྒྲུབ་བྱ་ཡིན་པ་བཅད་པའི་ཕྱིར་ཁོ་ན་སྨོས་དགོས་ཏེ། ཀུན་བཏུས་ཀྱི་འདོད་པ་དེ་བསྟན་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་བས་མ་འོངས་པར་འཁྲིད་པར་བྱེད་ལ་དེས་ན་འདོད་པར་འགྱུར་བར་འགྲོ་ཞིང་དེ་ནི་མ་འོངས་པ་ན་བསྒྲུབ་བྱར་འགྱུར་རུང་གི་དཔེར་རྟགས་མ་གྲུབ་པ་ལ་ཡང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་བསྟན་བྱ་བ་སྨོས་པ་ལ་དགོས་པ་མེད་པར་ཐལ། དེ་མ་སྨོས་ན་ཁོ་ན་ཡང་སྨོས་མི་དགོས་པས་ཚིག་ཉུང་བའི་ཡོན་ཏན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་ལ་ཁ་ཅིག ཕྱི་རོལ་མུ་སྟེགས་བྱེད་རང་ལུགས་ཀྱི་སྒྲུབ་བྱའི་མཚན་ཉིད་ལ་ཁ་དྲང་བའི་ཆེད་ཡིན་ཏེ། རིགས་པ་ཅན་པས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་བསྟན་པར་བྱ་བ་དེ་བསྒྲུབ་བྱའི་མཚན་ཉིད་དུ་འདོད་པས་རང་འདོད་པའི་མཚན་ཉིད་དང་མཐུན་པར་འདུག་སྙམ་ནས་འཇུག་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཁ་ཅིག རབ་གསལ་བྱེད་ཅེས་པས་སྒྲུབ་ངག་ཡང་དག་གིས་ཕྱོགས་དངོས་སུ་མ་བརྗོད་པར་བསྟན་པ་ན། དེ་བསྟན་པར་བྱ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། བསྟན་པར་བྱ་བ་ནི་ཡིན་ལ། ཇི་ལྟར་ན་ངོ་བོ་ལ་སོགས་པ་ཆོས་ལྔའི་སྒོ་ནས་བསྟན་ཞེས་པའི་དོན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །རང་ལུགས་ནི་འདིར་བསྟན་གྱི་མཚན་ཉིད་ནི་གཞན་དོན་བསྒྲུབ་བྱའི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཡིན་པས་སྔ་རྒོལ་གྱིས་ཕྱིར་རྒོལ་ལ་བསྟན་པར་བྱ་བ་ཞེས་པའི་དོན་ནོ། །གལ་ཏེ་གཞན་དོན་བསྒྲུབ་བྱ་ཡང་དག་དེ་མཚོན་བྱ་ཐ་དད་པ་གཉིས་སུ་འགྱུར་ཏེ། དེ་ལ་གཞུང་གཉིས་ནས་བཤད་པའི་མཚན་ཉིད་ཐ་དད་པ་གཉིས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེའི་ལན་ལ་ཁ་ཅིག ཀུན་བཏུས་ནས་གསུངས་པ་དེ་གཞན་དོན་བསྒྲུབ་བྱ་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད་ཡིན་ལ། རིགས་སྒོ་ནས་གསུངས་པ་དེ་གཞན་དོན་ཕྱོགས་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པས་སྐྱོན་མེད་ཅེས་པ་ནི་མི་འཐད་དེ། ཀུན་བཏུས་ལས་གསུངས་པ་དེ་ཡང་གཞན་དོན་ཕྱོགས་ཡང་དག་གིས་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྒྱུ་ཚོགས་མཚན་ཉིད་གསལ་བྱ་ལ། །ལྟོས་པ་མེད་པར་མ་ཁྱབ་དང་། །ལྡོག་པ་དག་ནི་སྤང་བའི་ཕྱིར། །ཕྱོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་བཤད་པ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། དེ་ན་དོན་ལྡོག་ཐ་དད་པ་གཉིས་ཡོད་ན་མཚོན་བྱ་གཉིས་སུ་འགྱུར་ཀྱང་རང་ལྡོག་ཐ་དད་པ་གཉིས་ཡོད་པ་ཙམ་གྱིས་མཚོན་བྱ་གཉིས་སུ་མི་འགྱུར་ཏེ། རང་ལྡོག་ཐ་དད་ཀྱང་དོན་ལྡོག་གཅིག་ཏུ་གནས་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་མཚན་དེས་ན་གཞུང་གཉིས་ནས་བཤད་པའི་མཚན་ཉིད་གཉིས་ཀ་ཡང་གཞན་དོན་བསྒྲུབ་བྱ་དང་ཕྱོགས་ཡང་དག་གཉིས་ཀའི་མཚན་ཉིད་དུ་ཤེས་པར་བྱ་སྟེ། དེ་གཉིས་དོན་ལྡོག་གཅིག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་མི་བསླུ་བའི་ཤེས་པ་དང་མ་ཤེས་དོན་གསལ་གཉིས་ཀ་ཚད་མ་དང་ཡང་དག་ཤེས་པ་གཉིས་ཀའི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །འོ་ན་གཞུང་གཉིས་ལས་བརྗོད་ཚུལ་ཐ་དད་པ་གཉིས་འབྱུང་བའི་དོན་གང་ཞེ་ན། ཀུན་བཏུས་ལས་ནི་ལོག་རྟོག་སེལ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཟུར་རྒྱས་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ལ། རིགས་སྒོར་ནི་རིགས་མི་མཐུན་སེལ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བསྡུས་ཏེ་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི། ཁ་ཅིག ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་རང་མཚན་གྱི་ཚོགས་དོན་བསྒྲུབ་བྱའི་མཚན་གཞིར་འདོད་པ་ནི་མི་འཐད་དེ། རང་མཚན་ལ་དགག་སྒྲུབ་དངོས་སུ་བྱེད་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར། ཁ་ཅིག་སྒྲ་དོན་གྱི་ཚོགས་དོན་བསྒྲུབ་བྱའི་མཚན་གཞིར་འདོད་པ་ཡང་མི་འཐད་དེ། སྒྲ་དོན་རྐྱང་པ་ལ་དགག་སྒྲུབ་བྱས་པས་རང་མཚན་རྟོགས་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། དེས་ན་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་གྱི་སྒྲ་དོན་གྱི་ཚོགས་དོན་ལ་རང་མཚན་དུ་འཁྲུལ་པ་བསྒྲུབ་བྱའི་མཚན་གཞི་ཡིན་ཏེ། དེ་ལ་དགག་སྒྲུབ་བྱས་པས་རང་མཚན་རྟོགས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། རྣམ་གཞག་སྤྱིར་བསྟན་པ་དང་། མ་བསལ་བ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ལ་བདུན་ཏེ། མཚན་ཉིད་ཀྱི་ངོ་བོ་ངོས་གཟུང་བ། ཚིག་ལྔའི་རྣམ་བཅད་དང་ཡོངས་གཅོད་ཀྱི་དགོས་པ། ཚིག་ལྔའི་གྲངས་ངེས། གོ་རིམ་ངེས་པ། རྒོལ་ཕྱིར་རྒོལ་གང་གི་དབང་དུ་བྱས་དཔྱད། འདོད་པ་དང་རང་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར། འདིར་མ་བསལ་བ་དངོས་སུ་མི་སྟོན་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནོ། །དང་པོ་ནི། ངོ་བོའི་དོན་ནི་ཕྱིར་རྒོལ་གྱིས་མ་གྲུབ་པས་བསྒྲུབ་པར་བྱ་དགོས་པའི་ངོ་བོ་ཞེས་པའི་དོན་ནོ། །ཁོ་ནའི་དོན་ནི་བསྒྲུབ་བྱ་སྒྲུབ་བྱེད་གཉིས་ཀྱི་ནང་ནས་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་བཀོད་བཞིན་པ་མ་ཡིན་པར་བསྒྲུབ་བྱ་ཁོ་ན་ཡིན་ཞེས་པའི་དོན་ནོ། །རང་ཉིད་ཀྱི་དོན་རྒོལ་བ་རང་ཉིད་ཀྱིས་བསྒྲུབ་བྱར་ཁས་བླངས་པ་ཞེས་པའི་དོན་ཡིན་ནོ། །འདོད་པའི་དོན་ནི་ངག་ཏུ་དངོས་སུ་མ་སྨོས་ཀྱང་ཞེ་བས་བསྒྲུབ་བྱར་འདོད་པ་ཞེས་པའི་དོན་ཡིན་ནོ། །མ་བསལ་བའི་དོན་ནི་ཚད་མ་བཞི་ཀས་མ་བཀག་པ་ཞེས་པའི་དོན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི། ངོ་བོ་ཞེས་པའི་ཚིག་དེས་རྣམ་བཅད་ལ་ཕྱིར་རྒོལ་གྱིས་སྒྲུབ་ཟིན་པ་གཞན་དོན་བསྒྲུབ་བྱ་ཡང་དག་ཡིན་པ་བཅད་ནས་ཡོངས་གཅོད་ལ་གཞན་དོན་བསྒྲུབ་བྱ་ཡང་དག་ཡིན་ན། དེས་མ་གྲུབ་པ་གཅིག་དགོས་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཁོ་ན་ཞེས་པའི་ཚིག་དེས་རྣམ་བཅད་ལ་མ་གྲུབ་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་དེ་ཡིན་པ་བཅད་ནས་ཡོངས་གཅོད་ལ་དེ་ཡིན་ན། བསྒྲུབ་བྱ་སྒྲུབ་བྱེད་གཉིས་ཀྱི་ནང་ནས་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་བཀོད་བཞིན་པ་མ་ཡིན་པར་བསྒྲུབ་བྱ་ཁོ་ན་ཡིན་དགོས་པར་བསྟན་ནོ། །རང་ཉིད་ཀྱི་སྒྲའི་དགོས་པ་ལ། རང་ལུགས་གཞག་པ་དང་། གཞན་ལུགས་དགག་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། རྣམ་བཅད་ལ་རྒོལ་བས་ཁས་མ་བླངས་པའི་ལུང་དོན་ཐམས་ཅད་དེ་ཡིན་པ་བཅད་ནས་ཡོངས་གཅོད་ལ་དེ་ཡིན་ན། རྒོལ་བ་རང་ཉིད་ཀྱིས་ཁས་བླངས་པ་ཅིག་དགོས་པར་བསྟན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི། ཕྱོགས་གླང་གི་སློབ་མ་ཁ་ཅིག་ན་རེ། རྒོལ་བ་བསྟན་བཅོས་ལ་འདོད་པ་ཙམ་གྱིས་འཇུག་ལྡོག་བྱེད་པ་ཤེས་པའི་ཆེད་དུ་རང་སྒྲ་སྨོས་པར་འདོད་པ་མི་འཐད་དེ། རྒོལ་བ་མཁས་པས་བསྟན་བཅོས་ལ་འདོད་པ་ཙམ་གྱིས་དེ་བྱེད་པ་ཡང་མ་ཡིན། རྒོལ་བ་རྨོངས་པས་དེ་བྱེད་པ་ཡང་མིན་པའི་ཕྱིར། ཁ་ཅིག་ན་རེ། རྒོལ་ཕྱིར་རྒོལ་གཉིས་ཀ་ལ་རབ་ཏུ་གྲགས་པ་ཆོས་ཅན་ཡིན་པ་ཤེས་པའི་ཆེད་དུ་རང་སྒྲ་སྨོས་པར་འདོད་པ་མི་འཐད་དེ། ཁྱད་གཞིའི་སྟེང་དུ་ཁྱད་ཆོས་ལ་དཔྱད་པ་བྱེད་པའི་སྐབས་ཀྱིས་དེ་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། ཁ་ཅིག གྲུབ་ཟིན་པའི་ཆོས་ཅན་བསྒྲུབ་བྱ་མིན་པར་ཤེས་པའི་ཆེད་དུ་རང་སྒྲ་སྨོས་པར་འདོད་པ་ཡང་མི་འཐད་དེ། དེ་ནི་ངོ་བོ་ཞེས་པའི་ཚིག་གིས་རྟོགས་པའི་ཕྱིར། ཁ་ཅིག གྲུབ་མ་ཟིན་པའི་ཆོས་ཅན་བསྒྲུབ་བྱ་མིན་པར་ཤེས་པའི་ཆེད་དུ་རང་སྒྲ་སྨོས་པར་འདོད་པ་ཡང་མི་འཐད་དེ། ཆོས་ཅན་ཚད་མས་མ་གྲུབ་པའི་ཆ་ནས་དམ་བཅའ་ལ་ཚད་མས་བསལ་བ་ཞུགས་པ་མ་བསལ་བའི་རིགས་མི་མཐུན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། དེ་ཚད་མས་མ་གྲུབ་པའི་ཆ་ནས་ཕྱོགས་ཆོས་མ་གྲུབ་པ་ནི་རྟགས་སྐྱོན་ཡིན་གྱི་ཕྱོགས་སྐྱོན་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདོད་པ་ཞེས་པའི་ཚིག་དེས་རྣམ་བཅད་ལ་གཞན་དོན་བསྒྲུབ་བྱ་ཡིན་ན། ངག་ཏུ་སྨོས་དགོས་པ་རྣམ་པར་བཅད་ནས་ཡོངས་གཅོད་ལ་ངག་ཏུ་མ་སྨོས་ཀྱང་ཞེ་འདོད་ཀྱི་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་གྱི་ཚོགས་དོན་ཡིན་ན། གཞན་དོན་བསྒྲུབ་བྱ་ཡིན་པས་ཁྱབ་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟར་འདོད་པའི་རྒོལ་བ་ཇི་ལྟར་སྙམ་ན། གྲངས་ཅན་པས་མིག་སོགས་བདག་དོན་བྱེད་པར་བསྒྲུབ་པར་འདོད་ནས། མིག་སོགས་ཆོས་ཅན། གཞན་དོན་བྱེད་དེ་ཞེས་བཀོད་པའི་ཚེ་མིག་སོགས་བདག་དོན་བྱེད་པ་བསྒྲུབ་བྱ་ཡིན་ན། ཆོས་དཔེ་ལ་རྗེས་སུ་མི་འགྲོ་བ་དང་རྟགས་དམ་བཅའ་དང་འགལ་བའི་སྐྱོན་བསྟན་གྱི་དོགས་ནས་དེ་དག་ཏུ་མ་སྨོས་པའི་ཕྱིར་བསྒྲུབ་བྱ་མིན་ལ། མིག་སོགས་གཞན་དོན་བྱེད་པ་བསྒྲུབ་བྱ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འདོད་དོ། །འདི་ལ་སྦྱོར་བ་ངོས་གཟུང་བ་དང་། དེའི་རྟགས་ཆོས་དོན་གསུམ་ངོས་གཟུང་བ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། གྲངས་ཅན་པའི་ལུགས་ལ་སྤྱིར་ཤེས་བྱ་ལ་ཉི་ཤུ་རྩ་ལྔར་གྲངས་ངེས་པའི་དང་པོ་ཉེར་བཞི་ནི་བེམ་པོ། བཟའ་བྱ། ལོངས་སྤྱད་བྱ་གཟུང་དོན་ཡིན་ལ། ཐ་མ་ནི། ཤེས་པ། རིག་པ། བདག སྐྱེས་བུ། མྱོང་བ་པོ། ལོངས་སྤྱོད་པ་པོ། ཟ་བ་པོར་འདོད་དོ། །དེ་ལ་དང་པོ་ཉེར་བཞི་བདག་གི་བཟའ་བྱར་བསྒྲུབ་པར་འདོད་ནས་ཟོལ་སྦྱོར་འདི་ལྟར་འགོད་དེ། མིག་སོགས་ཆོས་ཅན། འདུས་པ་མ་ཡིན་པའི་ཡུལ་ཅན་གཞན་དོན་བྱེད་དེ། འདུས་བསགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་ཆོས་ཀྱི་ཁྱད་པར་གྱི་སྒོ་ནས་དང་། མིག་སོགས་འདུས་པ་མིན་པའི་ཡུལ་ཅན་ཆོས་ཅན། གཞན་དོན་བྱེད་དེ། འདུས་བསགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་མལ་ཆ་དང་སྟན་ལ་སོགས་པ་བཞིན་ཞེས་ཆོས་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར་གྱི་སྒོ་ནས་འགོད་པར་བྱེད་དོ། །གཉིས་པ་ལ། རྟགས་དང་། ཆོས་དང་། ཆོས་ཅན་གྱི་དོན་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། ཁ་ཅིག འདུས་ཤིང་བསགས་པའི་དོན་རྐྱེན་གསུམ་འདུས་པ་ལ་བྱེད་ཟེར་བ་ནི་མི་འཐད་དེ། གྲངས་ཅན་པའི་ཞེ་འདོད་ཀྱི་རྟགས་ཀྱི་ཕྱོགས་ཆོས་མ་གྲུབ་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་རྡུལ་དུ་མ་བསགས་པ་ལ་འཐད་དེ། གྲངས་ཅན་གྱིས་ཤེས་བྱ་ཉེར་བཞི་པོ་བེམ་པོར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི་གཞན་དོན་བྱེད་ཅེས་པའི་གཞན་ནི་བེམ་པོ་ལས་གཞན་པའི་ཤེས་པ་སྟེ། བདག་ཤེས་རིག་གི་སྐྱེས་བུ་ལས་འོས་མེད་སྙམ་སུ་སེམས་སོ། །དོན་བྱེད་པ་ནི་དེས་ལོངས་སྤྱོད་པའི་སྒོ་ནས་དེ་ལ་ཕན་འདོགས་པ་སྟེ། མལ་ཆ་དང་སྟན་དཔེར་བཀོད་པ་ལས་ཤེས་སོ། །གསུམ་པ་ནི། ཁ་ཅིག མིག་གི་སོགས་ཁོངས་ནས་དམིགས་རྐྱེན་དང་། དེ་མ་ཐག་རྐྱེན་འདོན་ཏེ་རྐྱེན་གསུམ་ཆོས་ཅན་དུ་གཟུང་བ་ཡིན་ཞེས་འདོད་པ་ནི་མི་འཐད་དེ། གྲངས་ཅན་གྱིས་རྐྱེན་གསུམ་བདག་དོན་བྱེད་པར་བསྒྲུབ་པར་མི་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཅིག ཤེས་བྱ་ཉེར་གསུམ་འདོན་པ་ཡིན་ཞེས་པ་ཡང་སྔར་རྒོལ་ལ་འཐད་ཀྱང་ཕྱིར་རྒོལ་ལ་མི་འཐད་དེ། ཕྱིར་རྒོལ་སངས་རྒྱས་པའི་ངོར་བློའམ་ཆེན་པོ་འདུས་བསགས་མ་ཡིན་པས་ཕྱོགས་ཆོས་མ་གྲུབ་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །རང་ལུགས་ནི། དབང་པོ་ཕྱི་མ་དགུ། དེ་ཙམ་ལྔ། འབྱུང་བ་བཞི་སྟེ་བཅོ་བརྒྱད་འདོན་པ་ཡིན་ཏེ། འདི་དག་འདུས་བསགས་ཡིན་པར་སངས་རྒྱས་པ་ལ་ཡང་གྲུབ་པས་དེའི་རྟགས་ཀྱིས་བཅུ་དགུ་པོ་བདག་དོན་བྱེད་པར་གྲུབ་པ་ན། ཤེས་བྱ་དང་པོ་གསུམ་པོ་བདག་དོན་བྱེད་པ་ཡང་འབད་མེད་དུ་གྲུབ་བོ་སྙམ་དུ་སེམས་སོ། །ཤེས་བྱ་ཉེར་བཞིའི་ཐོག་མ་སྤྱི་གཙོ་བོ་ཡིན་ཀྱང་འདིར་ཆོས་ཅན་ལ་མིག་གི་དབང་པོ་ནས་བརྩམས་ཏེ། མིག་སོགས་འཛིན་པའི་གནད་ཀྱང་འདི་ཉིད་ཡིན་ནོ། །མ་བསལ་བ་ཞེས་པའི་ཚིག་དེས་རྣམ་བཅད་ལ་ཚད་མ་བཞི་པོ་གང་རུང་གིས་བསལ་བ་ཞུགས་པ་གཞན་དོན་བསྒྲུབ་བྱ་ཡང་དག་ཡིན་པ་བཅད་ནས་ཡོངས་གཅོད་ལ་ཚད་མ་བཞི་པོ་གང་གིས་ཀྱང་མ་བསལ་བ་ཅིག་དགོས་པར་བསྟན་ནོ། །གསུམ་པ་ནི། གཞན་དོན་བསྒྲུབ་བྱ་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཟུར་དེ་ལ་ངོ་བོ་ལ་སོགས་པའི་དོན་ལྔར་གྲངས་ངེས་པ་ཡིན་ཏེ། རིགས་མི་མཐུན་གཙོ་བོར་སེལ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ངོ་བོ་དང་། འདོད་པ་དང་། མ་བསལ་བ་གསུམ་དུ་གྲངས་ངེས། ལོག་རྟོག་གཙོ་བོར་སེལ་བའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ཁོ་ན་དང་རང་ཉིད་གཉིས་སུ་གྲངས་ངེས་པའི་ཕྱིར། གཏན་ཚིགས་དང་པོ་དེ་ཡིན་ཏེ། དེའི་རིགས་མི་མཐུན་དེ་ལ་ཕྱོགས་སུ་མ་བཟུང་བ་དང་། གཟུང་ཡང་ཉེས་པ་དང་འབྲེལ་བ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། རྒོལ་བས་ཞེ་བས་བསྒྲུབ་བྱར་མི་འདོད་པ་ཡིན་ལ། དེ་ནི་འདོད་པས་སེལ་ལ། གཉིས་པ་ལ་ཕྱིར་རྒོལ་གྱིས་གྲུབ་ཟིན་པས་བསྒྲུབ་མི་དགོས་པ་དང་། ཚད་མས་བསལ་བ་ཞུགས་པས་བསྒྲུབ་མི་ནུས་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། ངོ་བོས་སེལ་ལ། གཉིས་པ་ནི་མ་བསལ་བས་སེལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྩ་བའི་གཏན་ཚིགས་གཉིས་པ་ཡིན་ཏེ། ལོག་རྟོག་དེ་ལ་བསྟན་བྱ་བ་དང་འབྲེལ་བའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་བསྒྲུབ་བྱར་འགྱུར་རུང་གི་དཔེར་རྟགས་མ་གྲུབ་པ་བསྒྲུབ་བྱ་ཡིན་ནམ་སྙམ་པའི་ལོག་རྟོག་དང་། རྒོལ་བས་བསྟན་བཅོས་ཚད་མར་ཁས་བླངས་པས་ལུང་དོན་ཐམས་ཅད་བསྒྲུབ་བྱ་ཡིན་ནམ་སྙམ་པའི་ལོག་རྟོག་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི་ཁོ་ནས་སེལ་ལ། གཉིས་པ་ནི་རང་ཉིད་ཀྱིས་སེལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་ནི། གཞན་དོན་བསྒྲུབ་བྱའི་ངོ་བོ་ནི་ཕྱིར་རྒོལ་ལ་མ་གྲུབ་པ་ཞིག་ཡིན་པས་ངོ་བོ་ཐོག་མར་སྟོན་ནོ། །འོ་ན་དཔེར་རྟགས་མ་གྲུབ་པ་ཡང་ཕྱིར་རྒོལ་ལ་མ་གྲུབ་པས་སྐབས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་བཅད་པའི་ཆེད་དུ་དེའི་འོག་ཏུ་ཁོ་ན་སྨོས་སོ། །འོ་ན་མིག་སོགས་བདག་དོན་བྱེད་པར་བསྒྲུབ་པར་འདོད་ནས། མིག་སོགས་ཆོས་ཅན། གཞན་དོན་བྱེད་དེ་ཞེས་སྨྲས་པའི་ཚེ། མིག་སོགས་གཞན་དོན་བྱེད་པ་དེ་བསྒྲུབ་བྱ་ཁོ་ནར་བཟུང་བས་སྐབས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་གཅད་པའི་ཆེད་དུ་དེའི་འོག་ཏུ་འདོད་པ་སྨོས་སོ། །འོ་ན་རྒོལ་བས་ཁས་བླངས་པའི་ལུང་དོན་ཐམས་ཅད་ཞེ་བས་བསྒྲུབ་བྱར་འདོད་པས་སྐབས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་བཅད་པའི་ཆེད་དུ་དེའི་འོག་ཏུ་རང་ཉིད་སྨོས་སོ། །དེས་ན་མདོ་ལས། རང་ཉིད་ཐོག་མར་སྨོས་པ་ནི་སྡེབ་སྦྱོར་གྱི་དབང་གིས་ཡིན་ལ། རྣམ་འགྲེལ་ལས་འདོད་པ་ཐོག་མར་བཤད་པ་ནི་གོ་རིམ་འདི་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་སོ། །འོ་ན་སྒྲ་མཉན་བྱ་མ་ཡིན་པ་དང་། བུམ་པ་རྟག་པ་དང་། སྦྱིན་སོགས་སྤྱད་པ་ལས་བདེ་བ་མི་འབྱུང་བ་དང་། རི་བོང་ཅན་ཟླ་བའི་སྒྲས་བརྗོད་རུང་མ་ཡིན་པར་དམ་བཅས་པའི་ཚེ། སྐབས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱར་ཁས་བླངས་པས་གཞན་དོན་བསྒྲུབ་བྱ་ཡང་དག་ཏུ་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། དེ་གཅད་པའི་ཆེད་དུ་དེའི་འོག་ཏུ་མ་བསལ་བ་སྨོས་སོ། །ལྔ་པ་ནི། ངོ་བོ་ནི་ཕྱིར་རྒོལ་ཁོ་ནའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ། སྔར་རྒོལ་གྱིས་གྲུབ་ཟིན་པ་ཕྱོགས་ཀྱི་སྐྱོན་མིན་པའི་ཕྱིར། ཁོ་ན་ནི་རྒོལ་ཕྱིར་རྒོལ་གཉིས་ཀའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ། སྔར་རྒོལ་གྱིས་བསྟན་པར་བྱ་བ་བརྗོད་པས་ཕྱིར་རྒོལ་གྱིས་བསྒྲུབ་བྱར་འགྱུར་རུང་གི་དཔེར་རྟགས་མ་གྲུབ་པ་སྐབས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱར་ཡིན་ནམ་སྙམ་པའི་ལོག་རྟོག་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར། མ་བསལ་བ་ནི་གཉིས་ཀའི་དབང་དུ་བྱས་ཏེ། སྔར་རྒོལ་གྱི་ཚད་མས་བསལ་ན་བསྒྲུབ་འདོད་མེད། ཕྱིར་རྒོལ་གྱི་ཚད་མས་བསལ་ན་ཤེས་འདོད་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དྲུག་པ་ནི། ཁ་ཅིག རང་ཉིད་དང་འདོད་པའི་ཁྱད་པར་ཁྱབ་ཆེས་པ་སེལ་བ་དང་། མ་ཁྱབ་པ་སེལ་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དང་། ཁ་ཅིག ལོག་རྟོག་གི་གནས་དང་། དེའི་ངོ་བོ་སེལ་བ་ལ་འདོད་པ་དང་། ཁ་ཅིག ཁས་མ་བླངས་པ་དང་། ཞེ་བས་མི་འདོད་པ་སེལ་བ་ཡིན་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཞན་དག་དེ་ཐམས་ཅད་བཀག་ནས་རང་ལུགས་ལ་འདོད་པས་ངག་ཏུ་དངོས་སུ་སྨོས་ཀྱང་ཞེ་བས་མི་འདོད་པ་བསྒྲུབ་བྱ་མ་ཡིན་གྱི། བསྒྲུབ་བྱ་ཡིན་ན་ཞེ་བས་འདོད་པ་ཅིག་དགོས་པར་བསྟན་པ་ན་རྒོལ་བས་ལུང་ཚད་མར་ཁས་མ་བླངས་ན་དེ་ལྟར་ཡིན་ཀྱང་ལུང་ཚད་མར་ཁས་བླངས་ན་ཞེ་བས་འདོད་མི་འདོད་གང་ཡིན་ཀྱང་ལུང་དོན་ཐམས་ཅད་བསྒྲུབ་བྱར་བྱེད་དགོས་སྙམ་པའི་ལོག་རྟོག་སེལ་བའི་ཆེད་དུ་རང་ཉིད་སྨོས་པ་ཡིན་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ལ་ཁྱབ་ཆེས་པ་དང་མ་ཁྱབ་པ་སེལ་བ་དེ་གཉིས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དུ་འདོད་པ་འགོག་པ་མི་འཐད་དེ། རང་ཉིད་ཚིག་ཕྲད་ངོ་བོའི་སྒྲ། །མ་བསལ་བ་དང་བཅས་པ་དག །ལྡོག་པ་སེལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན། །འདོད་སྒྲས་མ་ཁྱབ་སེལ་བར་བྱེད། །ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། ཁས་མ་བླངས་པ་དང་། ཞེ་བས་མི་འདོད་པ་སེལ་བ་དེ་གཉིས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དུ་འདོད་པ་འགོག་པ་ཡང་མི་འཐད་དེ། རང་ལུགས་དེ་དང་ཁྱད་པར་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་དང་། འདོད་པས་མིག་སོགས་གཞན་དོན་བྱེད་པ་ཞེ་བས་མི་འདོད་པ་སྐབས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱ་མ་ཡིན་པ་དང་། རང་ཉིད་ཀྱིས་ལུང་དོན་ཐམས་ཅད་སྐབས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱར་ཁས་མ་བླངས་པས་སྐབས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱ་མ་ཡིན་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་རང་ལུགས་ཀྱང་གཉིས་པོ་དེ་ཉིད་ཁས་ལེན་དགོས་ཏེ། གཞུང་གི་དོན་དུ་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །བདུན་པ་ནི། མདོ་ལས། མཚན་ཉིད་ལྔ་པོ་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་བསྟན་ན། རྣམ་འགྲེལ་འདིར། ངོ་བོ་ཚིག་ཕྲད་བདག་ཉིད་འདོད། །ཅེས་པའི་སྐབས་སུ་མ་བསལ་བ་དངོས་སུ་མི་འཆད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཅི་ཡིན་ཞེ་ན། ཁ་ཅིག དེའི་རྒྱུ་མཚན་ངོ་བོ་ལ་སོགས་པ་བཞིའི་བསལ་བྱ་རྣམས་ལ་བསྒྲུབ་བྱའི་མཚན་ཉིད་མི་འཇུག་པ་ཙམ་ཡིན་གྱི། ཚད་མས་མི་གནོད་པའི་ཕྱིར་དང་། མ་བསལ་བས་བསལ་བྱ་དེ་ལ་ཚད་མས་གནོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་ཟེར་བ་མི་འཐད་དེ། འོ་ན་དེར་ཁོ་ན་དངོས་སུ་མི་འཆད་པ་ལ་རྒྱུ་མཚན་ཡོད་པར་ཐལ། ཁོ་ནའི་བསལ་བྱ་ལ་བསྒྲུབ་བྱར་འགྱུར་རུང་གི་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་བཀོད་བཞིན་པ་དགོས་ལ། ངོ་བོ་ལ་སོགས་པ་གཞན་བཞིའི་བསལ་བྱ་ལ་དེ་མི་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཅིག སྐབས་དེར་མ་བསལ་བ་དངོས་སུ་མི་འཆད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཅི་ཡིན་ཞེ་ན། ཁས་བླངས་དེ་ཡང་ཚད་མ་ནི། །ཞེས་སོགས་ཀྱི་སྐབས་སུ་ངོ་བོ་ལ་སོགས་པ་བཞི་དངོས་སུ་མི་འཆད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཅི་ཡིན་ཞེས་འདྲི། དེ་མ་བསལ་བ་འཆད་པའི་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འོ་ན་སྔ་མ་ཡང་ངོ་བོ་ལ་སོགས་པ་བཞི་འཆད་པའི་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་མཚུངས་པ་བསྒྲེ་ཞེས་ཟེར་བ་མི་འཐད་དེ། ངོ་བོ་ལ་སོགས་པ་བཞི་འཆད་པའི་སྐབས་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཅི་ཡིན་ཞེས་པའི་དོགས་པ་སླར་ཡང་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ལན་དུ། མངོན་སུམ་དོན་དང་རྗེས་དཔག་དང་། །ཡིད་ཆེས་གྲགས་པ་རང་རྟེན་ལའོ། །ཞེས་པའི་མདོ་ཚིག་ལོགས་སུ་འཆད་པའི་ཆེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་ཟེར་བ་མི་འཐད་དེ། འོ་ན་ངོ་བོ་ཁོ་ན་བསྟན་བྱ་བ་ཞེས་སོགས་ཀྱི་སྐབས་སུ་ཡང་། མ་བསལ་བ་དངོས་སུ་མ་བཤད་པར་དང་པོ་བཞི་ཁོ་ན་འཆད་རིགས་པར་ཐལ། མ་བསལ་བ་སྟོན་བྱེད་ཀྱི་ཚིག་རྐང་གཉིས་པོ་ལོགས་སུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། རང་ལུགས་ནི། མདོ་ནས་བཤད་པའི་ཟུར་དང་པོ་བཞི་དང་། རིགས་སྒོ་ནས་བཤད་པའི་བསྒྲུབ་བྱར་ཁས་བླངས་པ་གཉིས་ཀ་ཡང་གཞན་དོན་བསྒྲུབ་བྱ་ཙམ་གྱི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཡིན་ལ། དེ་གཉིས་ཀ་གཞན་དོན་བསྒྲུབ་བྱ་ཡང་དག་ཏུ་འགྱུར་བ་ལ་མ་བསལ་བ་དགོས་སོ་ཞེས་ཤེས་པའི་ཆེད་དུ་རྣམ་འགྲེལ་འདིར་ཟུར་དང་པོ་བཞི་ཕྱོགས་གཅིག་ཏུ་བཤད་པ་ཡིན་ཏེ། ཁས་བླངས་དེ་ཡང་ཚད་མ་ནི། །དག་གིས་བཀག་མེད་ཡིན་པར་འདོད། །ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་མ་བསལ་བ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པ་ལ། ལོག་ཕྱོགས་བསལ་བའི་སྒོ་ནས་བཤད་ན་གསུམ་སྟེ། བརྒལ་བ་དང་། ལན་དང་། དེའི་རང་བཞིན་གཏན་ལ་དབབ་པའོ། །དང་པོ་ནི། མ་བསལ་བའི་དོན་ཚད་མས་མ་བསལ་བ་ལ་བྱེད་ན་སེལ་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་ལ་མངོན་སུམ་དང་རྗེས་དཔག་གཉིས་སུ་གྲངས་ངེས་སམ་མ་ངེས། མ་ངེས་ན་ཚད་མ་ལ་མངོན་རྗེས་གཉིས་སུ་གྲངས་ངེས་པ་དང་འགལ་ལ། ངེས་ན་སེལ་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་ལ་མདོ་ལས་བཞིར་བཤད་པ་དང་འགལ་ལོ་ཞེ་ན། གཉིས་པ་ནི་སེལ་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་ལ་མངོན་རྗེས་གཉིས་སུ་གྲངས་ངེས་པས་སྐྱོན་དང་པོ་མེད་ཅིང་། ཕྱི་མ་གཉིས་རྗེས་དཔག་གི་ཁོངས་སུ་འདུས་པས་སྐྱོན་གཉིས་པ་ཡང་མེད་དོ། །གསུམ་པ་ལ། མཚན་ཉིད། དབྱེ་བ། སོ་སོའི་དོན་དང་གསུམ་ལས། དང་པོ་ལ་ཁ་ཅིག ཚད་མའི་བསལ་བའི་མཚན་ཉིད། ཚད་མས་བཀག་པ་ཟེར་བ་མི་འཐད་དེ། ཁས་བླངས་དེ་ཡང་ཚད་མ་ནི། །དག་གིས་བཀག་མེད་ཡིན་པར་འདོད། །ཅེས་པས་ཚད་མས་བཀག་པ་དེ་ཚད་མའི་བསལ་བའི་མཚན་ཉིད་དུ་སྟོན་པ་མ་ཡིན་གྱི། དེ་གཉིས་དོན་གཅིག་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་སུ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། ཁ་ཅིག ཚད་མས་གྲུབ་པའི་དོན་གྱི་འགལ་ཟླ་དངོས་ཞེས་ཟེར་བ་མི་འཐད་དེ། བུམ་པ་མེད་པ་དེ་མཚོན་བྱ་དེར་ཐལ། མཚན་ཉིད་དེའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་བུམ་པ་ཡོད་པའི་འགལ་ཟླ་དངོས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་དེ་དང་དངོས་འགལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྩ་བར་འདོད་མི་ནུས་ཏེ། དེ་ཚད་མས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། རང་ལུགས་ནི། དམ་བཅས་ཙམ་ཉིད་ན་དེ་དངོས་སུ་སེལ་ནུས་ཀྱི་འགལ་ཟླ་གྲུབ་པའོ། །གལ་ཏེ་བུམ་པ་མེད་པ་དེ་མཚོན་བྱ་དེར་ཐལ། དེ་མཚན་ཉིད་དེའི་ཕྱིར་ཏེ། བུམ་པ་ཡོད་པ་དེས་དེ་དངོས་སུ་སེལ་ནུས་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་སྟེ། དེ་གཉིས་ཀ་ལ་རྒྱབ་རྟེན་གྱི་ཚད་མ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ། དམ་བཅའི་ཚུལ་གྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་བ་དང་། སེལ་བྱེད་ཀྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་བ་གཉིས། དང་པོ་ལ་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་འགོག་པའི་དམ་བཅའི་ཞེན་དོན། ཆོས་ཀྱི་ཁྱད་པར། ཆོས་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར། ཆོས་ཅན་རང་གི་ངོ་བོ། དེ་གཉིས་ཀ་འགོག་པའི་དམ་བཅའི་ཞེན་དོན་དང་ལྔ་ནི་རིམ་བཞིན། སྒྲ་མཉན་བྱ་མ་ཡིན་པ་དང་། ཡན་ལག་དེ་ཆོས་གསུམ་ལྡན་གྱི་ཡན་ལག་ཅན་ལས་རྫས་གཞན་ཡིན་པ་དང་། ཆོས་གསུམ་ལྡན་གྱི་ཡན་ལག་ཅན་དེ་རང་གི་ཡན་ལག་ལས་རྫས་གཞན་ཡིན་པ་དང་། ཆོས་གསུམ་ལྡན་གྱི་ཡན་ལག་ཅན་ཡོད་པ་དང་། ངག་ཐམས་ཅད་བརྫུན་པའི་དོན་ཅན་ཡིན་པ་ལྟ་བུའོ། །འདི་ནི་ལྷ་ཤཱཀ་གིས་བཞེད་པ་ཡིན་ལ། རྒྱན་མཁན་པོས་ནི། ཆོས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང་། ཆོས་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར་ལ་གནོད་པའི་དམ་བཅའི་ཞེན་དོན་སྔ་མ་ལས་བཟློག་སྟེ་ངོས་འཛིན་པ་ནི་མི་འཐད་དེ། ཀུན་བཏུས་ལས་དེ་ལྟར་དུ་གསུངས་པ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ། དབྱེ་གཞི། དབྱེ་ངོ་། གང་གིས་འབྱེད་པའི་རྒྱུ་མཚན། ཇི་ལྟར་ཕྱེ་བའི་དོན། གྲངས་དང་གོ་རིམ་ལ་དོགས་པ་བཅད་པ་དང་ལྔ་ལས། དང་པོ་ནི། ཚད་མའི་བསལ་བ་ཙམ་མོ། །གཉིས་པ་ནི། རིགས་སྒོར་མངོན་སུམ་དང་། དངོས་སྟོབས་རྗེས་དཔག་དང་། ཁས་བླངས་དང་། རང་ཚིག་དང་། གྲགས་པའི་བསལ་བ་དང་ལྔར་བཤད་ལ། ཀུན་བཏུས་ལས་ཁས་བླངས་དང་རང་ཚིག་གཉིས་ཡིད་ཆེས་ཞེས་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་ནས་བཞིར་བཤད་དོ། །འོ་ན་དེ་གཉིས་གཅིག་ཏུ་སྡུད་པའི་རྒྱུ་མཚན་གང་ཞེ་ན། ཁ་ཅིག རང་ཚིག་རྣམ་དག་དང་ལུང་ཚིག་རྣམ་དག་གཉིས་ཀ་ཡང་ཀུན་སློང་གི་བསམ་པ་དཔོག་པ་འབྲས་རྟགས་ཡང་དག་ཡིན་པར་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་ཟེར་བ་མི་འཐད་དེ། རང་ཚིག་རྣམ་དག་དེ་རང་ངོར་ཀུན་སློང་གི་བསམ་པ་དཔོག་པའི་གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་ཏུ་འགྱུར་བ་མི་སྲིད། གཞན་ངོར་རང་ཚིག་ཏུ་འགྱུར་བ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར། རང་ལུགས་ནི། ཀུན་བཏུས་སུ་དེ་གཉིས་གཅིག་ཏུ་བསྡུས་པ་ལ་རྒྱུ་མཚན་ཡོད་དེ། ཚིག་གཉིས་ཀ་རྒོལ་བ་གཅིག་ཉིད་ཀྱི་ཡིད་ཆེས་ཀྱིས་གནས་སུ་མཚུངས་པར་གོ་བའི་ཆེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་བསྟན་པ་ལ་དགོས་པ་ཡོད་དེ། རྒོལ་བ་བདག་ཉིད་དོན་དེ་ལ་ཚད་མར་ཁས་མི་ལེན་ན་རང་ཚིག་རྣམ་དག་སྨྲ་བ་ལ་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་བ་དེ་དང་བསྟན་བཅོས་དེ་ལུང་ཚད་མར་ཁས་མི་ལེན་ན་དེར་གྲགས་པའི་དོན་ལ་དཔྱད་པ་མི་འཇུག་པ་གཉིས་པོ་དེ་མཚུངས་པར་བསྟན་པའི་ཆེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། སེལ་བྱེད་ཀྱི་སྒོ་ནས་བཞིར་འབྱེད་པ་ཡིན་ཏེ། སེལ་བྱེད་ལ་མངོན་གྱུར་རྟོགས་པའི་སྒོ་ནས་སེལ་བ་དང་། ལྐོག་གྱུར་རྟོགས་པའི་སྒོ་ནས་སེལ་བ་གཉིས་ལས། དང་པོའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་མངོན་སུམ་གྱི་བསལ་བ། གཉིས་པ་ལ་ལྐོག་གྱུར་རྟོགས་པ་ནི་རྗེས་དཔག་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་ཕྱོགས་ཆོས་དང་ཁྱབ་པ་ངེས་པ་ལས་སྐྱེ་ཞིང་དེ་ལ་ཁྱབ་པ་དངོས་སྟོབས་ཀྱིས་གྲུབ་པ་དང་། ཁས་བླངས་ཀྱིས་གྲུབ་པ་གཉིས་ལས། དང་པོའི་རྟགས་ལ་བརྟེན་པའི་རྗེས་དཔག་གི་བསལ་བ་ལ། དངོས་སྟོབས་རྗེས་དཔག་གི་བསལ་བ་དང་། གཉིས་པ་ལ་ཁྱབ་པ་འགྲོ་བ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཁས་བླངས་པ་དང་རྒོལ་བ་རང་ཉིད་ཀྱིས་ཁས་བླངས་པ་གཉིས་ལས། དང་པོའི་རྟགས་ལ་བརྟེན་པའི་རྗེས་དཔག་གིས་བསལ་བ་ལ་གྲགས་པའི་བསལ་བ། གཉིས་པའི་རྟགས་ལ་བརྟེན་པའི་རྗེས་དཔག་གི་བསལ་བ་ལ་ཡིད་ཆེས་ཀྱི་བསལ་བར་འཇོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་ནི། བསལ་བ་བཞི་པོ་དེ་ངོ་བོ་གཅིག་ལ་ལྡོག་པ་ཐ་དད་དང་། གཅིག་པ་བཀག་པའི་ཐ་དད་དང་། རྣམ་གྲངས་ཀྱི་ཐ་དད་གསུམ་པོ་གང་ཡང་མིན་ཏེ། སེལ་བྱེད་ཀྱི་སྒོ་ནས་སོ་སོ་ཐ་དད་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་ཁས་བླངས་རང་གི་ཚིག་སོགས་ཀྱིས། །ཞེས་ཚད་མ་བཞི་ཆར་གྱིས་གནོད་ཡུལ་གཅིག་ཉིད་ལ་གནོད་པར་བཤད་པ་དང་འགལ་ལོ་ཞེ་ན། སྐྱོན་མེད་དེ། ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་འགོག་པའི་སྐབས་འདིར་ཞེ་འདོད་སོ་སོར་དམ་བཅས་པ་ཡིན་པས་ཚད་མ་བཞི་ཆར་གྱིས་གནོད་ཡུལ་གཅིག་ལ་གནོད་པ་མི་སྲིད་ལ། ཆོས་ཀྱི་ཁྱད་པར་འགོག་པ་ལ་སོགས་པའི་སྐབས་སུ་ནི་ཞེ་འདོད་གཅིག་ཉིད་ལ་དམ་བཅའ་ཚུལ་མི་འདྲ་བ་དམ་བཅས་པས་ཚད་མ་བཞི་ཆར་གྱིས་གནོད་ཡུལ་གཅིག་ཉིད་ལ་གནོད་པ་སྲིད་པའི་ཕྱིར། ལྔ་པ་ནི། མདོར། མངོན་སུམ་དོན་དང་རྗེས་དཔག་དང་། །ཡིད་ཆེས་གྲགས་པ་རང་བརྟེན་ལའོ། །ཞེས་བསལ་བ་བཞིར་བཤད་པ་ལས། འདིར་གྲགས་ཡིད་ཀྱི་བསལ་བ་རྒྱས་པར་བཤད་ནས་མངོན་སུམ་དང་། དངོས་སྟོབས་རྗེས་དཔག་གི་བསལ་བ་རྒྱས་པར་མི་འཆད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཅི་ཞེ་ན། འདིར་གནོད་ཚུལ་རྒྱས་པར་འཆད་པའི་སྐབས་ཡིན་ལ། དངོས་སྟོབས་རྗེས་དཔག་དང་མངོན་སུམ་གྱིས་གནོད་ཚུལ་ནི་རང་དོན་དང་མངོན་སུམ་གྱི་ལེའུར་བཤད་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཀྱང་མངོན་སུམ་གྱིས་གནོད་ཚུལ་ཅུང་ཟད་བཤད་པ་ནི། མདོར། དོན་དང་མཉན་བྱ་སྨོས་པའི་དགོས་པ་བྱེ་བྲག་ཏུ་བཤད་པའི་ཆེད་ཡིན་ནོ། །མདོར། སྐབས་འདིར་བསལ་བ་བཞི་ཆར་གསུངས་པ་ནི་བསལ་བའི་དབྱེ་བ་དང་མཚན་གཞི་ཙམ་ངོས་འཛིན་པའི་སྐབས་ཡིན་པས་ལེའུ་གོང་མ་གཉིས་དང་ཟློས་པའི་སྐྱོན་མེད་དོ། །མདོར། མངོན་སུམ་གྱི་བསལ་བ་དང་པོར་གསུངས་ཀྱང་འདིར་གྲགས་ཡིད་ཀྱི་བསལ་བའི་འོག་ཏུ་མངོན་སུམ་གྱི་བསལ་བ་འཆད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི། མངོན་སུམ་གྱི་གནོད་ཚུལ་རྒྱས་པ་ནི་མངོན་སུམ་ལེའུར་བཤད་ཟིན་ཅིང་རྩ་བར་ཡང་དོན་དང་འགྲེལ་པར་མཉན་བྱ་སྨོས་པའི་སྒོ་ནས་ཅུང་ཟད་བཤད་དུ་ཡོད་པ་ནི་གྲགས་ཡིད་ཀྱི་གནོད་ཚུལ་རྒྱས་པར་བཤད་པ་ལས་འཕྲོས་དགོས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། གཞུང་དོན་གྱི་སྐབས་སུ་འབྱུང་ངོ་། །གསུམ་པ་སོ་སོའི་དོན་ལ་གཉིས་ཏེ། ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་འགོག་པའི་དམ་བཅའི་དོན་བཤད་པ། ཆོས་ཀྱི་ཁྱད་པར་འགོག་པ་སོགས་ཀྱི་དམ་བཅའི་དོན་བཤད་པའོ། དང་པོ་ལ་ལྔ་སྟེ། མངོན་སུམ་དང་། དངོས་སྟོབས་རྗེས་དཔག ཡིད་ཆེས་གྲགས་པའི་བསལ་བ། རང་རྟེན་སྨོས་པའི་དགོས་པའོ། །དང་པོ་ལ། མཚན་ཉིད། མཚན་གཞི། རང་བཞིན་གཏན་ལ་དབབ་པ་དང་གསུམ་ལས། དང་པོ་ལ། ཁ་ཅིག མངོན་སུམ་གྱིས་བཀག་པ་དང་། མངོན་སུམ་ཚད་མས་གྲུབ་པའི་དོན་གྱི་འགལ་ཟླ་དངོས་ཞེས་ཟེར་བ་ནི་སྔར་གྱི་རིགས་པས་ཁེགས་སོ། །རང་ལུགས་ནི། དམ་བཅས་ཙམ་ཉིད་ན་དེ་དངོས་སུ་སེལ་ནུས་ཀྱི་འགལ་ཟླ་ཚུར་མཐོང་གི་མངོན་སུམ་གྱིས་གྲུབ་པའོ། །གཉིས་པ་ནི། སྒྲ་མཉན་བྱ་མིན་པ་ལྟ་བུའོ། །གསུམ་པ་ལ། བསལ་བྱ། བསལ་གཞི། སེལ་བྱེད། སེལ་ཚུལ། དོན་དང་མཉན་བྱ་སྨོས་པའི་དགོས་པ་དང་ལྔ་ལས། དང་པོ་ནི། མཉན་བྱ་མ་ཡིན་པའོ། །གཉིས་པ་ནི། དེ་ཡང་སྒྲའི་སྟེང་དུ་ཡིན་གྱི། ཆོས་ཅན་གཞན་གྱི་སྟེང་དུ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། གཟུགས་ལ་སོགས་པ་མཉན་བྱ་མིན་པར་ཚད་མས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། ཁ་ཅིག སྒྲ་མཉན་བྱ་ཡིན་པ་དེ་སེལ་བྱེད་མཚན་ཉིད་པ་ཡིན་གྱི། ཉན་ཤེས་མངོན་སུམ་དེ་སེལ་བྱེད་མཚན་ཉིད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དང་མཉན་བྱ་མིན་པ་གཉིས་ཀ་ཡང་སྒྲའི་རང་བཞིན་དུ་མ་གྲུབ་པར་མཚུངས་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་ཉན་ཤེས་མངོན་སུམ་དེས་སྒྲ་མཉན་བྱ་ཡིན་པར་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། སྒྲ་མཉན་བྱ་མིན་པ་སེལ་བར་འདོད་པ་ཡང་མི་འཐད་དེ། དེ་གཉིས་ལ་འགལ་བ་གཉིས་པོ་གང་ཡང་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་ཉན་ཤེས་མངོན་སུམ་དེ་སེལ་བྱེད་བཏགས་པ་བ་ཡིན་ཏེ། མངོན་སུམ་སོགས་ཀྱི་གཞལ་བྱ་ཡང་། །འཇལ་བྱེད་སྒྲ་སྒྲོ་བཏགས་ནས་བརྗོད། །ཅེས་གསུངས་པས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །ཁ་ཅིག དེ་སེལ་བྱེད་མཚན་ཉིད་པ་མིན་པར་མ་ཟད། བཏགས་པ་བ་ཡང་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟར་བཏགས་པ་ལ་དགོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ལ་ལུགས་དང་པོ་མི་འཐད་དེ། ཚད་མའི་བསལ་བ་འཆད་པའི་སྐབས་འདིར། སྔར་ཡོད་གསར་དུ་བསལ་བ་ལ་སེལ་བྱེད་དུ་འཇོག་པ་མ་ཡིན་གྱི། ཆོས་དེ་ཡུལ་གྱི་གནས་ཚུལ་དང་མཐུན་པར་ཚད་མས་གྲུབ་པས་དེའི་ལོག་ཕྱོགས་སེལ་བ་ལ་སེལ་བྱེད་དུ་འཇོག་པ་གང་ཞིག ཉན་ཤེས་མངོན་སུམ་གྱིས་སྒྲ་མཉན་བྱ་ཡིན་པར་གྲུབ་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་སྒྲ་མཉན་བྱ་ཡིན་པ་དེས་སྒྲ་མཉན་བྱ་མ་ཡིན་པ་སེལ་བར་བྱེད་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་། དེ་ཆོས་ཅན། སྒྲ་མཉན་བྱ་མ་ཡིན་པ་ལ་གནོད་བྱེད་མིན་པར་ཐལ། དེ་སེལ་བྱེད་མིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། ཁས་བླངས་དེ་ཡང་ཚད་མ་ནི། །དག་གིས་བཀག་མེད་ཡིན་པར་འདོད། །ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། རང་ལུགས་ནི། སྒྲ་མཉན་བྱ་ཡིན་པ་དེ་དངོས་སུ་སེལ་བྱེད་ཡིན་ཏེ། དེ་སྒྲ་མཉན་བྱ་མིན་པ་དང་དངོས་འགལ་གང་ཞིག དེ་ལ་རྒྱབ་རྟེན་གྱི་ཚད་མ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། ཉན་ཤེས་མངོན་སུམ་ནི་བརྒྱུད་ནས་སེལ་བྱེད་ཡིན་ཏེ། སྒྲ་མཉན་བྱ་ཡིན་པས་ལོག་ཕྱོགས་སེལ་བ་ཡང་དེ་ལ་རག་ལས་པའི་ཕྱིར། བཞི་པ་ལ། དངོས་པོའི་དགག་སྒྲུབ་དང་། ཚད་མའི་དགག་སྒྲུབ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། ཚ་རེག་གིས་གྲང་རེག་སེལ་བ་ལྟ་བུ་སྔར་ཡོད་གསར་དུ་སེལ་བ་དང་། སྒྲ་མི་རྟག་པས་སྒྲ་རྟག་པ་སེལ་བ་ལྟ་བུ་དེར་སྒྲུབ་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་དེ་མིན་སེལ་བ་གཉིས་སོ། །གཉིས་པ་ནི། ཡུལ་ཡོད་མེད་དང་། ཡིན་མིན་ལ་སོགས་པ་ཚད་མས་གྲུབ་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་ལོག་ཕྱོགས་ཀྱི་སྒྲོ་འདོགས་སེལ་བའོ། །དེ་ལྟར་གཉིས་ལས། དངོས་པོའི་དགག་སྒྲུབ་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་དངོས་སུ་སེལ་བ་དང་། ཚད་མའི་དགག་སྒྲུབ་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བརྒྱུད་ནས་སེལ་བ་ནི་སེལ་ཚུལ་ལོ། །ལྔ་པ་ནི། མདོར། མངོན་སུམ་གྱི་བསལ་གཞི་འཆད་པའི་སྐབས་སུ་དོན་ཞེས་སྨོས་པ་དགོས་པ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། དགོས་པ་ཡོད་དེ། ཉན་ཤེས་མངོན་སུམ་གྱིས་མཉན་བྱ་མ་ཡིན་པ་བསལ་བའི་གཞིར་གྱུར་པའི་སྒྲ་དེ་ཡིན་ན་དོན་དམ་པར་གྲུབ་པའི་སྒྲ་ཡིན་དགོས་ཀྱི། སྒྲའི་སྟེང་གི་ཤེས་བྱའི་ལྡོག་པ་ལ་སོགས་པའི་སྟེང་དུ་མཉན་བྱ་མིན་པ་བསལ་མི་ནུས་སོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཆེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་ན། སྒྲ་སྒྲ་མ་ཡིན་པ་མངོན་སུམ་གྱི་བསལ་བ་ཡིན་ཞེས་སྨོས་པས་ཆོག་མོད་ཀྱི། འགྲེལ་པར་སྒྲ་མཉན་བྱ་མིན་པ་དེའི་མཚན་གཞིར་སྨོས་པ་ལ་དགོས་པ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། དགོས་པ་ཡོད་དེ། ཉན་ཤེས་མངོན་སུམ་དེ་སྒྲ་མཉན་བྱ་ཡིན་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་གཙོ་བོ་དང་། ཉན་ཤེས་མངོན་སུམ་གྱིས་སྒྲ་མཉན་བྱ་ཡིན་པར་གྲུབ་པའི་སྟོབས་ཀྱིས་སྒྲ་མཉན་བྱ་མིན་པ་ལ་གནོད་དོ་ཞེས་བསྟན་པའི་ཆེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་དངོས་སྟོབས་རྗེས་དཔག་གི་བསལ་བ་ལ། མཚན་ཉིད། མཚན་གཞི། རང་བཞིན་གཏན་ལ་དབབ་པ་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། དམ་བཅས་ཙམ་ཉིད་ནས་དེ་དངོས་སུ་སེལ་ནུས་ཀྱི་འགལ་བ་དངོས་སྟོབས་རྗེས་དཔག་གིས་གཙོ་བོར་གྲུབ་པའོ། །གཉིས་པ་ནི་སྒྲ་རྟག་པ་ལྟ་བུའོ། །གསུམ་པ་ལ། བསལ་བྱ། བསལ་གཞི། སེལ་བྱེད། སེལ་ཚུལ་དང་བཞི་ལས། དང་པོ་ནི། རྟག་པ་ལྟ་བུའོ། །གཉིས་པ་ནི་རྗེས་དཔག་གི་རྟེན་རྟགས་ཡང་དག་གི་ཤེས་འདོད་ཆོས་ཅན་གྱི་སྟེང་དུ་ཡིན་གྱི། ཆོས་ཅན་གཞན་གྱི་སྟེང་དུ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པ་ནི་འོག་རང་རྟེན་གྱི་སྐབས་སུ་འཆད་དོ། །གསུམ་པ་ནི། སྒྲ་མི་རྟག་པ་དེ་དངོས་སུ་སེལ་བྱེད་དང་། སྒྲ་མི་རྟག་པར་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་དེ་བརྒྱུད་ནས་སེལ་བྱེད་ཡིན་ནོ། །བཞི་པ་ནི། སྒྲ་མི་རྟག་པ་དེས་སྒྲ་རྟག་པ་དངོས་སུ་སེལ་ཏེ། དེ་དེ་དང་དངོས་འགལ་གང་ཞིག རྒྱབ་རྟེན་ཚད་མ་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་བསྒྲུབ་པ་ལ་སྒྲ་མི་རྟག་པར་བསྒྲུབ་པའི་རྟགས་ཡང་དག་འགོད་དགོས་ཤིང་དེ་ལ་བྱས་པ་དང་དངོས་པོ་རྟགས་སུ་བཀོད་པ་གཉིས་ཡོད་ལ། དེ་དག་གི་ཁྱབ་པ་བསྒྲུབ་པ་ལ། ལྟོས་མེད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་དང་། གནོད་པ་ཅན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཡོད་དོ། །གསུམ་པ་ཡིད་ཆེས་ཀྱི་བསལ་བ་ལ་མཚན་ཉིད། མཚན་གཞི། རང་བཞིན་གཏན་ལ་དབབ་པ་དང་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། དམ་བཅས་ཙམ་ཉིད་ནས་དེ་དངོས་སུ་སེལ་ནུས་ཀྱི་འགལ་བ་ཡིད་ཆེས་རྗེས་དཔག་གིས་གཙོ་བོར་གྲུབ་པའོ། །གཉིས་ནི། སྦྱིན་སོགས་སྤྱད་པ་ལས་བདེ་བ་མི་འབྱུང་བ་ལྟ་བུའོ། །གསུམ་པ་ལ། ཡིད་ཆེས་ཀྱི་བསལ་བ་གསུངས་པའི་དགོས་པ་དང་། དགོས་པ་ཅན་གྱི་བསལ་བ་དངོས་བཤད་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། རྒྱང་འཕེན་པ་སྐྱེ་བ་སྔ་ཕྱི་མེད་པ་དང་། རྗེས་དཔག་ཚད་མ་མ་ཡིན་པར་འདོད་པ་སོགས་དང་། དཔྱོད་པ་པོས་ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་མཁྱེན་པའི་སྐྱེས་བུ་མེད་པར་འདོད་པ་སོགས་ལ་ཡིད་ཆེས་ཀྱི་བསལ་བ་འབབ་བོ་ཞེས་ཤེས་པའི་ཆེད་དུའོ། །གཉིས་པ་ལ་སེལ་བྱེད། བསལ་བྱ། བསལ་ཚུལ་དང་གསུམ། དང་པོ་ནི། སྤྱིར་ཡིད་ཆེས་ལ་ཡིད་ཆེས་ཀྱི་གང་ཟག ཚིག རྟགས། རྗེས་དཔག ཡུལ་དང་ལྔ་ལས། དང་པོ་ནི། ཡོན་ཏན་ཀུན་དང་ལྡན་ཞིང་ཉེས་པ་ཀུན་ཟད་པའི་སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ནི་དངོས་ཡིན་ཏེ། རྒྱན་ལས། ཇི་སྲིད་ཉེས་པ་མ་ཟད་པ། །དེ་སྲིད་ཡིད་ཆེས་གང་ཟག་མིན། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། དོན་དེ་ལ་ཚད་མར་ཁས་བླངས་པའི་རྒོལ་བ་བདག་ཉིད་ཀྱང་དེའི་ཁོངས་སུ་འདུས་པ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི། སངས་རྒྱས་བཅོམ་ལྡན་འདས་ཀྱིས་གསུངས་པའི་ལུང་ནི་དངོས་ཡིན་ཏེ། དེ་ཉིད་ལས། ཉེས་པ་ཟད་པ་བརྫུན་གྱི་ཚིག །སྨྲ་བར་མི་འགྱུར་རྒྱུ་མེད་ཕྱིར། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། དོན་དེ་ལ་ཚད་མར་ཁས་བླངས་པའི་རྒོལ་བ་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སྨྲས་པའི་ཚིག་ཀྱང་དེའི་ཁོངས་སུ་འདུའོ། །གསུམ་པ་དང་བཞི་པ་ནི་སྔར་བཤད་ཟིན། ལྔ་པ་ནི་སྦྱིན་སོགས་སྤྱད་པ་ལས་བདེ་བ་འབྱུང་བ་དང་། གཞལ་བྱའི་དོན་ཅན་གྱི་ཚད་མ་ཡོད་པ་ལྟ་བུའོ། །དེ་ལྟར་ལྔ་ལས། ཡུལ་ནི་དངོས་སུ་སེལ་བྱེད་དང་། རྗེས་དཔག་ནི་བརྒྱུད་ནས་སེལ་བྱེད་ཡིན་ཏེ། ཡུལ་དེས་ལོག་ཕྱོགས་དངོས་སུ་སེལ་བ་ནི་རྗེས་དཔག་ལ་རག་ལས་ཤིང་། ཡིད་ཆེས་པའི་རྗེས་དཔག་ནི་ཡིད་ཆེས་པའི་རྟགས་ཡང་དག་ལ་བརྟེན་ལ། རྟགས་ཡང་དག་དེ་ལ་ཡང་ལུང་ཚིག་རྟགས་སུ་སོང་བ་དགོས་ཤིང་དེའི་མཐུན་དཔེར་རང་ཚིག་རྣམ་དག་དགོས་ལ། དེ་ཡང་ཡིད་ཆེས་ཀྱི་གང་ཟག་ལ་རག་ལས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་ཁས་བླངས་དང་འགལ་བ་དང་། རང་ཚིག་དང་འགལ་བ་གཉིས། འདི་གཉིས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལ་སྔ་རབས་པ་རྣམས་ཡིད་ཆེས་པའི་ལུང་དང་འགལ་བ་དང་། རྒོལ་བ་རང་ཚིག་དང་འགལ་བ་ཞེས་འདོད་པ་ནི་མི་འཐད་དེ། དེ་གཉིས་རེ་རེ་ལ་ཡང་འདི་གཉིས་ཆར་དབྱེ་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་སྔར་དམ་བཅས་པ་ཕྱིས་ཉམས་པར་བྱེད་པའི་དམ་བཅའི་ཞེན་དོན་ནི་ཁས་བླངས་དང་འགལ་བ་སྟེ། སྦྱིན་སོགས་དཀར་ཆོས་སྤྱད་པ་ལས་བདེ་བ་མི་འབྱུང་བར་དམ་བཅས་པའི་དམ་བཅའི་ཞེན་དོན་ལྟ་བུའོ། །ཚིག་དེ་ནི་བརྗོད་བྱ་སྔ་ཕྱི་འགལ་བ་ཡིན་ཏེ། སྦྱིན་སོགས་དཀར་ཆོས་སུ་དམ་བཅས་པས་བདེ་བ་འབྱུང་བར་ཁས་བླངས་ལ་ཕྱིས་བདེ་བ་མི་འབྱུང་བར་དམ་བཅས་པའི་ཕྱིར། དེ་བཞིན་དུ་ཁོ་བོའི་མ་མོ་གཤམ་མོ་ཞེས་པའི་ཚིག་ཀྱང་ཁས་བླངས་སྔ་ཕྱི་འགལ་བས་ཁས་བླངས་དང་འགལ་བའོ། །ཚིག་དེ་ཉིད་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་དངོས་ཤུགས་འགལ་བ་ནི་རང་ཚིག་དང་འགལ་བ་སྟེ། གཞལ་བྱའི་དོན་ཅན་གྱི་ཚད་མ་མེད་པར་དམ་བཅས་པའི་དམ་བཅའི་ཞེན་དོན་ལྟ་བུའོ། །ཚིག་དེ་ནི་རང་ཚིག་དང་དངོས་ཤུགས་འགལ་བ་ཡིན་ཏེ། དངོས་སུ་གཞལ་བྱ་འཇལ་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་མེད་པར་སྨྲས་ཤིང་ཤུགས་ལ་དེ་རང་ཚིག་རྣམ་དག་ཏུ་ཁས་བླངས་པས་བརྗོད་དོན་རྟོགས་པའི་ཚད་མ་ཡོད་པར་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཚིག་དེ་གཉིས་ཁས་བླངས་སྔ་ཕྱི་འགལ་བ་དང་། བརྗོད་བྱ་དངོས་ཤུགས་འགལ་བའི་སྒོ་ནས་ངག་གི་དབྱེ་བར་འཇོག་པ་ནི་སློབ་དཔོན་གྱི་དགོངས་པ་སྟེ། རྣམ་ངེས་ལས། འོ་ན་དོན་འདི་དག་ལ་དབྱེ་བ་ཅི་ཡོད་ཅུང་ཟད་ཀྱང་མེད་དོ། །འོ་ན་ཇི་ལྟར་སོ་སོར་བརྗོད་ཅེ་ན། ངག་གི་དབྱེ་བས་དེ་ལྟར་འགྱུར་རོ། །སྔ་མས་བཞག་པ་ཕྱི་མས་ཉམས་པར་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཁས་བླངས་པ་དང་འགལ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་སྔར་ཁས་བླངས་པ་དང་ཞེས་བཤད་དོ། །ངག་དེ་ཉིད་ཀྱི་རང་གི་དོན་དང་འགལ་བ་ནི་རང་གི་ཚིག་དང་འགལ་བ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ཚད་མ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་བཞིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་ཤིང་། དེའི་དོན་རིགས་གཏེར་ལས། དེ་ལ་ཁས་བླངས་རང་ཚིག་གཉིས། །གཞན་དག་ལུང་དང་རང་ཚིག་ཟེར། །སློབ་དཔོན་ངག་གི་དབྱེ་བར་བཞེད། །ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ལ། ལུང་གནོད་བྱེད་དུ་འདོད་པའི་ལུགས་དང་། ལུང་གེགས་བྱེད་དུ་འདོད་པའི་ལུགས་དང་། དེ་གཉིས་ཀ་ཡོད་པའི་ལུགས་དང་། རང་ལུགས་ངོས་གཟུང་བ་དང་བཞི་ལས། དང་པོ་ནི། ཕྱོགས་གླང་གི་སློབ་མ་ཁ་ཅིག་ན་རེ། ལུང་རྣམ་དག་དེ་རང་འགལ་གྱི་དམ་བཅའི་ཞེན་དོན་ལ་གནོད་བྱེད་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། སྦྱིན་སོགས་ཆོས་སུ་འཇོག་པ་ལ་ལུང་ཚད་མར་ཁས་ལེན་དགོས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྦྱིན་སོགས་ཆོས་སུ་འཇོག་པ་ནི་མ་འོངས་པ་ན་བདེ་བ་བསྐྱེད་པར་བྱེད་པའི་ཆ་ནས་འཇོག་པ་གང་ཞིག དེ་ལུང་རྣམ་དག་ཁོ་ནས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ཤིན་ཏུ་ལྐོག་གྱུར་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་སྦྱིན་སོགས་སྤྱད་པ་ལས་བདེ་བ་འབྱུང་བ་དེས་དེ་སྤྱད་པ་ལས་བདེ་བ་མི་འབྱུང་བ་ལ་གནོད་པ་ཡིན་ཏེ། དེ་གཉིས་དངོས་འགལ་གང་ཞིག སྔ་མ་དེ་ལུང་ཚད་མས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། སྦྱིན་སོགས་སྤྱད་པ་ལས་བདེ་བ་འབྱུང་བ་དེ་དང་དེ་སྤྱད་པ་ལས་དེ་མི་འབྱུང་བ་གཉིས་གེགས་བྱེད་མིན་ཏེ། གེགས་བྱེད་ཀྱི་དོན་གཞི་གྲུབ་པ་གཅིག་གི་སྟེང་དུ་ཆོས་འགལ་བ་སྟོབས་མཚུངས་པ་གཉིས་ཕན་ཚུན་གེགས་བྱེད་ཙམ་ལ་བྱེད་པ་གང་ཞིག ལུང་ཚད་མར་ཁས་མི་ལེན་ན་ཆོས་ཅན་སྦྱིན་སོགས་ཀྱང་མ་གྲུབ་པས་དེའི་སྟེང་དུ་ཆོས་གཅིག་གིས་གཅིག་ལ་གེགས་བྱེད་པ་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར། ལུང་ཚད་མར་ཁས་ལེན་ན་དེ་ལུང་ཚད་མས་གྲུབ་པས་ཚད་མས་གྲུབ་པའི་དོན་དེ་ཚད་མ་མེད་པ་ལས་ཆེས་སྟོབས་དང་ལྡན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། ཕྱོགས་གླང་གི་སློབ་མ་ཁ་ཅིག་ན་རེ། ལུང་ཚད་མར་ཁས་ལེན་ན། ལུང་རྣམ་དག་དེ་རང་འགལ་གྱི་དམ་བཅའ་ལ་གེགས་བྱེད་དུ་འགྱུར་བ་ཡིན་ཏེ། ལུང་ཚད་མར་ཁས་ལེན་ན་སྦྱིན་སོགས་སྤྱད་པ་ལས་བདེ་བ་འབྱུང་བ་དང་དེ་སྤྱད་པ་ལས་དེ་མི་འབྱུང་བ་གཉིས་སྟོབས་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་སྤྱད་པ་ལས་དེ་འབྱུང་བར་གྲུབ་པ་ནི་ལུང་ཚད་མ་ཡིན་པ་ལ་རག་ལས་ཤིང་། དེ་ཡང་ལུང་ཚད་མར་ཁས་ལེན་པ་ལ་རག་ལས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའི་ཚེ་ན་སྦྱིན་སོགས་སྤྱད་པ་ལས་བདེ་བ་མི་འབྱུང་བ་དེ་ཡང་ལུང་ཚད་མས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའི་ཚེ་སྦྱིན་སོགས་སྤྱད་པ་ལས་བདེ་བ་མི་འབྱུང་བར་སྟོན་པའི་ལུང་ཚད་མར་ཁས་ལེན་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ལ། ཁ་ཅིག་ན་རེ། ལུང་རྣམ་དག་གི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ལུང་གནོད་བྱེད་དུ་གསུངས་པ་ཡིན་ལ། ལུང་ལྟར་སྣང་གི་དབང་དུ་བྱས་ནས་ལུང་གེགས་བྱེད་དུ་གསུངས་པ་ཡིན་ཟེར། མི་འཐད་དེ། ལུང་རྣམ་དག་གཞིར་བཞག་པ་ལ་གནོད་བྱེད་དང་གེགས་བྱེད་གཉིས་ཡོད་པར་དཔྱད་དགོས་པའི་ཕྱིར། ཁ་ཅིག ལུང་རྣམ་དག་དེ་རང་གི་བསྟན་དོན་ལ་མི་བསླུ་བ་ལ་སྒྲུབ་བྱེད་ཡོད་པ་དང་། དེ་དེ་ལ་བསླུ་བ་ལ་གནོད་བྱེད་ཡོད་པ་ནི་ལུང་གནོད་བྱེད་དུ་གསུངས་པའི་དོན་ཡིན་ལ། ལུང་རྣམ་དག་དེ་རང་གི་བསྟན་དོན་གྲུབ་པ་ལ་སྒྲུབ་བྱེད་མེད་པ་དང་། དེ་དེ་མ་གྲུབ་པ་ལ་གནོད་བྱེད་མེད་པ་ནི་ལུང་གེགས་བྱེད་དུ་གསུངས་པའི་དོན་ཡིན་ཟེར། མི་འཐད་དེ། ལུང་རྣམ་དག་དེ་རང་གི་བསྟན་དོན་ལ་མི་སླུ་བ་ལ་སྒྲུབ་བྱེད་ཡོད་པ་དང་། དེ་རང་གི་བསྟན་དོན་ལ་བསླུ་བ་ལ་གནོད་བྱེད་ཡོད་པ་ཡིན་ན། དེ་རང་གི་བརྗོད་དོན་ལ་སྒྲུབ་བྱེད་ཡོད་པ་དང་། དེ་མ་གྲུབ་པ་ལ་གནོད་བྱེད་ཡོད་པར་ཡང་མཚུངས་པའི་ཕྱིར། ཡང་ཁ་ཅིག་ན་རེ། ཡིད་ཆེས་ཀྱི་སེལ་ཚུལ་ལ། སྤྱིར་ཡིད་ཆེས་ཀྱི་བསལ་བ་ལ། རང་ཚིག་དང་འགལ་བ་དང་། ལུང་ཚིག་དང་འགལ་བ་གཉིས། དང་པོ་ལ་ངག་གཅིག་ཉིད་བརྗོད་བྱ་དངོས་ཤུགས་འགལ་བ་དང་། ཁས་བླངས་སྔ་ཕྱིར་འགལ་བ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། གེགས་བྱེད་ཡིན་པ་ཁོ་ནའི་སེལ་བ་ཡིན་ཏེ། དཔེར་ན་ངག་ཐམས་ཅད་བརྫུན་པའི་དོན་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེས་པའི་དམ་བཅའི་ཞེན་དོན་ལྟ་བུའོ། །གཉིས་པ་ལ་གེགས་བྱེད་ཡིན་པའི་ཚུལ་གྱིས་སེལ་བ་དང་། གནོད་བྱེད་ཡིན་པའི་ཚུལ་གྱིས་སེལ་བ་གཉིས། དང་པོ་ནི་སྔར་མར་དམ་བཅས་ནས་ཕྱིས་མོ་གཤམ་དུ་དམ་བཅས་པ་ལྟ་བུའོ། །གཉིས་པ་ནི་སྔར་སྒྲ་རྟག་པར་ཁས་བླངས་ནས་ཕྱིས་ཚད་མས་ངེས་པའི་སྒོ་ནས་གང་བྱས་ན་མི་རྟག་པས་ཁྱབ། དཔེར་ན་བུམ་པ་བཞིན། སྒྲ་ཡང་བྱས་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དམ་བཅས་པ་ལྟ་བུའོ། །གཉིས་པ་ལུང་ཚིག་དང་འགལ་བ་ལ། དམ་བཅའི་ཆོས་ཅན་གྱི་སྒྲུབ་བྱེད་དུ་གྱུར་པའི་དང་། དེར་མ་གྱུར་པའི་ལུང་ཚིག་དང་འགལ་བ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི་ཆོས་ནི་ཚེ་འཕོས་པ་ན་བདེ་བ་སྐྱེད་པར་བྱེད་པ་མ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དམ་བཅས་པ་ལ་རང་གིས་ཁས་བླངས་པའི་ལུང་རྣམ་དག་གིས་གནོད་པ་ལྟ་བུའོ། །གཉིས་པ་ནི་སྔར་སྒྲ་མི་རྟག་པར་ཁས་བླངས་ནས་ཕྱིས་སྒྲ་རྟག་སྟོན་གྱི་ལུང་ཚད་མར་ཁས་བླངས་པས་སེལ་བ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ནི་མི་འཐད་དེ། ཡིད་ཆེས་ཀྱི་བསལ་བ་ལ། རང་ཚིག་དང་འགལ་བ་དང་། ལུང་ཚིག་དང་འགལ་བ་གཉིས་སུ་ཕྱེ་ནས་སྔ་མ་ཁོ་ན་ལ་བརྗོད་བྱ་དངོས་ཤུགས་འགལ་བ་དང་། ཁས་བླངས་སྔ་ཕྱི་འགལ་བ་གཉིས་སུ་ཕྱེ་བ་ནི་སྔར་བཀག་ཟིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་ཡང་ངག་གཅིག་ཉིད་བརྗོད་བྱ་དངོས་ཤུགས་འགལ་བ་དེ་གེགས་བྱེད་ཡིན་པ་ཁོ་ནའི་ཚུལ་གྱིས་སེལ་བ་དེ་མི་འཐད་པར་ཐལ། དེ་ལ་རང་དམ་བཅའ་བ་པོའི་སྐྱེས་བུས་དངོས་བསྟན་དང་ཤུགས་བསྟན་ཚད་མས་རྟོགས་པ་དང་། དེ་གཉིས་ཀ་ཚད་མས་མ་རྟོགས་པ་གཉིས་ལས། སྔ་མ་ལ། དངོས་བསྟན་གྱིས་ཤུགས་བསྟན་དང་། ཕྱི་མ་ལ། ཤུགས་བསྟན་གྱིས་དངོས་བསྟན་ལ་གནོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་གཉིས་དངོས་འགལ་གང་ཞིག་གཅིག་ལ་རྒྱབ་རྟེན་ཚད་མ་ཡོད། ཅིག་ཤོས་ལ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་སྔར་མར་དམ་བཅས་ནས་ཕྱིས་མོ་གཤམ་དུ་དམ་བཅས་པ་དེ་གེགས་བྱེད་ཁོ་ནའི་ཚུལ་གྱིས་སེལ་བ་ཡང་མི་འཐད་དེ། དེ་ལ་ཡང་རང་དམ་བཅའ་བ་པོའི་སྐྱེས་བུས་མར་ཚད་མས་རྟོགས་པ་དང་། མོ་གཤམ་དུ་ཚད་མས་མ་རྟོགས་པ་དང་། དེ་གཉིས་ཀ་ཅིག་ཅར་དུ་ཚད་མས་མ་རྟོགས་པ་གསུམ་ཡོད་པ་ལས་སྔར་ལྟར་དུ་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་རང་ལུགས་ངོས་གཟུང་བ་ལ། རང་ཚིག་དང་འགལ་བ་དང་ལུང་ཚིག་དང་འགལ་བ་ལ་གནོད་བྱེད་གེགས་བྱེད་གང་ཡོད་དཔྱད་པ། རང་ཚིག་དང་ལུང་ཚིག་གཉིས་ལ་གནོད་བྱེད་གེགས་བྱེད་གང་ཡོད་དཔྱད་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། རང་ཚིག་དངོས་ཤུགས་འགལ་བ་ལ། ཤུགས་བསྟན་ཚད་མས་རྟོགས་ན་དངོས་བསྟན་ལ་གནོད་བྱེད་ཡིན་ཏེ། དེ་གཉིས་དངོས་འགལ་གང་ཞིག ཤུགས་བསྟན་ལ་རྒྱབ་རྟེན་གྱི་ཚད་མ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། དངོས་བསྟན་ཤུགས་བསྟན་གཉིས་ཀ་ཚད་མས་མ་རྟོགས་ན་གེགས་བྱེད་ཡིན་ཏེ། དམ་བཅའ་འགལ་བ་ནུས་མཚུངས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ལུང་ཚིག་དང་འགལ་བ་ལ་སྔར་དོན་དེ་དམ་བཅས་ནས་ཕྱིས་དེ་དང་འགལ་བའི་ལུང་ཚད་མར་ཁས་ལེན་པ་དང་། སྔར་ལུང་ཚད་མར་ཁས་བླངས་ནས་ཕྱིས་དེ་དང་འགལ་བའི་དོན་དམ་བཅའ་བ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ལ་ཡང་གེགས་བྱེད་དང་གནོད་བྱེད་གཉིས་སུ་ཡོད། གཉིས་པ་ལ་ཡང་གཉིས་སུ་ཡོད་དོ། །དེ་ལྟར་བཞི་ལས། དང་པོ་ནི། སྔར་སྦྱིན་སོགས་སྤྱད་པ་ལས་བདེ་བ་འབྱུང་བར་དམ་བཅས་ནས་ཕྱིས་སྦྱིན་སོགས་སྤྱད་པ་ལས་བདེ་བ་མི་འབྱུང་བར་སྟོན་པའི་ལུང་ཚད་མར་ཁས་བླངས་པ་ལྟ་བུའོ། །གཉིས་པ་ནི། སྔར་སྦྱིན་སོགས་སྤྱད་པ་ལས་བདེ་བ་མི་འབྱུང་བར་དམ་བཅས་ནས་ཕྱིས་ཚད་མས་ངེས་པའི་སྒོ་ནས་སྦྱིན་སོགས་སྤྱད་པ་ལས་བདེ་བ་འབྱུང་བར་སྟོན་པའི་ལུང་ཚད་མར་ཁས་བླངས་པ་ལྟ་བུའོ། །གསུམ་པ་ནི། སྔར་སྦྱིན་སོགས་སྤྱད་པ་ལས་བདེ་བ་འབྱུང་བར་སྟོན་པའི་ལུང་ཚད་མར་ཁས་བླངས་ནས་ཕྱིས་སྦྱིན་སོགས་སྤྱད་པ་ལས་བདེ་བ་མི་འབྱུང་བར་དམ་བཅས་པ་ལྟ་བུའོ། །བཞི་པ་ནི། སྔར་སྦྱིན་སོགས་སྤྱད་པ་ལས་བདེ་བ་མི་འབྱུང་བར་སྟོན་པའི་ལུང་ཚད་མར་ཁས་བླངས་ནས་ཕྱིས་ཚད་མས་ངེས་པའི་སྒོ་ནས་སྦྱིན་སོགས་སྤྱད་པ་ལས་བདེ་བ་འབྱུང་བར་དམ་བཅས་པ་ལྟ་བུའོ། །གཉིས་པ་ལ། རང་ཚིག་རྣམ་དག་དེ་རང་འགལ་གྱི་དམ་བཅའི་ཞེན་དོན་ལ་གནོད་བྱེད་ཁོ་ན་ཡིན་ཏེ། བརྗོད་དོན་དེ་ཚད་མས་མ་རྟོགས་པར་རང་ཚིགས་རྣམ་དག་སྨྲ་བ་ལ་འཇུག་པར་མི་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། ལུང་ཚིག་རྣམ་དག་དེ་ཤིན་ལྐོག་ཆོས་ཅན་གྱི་སྟེང་དུ་རང་འགལ་གྱི་དམ་བཅའི་ཞེན་དོན་ལ་གནོད་བྱེད་ཡིན་ཏེ། ཤིན་ལྐོག་ཆོས་ཅན་གྱི་སྟེང་དུ་ཁྱད་པར་གྱི་ཆོས་དེ་ལུང་ཚད་མས་གྲུབ་དགོས་པའི་ཕྱིར། མངོན་གྱུར་དང་ཅུང་ཟད་ལྐོག་གྱུར་གྱི་སྟེང་དུ་གེགས་བྱེད་ཡིན་ཏེ། དེའི་སྟེང་དུ་ཁྱད་པར་གྱི་ཆོས་དེ་ལུང་ཚད་མ་ལས་གཞན་པའི་ཚད་མས་གྲུབ་དགོས་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་ཡང་རྣམ་ངེས་ལས། དེས་ན་ཆོས་ཅན་རྣམ་པར་འཇོག་པས་ནི་བསྟན་བཅོས་རྣམ་པར་འཇོག་པ་ཡིན་ལ། དེས་ན་དེ་ནི་གནོད་པར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དང་། གལ་ཏེ་དེ་ལ་གཅིག་ཚད་མ་ཡིན་ན། གྲུབ་པ་ཁོ་ནར་འགྱུར་གྱི། གེགས་བྱེད་པར་ནི་མི་འགྱུར་ཏེ། ཚད་མས་ཚད་མ་མིན་པ་ལ་གནོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་གསུངས་པས་སོ།།  །།བཞི་པ་གྲགས་པའི་བསལ་བ་ལ་མཚན་ཉིད། མཚན་གཞི། རང་བཞིན་གཏན་ལ་དབབ་པ་དང་གསུམ། དང་པོ་ནི། དམ་བཅས་ཙམ་ཉིད་ནས་དེ་དངོས་སུ་སེལ་ནུས་ཀྱི་འགལ་བ་གཙོ་བོར་གྲགས་པས་གྲུབ་པ། གཉིས་པ་ནི། རི་བོང་ཅན་ཟླ་བ་ཞེས་པའི་སྒྲས་བརྗོད་རུང་མིན་པར་དམ་བཅས་པའི་དམ་བཅའི་ཞེན་དོན་ལྟ་བུའོ། །གསུམ་པ་ལ། གྲགས་བསལ་གསུངས་པའི་དགོས་པ། དགོས་པ་ཅན་གྱི་གྲགས་བསལ་ཉིད་བཤད་པ། བཤད་ཚུལ་གཉིས་ཀྱི་དགོངས་པ་དཔྱད་པ་དང་གསུམ། དང་པོ་ནི། བརྡ་སྤྲོད་པས། རྗོད་བྱེད་ཀྱི་སྒྲ་ཡུལ་ལ་དངོས་དབང་གིས་འཇུག་པར་བསམས་ནས་གང་ལ་བརྗོད་བྱ་རྗོད་བྱེད་ཀྱི་འབྲེལ་པ་ཞུགས་པ་དེ་ཉིད་ཀྱི་བརྗོད་དུ་རུང་གི གཞན་གྱིས་མིན་པར་འདོད་པ་དང་། རིགས་བྱེད་པ་དག་སྒྲ་དོན་གྱི་འབྲེལ་པ་ངོ་བོ་ཉིད་ཀྱིས་གྲུབ་པར་བསམ་ནས་རྗོད་བྱེད་ཀྱི་སྒྲ་དེ་དོན་གཅིག་ཁོ་ན་དང་འབྲེལ་པ་གྲུབ་པ་ཡིན་པར་འདོད་པ་རྣམས་ལ་གྲགས་པའི་བསལ་བ་འབབ་བོ་ཞེས་ཤེས་པའི་ཆེད་དུའོ། །གཉིས་པ་ལ། སེལ་བྱེད། བསལ་བྱ། སེལ་ཚུལ་དང་གསུམ། དང་པོ་ལ། གྲགས་པའི་མཚན་ཉིད། མཚན་གཞི། གྲགས་པ་དངོས་བཏགས་དཔྱད་པ། སེལ་བྱེད་དངོས་བཏགས་དཔྱད་པ་དང་བཞི་ལས། དང་པོ་ནི། འཇིག་རྟེན་གྱི་ཚུལ་ལུགས་ལ་གྲུབ་པའི་བརྗོད་པ་སྒྲའི་ཐ་སྙད། གཉིས་པ་ནི། དངོས་བཏགས་མ་ཕྱེ་བར་དབྱེ་ན། གྲགས་པ་དག་ཀྱང་མི་རྣམས་ཚིག །ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར། རྗོད་བྱེད་ཀྱི་སྒྲ་ལ་གྲགས་པར་བྱས་པ་དང་། ཆོས་མཆོག་གིས་གྲགས་པ་ནི་ཐ་སྙད་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་གྱི་རྟོག་པ་སྟེ། རྣམ་པར་རྟོག་པའི་ཤེས་པ་གཏིང་ཚུགས་པའོ་ཅེས་གསུངས་པ་ལྟར། ཡུལ་ཅན་གྱི་རྟོག་པ་ལ་གྲགས་པར་བྱས་པ་དང་། སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་གྲགས་པ་དང་འགལ་བའི་དོན་གྱི་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་བརྗོད་རུང་ལ་གྲགས་པར་བྱས་པ་དང་གསུམ་མོ། །གསུམ་པ་ནི། སྒྲ་ནི་གྲགས་པ་མཚན་ཉིད་པ་དང་། རྟོག་པ་དང་། བརྗོད་རུང་བཏགས་པ་བ་ཡིན་ནོ། །དེ་གཉིས་ལ་དེར་འདོགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡོད་དེ། དང་པོ་ནི་གྲགས་པ་མཚན་ཉིད་པའི་རྒྱུ་དང་། ཕྱི་མ་ནི་དེ་ལས་བྱུང་བའི་ཕྱིར། བཏགས་པ་ལ་དགོས་པ་ཡོད་དེ། དེ་གཉིས་ཀྱིས་གནོད་པ་ལ་གྲགས་པས་གནོད་དོ་ཞེས་ཤེས་པའི་ཆེད་ཡོད་པའི་ཕྱིར། དངོས་ལ་གནོད་བྱེད་ནི་གྲགས་པ་མཚན་ཉིད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། སྒྲ་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །བཞི་པ་ནི། གྲགས་པ་བཏགས་པ་བ་དེ་སེལ་བྱེད་མཚན་ཉིད་པ་དང་། གྲགས་པ་མཚན་ཉིད་པ་ནི་སེལ་བྱེད་བཏགས་པ་བ་ཡིན་ནོ། །འོན་ཀྱང་གྲགས་པའི་རྗེས་དཔག་ནི་སེལ་བྱེད་མཚན་ཉིད་པ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི། བརྡ་སྤྲོད་པ་ན་རེ། དོན་ཐམས་ཅད་ཆོས་ཅན། ཟླ་བ་ཞེས་པའི་སྒྲས་བརྗོད་དུ་མི་རུང་སྟེ། སྒྲ་བཤད་པའི་རྒྱུ་མཚན་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། ཡོད་པ་དང་བརྗོད་རུང་ལ་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པའི་དམ་བཅའི་ཞེན་དོན་ལྟ་བུ་དང་། ཡང་ན་འཇིག་རྟེན་བརྗོད་པ་ལ། །རྗེས་དཔག་མེད་པར་བརྗོད་པ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ན། དོན་ཐམས་ཅད་ཟླ་བ་ཞེས་པའི་སྒྲས་གྲགས་དབང་གིས་བརྗོད་དུ་མི་རུང་བ་དང་། དངོས་དབང་གིས་བརྗོད་དུ་རུང་བ་གཉིས་ཀ་ཡང་གྲགས་པའི་བསལ་བ་ཡིན་པར་གསལ་ཏེ། གང་ལ་ཐུང་མོང་མིན་པའི་ཕྱིར། རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་མེད་ལ་ཞེས་པའི་དོན། རི་བོང་ཅན་ཟླ་བ་ཞེས་པའི་སྒྲས་གྲགས་དབང་གིས་བརྗོད་དུ་མི་རུང་བར་བསྒྲུབ་པ་ལ་མཐུན་དཔེ་ཡང་དག་མེད་པས་དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་རྟགས་ཡང་དག་མེད་པ་དང་། དངོས་དབང་གི་བརྗོད་རུང་དུ་བསྒྲུབ་པ་ལ་ཡང་མཐུན་དཔེ་ཡང་དག་མེད་པས་དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་རྟགས་ཡང་དག་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འོན་ཀྱང་དེ་གཉིས་ཀ་ཡང་དོན་ཐམས་ཅད་ཟླ་བ་ཞེས་པའི་སྒྲས་བརྗོད་དུ་མི་རུང་བ་གྲགས་པའི་བསལ་བའི་དོན་དུ་ནི་གཅིག་སྟེ། རི་བོང་ཅན་ཟླ་བ་ཞེས་པའི་སྒྲས་དངོས་དབང་གིས་བརྗོད་དུ་རུང་བར་བསྒྲུབ་པས་དེ་བུམ་པ་ལ་མི་འཇུག་པར་གྲུབ་ཅིང་། བུམ་པ་ཟླ་བ་ཞེས་པའི་སྒྲས་བརྗོད་དུ་མི་རུང་བ་དེ་གྲགས་པའི་བསལ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ནི། གྲགས་པའི་རྗེས་དཔག་དེ་རི་བོང་ཅན་ཟླ་བ་ཞེས་པའི་སྒྲས་བརྗོད་དུ་མི་རུང་བ་དེའི་བརྒྱུད་ནས་སེལ་བྱེད་དང་། དེའི་ཡུལ་དེས་བརྗོད་དུ་རུང་བ་དེ་དངོས་སུ་སེལ་བྱེད་ཡིན་ཏེ། དེ་གཉིས་དངོས་འགལ་གང་ཞིག སྔ་མ་ལ་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་ཡོད་པའི་ཕྱིར། དེ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། དེ་ལ་ཡུལ་རུང་བར་བསྒྲུབ་པ་དང་། ཡུལ་ཅན་རུང་བར་བསྒྲུབ་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། གང་རྟོགས་པ་ལ་སྣང་བའི་དོན་དེ་ཡིན་ན། འདོད་པའི་རྗེས་སུ་བྱེད་པའི་སྒྲས་བརྗོད་དུ་རུང་བས་ཁྱབ། དཔེར་ན་རྟོག་པ་ལ་སྣང་བའི་ཡལ་ག་ལོ་འདབ་དང་བཅས་པ་ལ་ཤིང་ཞེས་པའི་སྒྲས་བརྗོད་དུ་རུང་བ་བཞིན། རི་བོང་ཅན་ཡང་དེ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པ་ནི་ཆོས་མཆོག་གིས་གྲགས་རྟགས་ཀྱི་སྦྱོར་བའི་མཚན་གཞི་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི། གང་བརྡའི་རྗེས་སུ་བྱེད་ན། དོན་ཐམས་ཅད་ལ་འཇུག་ཏུ་རུང་བས་ཁྱབ། དཔེར་ན་རྟོག་པ་རང་དགའ་བ་བཞིན། ཟླ་བ་ཞེས་པའི་སྒྲ་ལ་སོགས་པ་འདོད་རྒྱལ་བའི་སྒྲ་རྣམས་ཀྱང་དེ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པ་ནི་ལྷ་དབང་བློའི་གྲགས་རྟགས་ཀྱི་སྦྱོར་བའི་མཚན་གཞི་ཡིན་ནོ། །གསུམ་པ་བཤད་ཚུལ་གཉིས་ཀྱི་དགོངས་པ་དཔྱད་པ་ལ། ཚད་མ་མདོར། གང་ལ་ཐུན་མོང་མིན་པར་རྗེས་སུ་དཔག་པ་ནི་མེད་པ། སྒྲ་ལས་བྱུང་བའི་གྲགས་པ་དང་འགལ་བའི་དོན་གྱིས་ན་བསལ་བ་དེ་ཡང་ཕྱོགས་མིན་ཏེ། དཔེར་ན་རི་བོང་ཅན་ཟླ་བ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་གསུངས་ཤིང་། དེ་ཉིད་ཀྱི་དོན་རྣམ་འགྲེལ་ལས། སྐྱེས་བུ་འདོད་དང་རྗེས་འབྲེལ་བ། །ཞེས་པ་ནས། དེ་ནི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་འདོད། །ཅེས་པའི་བར་གྱིས་རང་ལུགས་ཀྱི་བཤད་ཚུལ་གཉིས་དང་། དཔེ་འདི་ཉིད་དབང་བྱས་ནས་ནི། །ཞེས་སོགས་གཞན་ལུགས་ཀྱི་འཆད་ཚུལ་དགག་པ་རྣམས་གསུངས་སོ། །འདི་ལ་དགག་གཞག་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། སྔོན་གྱི་མཁས་པ་ཕྱྭ་པ་སོགས་ཀྱི་བཞེད་པ་ལ། སྤྱིར་གྲགས་པ་ལ་ཐ་སྙད་ཀྱི་གྲགས་པ་དང་། བརྡའི་གྲགས་པ་གཉིས་ཡོད་པས་དེ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱང་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། གཞན་སེལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་སྒྲས་བརྗོད་རུང་བསྒྲུབ་པ་ལ་ཚུལ་གསུམ་ཚང་བ་སྟེ། དཀར་ཟལ་ཆོས་ཅན། བ་ལང་ཞེས་པའི་ཐ་སྙད་བྱར་རུང་སྟེ། ནོག་སོགས་འདུས་པའི་གོང་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་དང་། ཤ་པ་དང་ལྡན་པའི་གཞིར་ཆོས་ཅན། ཤིང་ཡོད་དེ། ཤ་པ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །གཉིས་པ་ནི། གཞན་སེལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པས་ཁྱད་པར་དུ་མ་བྱས་པའི་སྒྲ་ཙམ་གྱིས་བརྗོད་རུང་བསྒྲུབ་པ་ལ་ཚུལ་གསུམ་ཚང་བ་སྟེ། འདི་ལ་དངོས་ཀྱི་བརྗོད་རུང་བསྒྲུབ་པ་དང་། ཞེན་པའི་བརྗོད་རུང་བསྒྲུབ་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། རི་བོང་ཅན་གྱི་སྒྲ་དོན་ཆོས་ཅན། ཟླ་བ་ཞེས་པའི་སྒྲས་དངོས་སུ་བརྗོད་དུ་རུང་སྟེ། རྟོག་པའི་གཟུང་ཡུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདིའི་རྟགས་ཆོས་དོན་གསུམ་ནི་ཀུན་ཏུ་བཏགས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི། རི་བོང་ཅན་གྱི་རང་མཚན་ཆོས་ཅན། ཟླ་བ་ཞེས་པའི་སྒྲས་ཞེན་པས་བརྗོད་དུ་རུང་སྟེ། ཡོད་པའི་ཕྱིར། འདིའི་རྟགས་ཆོས་གཉིས་ནི་དངོས་པོར་ཡོད་པ་དང་མེད་པ་གཉིས་ཀ་ལ་ཁྱབ་པ་ཡིན་ནོ། །དེས་ན་བཤད་ཚུལ་དང་པོ་ནི་ཞེན་པའི་བརྗོད་རུང་གི་དབང་དུ་བྱས་ལ། བཤད་ཚུལ་གཉིས་པ་ནི་དངོས་ཀྱི་བརྗོད་རུང་གི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །ཐ་སྙད་ཀྱི་གྲགས་པ་ནི། དོན་ལྡོག་ངེས་པ་ལ་སྒྲ་བློ་མ་འཁྲུལ་བས་ཞེན་རུང་སྟེ། རྒྱུ་མཚན་ཅན་གྱི་སྒྲ་ཡུལ་ངེས་པ་ལ་འཇུག་པར་བསྟན་པས་གྲུབ་པ་ལ་དགོངས་ནས་འདིར་མ་གསུངས་སོ་ཞེས་བཞེད། ཆུ་མིག་པ་ཡང་དེ་ལྟར་དུ་བཞེད་དེ། བརྡའི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་གྱི་གྲགས་པ་དང་། མཚན་ཉིད་ཀྱི་རྒྱུ་མཚན་ཅན་གྱི་གྲགས་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་བསྒྲུབ་པ་ནི། རི་བོང་ཅན་ཆོས་ཅན། ཟླ་བ་ཞེས་པའི་སྒྲས་བརྗོད་དུ་རུང་སྟེ། ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པའོ། །གཉིས་པ་བསྒྲུབ་པ་ནི། དཀར་ཟལ་ཆོས་ཅན། བ་ལང་ཡིན་ཏེ། ནོག་སོགས་འདུས་པའི་གོང་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ་ཞེས་བཞེད་དོ། །དེ་དག་ནི་མི་འཐད་དེ། ཐ་སྙད་ཀྱི་གྲགས་པ་མཚོན་བྱ་ལ་འཇོག་ན་སྐབས་ཀྱི་དོན་མིན་པའི་ཕྱིར་དང་། དོན་ལྡོག་ངེས་པ་ལ་སྒྲ་བློ་མ་འཁྲུལ་བས་ཞེན་རུང་དེ་ཐ་སྙད་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པ་ཡང་གོང་དུ་བཀག་ཟིན་པའི་ཕྱིར། བརྡའི་གྲགས་པ་བསྒྲུབ་པ་ལ། དངོས་ཀྱི་བརྗོད་རུང་བསྒྲུབ་པ་དང་། ཞེན་པའི་བརྗོད་རུང་བསྒྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་གཉིས་སུ་འབྱེད་པ་ཡང་མི་འཐད་དེ། གནས་ལུགས་འབྱེད་པའི་ཚེ་དངོས་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་དང་ཞེན་པའི་བརྗོད་བྱ་གཉིས་སུ་དབྱེར་ཡོད་ཀྱང་རྟགས་ཡང་དག་ལ་བརྟེན་ནས་བསྒྲུབ་བྱ་རྟོགས་པའི་དུས་སུ་དེ་གཉིས་སུ་དབྱེར་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེའི་ཚེ་དེ་གཉིས་གཅིག་ཏུ་འཁྲུལ་ནས་བསྒྲུབ་བྱ་རྟོགས་དགོས་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟར་ཡང་རིགས་གཏེར་ལས། ལ་ལ་བརྡ་དང་ཐ་སྙད་ཀྱིས། །གྲགས་པ་གཉིས་སུ་འབྱེད་པ་ཡོད། །ཐ་སྙད་འདི་ཡི་སྐབས་དོན་མིན། །མཚན་ཉིད་དེ་འདྲ་སྔར་བཀག་ཟིན། །དངོས་དང་ཞེན་པའི་བརྗོད་རུང་གིས། །བརྡ་ཡི་གྲགས་པ་གཉིས་ཞེས་ཟེར། །འཆད་ན་གཉིས་སུ་ཡོད་མོད་ཀྱི། །འཇུག་པའི་ཚེ་ན་རྣམ་དབྱེ་མེད། །དེས་ན་བཤད་ཚུལ་རྣམ་པ་གཉིས། །དངོས་དང་ཞེན་པར་འཆད་པ་འཁྲུལ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་རང་ལུགས་ནི། བཤད་ཚུལ་དང་པོ་ལ། ལུང་དང་པོའི་དོན་ནི། སྒྲ་བྱུང་གྲགས་པ་ལ་གནོད་པར་བྱེད་པའི་རྗེས་དཔག་མེད་པའི་ཕྱིར་ན་དེ་ལ་ཚད་མས་མི་གནོད་པར་བསྟན་ཏེ། རི་བོང་ཅན་ཟླ་བ་ཞེས་པའི་སྒྲས་བརྗོད་མི་རུང་དུ་བསྒྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་ཐམས་ཅད་མཐུན་དཔེ་གཏན་མེད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་པས་དེ་ལ་བརྟེན་པའི་རྗེས་དཔག་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ནི་རྣམ་འགྲེལ་ལས། དེ་འགོག་རྗེས་དཔག་ལས་འགྱུར་ཏེ། །ཞེས་སོགས་ཤླཽ་ཀ་ཕྱེད་དང་གསུམ་གྱིས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ལུང་གཉིས་པའི་དོན་ནི་སྒྲ་བྱུང་གྲགས་པ་ལ་འགྲན་ཟླ་མེད་པར་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། འགལ་བ་ལ་མི་འཁྲུལ་བའི་རྟགས་ཡང་དག་མེད་པར་བསྟན་པ་གང་ཞིག རི་བོང་ཅན་ཟླ་བ་ཞེས་པའི་སྒྲས་བརྗོད་རུང་དུ་བསྒྲུབ་པའི་རྟགས་ཡང་དག་ཡོད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ནི་རྣམ་འགྲེལ་ལས། རྗེས་སུ་དཔག་པས་བསྒྲུབ་རྣམས་ལ། །ཞེས་པའི་ཤླཽ་ཀ་གཅིག་གིས་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །བཤད་ཚུལ་གཉིས་པ་ལ་ཡང་ན། གང་ལ་ཐུན་མོང་མིན་པའི་ཕྱིར། །ཞེས་སོགས་ཀྱི་དོན་གྲགས་པའི་རྗེས་དཔག་དངོས་སྟོབས་རྗེས་དཔག་ལས་ཡུལ་ཐ་དད་དུ་བསྟན་པ་ཡིན་ཏེ། རི་བོང་ཅན་ཟླ་བ་ཞེས་པའི་སྒྲས་བརྗོད་མི་རུང་དེ་དངོས་སྟོབས་རྗེས་དཔག་གི་ཡུལ་མ་ཡིན་པས་དེ་ལྟར་དུ་བསྒྲུབ་པའི་དངོས་པོ་སྟོབས་ཞུགས་ཀྱི་རྟགས་ཡང་དག་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་ཐམས་ཅད་མཐུན་དཔེ་གཏན་མེད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་པས་དེ་ལ་བརྟེན་པའི་རྗེས་དཔག་མེད་པར་བསྟན་པའི་ཕྱིར། དེ་ནི་རྣམ་འགྲེལ་ལས། ཡང་ན་འཇིག་རྟེན་བརྗོད་པ་ལ། །ཞེས་སོགས་ཀྱིས་བསྟན་ཏོ། །དེ་ལྟར་ཡང་རིགས་གཏེར་ལས། སྔ་མས་སྒྲ་བྱུང་གྲགས་པ་ལ། །རྗེས་དཔག་མེད་ཕྱིར་མི་ཁེགས་པའམ། །ཡང་ན་དེ་ལ་འགྲན་ཟླ་མེད། །དེས་ན་ངེས་ཕྱིར་གནོད་བྱེད་ཡིན། །ཕྱི་མ་གྲགས་པའི་རྗེས་དཔག་ལས། །ཡུལ་གྱི་དབྱེ་བ་བསྟན་པ་ཡིན། །དེ་ལྟར་ཤེས་ན་གྲགས་པ་ཡི། །བསལ་བ་མཁས་པའི་དགོངས་པ་འགྲུབ། །ཅེས་གསུངས་སོ། །ལྔ་པ་རང་རྟེན་སྨོས་པའི་དགོས་པ་ལ། འོ་ན་སེལ་བྱེད་རྩ་བའི་དབྱེ་བ་འཆད་པའི་སྐབས་སུ་རང་རྟེན་ལའོ་ཞེས་སྨོས་པ་ལ་དགོས་པ་ཅི་ཡོད་ཅེ་ན། དགོས་པ་གསུམ་ཡོད་དེ། ཆོས་གཞན་གྱི་རྟེན་བྱེད་པའི་ཆོས་ཅན་ལ་གནོད་པས་སྐབས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱ་ལ་མི་གནོད་ཀྱི། བསྒྲུབ་ཆོས་ཀྱི་རྟེན་བྱེད་པའི་སྐབས་ཀྱི་ཆོས་ཅན་ལ་གནོད་པས་སྐབས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱ་ལ་གནོད་དོ་ཞེས་ཤེས་པའི་ཆེད་དང་། བསྒྲུབ་ཆོས་ལ་གནོད་པ་འབའ་ཞིག་བསྒྲུབ་བྱ་ལ་གནོད་པ་ཡིན་པར་འདོད་པའི་ལོག་རྟོག་བསལ་བའི་ཆེད་དང་། འབྲེལ་མེད་ཀྱི་ཆོས་གཞན་ལ་གནོད་པས་སྐབས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱ་ལ་གནོད་པར་འདོད་པའི་ལོག་རྟོག་བསལ་བའི་ཆེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ལོག་རྟོག་ཕྱི་མ་དེ་ཇི་ལྟ་བུ་སྙམ་ན། བྱེ་བྲག་པས་ནམ་མཁའ་རྟག་རྫས་སུ་འདོད་པ་ལ། སངས་རྒྱས་པས་ནམ་མཁའ་ཆོས་ཅན། རྟག་རྫས་མིན་ཏེ། རང་འབྲས་ཅིག་ཅར་དུ་མི་བསྐྱེད་པའི་ཕྱིར་ཅེས་བརྗོད་པ་དང་། ཁོ་ན་རེ། གཏན་ཚིགས་དེས་ནམ་མཁའ་རྟག་རྫས་ཡིན་པ་ལ་གནོད་པས་ནམ་མཁའ་དངོས་པོ་བ་ལ་གནོད་ལ། དེ་ལ་གནོད་པས་ཆོས་ཅན་ནམ་མཁའ་ལ་གནོད་ལ། དེ་ལྟར་ན་ནམ་མཁའ་རྟག་རྫས་མིན་པར་སྒྲུབ་པའི་བསྒྲུབ་བྱ་ལ་གནོད་པར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། ནམ་མཁའ་དངོས་པོ་བ་ལ་གནོད་པས་ནམ་མཁའ་ལ་མི་གནོད་དེ། དེ་གཉིས་ལ་འབྲེལ་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཡང་སྐབས་ཀྱི་ཆོས་ཅན་ལ་གནོད་པས་བསྒྲུབ་བྱ་ལ་གནོད་པར་ཁས་བླངས་པ་ལ། གྲངས་ཅན་པ་ན་རེ། ཁྱེད་སངས་རྒྱས་པས་བདེ་སོགས་རྟག་རྫས་མིན་པར་བསྒྲུབ་པ་ལ་རང་འབྲས་ཅིག་ཅར་དུ་མི་སྐྱེད་པ་རྟགས་སུ་བཀོད་པའི་ཚེ་དོན་བྱེད་ནུས་སྟོང་རྟགས་སུ་སོང་བས་དེས་བདེ་སོགས་དངོས་པོ་བ་ལ་གནོད་པས་དེས་མི་རྟག་པ་ལ་གནོད་པས་ཁྱབ་པ་འགལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེ་ན། སྐྱོན་མེད་དེ། དོན་བྱེད་ནུས་སྟོང་རྟགས་སུ་སོང་ན་དེ་ལྟར་འགྱུར་ཀྱང་རང་འབྲས་རིམ་བཞིན་དུ་བསྐྱེད་པ་རྟགས་སུ་སོང་བས་ཁྱབ་པ་མི་འགལ་ཏེ། དེ་དང་མི་རྟག་པ་ལ་འགལ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། མདོར་ན། ཚད་མ་མདོར། མངོན་སུམ་དོན་དང་ཞེས་པས་མངོན་སུམ་གྱིས་གནོད་པའི་གཞི་སྒྲ་ལྟ་བུ་དེ་དོན་རང་མཚན་གྱི་སྒྲ་ཡིན་པར་བསྟན་ཀྱང་དངོས་སྟོབས་རྗེས་དཔག་དང་། ཡིད་ཆེས་དང་། གྲགས་པ་གསུམ་གྱི་གནོད་པའི་གཞི་ནི་རྟགས་ཡང་དག་གསུམ་པོ་དེའི་ཤེས་འདོད་ཆོས་ཅན་ཡིན་པར་བསྟན་ཏོ། །གཉིས་པ་ཆོས་ཀྱི་ཁྱད་པར་འགོག་པ་སོགས་ཀྱི་དམ་བཅའི་དོན་བཤད་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། མདོ་ལས་གསུངས་པའི་ཚུལ། རྣམ་འགྲེལ་ལས་བཀྲལ་བའི་ཚུལ། དེ་དག་གི་དགོངས་པ་གཏན་ལ་དབབ་པའོ། །དང་པོ་ནི། མདོ་ལས། མངོན་སུམ་དོན་དང་ཞེས་སོགས་རྩ་འགྲེལ་གྱི་འཇུག་ཐོག་དེ་མ་ཐག་ཏུ་འདི་ཡང་ཆོས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་དང་འགལ་བ་སེལ་བའི་སྒོ་ཙམ་ཞིག་བསྟན་པ་ཡིན་ལ། ཕྱོགས་འདིས་ནི་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར་དང་ཆོས་ཅན་རང་གི་ངོ་བོ་སེལ་བར་བྱེད་པའང་རིག་པར་བྱ་སྟེ། དཔེར་ན་ཡན་ལག་ཅན་ནི་ཡན་ལག་རྣམས་ལས་གཞན་མིན་ཏེ། སྲང་དམའ་བའི་ཁྱད་པར་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡན་ལག་རྣམས་ནི་ཡན་ལག་ཅན་ལས་གཞན་མ་ཡིན་ཏེ། མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རྫས་ནི་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ཏེ། ཡོན་ཏན་དང་རྫས་དག་རྫས་དང་རྫས་མིན་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་ངག་ཐམས་ཅད་བརྫུན་པའི་དོན་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་འདི་ནི། ངག་དང་ངག་གི་བདག་ཉིད་བརྫུན་པའི་དོན་ཅན་ཉིད་དུ་ངག་ཡོད་པ་གང་ཡིན་པ་དེ་ནི་བརྫུན་པ་ཉིད་ཡིན་ན། གལ་ཏེ་ངག་དང་བརྫུན་པ་དག །ཐམས་ཅད་སེལ་བར་བྱེད་པ་སྟེ། །དེ་ལྟ་ན་གཉིས་ཀའི་རང་གི་ངོ་བོ་སེལ་བར་བྱེད་པ་ཡིན་ནོ། །ཅི་སྟེ་ངག་གི་བདག་ཉིད་བརྫུན་པ་ཉིད་ཀྱིས་སེལ་བ་དེ་ལྟ་ན་གཉིས་ཀའི་ཁྱད་པར་གསལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །གཉིས་པ་ནི། འདི་ཡང་ཞེས་སོགས་ནི་སྔ་མའི་འཇུག་བསྡུ་ཡིན་ལ། ཕྱོགས་འདིས་ནི་ཞེས་པ་ནས་རིག་པར་བྱ་སྟེ་ཞེས་པའི་བར་གྱི་དོན་ནི། འདིས་གྲུབ་ཡན་ལག་གྱུར་པ་ཡི། །ཞེས་སོགས་ཤླཽ་ཀ་གཅིག་གིས་འགྲེལ་ལོ། །དཔེར་ན་ཞེས་པ་མན་ཆད་ཀྱི་དོན་ནི། དེ་ལ་དོན་ནི་སྟོན་པ་ཡི། །ཞེས་པ་ནས། དཔེར་བརྗོད་གཞན་ཡང་རྟོགས་པར་བྱ། །ཞེས་པའི་བར་གྱིས་འགྲེལ་ལོ། །རྒྱན་མཛད་པས་ཆོས་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར་ལ་གནོད་པའི་ཚུལ་དངོས་སུ་བསྟན་ནས་གཞན་རྣམས་ཤུགས་ལ་བསྟན་པར་བཞེད་ལ། ལྷས་ནི། ཆོས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལ་གནོད་ཚུལ་དངོས་སུ་བསྟན་ནས་གཞན་རྣམས་མཚོན་ནས་བསྟན་པར་བཞེད་པ་ལས། གཞུང་གི་དོན་ལ་ཕྱི་མ་ཞུགས་ཏེ། མདོར། ཆོས་ཀྱི་ཁྱད་པར། ཆོས་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར་དང་། ཆོས་ཅན་གྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ངོས་འཛིན་ཚུལ་རིམ་བཞིན་བསྟན་ནས། དང་པོ་ངོས་འཛིན་པ་ལ་སྲང་དམའ་བའི་ཁྱད་པར་དག་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞུང་ལས། ཆོས་ཅན་ཆོས་ཀྱི་ཁྱད་པར་དང་། །ཞེས་གསུངས་པ་ནི་ཚིགས་བཅད་སྦྱར་བདེ་བའི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །གསུམ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། གནོད་ཡུལ་གྱི་དམ་བཅའ་ལྟར་སྣང་ངོས་གཟུང་བ་དང་། དེ་ལ་གནོད་བྱེད་ཀྱི་རིགས་པ་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ལ། བྱེ་བྲག་པའི་གྲུབ་མཐའི་རྣམ་བཞག་དང་། དེ་གྲུབ་པའི་དོན་གྱི་དམ་བཅའ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། བྱེ་བྲག་པས། རྫས་དང་ཡོན་ཏན་ལས་དང་སྤྱི། །བྱེ་བྲག་འདུ་བ་རྣམ་པ་དྲུག །ཅེས་པ་ལྟར། ཤེས་བྱ་ཐམས་ཅད་ཚིག་གི་དོན་དྲུག་ཏུ་འདུས་པར་འདོད་དོ། །དེ་ལ་རྫས་ནི་ཡོན་ཏན་དོན་གཞན་གྱི་རྟེན་བྱེད་པ་སྟེ། འབྱུང་བ་བཞི། ནམ་མཁའ། ཕྱོགས། དུས། བདག ཡིད་དེ་དགུའོ། །དེ་ལ་ནམ་མཁའ་ལ་སོགས་པ་ཕྱི་མ་ལྔ་དང་། འབྱུང་བཞིའི་རྡུལ་ཕྲན་སོ་སོ་བ་རྣམས་ནི་རྟག་པའི་རྫས་དང་། རྡུལ་ཕྲན་གཉིས་ཚོགས་པའི་ཡན་ལག་ཅན་དང་པོ་ཕན་ཆད་ནི་མི་རྟག་པའི་རྫས་སོ། །ཡོན་ཏན་ནི་རྫས་དོན་གཞན་ལ་བརྟེན་པ་སྟེ། རྐང་མིག་གི་མདོ་ལས། གཟུགས་དང་། དྲི་དང་། རོ་དང་། རེག་བྱ་རྣམས་དང་། གྲངས་དང་། ཚད་དང་། སོ་སོ་བ་དང་། ལྡན་པ་དང་། རྣམ་དབྱེ་དང་། གཞན་དང་། གཞན་མིན་པ་དང་། བློ་དང་། བདེ་བ་དང་། སྡུག་བསྔལ་དང་། འདོད་པ་དང་། སྡང་བ་དང་། འབད་པ་རྣམས་ནི་ཡོན་ཏན་ནོ་ཞེས་བཤད་ཅིང་། ཀཱ་མ་ལ་ཤཱི་ལས། དང་གི་སྒྲས་བསྡུས་པ་ལྕི་བ་ཉིད་དང་། སྣུམ་པ་ཉིད་དང་། འདུས་བྱས་པ་དང་། ཆོས་དང་། ཆོས་མིན་པ་དང་། སྒྲ་རྣམས་སོ་ཞེས་དང་། སྐབས་འགར་དྲོ་བ་དང་གཤེར་བ་ཡང་ཡོན་ཏན་དུ་བཤད་པས། དེ་ལྟར་ན་ཉེར་ལྔའོ། །ལས་ནི་རྐང་མིག་གི་མདོ་ལས། བརྐྱང་བ་དང་། བསྐུམ་པ་དང་། འདེགས་པ་དང་། འཇོག་པ་དང་། འགྲོ་བ་རྣམས་ནི་ལས་སོ་ཞེས་བཤད་དོ། །སྤྱི་ནི་བསལ་བ་རྣམས་ལ་སྒྲ་བློ་གཅིག་འཇུག་པའི་རྒྱུར་གྱུར་པ་བསལ་བ་རྣམས་དང་རྫས་ཐ་དད་པ་ཞིག་སྟེ། ཡོད་པ་ཉིད་ལ་སོགས་པའི་སྤྱི་ཆེན་པོ་ཉིད་དང་། བ་ལང་ཉིད་ལ་སོགས་པ་ཉི་ཚེ་བའི་སྤྱི་གཉིས་སུ་ཡོད་དོ། །བྱེ་བྲག་ནི་རང་གང་ལ་གནས་པའི་རྟེན་དེ་ཆོས་གཞན་ལས་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་པའི་བྱེད་ཆོས་ཞིག་གོ །འདུ་བ་ནི་རྟེན་དང་བརྟེན་པའི་ཆོས་རྣམས་ལ། འདི་ལ་འདི་ཡོད་པར་འཛིན་པའི་རྟོགས་པའི་གཟུང་ཡུལ་ཏེ། བུམ་པ་དང་གཟུགས་ཕྲད་པའི་འབྲེལ་པ་ལྟ་བུའོ། །དེས་ན་ཡན་ལག་དང་ཡན་ལག་ཅན་གཉིས་ཀ་ཡང་རྫས་དགུའི་ནང་ནས་འབྱུང་བཞིའི་རྫས་སུ་འདོད་ཅིང་། རྡུལ་ཕྲན་གྱིས་རགས་པ་རྩོམ་པའི་ཚུལ་ཡང་། འབྱུང་བཞིའི་རྡུལ་ཕྲན་རིགས་མི་མཐུན་གཉིས་འདུས་པས། ཡན་ལག་ཅན་མི་རྩོམ་པ་གྲུབ་པའི་མཐའ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྡུལ་ཕྲན་རིགས་མཐུན་གཉིས་འདུས་པའི་ཚེ་ཡན་ལག་ཅན་དངོས་སུ་བསྐྱེད་ཅིང་། འདི་ལ་ཡན་ལག་གཉིས་པ་དང་། ཡན་ལག་ཅན་དང་པོ་ཞེས་བྱ་སྟེ། འདི་དང་རྡུལ་ཕྲན་སོ་སོ་བ་གཉིས་ནི་མངོན་སུམ་གྱིས་མཐོང་དུ་མི་རུང་ཞིང་སྒྲིབ་ཐོགས་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བ་མི་བྱེད་པར་འདོད་དོ། །རྡུལ་ཕྲན་གསུམ་འདུས་པའི་གོང་བུ་ནི་ཡན་ལག་གསུམ་པ་དང་། ཡན་ལག་ཅན་གཉིས་པ་སྟེ། འདི་ནི་མངོན་སུམ་གྱིས་མཐོང་དུ་རུང་བའི་རགས་པ་ཡན་ལག་ཅན་ཞེས་བྱའོ། །གཉིས་པ་ནི། མངོན་སུམ་གྱིས་མཐོང་དུ་རུང་ཞིང་། སྒྲིབ་ཐོགས་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བ་བྱེད་པར་མཐོང་བས་རགས་པ་ཡན་ལག་ཅན་དེ་རང་གི་ཡན་ལག་ལ་མེད་པའི་ཆོས་གསུམ་དང་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་རང་གི་ཡན་ལག་རྣམས་ལས་རྫས་གཞན་དུ་དམ་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །ཆོས་གསུམ་ནི་ཡོན་ཏན་ལྕིད་ལྷག་པོ་དང་། དེའི་འབྲས་བུ་ཐུར་དུ་འགྲོ་བའི་བྱ་བ་དང་དེ་གཉིས་ཀྱི་འཕྲོད་པ་འདུ་བའི་རྒྱུ་དང་གསུམ་མོ། །དེས་ན་རང་འདོད་པའི་ཆོས་གསུམ་ལྡན་གྱི་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་རྫས་བསྒྲུབ་པར་འདོད་ནས་ཡན་ལག་ཅན་ནི་ཡན་ལག་རྣམས་ལས་གཞན་ཡིན་ནོ་ཞེས་དང་། ཡན་ལག་རྣམས་ནི་ཡན་ལག་ཅན་ལས་གཞན་ཡིན་ནོ་ཞེས་དང་། རྫས་ནི་ཡོད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དམ་བཅའ་ཚུལ་ཅུང་ཟད་མི་འདྲ་བ་གསུམ་བཅས་པ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་དམ་བཅའ་དང་པོའི་སྐབས་སུ་མདོར། གནོད་ཡུལ་གྱི་དམ་བཅའ་ཤུགས་ལ་བསྟན་ཅིང་། གཞུང་འདིར་གནོད་ཡུལ་གྱི་དམ་བཅའ་དངོས་སུ་བསྟན་པ་ནི། ལྡན་དོན་རྫས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཅན། །ཞེས་སོགས་ཤླཽ་ཀ་གཉིས་ཏེ། སྨྲས་ཙམ་ལ་ཡན་ལག་ཅན་ནི་ཡན་ལག་རྣམས་ལས་གཞན་ཡིན་ཞེས་དམ་བཅས་པ་ལ། འོ་ན་མངོན་སུམ་གྱིས་མཐོང་རུང་གི་ཡན་ལག་ཅན་རགས་པ་དེ་དེར་དམ་བཅའ་བ་ཡིན་ནམ། མངོན་སུམ་གྱིས་མཐོང་དུ་མི་རུང་བའི་ཡན་ལག་ཅན་དང་པོ་དེ་དེར་དམ་བཅའ་བ་ཡིན་སྙམ་ན། དང་པོ་ཡིན་གྱི་ཕྱི་མ་མིན་ཏེ། ཕྱི་མ་དམ་བཅའ་བ་ལ་བྱེ་བྲག་པའི་ཞེ་འདོད་གྲུབ་པའི་དགོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། བྱེ་བྲག་པས་མངོན་སུམ་གྱིས་མ་མཐོང་བའི་ཡན་ལག་དང་ཡན་ལག་ཅན་གཉིས་ལ་སྒྲིབ་ཐོགས་ལ་སོགས་པའི་བྱ་བ་བྱེད་པར་མ་མཐོང་ཞིང་མངོན་སུམ་གྱིས་མཐོང་རུང་གི་ཡན་ལག་ཅན་རགས་པ་ལ་དེ་ལྟ་བུའི་ནུས་པ་ཡོད་པར་མཐོང་ནས་ཡན་ལག་ཅན་རྫས་གཞན་དམ་བཅའ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ནི། ལྡན་དོན་རྫས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཅན། །མཐོང་བ་ལ་རྟེན་གཞན་ཡོད་ཡིན། །མ་མཐོང་ཁྱད་པར་ཅན་མིན་ལ། །དམ་བཅའ་བ་ལ་དགོས་པ་མེད། །མ་མཐོང་བ་ལ་འབྲས་མེད་པ། །མཐོང་ནས་ཡན་ལག་ཅན་བསྒྲུབ་འདོད། །ཅེས་པས་བསྟན་ཏོ། །འོ་ན་ཡན་ལག་ཅན་དེའི་སྟེང་དུ་རང་གི་ཡན་ལག་ལ་མེད་པའི་ཆོས་གསུམ་གྱིས་ཁྱད་པར་དུ་བྱེད་པའི་གཞན་དུ་དམ་བཅའ་བ་ཡིན་ནམ། མ་བྱས་པའི་གཞན་ཙམ་དུ་དམ་བཅའ་བ་ཡིན་སྙམ་ན། དང་པོ་ཡིན་གྱི། ཕྱི་མ་མིན་ཏེ། ཕྱི་མ་དམ་བཅའ་བ་ལ། སངས་རྒྱས་པའི་ཤེས་འདོད་འགྲུབ་པའི་དགོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་སངས་རྒྱས་པ་ལ་གྲུབ་ཟིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ནི་ཁྱད་པར་ཅན་མིན་པ། དམ་བཅའ་བ་ལ་དགོས་པ་མེད། །ཁྱད་པར་ཅན་མིན་གཞན་ཡོད་ནི། །བསྒྲུབ་ན་གྲུབ་པ་བསྒྲུབ་པ་ཉིད། །ཅེས་པས་བསྟན་ནོ། །དེས་ན་བྱེ་བྲག་པས་མངོན་སུམ་གྱིས་མཐོང་དུ་རུང་བའི་ཡན་ལག་ཅན་རགས་པ་ནི་རང་གི་ཡན་ལག་ལ་མེད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྕིད་ལྷག་པོ་སོགས་ཆོས་གསུམ་གྱིས་ཁྱད་པར་དུ་བྱས་པའི་སྒོ་ནས་ཡན་ལག་ལས་རྫས་གཞན་ཡིན་ཅེས་པའི་དམ་བཅའ་ནི་སྐབས་འདིར་བསྟན་གྱི་ཆོས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལ་གནོད་པའི་དམ་བཅའ་ལྟར་སྣང་ཡིན་པས་མངོན་སུམ་གྱིས་མཐོང་རུང་གི་ཡན་ལག་ཅན་རགས་པ་ནི་ཆོས་ཅན་གྱི་ངོ་བོ་དང་། རང་གི་ཡན་ལག་ལས་རྫས་གཞན་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་དང་། ཡན་ལག་ལ་མེད་པའི་ཡོན་ཏན་ལྕིད་ལྷག་པོ་སོགས་ཆོས་གསུམ་ནི་དམ་བཅའ་དེའི་ཆོས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡིན་ཞིང་། འདིར་ཆོས་གསུམ་པོ་ཉིད་ལ་གཙོ་བོར་གནོད་པ་སྟོན་ཏེ། རྒྱལ་དབང་བློས། ཡན་ལག་ཅན་ནི་ཡན་ལག་རྣམས་ལས་གཞན་ཡིན་ཞེས་དམ་བཅས་པ་ལ་ཡན་ལག་ཅན་ནི་ཡན་ལག་རྣམས་ལས་གཞན་མ་ཡིན་ཏེ། སྲང་དམའ་བའི་ཁྱད་པར་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་འདི་ནི་སུན་འབྱིན་པའོ། །འདིས་ཀྱང་གཞན་གྱི་ཁྱད་པར་བསལ་གྱི། གཞན་ཙམ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེ་ལྟ་ན་ནི་ཕ་རོལ་པོའང་རྡུལ་ཕྲ་རབ་རྣམས་ལ་མཐོང་བ་དང་ཐོགས་པ་ལ་སོགས་པའི་འབྲས་བུ་སྲིད་པ་མ་ཡིན་ཞེས་དེ་རྣམས་འགྲུབ་པའི་ཆེད་དུ་ཡན་ལག་རྣམས་ལས་གཞན་པའི་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་སྒྲ་བྱ་བ་དང་ལྡན་པ། ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་པ་འཕྲོད་པ་འདུ་བའི་རྒྱུ་ནི་རྫས་སོ་ཞེས་རྫས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་འདི་དང་ལྡན་པ། མཐོང་བྱའི་རང་བཞིན་ཅན་བསྒྲུབ་པར་འདོད་ཀྱི་ཁྱད་པར་བ་མིན་པའི་གཞན་ཙམ་ནི་མ་ཡིན་ནོ། །དེའི་ཕྱིར་དེ་སེལ་བའང་མིན་ལ། དེ་སེལ་ན་ནི། ཆོས་ཀྱི་རང་གི་ངོ་བོ་ཁོ་ན་སེལ་བར་འགྱུར་གྱི་དེའི་ཁྱད་པར་ནི་སེལ་བ་མིན་ནོ། །འདི་ནི་ཆོས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡང་སེལ་བར་འདོད་དོ། །དེས་ན་འདི་ནི་ཁྱད་པར་སེལ་བས་སོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དམ་བཅའ་གཉིས་པའི་སྐབས་སུ་མཁས་པ་ཁ་ཅིག ཡན་ལག་ཅན་ནི་ཡན་ལག་རྣམས་ལས་གཞན་ཡིན་ཞེས་ཡན་ལག་ཅན་ཆོས་ཅན་དུ་གཟུང་བ་དང་། ཡན་ལག་རྣམས་ནི་ཡན་ལག་ཅན་ལས་གཞན་ཡིན་ཞེས་ཡན་ལག་ཆོས་ཅན་དུ་གཟུང་བ་གཉིས་ལས། ཕྱི་མ་ལྟར་ན། མངོན་སུམ་གྱིས་མཐོང་རུང་གི་ཡན་ལག་གསུམ་པ་ཆོས་ཅན་གྱི་ངོ་བོ་དང་། མངོན་སུམ་གྱིས་མཐོང་རུང་ཆོས་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར་ཡིན་ལ། འོན་ཀྱང་མངོན་སུམ་གྱིས་མཐོང་རུང་ལ་གནོད་པ་སྟོན་པས་ཆོས་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར་ལ་གནོད་པར་བཞག་པ་མིན་གྱི། ཆོས་ཅན་ཁྱད་པར་བ་དེའི་སྟེང་དུ་ཡན་ལག་ཅན་ལས་རྫས་གཞན་ཡིན་པ་ལ་གནོད་པ་བསྟན་པས་ཆོས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལ་གནོད་པར་བཞག་པ་སྟེ། རྒྱལ་དབང་བློས། ཡན་ལག་རྣམས་ནི་ཡན་ལག་ཅན་ལས་གཞན་མིན་ཞེས་པའི་འགྲེལ་བཤད་དུ་ཡན་ལག་རྣམས་ཡན་ལག་ཅན་ལས་གཞན་མིན་ཞེས་པ་ཆོས་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར་སེལ་བའོ། །ཡན་ལག་རྣམས་ནི་ཡན་ལག་ཅན་ལས་གཞན་ནོ་ཞེས་པ་དམ་བཅའ་བའོ། །འདིར་ཡན་ལག་རྣམས་ནི་ཆོས་ཅན་ཏེ། དེ་རྣམས་གཞན་ཉིད་ཀྱི་ཆོས་ནི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བའོ། །དེ་རྣམས་ཀྱིའང་འགའ་ཞིག་ནི་མངོན་སུམ་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་དུ་ཕ་རོལ་པོས་འདོད་དེ། དེའང་གཞན་ཉིད་དུ་ཡོད་ན་དེ་ལས་ཐ་དད་པར་མི་སྣང་བའི་ཕྱིར་འཐད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཞན་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་ན་གང་ཞིག་གང་ལས་ཐ་དད་པར་སྣང་བ་མིན་པ་དེ་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་ཏེ། ཆོས་ཅན་མ་ཡིན་པའི་ཡན་ལག་དང་པོའི་ཡན་ལག་རྣམས་བཞིན་ནོ། །ཡན་ལག་རྣམས་ཀྱང་གཞན་ཉིད་དུ་ཡོད་པ་ན། ཡན་ལག་ཅན་ཕ་རོལ་པོ་དེ་ལས་ཐ་དད་པར་སྣང་བ་མིན་ནོ། །ཁྱབ་བྱེད་མ་དམིགས་པའོ་ཞེས་གསུངས་པས་སོ་ཞེས་བཞེད་ཀྱང་དེ་ལྟར་ན་ཆོས་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར་ལ་གནོད་པར་མ་སོང་བས་ཅུང་ཟད་མི་འཐད་དོ། །དེས་ན་མངོན་སུམ་གྱིས་མཐོང་རུང་གི་ཡན་ལག་རྣམས་ནི་ཆོས་ཅན་གྱི་ངོ་བོ་ཡིན་ལ། ཡན་ལག་ཅན་ལས་རྫས་གཞན་པ་ནི་ཆོས་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར་ཡིན་ཏེ་རྒྱས་པར་འོག་ཏུ་འབྱུང་ངོ་། །འདི་ལ་ཡན་ལག་ཅན་ཆོས་ཅན་དུ་བཞག་པ་དང་ཡང་འགྲིག་སྟེ། སྔར་གྱི་ཡན་ལག་གསུམ་པ་དེ་ཡན་ལག་དང་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་གཞི་མཐུན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོན་ཀྱང་ཁྱད་པར་ནི་ཡན་ལག་ཆོས་ཅན་དུ་བཞག་པའི་ཚེ་ཡན་ལག་ཅན་ལས་རྫས་གཞན་དང་། ཡན་ལག་ཅན་ཆོས་ཅན་དུ་བཞག་པའི་ཚེ་ཡན་ལག་ལས་རྫས་གཞན་དུ་འདོད་པའོ། །བོད་ཀྱི་མཁས་པ་དག་ཡན་ལག་ཆོས་ཅན་དུ་བཞག་པའི་ཚེ་རང་གི་ཡན་ལག་ལས་རྫས་གཞན་མིན་ཏེ་ཞེས་བཞེད་ཀྱང་དེའི་ཚེ་ཡན་ལག་ཅན་ནི་རང་གིས་བརྩམས་པའི་ཡན་ལག་ཅན་མ་ཡིན་གྱི། ཡན་ལག་གཉིས་པ་ལ་ཡན་ལག་ཅན་དང་པོར་བྱས་པ་དེ་ཉིད་ཡིན་ནམ་སྙམ་སྟེ། རྒྱལ་དབང་བློས། ཡན་ལག་ཅན་ཕ་རོལ་པོ་དེ་ལས་ཞེས་བཤད་ཅིང་། དོན་གྱིས་ཡན་ལག་ཅན་ཡན་ལག་ལས་རྫས་གཞན་དུ་འདོད་པར་སྔ་མ་དང་གཅིག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དམ་བཅའ་གསུམ་པའི་སྐབས་སུ་ཁ་ཅིག་ཆོས་གསུམ་དང་ལྡན་ཞིང་། རང་གི་ཡན་ལག་ལས་རྫས་གཞན་པའི་ཡན་ལག་ཅན་ནི་ཆོས་ཅན་གྱི་ངོ་བོ་ཡིན་ལ། དེ་ལ་གནོད་པ་སྟོན་པས་ན་ཆོས་ཅན་གྱི་ངོ་བོ་ལ་གནོད་པར་བཞག་གོ་ཞེས་བཞེད་ཀྱང་མི་འཐད་དེ། ཆོས་གསུམ་ལྡན་དང་། ཡན་ལག་རྣམས་ལས་རྫས་གཞན་ཡིན་པ་ལ་རིགས་པ་སྔ་མ་གཉིས་ཀྱིས་གནོད་བྱེད་རིམ་པ་ལྟར་བསྟན་ཟིན་པས་འདིར་ནི་རྫས་ཀྱི་ངོ་བོ་ཙམ་ལ་གནོད་པ་སྟོན་པའི་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་ལུགས་ནི་འདིར་རྫས་ཙམ་ནི་ཆོས་ཅན་ཡིན་ལ་ཡོན་ཏན་དོན་གཞན་གྱི་རྟེན་བྱེད་པ་ནི་དེའི་ངོ་བོ་སྟེ། དེའི་དོན་ལྡོག་ཏུ་བྱེ་བྲག་པས་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །མདོར་ན་རིགས་པ་སྔ་མ་གསུམ་གྱིས་རིམ་པ་ལྟར་ཆོས་གསུམ་དང་། ཡན་ལག་ལས་རྫས་གཞན་དང་། རྫས་ཀྱི་དོན་ལྡོག་ལ་གནོད་པ་སྟོན་པའི་ཚུལ་ཤེས་ན་གནད་ཐམས་ཅད་རང་གྲོལ་དུ་འགྱུར་རོ། །དམ་བཅའ་བཞི་པའི་དོན་ནི་འོག་ཏུ་འཆད་དོ། །གཉིས་པ་དེ་ལ་གནོད་བྱེད་ཀྱི་རིགས་པ་བསྟན་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། སྤྱིར་བསྟན་པ་དང་། སོ་སོར་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། ལྷ་ཤཱཀ་གིས། རྗེས་དཔག ཁས་བླངས། རང་ཚིག མངོན་སུམ། གྲགས་པ་དང་ལྔས་གནོད་ཅེས་དང་། རྒྱན་གྱིས་རྗེས་དཔག ཁས་བླངས། རང་ཚིག གྲགས་པ་དང་བཞིས་གནོད་ཅེས་དང་། ཡཱ་མ་རིས། རྗེས་དཔག ཁས་བླངས། མངོན་སུམ། རང་ཚིག་དང་བཞིས་གནོད་ཅེས་བཞེད་པ་དང་གསུམ་ལས། སྔ་མ་ཉིད་གཞུང་གི་དགོངས་པ་སྟེ། སྲང་ནི་དམའ་བ་དག་ཏུ་འགྱུར། །ཞེས་པའི་སྐབས་སུ་རྗེས་དཔག་དང་། གཟུགས་སོགས་ལྷག་དང་ལྷག་ལྕི་བཞིན། །ཞེས་པའི་སྐབས་སུ་མངོན་སུམ་གྱིས་གནོད་ཚུལ་བསྟན་ནས། ལྷག་མ་ཁས་བླངས་རང་ཚིག་སོགས་ཀྱི་ཞེས་ཁ་འཕངས་པ་ལ་ཁས་བླངས་དང་རང་ཚིག་གིས་གནོད་ཚུལ་དངོས་སུ་ཡོད་ཅིང་། སོགས་ཁོངས་ནས་གྲགས་པས་གནོད་ཚུལ་འདོན་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །མདོ་ལས། ཆོས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལ་གནོད་པའི་སྐབས་སུ་རྗེས་དཔག་གིས་གནོད་ཚུལ་དངོས་སུ་བསྟན་ནས་གཞན་རྣམས་ཤུགས་ལ་བསྟན། ཆོས་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར་ལ་གནོད་པའི་སྐབས་སུ་མངོན་སུམ་གྱིས་གནོད་ཚུལ་དངོས་སུ་བསྟན་ནས་གཞན་རྣམས་ཤུགས་ལ་བསྟན། ཆོས་ཅན་གྱི་ངོ་བོ་ལ་གནོད་པའི་སྐབས་སུ་ཁས་བླངས་ཀྱིས་གནོད་ཚུལ་དངོས་སུ་བསྟན་ནས་གཞན་རྣམས་ཤུགས་ལ་བསྟན། གཉིས་ཀའི་ངོ་བོ་དང་ཁྱད་པར་ལ་གནོད་པའི་སྐབས་སུ་རང་ཚིག་གིས་གནོད་ཚུལ་དངོས་སུ་བསྟན་ནས། གཞན་རྣམས་ཤུགས་ལ་བསྟན་པ་ནི་ཕྱོགས་གླང་གི་དགོངས་པ་ཁོ་བོས་གསར་དུ་རྙེད་པའོ། །གཉིས་པ་ལ་བཞི་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལ། ཆོས་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར་ལ། ཆོས་ཅན་རང་གི་ངོ་བོ་ལ། དེ་གཉིས་ཀའི་ངོ་བོ་དང་ཁྱད་པར་ལ་གནོད་ཚུལ་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ལ། རྗེས་དཔག མངོན་སུམ། ཁས་བླངས། རང་ཚིག གྲགས་པས་གནོད་ཚུལ་དང་ལྔ་ལས། དང་པོ་ནི། མདོ་ལས། སྲང་དམའ་བའི་ཁྱད་པར་དག་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས། རང་རྒྱུ་དངོས་སུ་བསྟན་ཅིང་། འདིར། སྲང་ནི་དམའ་བ་དག་ཏུ་འགྱུར། །ཞེས་ཐལ་འགྱུར་དངོས་སུ་བསྟན་པའི་དོན་འདི་ལྟར་བྱ་སྟེ། ལྕིད་མཉམ་གྱི་འཇིམ་རིལ་བཅུ་ཚན་གཉིས་ལས། བཅུ་ཚན་གཅིག་བསྲེས་ནས་སྲང་ལ་གཞལ། ཅིག་ཤོས་མ་བསྲེས་པར་སྲང་ལ་ཅིག་ཅར་བཅལ་བའི་ཚེ་ན་བསྲེས་པའི་འཇིམ་གོང་དེ་ཆོས་ཅན། མ་བསྲེས་པར་ཅིག་ཅར་སྲང་ལ་བཅལ་བའི་བཅུ་ཚན་དེ་ལས་ཁྱོད་སྲང་མགོ་ཐུར་དུ་དམའ་བར་འགྱུར་བར་ཐལ། མ་བསྲེས་པའི་དུས་སུ་ཁྱོད་དང་དེ་གཉིས་སྲང་གྲངས་མཉམ་པ་གང་ཞིག ཁྱོད་ལ་རང་གི་ཡན་ལག་ལ་མེད་པའི་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་ལྕིད་ལྷག་ཡོད། ཅིག་ཤོས་ལ་དེ་མེད་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟ་བུའི་ཐལ་འགྱུར་གྱིས་བསྲེས་པའི་འཇིམ་གོང་དེ་ལ་ཡན་ལག་ལ་མེད་པའི་ལྕིད་ཡོན་ཏན་དོན་གཞན་ཡོད་པའི་ལོག་རྟོག་གི་དབལ་བཅོམ་ནས་ཤེས་འདོད་ཞུགས་པ་སྔར་གྱི་བསྲེས་པའི་འཇིམ་གོང་དེ་ཆོས་ཅན། རང་གི་ཡན་ལག་ལ་མེད་པའི་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་ལྕིད་ལྷག་མེད་དེ། དེས་བསྐྱེད་པའི་འབྲས་བུ་སྲང་མགོ་ཐུར་དུ་འགྲོ་བའི་བྱ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཞེས་པའི་དངོས་འབྲས་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ལ་བརྟེན་པའི་རྗེས་དཔག་གིས་ཡོན་ཏན་ལྕིད་ལྷག་ཁེགས། དེ་ཁེགས་པས་འབྲས་བུ་ཐུར་དུ་འགྲོ་བའི་བྱ་བ་དང་། དེ་གཉིས་ཀྱི་འཕྲོད་པ་འདུ་བའི་རྒྱུ་ཁེགས། འབྲེལ་ཡུལ་དེ་གསུམ་ཁེགས་པས་འབྲེལ་ཆོས་ཡན་ལག་ལས་རྫས་གཞན་ཡིན་པ་ཁེགས་ཏེ། དེས་ན་མེད་ན་མི་འབྱུང་བའི། །ཁྱད་པར་གཞན་ལ་གནོད་པ་ཡིན། །ཞེས་དང་། རྒྱལ་དབང་བློས། སྲང་དམའ་བའི་ཁྱད་པར་མེད་ན། ཇི་སྐད་དུ་བཤད་པའི་ལྕིད་ཉིད་མེད་དེ། མ་བསྲེས་པར་གཞལ་བའི་འཇིམ་པའི་གོང་བུ་དག་ལ་བཞིན། བསྲེས་ནས་བཅལ་བའི་འཇིམ་པའི་གོང་བུ་དག་ལ་ཡང་སྲང་དམའ་བའི་ཁྱད་པར་མེད་དོ། །འབྲས་བུ་མ་དམིགས་པའོ་ཞེས་དང་། ཤཱས། ཆོས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལྕི་བ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཀྱང་སྲང་དམའ་བའི་ཁྱད་པར་འཛིན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་འབྲས་བུ་མ་དམིགས་པའི་མཚན་ཉིད་ཅན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པ་འདིས་བསལ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་གསུངས་པས་སོ། །གཉིས་པ་ནི། གཟུགས་སོགས་ལྷག་དང་ལྷག་ལྕི་བཞིན། །ཞེས་སོགས་ཏེ། ཡན་ལག་ཅན་ལ་ཡན་ལག་ལ་མེད་པའི་ཡོན་ཏན་གཟུགས་དྲི་སོགས་ཡིན་ན་མངོན་སུམ་གྱིས་དམིགས་དགོས་པ་ལས་མངོན་སུམ་གྱིས་མ་དམིགས་པས་ན་མངོན་སུམ་གྱིས་གནོད་ཅེས་པའོ། །གསུམ་པ་ལ། ཁ་ཅིག རྩ་བར་ཡན་ལག་ཅན་རྟག་པར་ཁས་བླངས་པ་དང་། འདིར་ཡན་ལག་ཅན་རྫས་གཞན་དུ་ཁས་བླངས་པ་དང་འགལ་ཞེས་ཟེར་བ་ནི་མི་འཐད་དེ། བྱེ་བྲག་པས་ཀྱང་རགས་པ་ཡན་ལག་ཅན་དེ་མི་རྟག་པར་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཅིག ཡན་ལག་ཅན་ཆོས་གསུམ་ལྡན་དུ་ཁས་བླངས་པ་དང་། རྩ་བའི་གྲུབ་མཐའ་ལ་ཡན་ལག་ཅན་ཆ་མེད་དུ་ཁས་བླངས་པ་འགལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་བ་མི་འཐད་དེ། ཆོས་གསུམ་ལྡན་དང་ཆ་མེད་འགལ་བའི་དོན་ཡང་ལྕིད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དང་ལྡན་ན་ཆ་མེད་མིན་པས་ཁྱབ་པར་ཁས་བླངས་པར་སྣང་བས་རིགས་མཐུན་གྱི་རྡུལ་ཕྲན་དུ་མ་དང་འདབས་འབྲེལ་དུ་གནས་པའི་རེག་བྱའི་རྡུལ་ཕྲན་ཕྱོགས་ཀྱི་ཆ་མེད་དེ། ལྕིད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དང་མི་ལྡན་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཅིག རྩ་བའི་གྲུབ་མཐའ་ལ་ཡན་ལག་ཅན་ལ་ལྕིད་ལྷག་ཡོད་པས་ཁས་བླངས་པ་ལ། སྲང་ནི་དམའ་བ་དག་ཏུ་འགྱུར། །ཞེས་པའི་གནོད་བྱེད་བསྟན་པས། ཕྲ་མོ་ནས་ཙམ་རྫས་ཕྲེང་དག །ཅེས་སོགས་ཀྱི་སྐབས་སུ། ལྕིད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ལྷག་པོ་ཡོད་ཀྱང་མི་གཏོགས་པར་ཁས་བླངས་པ་དང་འགལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་ཡང་ཅུང་ཟད་མི་འཐད་དེ། སྲང་ནི་དམའ་བ་དག་ཏུ་འགྱུར། །ཞེས་པའི་གནོད་བྱེད་མ་བསྟན་པའི་གོང་དུ་ཁས་བླངས་ནང་འགལ་བསྟན་རྒྱུ་མེད་པར་ཐལ་བའི་སྐྱོན་ཡོད་པའི་ཕྱིར། རང་ལུགས་ནི། ཡན་ལག་ཅན་ལ་ལྕིད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ལྷག་པོ་ཡོད་པ་དེའི་འབྲས་བུ་ཐུར་དུ་འགྲོ་བའི་བྱ་བ་དང་ལྡན་པར་ཡང་ཁས་བླངས་ཤིང་། འབྲས་བུ་ཐུར་དུ་འགྲོ་བའི་བྱ་བ་དང་ལྡན་ཀྱང་སྲང་ལས་མི་རྟོགས་པར་ཁས་བླངས་པས་ཁས་བླངས་འགལ་བ་ཡིན་ནོ། །བཞི་པ་ལ། ཁ་ཅིག ཡན་ལག་ཅན་དུ་སྨྲས་པའི་ཤུགས་ལ་ཀུན་རྫོབ་ཏུ་སྨྲས་པ་དང་། དངོས་སུ་རྫས་གཞན་དུ་སྨྲས་པ་གཉིས་རང་ཚིག་དངོས་ཤུགས་འགལ་བ་ཡིན་ཞེས་ཟེར་བ་མི་འཐད་དེ། འདིར་ཆོས་གསུམ་ལ་གནོད་པ་དངོས་སུ་སྟོན་པའི་སྐབས་ཡིན་གྱི། རྫས་གཞན་ལ་གནོད་པ་དངོས་སུ་སྟོན་པ་ནི་དམ་བཅའ་གཉིས་པའི་སྐབས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཅིག ཡན་ལག་དང་ཡན་ལག་ཅན་རྫས་གཞན་དུ་དངོས་སུ་སྨྲས་ཤིང་། ཡན་ལག་དང་ཡན་ལག་ཅན་དུ་སྨྲས་པའི་ཤུགས་ལ་རྫས་གཞན་མིན་པར་དམ་བཅས་པས་འགལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་བ་ཡང་དེ་ཉིད་ཀྱིས་ཁེགས་སོ། །རང་ལུགས་ནི། ཡན་ལག་ཅན་ལ་རང་གི་ཡན་ལག་ལས་རྫས་གཞན་དུ་འབྱེད་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་གསུམ་ཡོད་པར་དངོས་སུ་སྨྲས་ཤིང་། ཡན་ལག་དང་ཡན་ལག་ཅན་དུ་སྨྲས་པའི་ཤུགས་ལ་རང་གི་ཡན་ལག་ལས་རྫས་གཞན་དུ་འབྱེད་པར་བྱེད་པའི་ཆོས་གསུམ་མེད་པར་དམ་བཅས་པས་རང་ཚིག་དངོས་ཤུགས་འགལ་བ་ཡིན་ནོ། །ལྔ་པ་ནི། ཡན་ལག་ཅན་ལ་རང་གི་ཡན་ལག་ལ་མེད་པའི་ཆོས་གསུམ་ཡོད་ཅེས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་དོན་མཐུན་མེད་པས་གནོད་པའོ། །གཉིས་པ་ལ་ཡང་ལྔ་ལས། དང་པོ་རྗེས་དཔག་གིས་གནོད་ཚུལ་ལ་དགག་གཞག་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། ཁ་ཅིག ཡན་ལག་ཅན་ཆོས་ཅན་དུ་བཟུང་བའི་ཚེ་རགས་པ་ཡན་ལག་ཅན་ཆོས་ཅན་གྱི་ངོ་བོ་མངོན་སུམ་གྱིས་མཐོང་དུ་རུང་བ་ཆོས་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར། དེ་ལ་གནོད་པས་ཆོས་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར་ལ་གནོད་པ་ཡིན་ནོ། །གནོད་ཚུལ་ནི། རགས་པ་ཡན་ལག་ཅན་ཆོས་ཅན། རང་གི་ཡན་ལག་ལས་རྫས་གཞན་དུ་མངོན་སུམ་གྱིས་མཐོང་དུ་མི་རུང་སྟེ། རང་གི་ཡན་ལག་ལས་རྫས་གཞན་དུ་མངོན་སུམ་གྱིས་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁས་བླངས་འགལ་བ་ནི། རགས་པ་ཡན་ལག་ཅན་རང་གི་ཡན་ལག་ལས་རྫས་གཞན་དུ་མངོན་སུམ་གྱིས་མ་དམིགས་པ་མངོན་སུམ་གྱིས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་བསྙོན་པ་མེད་པར་ཁས་ལེན་དགོས་ལ། རགས་པ་ཡན་ལག་ཅན་རང་གི་ཡན་ལག་ལས་རྫས་གཞན་དུ་མངོན་སུམ་གྱིས་མཐོང་དུ་རུང་བར་ཁས་བླངས་པས་འགལ་བ་ཡིན་ནོ། །སྲང་དམའ་བའི་ཁྱད་པར་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཅེས་པས་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར་ཆོས་གསུམ་ལྡན་ལ་གནོད་ཅིང་། འདིས་ནི་དེའི་ཁྱད་པར་མངོན་སུམ་གྱིས་མཐོང་དུ་རུང་བ་ལ་གནོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཡན་ལག་ཆོས་ཅན་དུ་གཟུང་བ་དེའི་ཚེ། རྡུལ་ཕྲན་སོ་སོ་བ་ཆོས་ཅན་གྱི་ངོ་བོ་དང་། མངོན་སུམ་གྱིས་མཐོང་དུ་མི་རུང་བ་ཆོས་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར། དེ་ལ་གནོད་པས་ཆོས་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར་ལ་གནོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཅི་ལྟར་གནོད་པའི་ཚུལ་ནི་རྡུལ་ཕྲན་སོ་སོའི་ཡན་ལག་རྣམས་ཆོས་ཅན། མངོན་སུམ་གྱིས་མཐོང་དུ་མི་རུང་བའི་སྒོ་ནས་ཡན་ལག་ཅན་ལས་རྫས་གཞན་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་ཡིན་ན་ཁྱོད་མངོན་སུམ་གྱིས་མཐོང་དུ་མི་རུང་བ་ཡིན་དགོས་ལ། དེ་ཡིན་ན་ཡན་ལག་ཅན་མངོན་སུམ་གྱིས་མཐོང་དུ་མི་རུང་བ་ཡིན་དགོས་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་བཀོད་པ་མ་བཟུང་བར་བཀོད་པ་ཅན་མི་འཛིན་པ་བཞིན་ནོ། །ཁས་བླངས་འགལ་བ་ནི། ཡན་ལག་མངོན་སུམ་གྱིས་མཐོང་དུ་མི་རུང་བ་དང་། ཡན་ལག་ཅན་མངོན་སུམ་གྱིས་མཐོང་དུ་རུང་བར་ཁས་བླངས་པས་འགལ་བ་ཡིན་ནོ་ཟེར་རོ། །གཞན་དག་ན་རེ། མི་འཐད་དེ། ཆོས་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར་ལ་གནོད་ཚུལ་གྱིས་སྐབས་ཀྱི་ཆོས་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར་དེ་ཚད་མས་མ་གྲུབ་པ་ཅིག་དགོས་པ་གང་ཞིག རགས་པ་ཡན་ལག་ཅན་མངོན་སུམ་གྱིས་མཐོང་དུ་རུང་བ་དེ་ཚད་མས་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་རང་ལུགས་ལ། ཡན་ལག་ཅན་ཆོས་ཅན་དུ་གཟུང་བའི་ཚེ། རགས་པ་ཡན་ལག་ཅན་ཆོས་ཅན་གྱི་ངོ་བོ་དང་། ཆ་མེད་དེའི་ཁྱད་པར་ཡིན་ལ། དེ་ལ་གནོད་པས་ཆོས་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར་ལ་གནོད་པ་ཡིན་ནོ། །ཅི་ལྟར་གནོད་ཚུལ་ནི། རགས་པ་ཡན་ལག་ཅན་ཆོས་ཅན། མངོན་སུམ་གྱིས་མཐོང་དུ་མི་རུང་བར་ཐལ། ཆ་མེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཅེས་ཐལ་འགྱུར་དངོས་སུ་བསྟན་ཅིང་། ཤུགས་ལ་ཐལ་བ་ལས་ཆ་མེད་མིན་ཏེ། མངོན་སུམ་གྱིས་མཐོང་དུ་རུང་བའི་ཕྱིར་ཅེས་རང་རྒྱུད་བསྟན་པ་ཡིན་ནོ། །ཡན་ལག་ཆོས་ཅན་དུ་གཟུང་བའི་ཚེ། མངོན་སུམ་གྱིས་མཐོང་དུ་མི་རུང་བ་ཆོས་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར་ཡིན་ནོ། །དེ་ལ་གནོད་པའི་ཚུལ་ནི་མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་པ་སྟེ། ཡན་ལག་ཡིན་པའི་མངོན་སུམ་གྱིས་མཐོང་རུང་མེད་པར་ཐལ། ཡན་ལག་ཡིན་ན་དེས་མཐོང་དུ་མི་རུང་བས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། འདོད་མི་ནུས་ཏེ། བུམ་པའི་མཆུ་ལ་སོགས་པ་དེས་མཐོང་དུ་རུང་བའི་ཕྱིར་ཟེར་རོ། །དེ་གཉིས་ཀ་མི་འཐད་དེ། ཡན་ལག་ཅན་ནི་ཡན་ལག་རྣམས་ལས་གཞན་མིན་ཏེ། མངོན་སུམ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་པའི་གཏན་ཚིགས་དང་བསྒྲུབ་ཆོས་སྟོན་པའི་ཡི་གེའི་དོན་ལ་མ་ཞུགས་པའི་ཕྱིར། ལུགས་དང་པོའི་ཁས་བླངས་ནང་འགལ་སྟོན་པ་དེ་མི་འཐད་དེ། ཁས་ལེན་དགོས་པ་དང་། ཁས་བླངས་པའི་ཁྱད་པར་མ་ཕྱེད་པའི་ཕྱིར། ཁས་ལེན་དགོས་པ་ཙམ་གྱིས་ཁས་བླངས་པར་འགྱུར་ན། མདོ་སྡེ་པས། དྲུག་གི་ཅིག་ཅར་སྦྱར་བའི་རིགས་པས་ཕྱི་དོན་མེད་པར་ཁས་ལེན་དགོས་པས་ཕྱི་དོན་ཁས་བླངས་པ་དང་འགལ་བར་འགྱུར་རོ། །ཡང་སྲང་དམའ་བའི་ཁྱད་པར་མི་འཛིན་པའི་ཕྱིར་ཅེས་དང་། མངོན་སུམ་པ་མ་ཡིན་པ་ཉིད་དུ་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ་ཅེས་པའི་རིགས་པ་གཉིས་ཆར་ཡང་ཆོས་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར་ལ་གནོད་པ་ཡིན་པར་ཐལ། དེ་གཉིས་ཆར་གྱིས་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་སྟེང་གི་ཁྱད་པར་ལ་གནོད་པའི་ཕྱིར། ལུགས་གཉིས་པའི་ཡན་ལག་ཅན་ཆོས་ཅན་དུ་གཟུང་བའི་གནོད་ཚུལ་དེ་མི་འཐད་དེ། དེའི་ཚེ་ཡན་ལག་ཅན་དེ་རང་གི་ཡན་ལག་ལས་རྫས་གཞན་ཡིན་པ་ལ་གནོད་དགོས་པ་གང་ཞིག ཡན་ལག་ཅན་ཆ་མེད་ཡིན་པ་ལ་གནོད་པ་སྐབས་དོན་མིན་པའི་ཕྱིར། ཡན་ལག་ཆོས་ཅན་དུ་གཟུང་བའི་གནས་སྐབས་ཀྱི་གནོད་ཚུལ་དེ་ཡང་མི་འཐད་དེ། དེའི་གཏན་ཚིགས་དེ་ཕ་རོལ་པོས་ཀྱང་ཁས་མ་བླངས། ཚད་མས་ཀྱང་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར། ཁོ་ན་རེ། གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་སྟེ། བྱེ་བྲག་པས་ཡན་ལག་ཡིན་ན། མངོན་སུམ་གྱིས་མཐོང་དུ་མི་རུང་བས་ཁྱབ་པ་དང་། ཡན་ལག་ཅན་ཡིན་ན་དེས་མཐོང་རུང་ཡིན་པས་ཁྱབ་པར་ཁས་བླངས་པའི་ཕྱིར་ཟེར། མི་འཐད་དེ། བྱེ་བྲག་པས་དེ་ལ་དེས་མཐོང་དུ་རུང་བ་དང་མི་རུང་བ་གཉིས་སུ་ཡོད་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྒྱལ་དབང་བློས། དེ་རྣམས་ཀྱིའང་འགའ་ཞིག་ནི་མངོན་སུམ་ཉིད་ཀྱི་ཁྱད་པར་དུ་ཕ་རོལ་པོས་འདོད་དེ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ནི། ཡན་ལག་ཆོས་ཅན་དུ་གཟུང་བའི་ཚེ་རྡུལ་ཕྲན་གསུམ་འདུས་པའི་གོང་བུ་ཡན་ལག་གསུམ་པའི་མིང་ཅན་དེ་ཡིན་ལ། དེའི་ཚེ་ཡན་ལག་ཅན་ནི་རང་གིས་བརྩམས་པའི་ཡན་ལག་ཅན་མིན་གྱི། རྡུལ་ཕྲན་གཉིས་འདུས་པའི་ཡན་ལག་ཅན་དང་པོ་དེ་ཉིད་ཡིན་ཏེ། རྒྱལ་དབང་བློས། ཡན་ལག་ཅན་ཕ་རོལ་པོ་ཞེས་གསུངས་པའི་དགོངས་པ་ཡང་འདི་ཡིན་ནོ། །ཡན་ལག་ཅན་ཆོས་ཅན་དུ་གཟུང་བའི་ཚེ་ཡང་སྔར་གྱི་ཡན་ལག་དེ་དང་ཁྱད་པར་མེད་དེ། དེ་ཡན་ལག་དང་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་གཞི་མཐུན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའི་ཚེ་ཡན་ལག་ལས་རྫས་གཞན་མིན་ཞེས་པ་དང་། སྔར་ཡན་ལག་ཅན་ལས་རྫས་གཞན་མིན་ཞེས་པ་གཉིས་ཀྱང་གནད་གཅིག་སྟེ། སྔར་གྱི་ཡན་ལག་ཅན་དང་པོ་དེ་ཡན་ལག་དང་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་གཞི་མཐུན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཇི་ལྟར་གནོད་པའི་ཚུལ་ནི་མངོན་སུམ་གྱིས་མཐོང་རུང་གི་ཡན་ལག་རྣམས་ཆོས་ཅན། ཡན་ལག་ཅན་ཕ་རོལ་པོ་དེ་ལས་རྫས་གཞན་དུ་མངོན་སུམ་གྱིས་དམིགས་པར་ཐལ། དེ་ལས་རྫས་གཞན་གང་ཞིག མངོན་སུམ་གྱིས་མཐོང་རུང་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་གཉིས་ཆར་ཁས་བླངས་ཤིང་འདོད་ན་མངོན་སུམ་གྱིས་བསལ། ཁྱབ་པ་ཚད་མས་གྲུབ་པས་དེ་ལྟ་བུའི་ཐལ་འགྱུར་གྱིས་ལོག་རྟོག་གི་དཔལ་བཅོམ་ནས་ཤེས་འདོད་ཞུགས་པ་ན་དེ་ཆོས་ཅན། དེ་ལས་རྫས་གཞན་དུ་མེད་དེ། དེ་ལས་རྫས་གཞན་དུ་མངོན་སུམ་གྱིས་སྣང་རུང་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར། ཞེས་རང་བཞིན་མ་དམིགས་པའི་རྟགས་ལ་བརྟེན་པའི་རྗེས་དཔག་གིས་རགས་པ་ཡན་ལག་ཅན་དེ་ཡན་ལག་ཅན་དང་པོ་ལས་རྫས་གཞན་ཡིན་པ་དངོས་སུ་ཁེགས་པའོ། །འདིར་ཆོས་གསུམ་ལྡན་ལ་གནོད་པ་སྟོན་པ་ནི་སྐབས་ཀྱི་དོན་མིན་ཏེ། དམ་བཅའ་སྔ་མའི་སྐབས་སུ་ཆོས་གསུམ་ལྡན་ལ་དངོས་སུ་གནོད་པས་རྫས་གཞན་ཤུགས་ལ་ཁེགས་པ་ཡིན་ཞིང་། འདིར་ནི་རྫས་གཞན་ལ་དངོས་སུ་གནོད་པ་སྟོན་པའི་སྐབས་ཡིན་པས། ཞེ་འདོད་གཅིག་ལ་གནོད་པ་འདྲ་ཡང་དངོས་སུ་གནོད་ཡུལ་མི་འདྲ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་མངོན་སུམ་གྱིས་གནོད་ཚུལ་ནི། དེ་ལས་རྫས་གཞན་དུ་མངོན་སུམ་གྱིས་མ་དམིགས་པ་ལ་མངོན་སུམ་གྱིས་གནོད་པར་བཞག་པ་སྟེ། གཟུགས་སོགས་ལྷག་དང་ལྷག་ལྕི་བཞིན། །ཞེས་པའི་སྐབས་སུ་ཡོན་ཏན་ལྷག་པོ་མངོན་སུམ་གྱིས་མ་དམིགས་པས་འདི་ཡང་མཚོན་པའོ། །གསུམ་པ་ཁས་བླངས་ཀྱིས་གནོད་ཚུལ་ནི། རགས་པ་ཡན་ལག་ཅན་དེ་མངོན་སུམ་གྱིས་མཐོང་རུང་དང་། དེ་ཡན་ལག་ཅན་དང་པོ་ལས་རྫས་གཞན་དུ་ཡོད་ཀྱང་དེ་ལས་རྫས་གཞན་དུ་མངོན་སུམ་གྱིས་མ་མཐོང་བར་ཁས་བླངས་པ་འགལ་བའོ། །བཞི་པ་རང་ཚིག་གིས་གནོད་ཚུལ་ནི། དངོས་སུ་ཡན་ལག་དང་ཡན་ལག་ཅན་རྫས་གཞན་དུ་སྨྲས་ཤིང་དུས་མཉམ་པའི་ཡན་ལག་དང་ཡན་ལག་ཅན་དུ་དམ་བཅས་པའི་ཤུགས་ལ་རྫས་གཞན་མིན་པར་ཁས་བླངས་པས་རང་ཚིག་དངོས་ཤུགས་འགལ་བའོ། །ལྔ་པ་གྲགས་པས་གནོད་ཚུལ་ནི། ཡན་ལག་དང་ཡན་ལག་ཅན་རྫས་གཞན་ཡིན་ཞེས་པའི་འཇིག་རྟེན་གྱི་ཐ་སྙད་དོན་མཐུན་མེད་པའོ། །གསུམ་པ་ཆོས་ཅན་གྱི་ངོ་བོ་ལ་གནོད་ཚུལ་ལ། ཆོས་གསུམ་ལྡན་གྱི་རྫས་དང་ཡན་ལག་ལས་རྫས་གཞན་པའི་ཡན་ལག་ཅན་སྐབས་འདིའི་ཆོས་ཅན་གྱི་ངོ་བོ་ཡིན་པ་ནི་སྔར་བཀག་ཟིན་ཅིང་། འདིར་རྫས་ནི་ཡན་ལག་ཅན་གྱིས་རྫས་ཁོ་ན་མིན་ཏེ། ཡན་ལག་དང་ཡན་ལག་ཅན་གྱི་རྫས་གཉིས་ཀ་ཡང་བྱེ་བྲག་པས་འབྱུང་བཞིའི་རྫས་སུ་འདོད་ལ། འདིར་རྫས་ནི་རྫས་དགུ་ཆར་ལ་འཇུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྫས་དེའི་ངོ་བོའམ་དོན་ལྡོག་ནི་ཡོན་ཏན་དོན་གཞན་གྱི་རྟེན་བྱེད་པ་ཡིན་ལ། དེ་ལ་ཇི་ལྟར་གནོད་པའི་ཚུལ་ནི་ཡོན་ཏན་རྫས་སུ་ཐལ་བ་དང་། རྫས་རྫས་མིན་པར་ཐལ་བ་གཉིས་གསུངས་སོ། །ཡོན་ཏན་དང་རྫས་གཉིས་འབྲེལ་མེད་རྫས་གཞན་ཡིན་པར་ཐལ། དེ་གཉིས་དུས་མཉམ་རྫས་གཞན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། ཡོན་ཏན་ཆོས་ཅན། རྫས་སུ་ཐལ། རྫས་ལ་མ་བརྟེན་པར་རང་དགར་གནས་པའི་ཕྱིར། རྫས་ཆོས་ཅན། རྫས་མིན་པར་ཐལ། ཡོན་ཏན་དོན་གཞན་གྱི་རྟེན་མི་བྱེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པས་སོ། །ཡང་ན་རྫས་ཀྱི་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱི་སྤྱི་འཕྲོད་པ་འདུ་བས་རྫས་དང་། ཡོན་ཏན་གྱི་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱི་སྤྱི་འཕྲོད་པ་འདུ་བས་ཡོན་ཏན་དུ་འཇོག་པ་དང་། སྤྱི་ཆ་མེད་དུ་ཁས་བླངས་པ་ལ་ཁས་བླངས་ནང་འགལ་སྟོན་ཏེ། ཡོན་ཏན་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་རྫས་སུ་ཐལ། རྫས་ཀྱི་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱི་སྤྱི་དེ་ཁྱོད་ལ་ཡང་འཕྲོད་པ་འདུ་བའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་ཁས། མ་གྲུབ་ན། སྤྱི་ཆ་མེད་དུ་ཁས་བླངས་པ་དང་འགལ། རྫས་ཆོས་ཅན། ཁྱོད་རྫས་མིན་པར་ཐལ། ཡོན་ཏན་གྱི་ཡོད་པ་ཉིད་ཀྱི་སྤྱི་དེ་ཁྱོད་ལ་འཕྲོད་པ་འདུ་བའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁྱབ་སྔར་དང་འདྲ། དེ་ལྟར་ཡང་རྒྱལ་དབང་བློས། གང་ཡོད་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པ་དེ་ནི་རྫས་མིན་ཏེ། ཡོན་ཏན་བཞིན། རྫས་སུ་མངོན་པར་འདོད་པའི་དངོས་པོ་ཡང་ཡོད་པ་ཉིད་དང་ལྡན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་འགལ་ཁྱབ་དམིགས་པས་ཆོས་ཅན་གྱི་ངོ་བོ་བསལ་བའི་ཕྱིར་ཕྱོགས་ཀྱི་སྐྱོན་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པས་སོ། །བཞི་པ་ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་གཉིས་ཀའི་ངོ་བོ་དང་ཁྱད་པར་ལ་གནོད་ཚུལ་ལ། ཁ་ཅིག གནོད་ཡུལ་གྱི་དམ་བཅའ་ལྟར་སྣང་ནི་ངས་སྨྲས་པའི་ངག་རྟག་པ་ཐམས་ཅད་བརྫུན་པའི་དོན་ཅན་ཡིན་ཞེས་དམ་བཅའ་བ་ལྟ་བུ་ལ་བྱས་ནས་ངས་སྨྲས་པའི་ངག་ནི་ཆོས་ཅན་གྱི་ངོ་བོ། རྟག་པ་ནི་ཆོས་ཅན་གྱིས་ཁྱད་པར། དོན་ཅན་ནི་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ། བརྫུན་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་ཁྱད་པར་རོ། །དེ་ལ་གནོད་ཚུལ་ནི་དངོས་སུ་ངག་ཐམས་ཅད་བརྫུན་པའི་དོན་ཅན་ཡིན་ཞེས་སྨྲས་ཤིང་། དེ་རང་ཚིག་རྣམ་དག་ཏུ་སྨྲས་པའི་ཤུགས་ལ་བདེན་པའི་དོན་ཅན་དུ་ཁས་བླངས་པ་དང་འགལ་ཞིང་། ངས་སྨྲས་ཞེས་པ་ལ་ཡང་གནོད། རྟག་པས་དོན་ཅན་ལ་གནོད། དོན་ཅན་གྱིས་རྟག་པ་ལ་གནོད་དེ། དེ་ཡང་ཆོས་ཅན་གྱི་ངོ་བོ་སེལ་བ་ནི་རིག་བྱེད་པ་ཆོས་ཅན། ངག་ཐམས་ཅད་བརྫུན་པའི་དོན་ཅན་ཡིན་ཞེས་པའི་ཚིག་དེ་ཁྱོད་ཀྱིས་མ་སྨྲས་པར་ཐལ། ཁྱོད་ཀྱིས་སྨྲས་ཚད་བརྫུན་པ་གང་ཞིག དེ་བདེན་པའི་དོན་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་འདིས་ངས་སྨྲས་པ་སེལ་ལོ། །ཆོས་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར་སེལ་ཚུལ་ནི། ངག་དེ་བརྗོད་འདོད་ཀྱི་རྒྱུ་ལ་ལྟོས་ནས་སྐྱེ་བ་དོན་མེད་པར་ཐལ། རྟག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་སེལ་ཚུལ་ནི། ངག་ཆོས་ཅན། བརྗོད་བྱའི་དོན་མེད་པ་ཅན་ཡིན་པར་ཐལ། རྟག་པའི་ཕྱིར། ཆོས་ཀྱི་ཁྱད་པར་སེལ་ཚུལ་ནི། ངག་ཆོས་ཅན། བརྫུན་པ་ཡང་མི་སྟོན་པར་ཐལ། རྟག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ལ་འདོད་པ་ནི་མདོའི་རང་འགྲེལ་ལས། ཅི་སྟེ་ངག་གི་བདག་ཉིད་ཀྱིས་སེལ་བ་དེ་ལྟ་ན་གཉིས་ཀའི་ཁྱད་པར་སེལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པའི་ཡིག་དོན་ལ་མ་ཞུགས་ཤིང་རང་ལུགས་ཀྱི་རྟག་པས་དོན་ཅན་སེལ། དོན་ཅན་གྱིས་རྟག་པ་སེལ་བར་འདོད་པ་དང་ཡང་མི་འགྲིག་སྟེ། ཕྱི་མ་གཉིས་ཀ་རྟག་པས་དོན་ཅན་སེལ་བར་བྱས་འདུག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་མཁས་པ་ཁ་ཅིག ཡུལ་ལ་འཇུག་པའི་ངག་མི་སྲིད་པར་ཐལ། བདེན་ཚིག་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་འདིས་ཆོས་ཅན་གྱི་ངོ་བོ་བསལ། ངག་སྨྲ་བ་བརྫུན་ཚིག་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱང་མི་འཐད་པར་ཐལ། དེ་བརྗོད་པའི་ཚིག་ཀྱང་བརྫུན་པའི་དོན་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་འདིས་ཆོས་ཀྱི་ངོ་བོ་བསལ། སྨྲ་བའི་བརྗོད་འདོད་ཀྱི་ངག་བྱེད་པ་པོ་དོན་མེད་པར་ཐལ། ངག་རྟག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་འདིས་ཆོས་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར་སེལ་ལོ། །བརྗོད་བྱ་མི་བདེན་པ་ཉིད་སྟོན་པ་མི་འཐད་པར་ཐལ། ངག་རྟག་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་འདིས་ཆོས་ཀྱི་ཁྱད་པར་སེལ་ལོ་ཞེས་གསུངས་པའི་དང་པོ་གཉིས་མདོའི་རང་འགྲེལ་ལས། ངག་དང་བརྫུན་པ་དག་ཐམས་ཅད་དུ་སེལ་བ་དེ་ལྟ་ན་གཉིས་ཀའི་རང་གི་ངོ་བོ་སེལ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པ་དང་འགྲིག་པར་སྣང་ངོ་། །ཕྱི་མ་གཉིས་ནི་སྔར་བཀག་ཟིན་ཅིང་། རང་ལུགས་ནི་ངས་སྨྲས་པ་ནི་ཆོས་ཅན་གྱི་ཁྱད་པར་ཡིན་ལ། སྤྱིར་བརྗོད་དོན་སྟོན་པ་ནི་ཆོས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡིན་ལ། དེ་གཉིས་ནི་བསལ་བྱའོ། །སེལ་བྱེད་ནི་མདོའི་རང་འགྲེལ་ལས། ཅི་སྟེ་ངག་གི་བདག་ཉིད་ཀྱི་བརྫུན་པ་ཉིད་ཀྱིས་སེལ་བ་དེ་ལྟ་ན་ཞེས་གསུངས་པ་འདི་ལྟར་བྱ་སྟེ། དེ་ལྟ་བུའི་ངག་དེ་ཆོས་ཅན། ངས་སྨྲས་པའི་རང་ཚིག་རྣམ་དག་མིན་པར་ཐལ། བརྫུན་པའི་དོན་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཡང་དེ་ཆོས་ཅན། བརྗོད་དོན་མི་སྟོན་པར་ཐལ། བརྫུན་པའི་དོན་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པའོ། །གཉིས་པ་བསྒྲུབ་བྱ་ལྟར་སྣང་ལ་དངོས་དང་། ཞར་ལ་ཕྱོགས་ལ་སོགས་པའི་སྐྱོན་ཡོན་དཔྱད་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ལ། མཚན་ཉིད་དང་། དབྱེ་བ་གཉིས། དང་པོ་ལ། ཁ་ཅིག རྟགས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱ་གང་ཞིག རྟགས་ལྟར་སྣང་ལས་དཔག་པར་བྱ་བ་ཞེས་འདོད་པ་ནི་མི་འཐད་དེ། སྒྲུབ་བྱེད་དུ་བཀོད་བཞིན་པའི་དཔེར་རྟགས་མ་གྲུབ་པ་དེ་ཡང་བསྒྲུབ་བྱ་ལྟར་སྣང་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དུ་ན་སྒྲ་མི་རྟག་པ་ཆོས་ཅན། མཚོན་བྱ་དེར་ཐལ། མཚན་ཉིད་དེའི་ཕྱིར། རྟགས་ཕྱི་མ་མ་གྲུབ་ན། སྒྲ་རྟག་པ་དེ་རྟགས་ལྟར་སྣང་ལས་དཔག་པར་བྱ་བ་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཅི་ཡིན། དེ་སྐོར་གྱི་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། སྔ་མ་ལ་ཡང་མཚུངས་སོ། །རང་ལུགས་ནི། རྟགས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱ་གང་ཞིག རྟགས་ཡང་དག་གིས་བསྒྲུབ་པར་མི་ནུས་པའོ། །གཉིས་པ་ལ། ཕྱིར་རྒོལ་གྱིས་གྲུབ་ཟིན་པ། སྒྲུབ་བྱེད་བཀོད་བཞིན་པ། སྐབས་ཀྱི་བསྒྲུབ་བྱ་མིན་པ། རྒོལ་བས་ཞེ་བས་བསྒྲུབ་བྱ་མི་འདོད་པ། ཚད་མས་བསལ་བ་ཞུགས་པ་སྟེ་ལྔ་ལས། དང་པོ་བཞི་ནི་རིམ་པ་བཞིན། ཆོས་གྲགས་ཀྱི་ངོར་སྒྲ་མི་རྟག་པ་ལྟ་བུ་དང་། སྒྲ་བྱས་པར་མ་གྲུབ་པའི་རྒོལ་བའི་ངོར། སྒྲ་མི་རྟག་སྒྲུབ་ལ་བྱས་པ་རྟགས་སུ་བཀོད་པའི་ཚེ་སྒྲ་བྱས་པ་ལྟ་བུ་དང་། སྒྲ་མི་རྟག་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཚེ་སྒྲ་རྟག་པ་ནམ་མཁའི་ཡོན་ཏན་ལྟ་བུ་དང་། གྲངས་ཅན་པས། མིག་སོགས་ཆོས་ཅན། གཞན་དོན་བྱེད་དེ་ཞེས་བཀོད་པའི་ཚེ་མིག་སོགས་གཞན་དོན་བྱེད་ཙམ་ལྟ་བུའོ། །ལྔ་པ་ནི། སྒྲ་མཉན་བྱ་མིན་པ་དང་། བུམ་པ་རྟག་པ་དང་། སྦྱིན་སོགས་སྤྱད་པ་ལས་བདེ་བ་མི་འབྱུང་བ་དང་། རི་བོང་ཅན་ཟླ་སྒྲས་བརྗོད་དུ་མི་རུང་བ་ལྟ་བུའོ། །གཉིས་པ་ལ། རྟགས། ཕྱོགས། དཔེའི་སྐྱོན་གསུམ། དེ་གསུམ་གྱི་ཡོན་ཏན་གསུམ་སྟེ་དྲུག་ལས། འདི་ལ་མཚན་ཉིད་དང་དབྱེ་བ་ལ་དཔྱད་པ་དང་། རྣམ་གཞག་ལ་དཔྱད་པ་གཉིས། དང་པོ་ལ། དགག་གཞག་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། ཁ་ཅིག རྟགས་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བསལ་བྱར་གྱུར་པ་དེ་རྟགས་སྐྱོན་གྱི་མཚན་ཉིད། དེས་ཕྱོགས་སྐྱོན་དང་། དཔེ་སྐྱོན་ལ་ཡང་འགྲེའོ། །རྟགས་སྐྱོན་དང་། རྟགས་སྐྱོན་ཅན་གཉིས་ནི་ལྡོག་པས་ཕྱེ་བ་ཙམ་ཡིན་གྱི། དེ་གཉིས་དོན་ལ་ཐ་དད་དུ་མེད་དེ། དཔེར་ན་སྒྲ་མི་རྟག་བསྒྲུབ་ལ་མིག་ཤེས་ཀྱིས་གཟུང་བྱ་རྟགས་སུ་བཀོད་པའི་ཚེ། མིག་ཤེས་ཀྱི་གཟུང་བྱ་དེ་ཉིད་སྒྲའི་སྟེང་དུ་མ་གྲུབ་པའི་ཆ་ནས་མ་གྲུབ་པའི་རྟགས་སྐྱོན་ཅན་དང་། རྟགས་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཕྱོགས་ཆོས་ཀྱི་སེལ་བའི་ཆ་ནས་མ་གྲུབ་པའི་རྟགས་སྐྱོན་དུ་འཇོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་བཞིན་དུ་རྟགས་ཡང་དག་དང་། རྟགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཡང་ལྡོག་པ་ཕྱེ་བ་ཙམ་ཡིན་གྱི། དོན་ལ་ཐ་དད་མེད་དོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །འོ་ན་མིག་ཤེས་ཀྱི་གཟུང་བྱ་ཆོས་ཅན། མིག་ཤེས་ཀྱི་གཟུང་བྱའི་རྟགས་ཀྱི་སྒྲ་མི་རྟག་པར་བསྒྲུབ་པའི་རྟགས་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བསལ་བྱར་ཐལ། དེ་སྐོར་གྱི་རྟགས་སྐྱོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཁྱབ་ཁས། འདོད་ན། དེ་སྐོར་གྱི་རྟགས་གཞི་གྲུབ་པར་ཐལ་ལོ། །ཡང་ཁ་ཅིག རྟགས་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་རིགས་མི་མཐུན་དེ་རྟགས་སྐྱོན་གྱིས་མཚན་ཉིད་ཡིན་ཞེ་ན། རིགས་མི་མཐུན་གྱི་དོན་དེ་མིན་པ་ལ་བྱེད་དམ། དེ་དང་དངོས་འགལ་ལ་བྱེད་དམ། དེའི་བསལ་བྱ་ལ་བྱེད། དང་པོ་ལྟར་ན། བྱས་པ་ཆོས་ཅན། སྒྲ་མི་རྟག་པར་བསྒྲུབ་པའི་མཚོན་བྱ་དེར་ཐལ། མཚན་ཉིད་དེའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་སྒྲུབ་ཀྱི་རྟགས་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད་མིན་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལྟར་ན་རྟགས་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད་མ་ཡིན་པ་དེ་ཆོས་ཅན། མཚོན་བྱ་དེར་ཐལ། མཚན་ཉིད་དེའི་ཕྱིར། གསུམ་པ་ལྟར་ན་སྔར་བཤད་པའི་རིགས་པས་གནོད་དོ། །ཁ་ཅིག རྟགས་སུ་བཟུང་བྱ་རྟགས་ལྟར་སྣང་དུ་བསྒྲུབ་པའི་ཚུལ་གསུམ་ཡིན་པ་དེ་རྟགས་སྐྱོན་གྱི་མཚན་ཉིད། དཔེར་ན་སྒྲ་མི་རྟག་པར་བསྒྲུབ་པའི་རྟགས་སུ་བཀོད་ནས་སྒྲ་མི་རྟག་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱོགས་ཆོས་མ་གྲུབ་པ་དེ་མིག་ཤེས་ཀྱི་གཟུང་བྱ་སྒྲ་མི་རྟག་པར་བསྒྲུབ་པའི་རྟགས་ལྟར་སྣང་དུ་བསྒྲུབ་པའི་ཚུལ་གསུམ་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་བ་ནི་ཚུལ་གསུམ་རྟགས་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད་དུ་འདོད་པ་དང་འགལ་ཏེ། དེ་ཆོས་ཅན། དེའི་མཚན་ཉིད་མིན་པར་ཐལ། རྟགས་སུ་གཟུང་བྱ་རྟགས་ལྟར་སྣང་དུ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་རྟགས་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་བསལ་ཁས། གཞན་ཡང་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་ངོར་བྱས་རྟགས་ཀྱིས་སྒྲ་མི་རྟག་པར་སྒྲུབ་པའི་རྟགས་སུ་བཀོད་ནས་བྱས་རྟགས་ཀྱིས་སྒྲ་མི་རྟག་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཕྱོགས་ཆོས་མ་གྲུབ་པ་དེ་ཆོས་ཅན། ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་ངོར་བྱས་པ་བྱས་རྟགས་ཀྱི་སྒྲ་མི་རྟག་པར་བསྒྲུབ་པའི་རྟགས་ལྟར་སྣང་དུ་བསྒྲུབ་པའི་ཚུལ་གསུམ་ཡིན་པར་ཐལ། ཤཱཀྱ་ཐུབ་པའི་ངོར་བྱས་རྟགས་ཀྱིས་སྒྲ་མི་རྟག་པར་བསྒྲུབ་པའི་རྟགས་སྐྱོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། བྱས་པ་བྱས་རྟགས་ཀྱིས་སྒྲ་མི་རྟག་པར་བསྒྲུབ་པའི་རྟགས་ལྟར་སྣང་ཡིན་པ་དེ་ཤཱཀྱ་ཐུབ་པ་ལ་ལྐོག་གྱུར་དུ་ཐལ་ལོ། །གཉིས་པ་ལ། རྟགས་སྐྱོན་གྱི་མཚན་ཉིད། རྟགས་སུ་བཀོད་ཙམ་ལ་ལྡན་པའི་ཆ་ནས་རང་གང་ལ་ལྡན་པའི་རྟགས་དེ་རྟགས་ལྟར་སྣང་དུ་སོང་བ། དེ་ཡང་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་སྐྱོན། རྟགས་ཀྱི་ཉེས་པ། རྟགས་ཀྱི་སྐྱོན། ཡན་ལག་ཕྱི་མ་ལ་ལྟོས་པའི་སྐྱོན། རྟགས་སུ་བཀོད་ཙམ་དང་འབྲེལ་བའི་སྐྱོན་རྣམས་ནི་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ཡིན་ཏེ། སྒྲུབ་བྱེད་སྐྱོན་ནི་ཐམས་ཅད་ཀྱི། །ཞེས་དང་། གཏན་ཚིགས་ལ་སོགས་ཉེས་པ་ཡང་། །ཞེས་དང་། ཡན་ལག་ཕྱི་མ་ལ་ལྟོས་སྐྱོན། །ཞེས་དང་། དེ་ཕྱིར་དེ་ཙམ་དང་འབྲེལ་བ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་སྐྱོན་དང་ཡན་ལག་ཕྱི་མ་ལ་ལྟོས་པའི་སྐྱོན་ལ་ནི་རྟགས་སྐྱོན་གྱིས་མ་ཁྱབ་སྟེ། དཔེའི་སྐྱོན་ཡང་དེ་གཉིས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དབྱེ་ན་འགལ། མ་ངེས། མ་གྲུབ་པའི་རྟགས་སྐྱོན་གསུམ་སྟེ། རྣམ་ངེས་ལས། གཏན་ཚིགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐྱོན་ནི་བསྡུ་ན་རིགས་གསུམ་ལས་མི་འདའ་སྟེ། འདི་ལྟ་སྟེ། འགལ་བ་དང་། མ་ངེས་པ་དང་། མ་གྲུབ་པའོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་སྒྲ་རྟག་པར་བསྒྲུབ་པ་ལ་གཙོ་བོས་བྱས་པ་རྟགས་སུ་བཀོད་པའི་ཚེ་གཙོ་བོས་བྱས་པ་སྒྲའི་སྟེང་དུ་མ་གྲུབ་པ་དང་། སྒྲ་དང་ཐ་དད་མ་ཡིན་པ་དང་། རྟག་པ་ལ་རྗེས་སུ་མི་འགྲོ་བ་རྣམས་དེ་སྐོར་གྱི་རྟགས་སྐྱོན་ཡིན་པ་བཞིན་ནོ། །རྒྱས་པར་ཕྱེ་ན་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་ཅི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་སྙེད་ཀྱི་རྟགས་སྐྱོན་ཡང་ཤེས་པར་བྱའོ། །ཕྱོགས་སྐྱོན་གྱི་མཚན་ཉིད་དམ་བཅའ་ཙམ་ལ་ལྡན་པའི་ཆ་ནས་རང་གང་ལ་ལྡན་པའི་ཕྱོགས་སུ་གཟུང་བྱ་དེ་ཕྱོགས་ལྟར་སྣང་དུ་སོང་བ། མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ནི་སྔ་མ་ལས་དཔགས་ཏེ་ཤེས་པར་བྱའོ། །དབྱེ་ན་ཕྱིར་རྒོལ་གྱིས་གྲུབ་ཟིན་པའི་ཕྱོགས་སྐྱོན། སྒྲུབ་བྱེད་དུ་བཀོད་བཞིན་པའི་ཕྱོགས་སྐྱོན། སྔར་རྒོལ་གྱིས་བསྒྲུབ་བྱར་ཁས་མ་བླངས་པའི་ཕྱོགས་སྐྱོན། སྔར་རྒོལ་གྱིས་བསྒྲུབ་འདོད་མ་ཞུགས་པའི་ཕྱོགས་སྐྱོན། ཚད་མས་བསལ་བ་ཞུགས་པའི་ཕྱོགས་སྐྱོན་དང་ལྔའོ། །དཔེ་སྐྱོན་གྱི་མཚན་ཉིད། དཔེར་གཟུང་ཙམ་ལ་ལྡན་པའི་ཆ་ནས་རང་གང་ལ་ལྡན་པའི་དཔེ་དེ་དཔེ་ལྟར་སྣང་དུ་སོང་བ། མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ནི་སྔ་མས་འགྲེ་ཞིང་། དབྱེ་ན་མཐུན་དཔེའི་སྐྱོན་དང་། མི་མཐུན་དཔེའི་སྐྱོན་རྣམ་པ་གཉིས་སོ། །རྟགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གྱི་མཚན་ཉིད། རྟགས་སུ་བཀོད་ཙམ་ལ་ལྡན་པའི་ཆ་ནས་རང་གང་ལ་ལྡན་པའི་རྟགས་དེ་རྟགས་ཡང་དག་ཏུ་སོང་བ། མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ནི་སྔ་མ་ལས་བཟློག་པ་རྣམས་ཡིན་ཅིང་། མཚན་གཞི་དང་དབྱེ་བ་ནི་བྱས་རྟགས་ཀྱིས་སྒྲ་མི་རྟག་པར་བསྒྲུབ་པ་ལྟ་བུ་ལ་མཚོན་ན། སྒྲ་དེ་སྐོར་གྱི་ཤེས་འདོད་ཆོས་ཅན་ཡིན་པ་དང་། བྱས་པ་སྒྲའི་སྟེང་དུ་འགོད་ཚུལ་དང་མཐུན་པར་གྲུབ་པ་དང་། སྒྲ་བྱས་པར་ངེས་པ་གཉིས་དེ་སྐོར་གྱི་ཕྱོགས་ཆོས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དང་། དེ་སྐོར་གྱི་མཐུན་དཔེ་ཡང་དག་གྲུབ་པ་དང་། བྱས་པ་མི་རྟག་པ་དང་འབྲེལ་པ་དང་། བྱས་པ་ལ་མི་རྟག་པས་ཁྱབ་པ་རྣམས་ནི་དེ་སྐོར་གྱི་རྗེས་འགྲོའི་ཚུལ་གྱི་ཡོན་ཏན་དང་། བྱས་པ་རྟག་པ་ལས་ལྡོག་པར་ངེས་པ་དང་། རྟག་ན་མ་བྱས་པས་ཁྱབ་པ་ནི་དེ་སྐོར་གྱི་ལྡོག་པའི་ཚུལ་གྱི་ཡོན་ཏན་ནོ། །མདོར་བསྡུ་ན་རྟགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ལ་གསུམ་དུ་ངེས་སོ། །ཕྱོགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་གྱི་མཚན་ཉིད། དམ་བཅའ་ཙམ་ལ་ལྡན་པའི་ཆ་ནས་རང་གང་ལ་ལྡན་པའི་ཕྱོགས་དེ་ཕྱོགས་ཡང་དག་ཏུ་སོང་བ། མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ནི་སྔ་མས་འགྲེ་ཞིང་། དབྱེ་ན་ཕྱིར་རྒོལ་གྱིས་གྲུབ་མ་ཟིན་པའི་ཡོན་ཏན་སོགས་ལྔའོ། །དཔེའི་ཡོན་ཏན་གྱི་མཚན་ཉིད། དཔེར་གཟུང་ཙམ་ལ་ལྡན་པའི་ཆ་ནས་རང་གང་ལ་ལྡན་པའི་དཔེ་དེ་དཔེ་ཡང་དག་ཏུ་སོང་བ། མིང་གི་རྣམ་གྲངས་དང་། དབྱེ་བ་ནི་སྔ་མ་ལས་དཔགས་ཏེ་ཤེས་པར་བྱའོ། །གཉིས་པ་རྣམ་གཞག་ལ་དཔྱད་པ་ལ། སྐྱོན་དང་ཡོན་ཏན་གང་ལ་ལྡན་དཔྱད་པ། སྐྱོན་ཅན་དང་ཡོན་ཏན་ཅན་འགལ་མི་འགལ་དཔྱད་པ། རྟགས་སྐྱོན་དང་ཕྱོགས་སྐྱོན་འགལ་མི་འགལ་དཔྱད་པ། སྐྱོན་དང་བསལ་བྱའི་ཁྱད་པར་ལ་དཔྱད་པ་དང་བཞི་ལས། དང་པོ་ལ། ཁ་ཅིག ཚུལ་གསུམ་མ་ཚང་བ་དེ་རྟགས་ཡང་དག་གི་སྐྱོན་ཡིན་ཅིང་། རྟགས་ལྟར་སྣང་གི་སྐྱོན་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་རྟགས་ཡང་དག་ཏུ་འགྱུར་བ་ལ་བར་དུ་གཅོད་བྱེད་གང་ཞིག རྟགས་ལྟར་སྣང་དུ་འགྱུར་བ་ལ་བར་དུ་གཅོད་བྱེད་མིན་པའི་ཕྱིར་དང་། རྟགས་ཡང་དག་གི་སྐྱོན་ཡིན་ན། རྟགས་ཡང་དག་ལ་ལྡན་མི་དགོས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། དོན་དེའི་སྐྱོན་ཡིན་ན། དོན་དེ་ལྡན་མི་དགོས་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན་དགེ་སློང་གི་རྒྱུད་ཀྱི་དགེ་ཚུལ་གྱི་སྡོམ་པ་ཆོས་ཅན། དགེ་ཚུལ་ལ་ལྡན་པར་ཐལ། དགེ་ཚུལ་གྱི་ཡོན་ཏན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་ཚུལ་གསུམ་མ་ཚང་བ་དེ་རྟགས་ལྟར་སྣང་གི་ཡོན་ཏན་ཡིན་ཏེ། དེའི་གནས་ཚུལ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་ཟེར་བ་མི་འཐད་དེ། ཉོན་སྒྲིབ་དེ་འཁོར་བའི་སྐྱོན་མིན་པར་ཐལ། དེ་མྱང་འདས་ཐོབ་པ་ལ་བར་དུ་གཅོད་བྱེད་ཡིན་གྱི། འཁོར་བ་ཐོབ་པ་ལ་བར་དུ་གཅོད་བྱེད་མིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཡང་དག་ལ་རྟགས་སྐྱོན་ཡོད་པ་ཡང་མི་འཐད་དེ། དེ་ལྟར་ན་རྟགས་ཡང་དག་དེ་རྟགས་སྐྱོན་ཅན་དུ་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རང་ལུགས་ནི་རྟགས་སྐྱོན་ལྟར་སྣང་ལ་ལྡན་ཏེ། རྟགས་ལྟར་སྣང་དེ་རྟགས་སྐྱོན་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། རྟགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་རྟགས་ཡང་དག་ལ་ལྡན་ཏེ། རྟགས་ཡང་དག་དེ་རྟགས་ཡོན་ཏན་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ། ཁ་ཅིག རྟགས་སྐྱོན་ཅན་དང་། རྟགས་ཡོན་ཏན་ཅན་མི་འགལ་ཏེ། བྱས་པ་དེ་སྒྲ་རྟག་པར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་དེ་གཉིས་ཀ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ཡང་ཡོན་ཏན་ཅན་ཡིན་ཏེ། དེ་སྐོར་གྱི་ཕྱོགས་ཆོས་ཅན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། ཕྱོགས་ཆོས་དེ་རྟགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྐྱོན་ཅན་ཡིན་ཏེ། དེ་སྐོར་གྱི་ཁྱབ་པ་འགལ་བའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། ཁྱབ་པ་འགལ་བ་དེ་རྟགས་སྐྱོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་། གང་ཟག་ཡོན་ཏན་ཅན་དང་། གང་ཟག་སྐྱོན་ཅན་འགལ་བར་ཐལ། དེ་གཉིས་འགལ་བའི་ཕྱིར། འདོད་ན། བྱང་སེམས་སོ་སྐྱེ་ཆོས་ཅན། གང་ཟག་ཡོན་ཏན་ཅན་མིན་པར་ཐལ། གང་ཟག་སྐྱོན་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་ཟེར་རོ། །འདི་ལ་གཞན་དག་ན་རེ། སྒྲ་རྟག་པར་སྒྲུབ་ནུས་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་དང་། སྒྲ་རྟག་པར་སྒྲུབ་མི་ནུས་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་མི་འགལ་བར་ཐལ། རྟགས་སྐྱོན་ཅན་དང་། རྟགས་ཡོན་ཏན་ཅན་མི་འགལ་བའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། རྟགས་ཀུན་རང་གི་བསྒྲུབ་བྱ་ལ། །སྐྱོན་དང་ཡོན་ཏན་བཅད་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། ཡང་དེ་གཉིས་འགལ་བར་ཐལ། རང་གི་བསྒྲུབ་བྱ་བསྒྲུབ་མི་ནུས་པའི་རྟགས་ཡོན་ཏན་ཅན་མེད་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རྣམ་ངེས་ལས། གཏན་ཚིགས་ཐམས་ཅད་ཀྱི་སྐྱོན་དང་ཡོན་ཏན་ནི་རང་གི་བསྒྲུབ་པར་བྱ་བ་ལ་ལྟོས་ནས་བསམ་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་དང་། ཆོས་མཆོག་གིས་རང་གི་བསྒྲུབ་བྱ་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ཉིད་ཀྱིས་ནི་གཏན་ཚིགས་ཡོན་ཏན་ཅན་ཡིན་ལ། དེ་སེལ་བ་ནི་སྐྱོན་ཅན་ཡིན་ནོ་ཞེས་དང་། རྒྱན་ལས། གཏན་ཚིགས་ཐམས་ཅད་ནི་རང་གི་བསྒྲུབ་བྱ་ལ་ལྟོས་ཏེ་སྐྱོན་དང་ཡོན་ཏན་བསམས་པར་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། རང་ལུགས་ནི། རྟགས་ཡོན་ཏན་ཅན་དང་། རྟགས་སྐྱོན་ཅན་གྱི་གཞི་མཐུན་མེད་པ་ནི་ལུང་དེ་དག་གིས་གྲུབ་ཅིང་འོན་ཀྱང་ཚུལ་གསུམ་རེ་རེ་བ་ཙམ་རྟགས་ཀྱི་ཡོན་ཏན་དུ་འགྱུར་བའི་ངེས་པ་ནི་མེད་དེ། ཚུལ་གསུམ་རེ་རེ་གྲུབ་པ་ཙམ་གྱིས་བསྒྲུབ་བྱ་སྒྲུབ་ནུས་པའི་ངེས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འོ་ན་དབྱེ་ན་ཚུལ་གསུམ་དུ་ཡོད་པར་བཤད་པ་དང་འགལ་ལོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་ཚུལ་གསུམ་ཆར་གྲུབ་པའི་ཚུལ་གསུམ་རེ་རེ་བ་ལ་དགོངས་པས་སྐྱོན་མེད་དོ། །གསུམ་པ་ལ། ཁ་ཅིག དེ་གཉིས་མི་འགལ་ཏེ། གལ་ཏེ་འགལ་ན། སྒྲ་ཆོས་ཅན། རྟག་སྟེ། རྟག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་བཀོད་པའི་ཚེ་ན། སྒྲ་རྟག་པ་ལ་ཚད་མས་བསལ་བ་ཞུགས་པ་ཆོས་ཅན། དེ་སྐོར་གྱི་ཕྱོགས་སྐྱོན་མིན་པར་ཐལ། དེ་སྐོར་གྱིས་རྟགས་སྐྱོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཏན་ཚིགས་གྲུབ་སྟེ། སྒྲ་རྟག་པ་ལ་ཚད་མས་བསལ་བ་ཞུགས་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་རྟག་པ་དེ་དེ་སྐོར་གྱི་རྟགས་སྐྱོན་ཅན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་སྒྲ་རྟག་པ་ལ་ཚད་མའི་བསལ་བ་ཞུགས་པ་དེ་དེ་སྐོར་གྱི་ཕྱོགས་སྐྱོན་མིན་པར་ཐལ། དེ་དེ་སྐོར་གྱི་རྟགས་སྐྱོན་ཡིན་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། རྟག་པ་དེ་སྐོར་གྱི་རྟགས་ཆོས་ཐ་དད་མེད་ནས་མ་གྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེས་ན། རྟགས་ཆོས་དོན་གསུམ་ཐ་དད་པའི་རྟགས་སྐྱོན་དང་ཕྱོགས་སྐྱོན་འགལ་ཡང་སྤྱིར་དེ་གཉིས་མི་འགལ་བར་བཞེད་དོ། །དེ་ནི་མི་འཐད་དེ། འདི་དེ་དག་གི་སྐྱོན་མིན་ནམ་ཞེས་པའི་ཐལ་འགྱུར་གྱི་ཁྱབ་པ་ཚད་མས་མ་གྲུབ་པར་ཐལ། དེ་གཉིས་མི་འགལ་བའི་ཕྱིར། དམ་བཅའ་ཙམ་ལ་བརྩི་བའི་སྐྱོན་དང་། རྟགས་སུ་བཀོད་ཙམ་ལ་བརྩི་བའི་སྐྱོན་གཉིས་མི་འགལ་བར་ཐལ། དེ་གཉིས་མི་འགལ་བའི་ཕྱིར། ཁྱབ་སྟེ། དེ་ཕྱིར་དེ་ཙམ་དང་འབྲེལ་བ། །ཕྱོགས་ཀྱི་སྐྱོན་འདོད་གཞན་མིན་ཏེ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་རང་ལུགས་ནི་དེ་གཉིས་འགལ་ཏེ། རྟགས་སྐྱོན་ཡིན་ན། དམ་བཅའ་ལ་མ་ལྟོས་པར་རྟགས་སུ་བཀོད་ཙམ་ལ་བརྩི་བས་ཁྱབ་ཅིང་། ཕྱོགས་སྐྱོན་ཡིན་ན། སྒྲུབ་བྱེད་ལ་མ་ལྟོས་པར་དམ་བཅའ་ཙམ་ལ་བརྩི་བས་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར། དེས་ན་སྒྲ་རྟག་པར་བསྒྲུབ་པ་ལ་རྟག་པ་རྟགས་སུ་བཀོད་པའི་ཚེ་ན་ཡང་རྟག་པ་སྒྲའི་སྟེང་དུ་འགོད་ཚུལ་དང་མཐུན་པར་མ་གྲུབ་པ་ནི་རྟགས་སྐྱོན་ཡིན་གྱི། ཕྱོགས་སྐྱོན་མིན་ལ། སྒྲ་རྟག་པ་ལ་ཚད་མས་བསལ་བ་ཞུགས་པ་ནི་དེ་སྐོར་གྱི་ཕྱོགས་སྐྱོན་ཡིན་གྱི། རྟགས་སྐྱོན་མིན་པ་སོགས་རྣམ་པར་དབྱེ་ནས་སྨྲ་དགོས་སོ། །བཞི་པ་ལ། ཁ་ཅིག་ན་རེ། ཕྱོགས་ཡང་དག་གིས་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བསལ་བྱ་དང་ཕྱོགས་སྐྱོན་ལ་ཁྱད་པར་མེད་དེ། འདི་དེ་དག་གི་སྐྱོན་མིན་ནམ་ཞེས་སོགས་ཀྱི་ཁྱབ་པ་བསྒྲུབ་པ་ལ་མཚན་ཉིད་བསལ་བྱ་ལ་ཞེས་སོགས་ཀྱི་གཞུང་རྣམས་བྱུང་བའི་ཕྱིར་དང་། རྒྱན་ལས། དེ་ནི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་སྐྱོན་ཡིན་པ་ཉིད་ཀྱིས་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཁོ་ནས་སེལ་བའི་ཕྱིར། གཏན་ཚིགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སེལ་བ་ནི། ཕྱོགས་ཀྱི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་སེལ་བར་བྱ་བ་མིན་ཏེ། དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་གསུངས་པས་སོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །འོ་ན་མ་གྲུབ་པའི་རྟགས་ལ་ཕྱོགས་ཆོས་གྲུབ་པ་དང་། མ་ངེས་པའི་རྟགས་ལ་ལྡོག་ཚུལ་གྲུབ་པ་དང་། འགལ་བའི་རྟགས་ལ་རྗེས་འགྲོ་གྲུབ་པ་གསུམ་པོ་དེ་ཆོས་ཅན། རྟགས་སྐྱོན་དུ་ཐལ། རྟགས་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་བསལ་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། གཞི་གྲུབ་པར་ཐལ་ལོ། །རྩ་བའི་གཏན་ཚིགས་གྲུབ་སྟེ། གཏན་ཚིགས་ཀྱིས་ནི་ཚུལ་གསུམ་ལའང་། །ཞེས་པའི་རང་འགྲེལ་དུ། རྗེས་སུ་འགྲོ་བ་ངེས་པས་ནི་འགལ་བ་དང་དེའི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་རྣམས་བསལ་ལོ། །ལྡོག་པ་ངེས་པས་ནི་མ་ངེས་པ་དང་དེའི་ཕྱོགས་དང་མཐུན་པ་ལྷག་མ་དང་ལྡན་པ་བསལ་ལོ་ཞེས་དང་། འགྲེལ་བཤད་དུ་ཤཱས། དེ་ལ་མ་གྲུབ་པའི་གཉེན་པོར་ནི་ཕྱོགས་ཆོས་ལ་ངེས་པ་བརྗོད་དོ་བཟློག་དོན་ནི་འགལ་བ་སྟེ་དེའི་གཉེན་པོར་རྗེས་འགྲོའོ། །འཁྲུལ་པ་ཅན་ནི་མ་ངེས་པ་སྟེ་དེའི་གཉེན་པོར་ལྡོག་པ་ངེས་པའོ། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རང་ལུགས་ནི་དེ་གཉིས་འགལ་ཏེ་རྟགས་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་བསལ་བྱ་ཡིན་ན་གཞི་མ་གྲུབ་དགོས། རྟགས་སྐྱོན་ཅན་ཡིན་ན། གཞི་གྲུབ་དགོས་པའི་ཕྱིར། དེས་ཕྱོགས་སྐྱོན་དང་། ཕྱོགས་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད་ཀྱིས་བསལ་བྱ་ལའང་འགྲེའོ། །གཉིས་པ་སྒྲུབ་ངག་བཤད་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། གཞན་དོན་རྗེས་དཔག་གི་མཚན་ཉིད། ངག་སྨྲ་བ་པོའི་གང་ཟག་གི་རྣམ་གཞག རྩོད་པའི་སྐབས་ཀྱི་ངག་གི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའོ། །དང་པོ་ནི། སྔར་རྒོལ་རང་གི་མཐོང་བའི་རྟགས་ཀྱི་ཚུལ་གསུམ། སྐབས་སུ་བབ་པའི་ཕྱིར་རྒོལ་ལ་སྒྲའི་སྐྱོན་དང་བྲལ་བར་སྟོན་པར་བྱེད་པའི་ངག་གོ །འདི་ལ་ཁ་ཅིག སྔར་རྒོལ་རང་གིས་ངེས་པའི་ཞེས་པའི་ཁྱད་པར་སྦྱོར་བ་ནི་མི་འཐད་དེ། ཤཱཀྱ་ཐུབ་པས་སྒྲུབ་ངག་ཡང་དག་འགོད་པ་མེད་པར་ཐལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཅིག ཕྱོགས་ཆོས་རྐྱང་པ་བརྗོད་པའི་སྒྲུབ་ངག་ལ་བསམས་ནས་ཚུལ་གསུམ་གང་རུང་ཞེས་པའི་ཁྱད་པར་སྦྱོར་བ་ཡང་མི་འཐད་དེ། ཆོས་མཐུན་སྦྱོར་གྱིས་སྒྲུབ་ངག་ཡང་དག་དེས་ཚུལ་གསུམ་བརྗོད་ན། ཕྱོགས་ཆོས་རྐྱང་པ་ཅན་གྱིས་སྒྲུབ་ངག་ཡང་དག་དེས་ཀྱང་ཚུལ་གསུམ་བརྗོད་པར་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་དང་སྒྲུབ་ངག་ཡང་དག་གཉིས་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་ཡིན་པས། མཚན་ཉིད་སྔ་མ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་གཉིས་ཀ་མཚོན་ནུས་ཤིང་དེ་ལ་རྗེས་དཔག་གི་མིང་གིས་བརྗོད་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི་གཞན་ཕྱིར་རྒོལ་གྱི་རྒྱུད་ལ་རྗེས་དཔག་བསྐྱེད་པའི་རྒྱུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ན་འབྲས་བུའི་མིང་གིས་རྒྱུ་ལ་བཏགས་པའོ། །ཁ་ཅིག སྔར་རྒོལ་གྱི་རྒྱུད་ཀྱི་རྗེས་དཔག་གི་འབྲས་བུ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་བསྣན་པ་ནི་མི་འཐད་དེ། སྔར་རྒོལ་གྱི་རྒྱུད་ལ་བསྒྲུབ་བྱ་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་ཡོད་པར་མ་ངེས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། སོ་སོའི་མཚན་ཉིད། རྒྱལ་ཕམ་གྱི་རྣམ་གཞག དེ་ལ་དཔང་པོས་ཇི་ལྟར་བསྒྲུབ་པའི་ཚུལ་ལོ། །དང་པོ་ནི། སྔར་རྒོལ་དང་། ཕྱི་རྒོལ། དཔང་པོ་གསུམ་གྱི་མཚན་ཉིད་རིམ་པ་བཞིན། སྒྲུབ་བྱེད་བརྗོད་པར་ཁས་ལེན་པའི་དང་། སུན་འབྱིན་བརྗོད་པར་ཁས་ལེན་པའི་དང་། དེ་གཉིས་རྒྱལ་ཕམ་བརྗོད་པར་ཁས་ལེན་པའི་གང་ཟག་གོ །གཉིས་པ་ནི། རྒོལ་ཕྱིར་རྒོལ་གཉིས་པོ་གང་སྐྱོན་ཅན་བརྗོད་པ་དེ་ཚར་གཅད་པའི་གནས་དང་། སྐྱོན་མེད་བརྗོད་པ་དེ་རྗེས་སུ་བཟུང་བའི་གནས་ཡིན་ལ། དེ་ཡང་རྒོལ་བས་སྒྲུབ་བྱེད་ཡང་དག་པ་བཀོད་པ་ལ་ཕྱིར་རྒོལ་གྱིས་སྐྱོན་མ་བརྗོད་ན་ཕྱིར་རྒོལ་ཕམ་ལ། རྒོལ་བས་སྒྲུབ་བྱེད་ལྟར་སྣང་བཀོད་པ་ལ་ཕྱིར་རྒོལ་གྱིས་སྐྱོན་ཡང་དག་པ་བརྗོད་ན་རྒོལ་བ་ཕམ་ཞིང་དེས་སྒྲུབ་བྱེད་ལྟར་སྣང་བཀོད་ཀྱང་ཕྱིར་རྒོལ་གྱིས་སྐྱོན་མི་བརྗོད་པའམ་སྐྱོན་ལྟར་སྣང་ཞིག་བརྗོད་ཀྱང་རྒོལ་བས་ཚེར་མ་འབྱིན་མ་ཤེས་ན་དེ་དག་གཉིས་ཀ་ལ་ཕམ་རྒྱལ་མེད་དེ། སྐྱོན་ཅན་ཡིན་ཡང་བསྒྲུབ་པ་དང་སུན་འབྱིན་མ་ཤེས་པའི་ཕྱིར་དང་། རྒྱལ་ཕམ་གྱི་རྣམ་གཞག་རྒོལ་བ་གཉིས་ཀྱིས་སྤོབས་པ་འཇོམས་ནུས་མི་ནུས་ལ་རགས་ལས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེའང་རྩོད་རིགས་ལས། ཕྱིར་རྒོལ་བས་དེའི་དངོས་པོ་གོ་བར་བྱས་ན་འགྱུར་གྱི། གཞན་དུ་གཉིས་པོ་གཅིག་ཀྱང་རྒྱལ་བ་དང་ཕམ་པར་མི་འགྱུར་རོ་ཞེས་བྱ་བ་དང་། རྒོལ་བས་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་སྐྱོན་ཅན་བརྗོད་ནའང་ཕྱིར་རྒོལ་བས་སྐྱོན་མ་བསྟན་ན་ཕམ་པའི་རྣམ་པར་གཞག་པ་རིགས་པ་མ་ཡིན་ཏེ། དེ་དག་ཉིད་ཀྱིས་ཕན་ཚུན་ནུས་པ་ཉེ་བར་འཇོམས་པ་ལ་ལྟོས་ནས་རྒྱལ་བ་དང་ཕམ་པར་རྣམ་པར་འཇོག་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །བརྫུན་དང་གཡོ་དང་ཚིག་དོར་གྱིས་བསླུས་ཀྱང་གྲུབ་མཐའ་བསྲུང་མི་ནུས་པས་རྒྱལ་ཕམ་མེད་དེ། རྩོད་རིགས་ལས། དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྲུང་བའི་དོན་དུ་དམ་པ་རྣམས་ཀྱང་རྒྱལ་བར་འདོད་པ་གཡོ་རྒྱུ་ལ་སོགས་པ་དག་གིས་ཚར་བཅད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། མིན་ཏེ། ཁུ་ཚུར་དང་། ཐལ་ལྕག་དང་། མཚོན་བསྣུན་པ་དང་། མེ་ལ་སོགས་པས་ཀྱང་ཞེས་བརྗོད་པར་བྱས་ན། འདི་དེ་དེ་ཁོ་ན་ཉིད་བསྲུང་བའི་ཐབས་དམ་པ་མ་ཡིན་ཏེ་ཞེས་གསུངས་པས་སོ། །གསུམ་པ་ལ། སྤྱིར་ཚར་གཅད་པ་དང་རྗེས་སུ་གཟུང་བའི་ཚུལ་དང་། བྱེ་བྲག་ཏུ་ཚར་གཅད་ཀྱི་གནས་གཏན་ལ་དབབ་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། འཕྲོག་དང་སྦྱིན་པས་འཇིག་རྟེན་པ། །ཚར་གཅད་པ་དང་རྗེས་འཛིན་འདོད། །གྲུབ་མཐའི་བླང་དོར་བྱེད་པ་ལ། །དམ་པའི་ཚར་གཅད་རྗེས་འཛིན་འདོད། །ཅེས་པ་ལྟར་ཤེས་པར་བྱའོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། འཐད་པ་བརྗོད་པ་དང་། འཁྲུལ་པ་དགག་པའོ། །དང་པོ་ནི། སྔར་རྒོལ་ཚར་གཅད་ཀྱི་གནས་ལ་བསྒྲུབ་པའི་ཡན་ལག་མི་བརྗོད་པ་དང་། ཡན་ལག་མ་ཡིན་པ་བརྗོད་པ་གཉིས་དང་། ཕྱིར་རྒོལ་ཚར་གཅད་ཀྱི་གནས་ལ་སྐྱོན་མི་བརྗོད་པ་དང་། སྐྱོན་མ་ཡིན་པར་བརྗོད་པ་གཉིས་ཏེ་བཞི་ཡོད་དེ། རྩོད་རིགས་ལས། བསྒྲུབ་པའི་ཡན་ལག་མི་བརྗོད་ཅིང་། །སྐྱོན་མི་བརྗོད་པ་གཉིས་པོ་དང་། །ཚར་གཅད་པ་ཡིན་གནས་ཡིན་ཅིང་། །གཞན་ནི་མི་རིགས་ཕྱིར་མི་འཐད། །ཅེས་གསུངས་པས་སོ། །གཉིས་པ་ལ། གངས་ཅན་པའི་ལུགས་དགག་པ་དང་། རྐང་མིག་པའི་ལུགས་དགག་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། བོད་སྔ་རབས་པ་རྣམས་རྒོལ་བ་ལ་དྲིས་པའི་ལན་མི་བརྗོད་པ། སྐྱོན་ཅན་བརྗོད་པ། མ་དྲིས་པ་བརྗོད་པ་སྟེ་གསུམ་དང་། སྐྱོན་སྤོང་བའི་ཚེ་སྐྱོན་མི་སྤོང་བ། ལན་ལྟར་སྣང་བ། སྐབས་སུ་མ་བབས་པའི་ལན་བརྗོད་པ་སྟེ་དྲུག་གོ །ཕྱིར་རྒོལ་ལ་འདྲི་བའི་ཚེ་མི་འདྲི་བ། མི་འོས་པ་འདྲི་བ། མ་འབྲེལ་བ་འདྲི་བ་དང་གསུམ། སྐྱོན་བརྗོད་པའི་ཚེ་སྐྱོན་མི་བརྗོད་པ། སྐྱོན་ལྟར་སྣང་བརྗོད་པ། སྐབས་སུ་མ་བབས་པའི་སྐྱོན་བརྗོད་པ་སྟེ་དྲུག་གོ །དཔང་པོ་ལ། ཤན་མི་འབྱེད་པ། ཕྱིན་ཅི་ལོག་ཏུ་འབྱེད་པ། སྐབས་མིན་པར་འབྱེད་པ་སྟེ་གསུམ་མོ། །ཐུན་མོང་དུ་རྣ་བ་མི་གཏོད་པ་དང་བཅུ་དྲུག་གོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ནི་མི་འཐད་དེ། ལན་མ་བརྗོད་པ་དང་། སྐྱོན་ཅན་བརྗོད་པ་དང་། སྐྱོན་མི་སྤོང་བ། ལན་ལྟར་སྣང་བ་བརྗོད་པ་ནི་རྒོལ་བས་སྒྲུབ་བྱེད་མི་བརྗོད་པའམ། སྒྲུབ་བྱེད་མ་ཡིན་པ་བརྗོད་པར་འདུ་ལ། མ་དྲིས་པ་བརྗོད་པ་ནི་སྐབས་སུ་མཁོ་ན་སྐྱོན་མེད་ཡིན་ཞིང་། མི་མཁོ་ན་ཡན་ལག་མིན་པ་བརྗོད་པར་འདུས། ཕྱིར་རྒོལ་ཁས་བླངས་ནས་མི་འདྲི་བ་དང་། མི་འོས་པ་འདྲི་བ་ནི་སྤོབས་པ་མེད་པ་ཉིད་ཡིན་ལ། མ་འབྲེལ་བ་འདྲི་བ་ཡང་བསམས་པ་འགའ་ཞིག་གིས་འདྲི་ན་མ་འབྲེལ་བ་ཉིད་མིན་ལ། བླུན་པས་འདྲི་ན་སྤོབས་པ་མེད་པའི་ནང་དུ་འདུ་ཞིང་། སྤོབས་པ་མེད་པ་ནི་བསྒྲུབ་པའི་ཡན་ལག་མི་བརྗོད་པའམ། སྐྱོན་མི་བརྗོད་པར་བསྡུས་ཏེ། རྩོད་རིགས་ལས། གང་གི་ཚེ་རྩོད་པ་ཁས་བླངས་ནས་ཞུམ་པ་ཉིད་ཀྱིས་ཅུང་ཟད་མི་སྨྲའམ། གཞན་ཅུང་ཞིག་སྨྲ་བར་བྱེད་པ་དེའི་ཚེ། ཇི་ལྟར་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་བའི་ནང་དུ་འདུས་པར་འགྱུར་ཞེས་དྲིས་པའི་མཐར་སྒྲུབ་པར་བྱེད་པ་ནི་མ་རྟོགས་པ་རྟོགས་པར་བྱེད་པའི་མཚན་ཉིད་ཀྱི་ཡུལ་ཅན་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། སྒྲུབ་པར་བྱེད་པའི་ཡན་ལག་མ་བརྗོད་པ་ཞེས་བྱ་བའི་ཚར་གཅད་པའི་གནས་ཉིད་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པས་སོ། །དེ་དག་ལས་གཞན་ནི་ཚར་བཅད་པའི་གནས་མ་ཡིན་ཏེ། ཇི་སྐད་དུ། གཞན་ཡང་ཕྱོགས་སྔ་མ་དང་ཕྱིས་མའི་རྒོལ་བ་དག་གཏན་ཚིགས་ལྟར་སྣང་བ་དང་སྤོབས་པ་མེད་པ་དག་ལས་གཞན་ཚར་བཅད་པའི་གནས་ཡིན་པ་ལ་རིགས་པ་ཡོད་པ་མ་ཡིན་ནོ། །གཉིས་ཀའི་ཚིག་ཉིད་ཀྱིས་ཐམས་ཅད་བསྟན་པའི་ཕྱིར་དེ་གཉིས་ཀར་མ་འདུས་པའི་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཡོན་ཏན་གྱི་ཁྱད་པར་མེད་པའི་ཚིག་ལས་ཤིན་ཏུ་ཐལ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། རབ་ཏུ་སྤྲོས་པ་དོན་མེད་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པས་སོ། །དབང་པོ་ལ་ཚར་གཅད་ཀྱི་གནས་འཇོག་པ་ནི་དགོངས་པ་མིན་ཏེ། གཉིས་པོ་དག ཚར་གཅད་པ་ཡི་གནས་ཡིན་ཏེ། །ཞེས་གསུངས་ལ། གཞུང་གི་ཆ་འགར་ཡང་དཔང་པོ་ལ་ཚར་གཅད་མ་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། རྐང་མིག་པ་དག དམ་བཅའ་ལ་གནོད་དམ་བཅའ་གཞན། །ཞེས་སོགས་ཚར་གཅད་ཉི་ཤུ་རྩ་གཉིས་འདོད་པ་ནི་མི་འཐད་དེ། ཚར་གཅད་ཡིན་པ་རྣམས་ནི་སྔར་གྱི་བཞི་པོ་དེར་འདུས་ལ། དེ་ལས་གཞན་པ་རྣམས་ནི་ཚར་བཅད་ཀྱི་གནས་མིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། གང་ཟག་དང་། དགོས་པ་དང་། བརྗོད་ཚུལ་གྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་བའོ། །དང་པོ་ནི། གང་ཟག་གསུམ་ལ་བརྗོད་ཚུལ་དྲུག །ཅེས་ཏེ། སྔར་རྒོལ་ལ་དོན་གྱི་དངོས་པོ་འཇོག་པ་དང་། སྐྱོན་སྤོང་གི་ངག་གཉིས། ཕྱིར་རྒོལ་ལ་འདོད་པ་དྲི་བ་དང་། སྐྱོན་བརྗོད་པའི་ངག་གཉིས། དཔང་པོ་ལ་རྗེས་སུ་བརྗོད་པ་དང་། རྣམ་པར་དབྱེ་བའི་ངག་གཉིས་ཏེ་དྲུག་གོ །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། རང་གི་འདོད་པ་བསྒྲུབ་པ་སྒྲུབ་པའི་ངག་དང་། གཞན་གྱི་འདོད་པ་སུན་འབྱིན་པ་སུན་འབྱིན་གི་ངག་གོ །དང་པོ་ལ་གཉིས་ཏེ། སྒྲུབ་ངག་ཡང་དག་དང་། སྒྲུབ་ངག་ལྟར་སྣང་ངོ་། །དང་པོ་ལ་མཚན་ཉིད། ངག་སྦྱོར་བའི་ཚུལ། ངག་གི་བྱེད་པ། དབྱེ་བ་དང་བཞི་ལས། དང་པོ་ནི། གཞན་དོན་རྗེས་དཔག་གི་མཚན་ཉིད་དེས་འདིའང་མཚོན་ནུས་ཏེ། སྔར་བཤད་ཟིན་ཏོ། །གཉིས་པ་ལ། དགག་གཞག་སྤང་གསུམ་ལས། དང་པོ་ལ། སྔ་རབས་པའི་ལུགས་དགག་པ་དང་། གངས་ཅན་པའི་ལུགས་དགག་པ་གཉིས། དང་པོ་ནི། ངག་ཡན་ལག་ལྔ་ལྡན་དུ་སྦྱོར་ཏེ་འདི་ལྟར། སྒྲ་མི་རྟག་སྟེ། བྱས་པའི་ཕྱིར། དཔེར་ན་བུམ་པ་བཞིན། བུམ་པ་བྱས་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྒྲ་ཡང་བྱས་སོ། །དེའི་ཕྱིར་སྒྲ་མི་རྟག་གོ་ཞེས་སྦྱོར་རོ། །དེ་ཡང་སྒྲ་མི་རྟག་སྟེ་ཞེས་པས་དམ་བཅའ། བྱས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པས་གཏན་ཚིགས། དཔེར་ན་བུམ་པ་བཞིན་ཞེས་པས་དཔེ། བུམ་པ་བྱས་པ་དེ་བཞིན་དུ་སྒྲ་ཡང་བྱས་སོ་ཞེས་པས་ཉེར་སྦྱོར་རོ། །དེའི་ཕྱིར་སྒྲ་མི་རྟག་ཅེས་པས་མཇུག་བསྡུ་བསྟན་པར་འདོད་དོ། །དེ་ནི་མི་འཐད་དེ། འདི་ངག་རྒྱས་པ་ཡིན་ལ། སྤྱི་ཁྱབ་བརྗོད་པ་མ་ཚང་ཞིང་། དམ་བཅའ་དང་། ཉེར་སྦྱོར་དང་། མཇུག་བསྡུ་གསུམ་པོ་ལྷག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁ་ཅིག རིགས་གཏེར་གྱི་ལུགས་ལ་ངག་དེས་སྤྱི་ཁྱབ་མ་བརྗོད་པའི་དོན་སྒྲ་བྱས་ན་སྒྲ་མི་རྟག་པས་ཁྱབ་པ་བརྗོད་ཀྱི། བྱས་ན་མི་རྟག་པས་ཁྱབ་པ་མ་བརྗོད་པ་ལ་བྱས་ནས་དེ་འགོག་པ་ལ་ངག་དེས་བྱས་ན་མི་རྟག་པས་ཁྱབ་པ་མ་བརྗོད་ན། མི་རྟག་པར་ཐལ། བྱས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པའི་ཁྱབ་པ་དངོས་འགལ་ལ་མི་འགྲོ་བར་འགྱུར་རོ་ཞེས་སྨྲའོ། །འདི་ལ་ཕྱོགས་སྔའི་དོན་མ་རྟོགས་པ་དང་། གཞན་ལ་དགག་པ་མི་འཇུག་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། རིགས་གཏེར་གྱི་དགོངས་པ་ནི་ཁྱོད་ཀྱིས་བརྗོད་པ་ལྟར་མིན་ཏེ། ངག་དེས་སྒྲ་བྱས་ན་མི་རྟག་པས་ཁྱབ་པ་ཡང་མ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། བྱས་ན་མི་རྟག་པས་ཁྱབ་པ་ཁས་ལེན་ན་དེ་དངོས་སུ་བརྗོད་པས་མ་ཁྱབ་སྟེ། བྱས་རྟགས་ཀྱིས་སྒྲ་མི་རྟག་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཆོས་མི་མཐུན་སྦྱོར་གྱི་སྒྲུབ་ངག་གིས་བྱས་ན་མི་རྟག་པས་ཁྱབ་པ་ཁས་བླངས་ཀྱང་དེ་དངོས་སུ་མ་བརྗོད་པ་བཞིན་ནོ། །དེས་ན་སྤྱི་ཁྱབ་བརྗོད་པ་མ་ཚང་བའི་དོན་ནི་འདི་བྱས་རྟགས་ཀྱི་སྒྲ་མི་རྟག་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཆོས་མཐུན་སྦྱོར་གྱི་སྒྲུབ་ངག་ཡང་དག་ཡིན་པས་གང་བྱས་ན་མི་རྟག་པས་ཁྱབ། ཅེས་པ་ལྟ་བུ་དངོས་སུ་བརྗོད་དགོས་པ་ལ་དེ་མ་ཚང་བའི་དོན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི། བོད་ཁ་ཅིག ཡན་ལག་གཉིས་ལྡན་པ་ལའང་ལ་ལའང་དུ་བ་ཡོད་པས་ཞེས་དང་། སྒྲ་ཡང་བྱས་པས་ཞེས་པ་ལྟ་བུ་རྣམ་དབྱེ་གསུམ་པ་སྦྱོར་བ་དང་། འགའ་ཞིག་ལ་ལའང་དུ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་དང་། སྒྲ་ཡང་བྱས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ལྟ་བུ་རྣམ་དབྱེ་ལྔ་པ་སྦྱོར་བ་ནི་མི་འཐད་དེ། དེ་ལྟ་བུའི་ངག་འཕྲོ་ཅན་དེས་དམ་བཅའ་འདྲེན་པས། དུ་བ་ཡོད་པས་མེ་ཡོད་ཅེས་དང་། བྱས་པའི་ཕྱིར་མི་རྟག་ཅེས་དམ་བཅའ་བརྗོད་དགོས་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་དེའི་ཚེ་དམ་བཅའ་བརྗོད་མི་དགོས་ཏེ། དེ་དོན་གྱིས་གོ་བའི་ཕྱིར་རོ་སྙམ་ན་དོན་གྱིས་གོ་ཡང་ཚིག་དེའི་ནུས་པ་མ་རྫོགས་པས་དུ་བ་ཡོད་པས་ཅི། བྱས་པའི་ཕྱིར་ཅི་ཡིན་ཞེས་སླར་འདྲི་དགོས་ལ། རྒོལ་བའི་ངག་མ་རྫོགས་པ་ལ་ཕྱིར་རྒོལ་གྱི་ངག་ཞུགས་ན་སྨྲ་བ་པོའི་སྐྱོན་དུ་རྩོད་རིགས་ལས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་རང་ལུགས་ནི། རྒོལ་བ་བླུན་པོ་ལ་སྦྱོར་བའི་ཚུལ་དང་། མཁས་པ་ལ་སྦྱོར་བའི་ཚུལ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། དཔེའི་སྟེང་དུ་ཁྱབ་པ་དྲན་ཡང་སྤྱི་ཁྱབ་དྲན་པར་མ་ནུས་པའི་རྒོལ་བ་བླུན་པོ་ལ་ནི་ཚིག་ཉུང་ཞིང་དོན་རྒྱས་པའི་སྒྲུབ་ངག་ཡན་ལག་གཉིས་ལྡན་པ་སྦྱོར་དགོས་ཏེ། དེས་ཚུལ་གསུམ་ཆར་ལ་དྲན་པ་བསྐྱེད་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་སྐབས་འདིའི་བླུན་པོ་ནི་བུམ་སྟེང་དུ་བྱས་ན་མི་རྟག་པས་ཁྱབ་པ་ཚད་མའི་སྟོབས་ཀྱིས་ངེས་ཀྱང་། གང་བྱས་ན་མི་རྟག་པས་ཁྱབ་པ་དྲན་མི་ནུས་པ་ལ་བྱ་བ་ཡིན་གྱི། དཔེའི་སྟེང་དུ་ཁྱབ་འབྲེལ་མི་ཤེས་པ་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དཔེའི་སྟེང་དུ་ཁྱབ་འབྲེལ་མི་ཤེས་ན། དཔེར་ན་བུམ་པ་བཞིན་ཞེས་བརྗོད་པ་ལ་དགོས་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གལ་ཏེ་དཔེའི་སྟེང་དུ་ཁྱབ་འབྲེལ་ཤེས་ཀྱང་བརྗོད་པ་ཡིན་ནོ་སྙམ་ན་དེ་ཡང་མིན་ཏེ། བརྗོད་ན་དཔེར་མི་རུང་བའི་ཕྱིར་ཏེ། གལ་ཏེ་བརྗེད་ཕྱིར་སྐྱོན་མེད་ན། །དེ་ཉིད་ཕྱིར་ན་དཔེ་མ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། དེ་ལྟ་བུའི་རྒོལ་བ་ལ་ངག་ཡན་ལག་གཉིས་པ་ལྡན་དགོས་ཀྱང་ཆོས་མཐུན་སྦྱོར་དང་མི་མཐུན་སྦྱོར་གཉིས་ཀ་ནི་མི་དགོས་ཏེ། དེ་གཉིས་གང་རུང་གཅིག་དངོས་སུ་བརྗོད་པས་ཅིག་ཤོས་ལ་ཡང་དྲན་པ་སྐྱེ་བར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འབྲེལ་ཤེས་ན། །གཉིས་ལས་གང་ཡང་རུང་སྨྲས་པས། །དོན་གྱི་གོ་བས་ཅིག་ཤོས་ལ། །དྲན་པ་ཡང་དག་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །ཞེས་གསུངས་པས་སོ། །དེ་ལ་ཡང་ཆོས་མཐུན་སྦྱོར་དང་། མི་མཐུན་སྦྱོར་གང་བཀོད་ཀྱང་ཁྱད་པར་མེད་ཅིང་ཕྱོགས་ཆོས་སྔོན་འགྲོ་ཅན་དང་། ཁྱབ་པ་སྔོན་འགྲོ་ཅན་གང་བཀོད་ཀྱང་ཁྱད་པར་མེད་དེ། དེ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་ཀྱང་རྩོད་གཞིའི་སྟེང་དུ་ཚུལ་གསུམ་གཞི་མཐུན་དུ་དྲན་པའི་དྲན་ཤེས་བསྐྱེད་པར་ནུས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། རིགས་གཏེར་རང་འགྲེལ་ལས། སྒྲུབ་པའི་ངག་ནི་ཕ་རོལ་གྱིས་མ་རྟོགས་པ་རྟོགས་པར་བྱེད་པའམ། ཕྱོགས་ཆོས་ཁྱབ་པ་རེས་འཇོག་ཏུ་རྟོགས་ཀྱང་གཞི་མཐུན་དུ་མ་དྲན་པ་དྲན་པར་བྱེད་པའི་ངག་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་པས་སོ། །དེ་ལ་ཕྱོགས་ཆོས་ཁྱབ་པ་རེས་འཇོག་ཏུ་རྟོགས་པ་ནི་སྒྲའི་སྟེང་དུ་བྱས་པ་ངེས་པ་དང་། བུམ་པའི་སྟེང་དུ་བྱས་ན་མི་རྟག་པས་ཁྱབ་པ་ངེས་པ་ལྟ་བུ་ཡིན་ལ། གཞི་མཐུན་དུ་དྲན་པ་ནི་སྒྲ་ཉིད་ཀྱི་སྟེང་དུ་བྱས་པ་དང་། བྱས་ན་མི་རྟག་པས་ཁྱབ་པ་གཉིས་ཀ་དྲན་པའོ། །འོ་ན་སྔར་ཚུལ་གསུམ་ཅིག་ཅར་དུ་དྲན་པ་མི་སྲིད་པར་ཁས་བླངས་པ་དང་འགལ་ལོ་ཞེ་ན། ནང་དུ་བློ་གྲོས་རྩིངས་པའི་རྣམ་པ་ཕྱི་རོལ་དུ་སྟོན་པ་ཁྱོད་རྣ་བ་བླགས་ཏེ་ཉོན་ཅིག སྒྲའི་སྟེང་དུ་ཚུལ་གསུམ་གཞི་མཐུན་དུ་དྲན་པ་དང་། ཅིག་ཆར་དུ་དྲན་པ་གཉིས་དོན་གཏན་མི་གཅིག་སྟེ། གཞི་མཐུན་དུ་དྲན་པ་ནི་སྒྲ་བྱས་པར་ཡང་དྲན་ཞིང་། སྒྲའི་སྟེང་དུ་བྱས་ན་མི་རྟག་པས་ཁྱབ་པ་ཡང་དྲན་པ་གཉིས་ཤེས་པ་གཞན་གྱིས་བར་དུ་མ་ཆོད་པ་རིགས་རྒྱུན་གཅིག་ལ་དྲན་པ་ཙམ་ཡིན་ལ། དེ་ཙམ་གྱིས་དེ་གཉིས་ཅིག་ཅར་དུ་དྲན་པར་མི་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཞན་དུ་ན། སྒྲ་བྱས་པ་དང་མི་རྟག་པའི་གཞི་མཐུན་དུ་དྲན་པ་མེད་པར་འགྱུར་ཏེ། སྒྲ་དེ་དེ་གཉིས་སུ་ཅིག་ཅར་དུ་དྲན་པ་མེད་པའི་ཕྱིར། མ་གྲུབ་ན། གཙོ་བོ་ཡིད་རྟོག་གཅིག་གིས་དེ་གཉིས་ཅིག་ཅར་དུ་དྲན་པ་ཡིན་ནམ། གཙོ་བོ་ཡིད་རྟོག་རྫས་ཐ་དད་པ་གཉིས་ཀྱིས་དེ་གཉིས་ཅིག་ཅར་དུ་དྲན་པ་ཡིན། དང་པོ་ལྟར་ན། དེ་ཕྱིར་ཁྱབ་པ་གང་ཞིག་ཆོས། །གང་གིས་གོ་བར་འགྱུར་བ་དེ། །དེ་ལས་གཞན་གྱིས་ནུས་མ་ཡིན། །དེས་ན་ཐ་དད་རྣམ་པར་གནས། །ཞེས་སོགས་བདག་ཉིད་ཆེན་པོའི་རིགས་པའི་གཙོ་བོ་རྣམས་འགོག་པར་འགྱུར་རོ། །ཕྱི་མ་ལྟར་ན་གང་ཟག་གཅིག་རྒྱུད་ཐ་དད་པ་དུ་མར་འགྱུར་རོ། །འདི་ལ་དགོངས་ནས་རིགས་གཏེར་རང་འགྲེལ་ལས། རང་དོན་གྱི་སྐབས་སུ་རྟོག་གཉིས་ཅིག་ཅར་མི་འཇུག་པས་ཚུལ་གསུམ་ཅིག་ཅར་དུ་དྲན་པ་མི་སྲིད་པར་གསུངས་ཤིང་། གཞན་དོན་གྱི་སྐབས་སུ་སྔར་དྲངས་པ་ལྟར་ཚུལ་གསུམ་གཞི་མཐུན་དུ་དྲན་པར་གསུངས་སོ། །ཕྱོགས་ཆོས་སྔོན་འགྲོ་ཅན་དང་ཁྱབ་པ་སྔོན་འགྲོ་ཅན་གཉིས་ཀ་ལ་ཡང་མཐའ་རྟེན་རྫོགས་པའི་ཚིག་ཏུ་སྦྱར་དགོས་ཏེ། དཔེར་ན་ཕྱོགས་ཆོས་སྔོན་འགྲོ་ཅན་ལ་ཚང་མང་བཞིན་ནོ། །བུམ་པ་བཞིན་ནོ་ཞེས་ཁྱབ་པ་ལ་མཐའ་རྟེན་སྦྱོར་བ་དང་། ཁྱབ་པ་སྔོན་འགྲོ་ཅན་ལ་ལ་ལའང་དུ་བ་ཡོད་དོ། །སྒྲ་ཡང་བྱས་སོ་ཞེས་ཕྱོགས་ཆོས་ལ་མཐའ་རྟེན་སྦྱོར་རོ། །གཉིས་པ་མཁས་པ་ལ་སྦྱོར་བའི་ཚུལ་ནི། དཔེའི་སྟེང་དུ་ཁྱབ་འབྲེལ་ཤེས་པའི་ཚེ་སྤྱི་ཁྱབ་དྲན་ནས་ཁར་འབྱིན་པའི་མཁས་པ་ལ་ནི། འོ་ན་སྒྲ་ཡང་བྱས་སོ་ཞེས་པ་ལྟ་བུ་ཕྱོགས་ཆོས་རྐྱང་པ་བརྗོད་པས་ཀྱང་འགྲུབ་བོ། །ཚོགས་སུ་ཁྱབ་པ་ངག་ཏུ་མི་བརྗོད་ན་མཁས་སུ་ཟིན་ཡང་སྐབས་དེར་སྒྲུབ་པའི་ངག་རྫོགས་པར་སྦྱར་ཏེ། མ་རྫོགས་ན་ཀླན་ཀར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་གསུངས་པ་ནི། རྣམ་ངེས་ལས། གཞན་གྱི་དོན་གྱི་རྗེས་སུ་དཔག་པར་ནི་ཚིག་གི་སྐྱོན་ཡོན་གཙོ་བོར་བྱེད་པ་ཡིན་གྱི། དོན་གྱི་ནི་མ་ཡིན་ཏེ། དོན་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་མ་ཡིན་པར་བརྗོད་པས་སྨྲ་བ་པོ་ལ་ཀླན་ཀར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་གསུངས་པའི་དོན་དུ་མཛད་པར་སྣང་ངོ་། །དེ་བཞིན་དུ་ཕྱོགས་ཆོས་དྲན་ཞིང་ཁར་འབྱིན་པའི་མཁས་པ་ལ་ཁྱབ་པ་རྐྱང་པ་བརྗོད་པའི་སྒྲུབ་ངག་ཀྱང་ཡོད་དེ། སྔ་མ་དང་མཚུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་གཏེར་རང་འགྲེལ་ལས། འདི་དག་གི་ལུང་སྦྱོར་ནི། དཔེ་ལ་དེ་ཡི་ངོ་བོ་དང་། །ཞེས་སོགས་ལ་མཛད་ལ། དེའི་དོན་ནི་འདི་ལྟར་ཡིན་ཏེ། དཔེ་ལ་དེ་ཡི་ངོ་བོ་དང་། །རྒྱུ་དངོས་དེ་དག་མི་ཤེས་ལ། །སྟོན་ཏེ་ཞེས་པས་སྒྲུབ་ངག་བསྟན་པ་མ་ཡིན་གྱི་དཔེའི་སྟེང་དུ་ཁྱབ་འབྲེལ་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་ཚད་མ་བསྟན་པ་ཡིན་ལ། དེ་བསྟན་པས་དཔེའི་སྟེང་དུ་ཁྱབ་འབྲེལ་ཤེས་པའི་ཚེ་སྒྲུབ་ངག་ལ་མ་ལྟོས་པར་སྤྱི་ཁྱབ་དྲན་ནུས་པའི་མཁས་པ་དང་། མི་ནུས་པའི་བླུན་པོ་གཉིས་ཡོད་པ་ལས། དང་པོ་ལ། ཕྱོགས་ཆོས་རྐྱང་པ་བརྗོད་པས་རྗེས་དཔག་བསྐྱེད་ནུས་པ་ནི། མཁས་པ་རྣམས་ལ་ནི། གཏན་ཚིག་འབའ་ཞིག་བརྗོད་པར་ཟད། །ཅེས་སོ། །གཉིས་པ་ལ། ངག་ཡན་ལག་གཉིས་ལྡན་པ་དགོས་ཀྱང་ཆོས་མཐུན་སྦྱོར་དང་མི་མཐུན་སྦྱོར་གང་རུང་ཞིག་གིས་ཆོག་གོ་ཞེས་པ་ནི། དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་འབྲེལ་ཤེས་ན། །ཞེས་སོགས་ཚིགས་བཅད་གཅིག་གོ །གསུམ་པ་རྩོད་པ་སྤོང་བ་ནི། ཀུན་ལས་བཏུས་ལས། རང་ཉིད་ངེས་གཞན་གཞན་དག་ལ། །ངེས་པ་བསྐྱེད་པར་འདོད་པ་ཡིས། །ཕྱོགས་ཆོས་དང་ནི་འབྲེལ་པ་དང་། །བསྒྲུབ་བྱ་བརྗོད་བྱ་གཞན་རྣམས་ཀྱང་། །ཞེས་ཕྱོགས་ཆོས་དང་། འབྲེལ་པ་དང་། བསྒྲུབ་བྱ་གསུམ་པོ་ཟླས་ཕྱེད་ནས་གསུམ་ཀ་བརྗོད་པར་བཤད་པ་དང་འགལ་ལོ་ཞེ་ན། སྐྱོན་མེད་དེ། ཕྱོགས་ཆོས་དང་འབྲེལ་བ་ཡིས་བསྒྲུབ་བྱ་བརྗོད་ཅེས་རྣམ་དབྱེ་གསུམ་པ་དེའི་སྐྱེས་བུས་བསྡུ་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེའི་དོན་ཡང་སྒྲུབ་ངག་ཡང་དག་གིས་ཚུལ་གསུམ་བརྗོད་པའི་སྒོ་ནས་བསྒྲུབ་བྱ་དོན་གྱིས་བརྗོད་ཞེས་པའི་དོན་ཡིན་གྱི། བསྒྲུབ་བྱ་དངོས་སུ་བརྗོད་པའི་དོན་མིན་ཏེ། བསྟན་བྱ་བ་དང་དོན་གཅིག་གོ །གསུམ་པ་ངག་གི་བྱེད་པ་ནི། ཕྱིར་རྒོལ་གྱི་རྒྱུད་ལ་བསྒྲུབ་བྱ་རྟོགས་པའི་རྗེས་དཔག་བསྐྱེད་པའི་ཆེད་ཡིན་ནོ། །འོ་ན་ངག་དེ་རྗེས་དཔག་གི་དངོས་རྒྱུ་ཡིན་ནམ་ཞེ་ན། མིན་ཏེ། ངག་དེ་ལས་ཉན་ཤེས་མངོན་སུམ་སྐྱེ། དེ་ལས་དྲན་ཤེས་སྐྱེ། དེ་ལས་རྗེས་དཔག་སྐྱེ་བའི་ཕྱིར་རོ། །སྒྲུབ་ངག་ཐོས་པའི་ཉན་ཤེས་ལས་དྲན་ཤེས་སྐྱེ་བའི་ཚུལ་ཡང་རིམ་པ་གསུམ་སྟེ། ཕྱོགས་ཆོས་སྔོན་འགྲོ་ཅན་ལ་དང་པོར་ཕྱོགས་ཆོས་དྲན་པའི་དྲན་ཤེས། དེ་ནས་སྤྱི་ཁྱབ་དྲན་པའི་དྲན་ཤེས། དེ་ནས་རྩོད་གཞིའི་སྟེང་དུ་ཁྱབ་པ་དྲན་པའི་དྲན་ཤེས་སྐྱེ་ལ། དེ་ཉིད་ཀྱིས་རྩོད་གཞི་ལ་བསྒྲུབ་ཆོས་འཛིན་པའི་བློ་སྐྱེ་བ་ནི་རྗེས་དཔག་ཉིད་དོ། །ཁྱབ་པ་སྔོན་འགྲོ་ཅན་ལ་དང་པོར་སྤྱི་ཁྱབ་དྲན་པའི་དྲན་ཤེས། དེ་ནས་ཕྱོགས་ཆོས་དྲན་པའི་དྲན་ཤེས། དེ་ནས་ཕྱི་མ་སྐྱེ་བའི་ཚུལ་ནི་སྔར་ལྟར་རོ། །སྒྲུབ་ངག་ལ་བརྟེན་ནས་དཔེའི་སྟེང་དུ་ཁྱབ་འབྲེལ་གསར་དུ་དྲན་པ་ནི་མི་སྐྱེ་སྟེ། སྒྲུབ་ངག་གི་སྔ་རོལ་དུ་དེ་དྲན་ཟིན་མ་བརྗེད་པ་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱོགས་ཆོས་རྐྱང་པ་ཅན་དང་། ཁྱབ་པ་རྐྱང་པ་ཅན་གྱི་སྒྲུབ་ངག་ལ་ཡང་སྔར་གྱི་དྲན་ཤེས་གསུམ་གྱི་དང་པོ་སྒྲུབ་ངག་གི་གོང་དུ་སྐྱེས་ཟིན་པས་ཕྱི་མ་སྐྱེ་བའི་ཚུལ་སྒྲུབ་ངག་གཉིས་ལ་སོ་སོར་སྦྱར་བར་བྱའོ། །བཞི་པ་དབྱེ་བ་ལ་དགག་གཞག་སྤང་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། སྔོན་གྱི་མཁས་པ་ཕྱྭ་པ་སོགས་ཀྱི་བཞེད་པ་ལ། རྩ་བའི་བསྒྲུབ་བྱ་སྒྲ་མི་རྟག་པ་ལྟ་བུ་ལ་ལྟོས་ནས་སྒྲུབ་ངག་བརྒྱད་དུ་འགྱུར་ཏེ། ཕྱིར་རྒོལ་ལ་རྩ་བའི་དབྱེ་བ་ཕྱོགས་ཆོས་དང་། ཁྱབ་པ་གཉིས་ཀ་ཤེས་པ། གཉིས་ཀ་མ་ཤེས་པ། ཁྱབ་པ་ཤེས་ནས་ཕྱོགས་ཆོས་མ་ཤེས་པ། ཕྱོགས་ཆོས་ཤེས་ནས་ཁྱབ་པ་མ་ཤེས་པ་དང་བཞི་ལས། གཉིས་ཀ་མ་ཤེས་པ་ལ་ནི་གཉིས་ཀ་བསྒྲུབ་པའི་གཞན་དོན་རྗེས་དཔག་དང་། གསུམ་པ་ལ་ནི། ཕྱོགས་ཆོས་སྒྲུབ་ཅིང་ཁྱབ་པ་སྟོན་པའི་གཞན་དོན་རྗེས་དཔག་དང་། བཞི་པ་ལ་ནི། ཁྱབ་པ་བསྒྲུབ་ཅིང་ཕྱོགས་ཆོས་སྟོན་པའི་གཞན་དོན་རྗེས་དཔག་འགོད་པ་ལས། དང་པོ་ནི། གང་རེས་འགའ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ན། བྱས་པ་ཡིན་པས་ཁྱབ། དཔེར་ན་བུམ་པ་བཞིན། སྒྲ་ཡང་རེས་འགའ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཕྱོགས་ཆོས་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་སྒྲུབ་ངག་ཡང་དག་དང་། གང་རིམ་དང་ཅིག་ཆར་གྱི་དོན་བྱེད་ནུས་པས་སྟོང་ན་བྱས་པས་སྟོང་པས་ཁྱབ། དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་བཞིན། རྟག་པ་ཡང་རིམ་དང་ཅིག་ཅར་གྱི་དོན་བྱེད་ནུས་པས་སྟོང་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ལྡོག་ཁྱབ་སྒྲུབ་བྱེད་དང་། གང་རང་རྒྱུ་ལས་རྒྱུ་གཞན་ལ་ལྟོས་མེད་དུ་འཇིག་ན་འཇིག་ངེས་ཡིན་པས་ཁྱབ། དཔེར་ན་མར་མེའི་སྐད་ཅིག་ཐ་མ་བཞིན། བུམ་པ་ཡང་རང་རྒྱུ་ལས་རྒྱུ་གཞན་ལ་ལྟོས་མེད་དུ་འཇིག་གོ་ཞེས་རྗེས་ཁྱབ་སྒྲུབ་བྱེད་དེ། ཁྱབ་པ་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་སྒྲུབ་ངག་ཡང་དག་གཉིས་སོ། །རྒོལ་བ་གསུམ་པ་དེ་ལ་གང་བྱས་ན་མི་རྟག་པས་ཁྱབ། དཔེར་ན་བུམ་པ་བཞིན་ཞེས་རྗེས་ཁྱབ་ཁོ་ན་སྟོན་པ་དང་། གང་རྟག་ན་མ་བྱས་པས་ཁྱབ། དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་བཞིན་ཞེས་ལྡོག་ཁྱབ་ཁོ་ན་སྟོན་པའི་སྒྲུབ་ངག་ཡང་དག་དང་། སྔར་བཤད་པའི་ཕྱོགས་ཆོས་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་སྒྲུབ་ངག་ཡང་དག་སྟོན་པར་བྱེད་དོ། །རྒོལ་བ་བཞི་པ་ལ། སྒྲ་ཡང་བྱས་སོ་ཞེས་ཕྱོགས་ཆོས་ཁོ་ན་སྟོན་པ་དང་། སྔར་བཤད་པའི་ཁྱབ་པ་སྒྲུབ་བྱེད་ཀྱི་སྒྲུབ་ངག་ཡང་དག་འགོད་པར་བྱེད་དོ། །ཕྱོགས་ཆོས་དང་། ཁྱབ་པ་གཉིས་ཀ་ཤེས་པ་ལ། དེ་གཉིས་ཀ་དྲན་པ། གཉིས་ཀ་མ་དྲན་པ། ཁྱབ་པ་དྲན་ཅིང་ཕྱོགས་ཆོས་མ་དྲན་པ། ཕྱོགས་ཆོས་དྲན་ཅིང་ཁྱབ་པ་མ་དྲན་པ་དང་བཞི་ལས། དང་པོ་ནི། སྒྲུབ་ངག་འགོད་པའི་ཡུལ་མིན་ཏེ། རྗེས་དཔག་སྐྱེ་བའི་དངོས་རྒྱུ་ཚང་བའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལ། གང་བྱས་ན་མི་རྟག་པས་ཁྱབ། དཔེར་ན་བུམ་པ་བཞིན། སྒྲ་ཡང་བྱས་སོ་ཞེས་ཆོས་མཐུན་སྦྱོར་དང་། གང་རྟག་ན་མ་བྱས་པས་ཁྱབ། དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་བཞིན། སྒྲ་ནི་བྱས་སོ་ཞེས་ཆོས་མི་མཐུན་སྦྱོར་གཉིས་འགོད་དོ། །གསུམ་པ་ལ། སྔར་བཤད་པའི་ཕྱོགས་ཆོས་ཁོ་ན་སྟོན་པའི་སྒྲུབ་ངག་ཡང་དག་དང་། བཞི་པ་ལ་སྔར་བཤད་པའི་ཁྱབ་པ་ཁོ་ན་སྟོན་པའི་སྒྲུབ་ངག་ཡང་དག་འགོད་པར་བྱ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་གསུངས་སོ། །དེ་ནི་མི་འཐད་དེ། དེ་ལྟ་བུའི་སྒྲུབ་ངག་ཡང་དག་བརྒྱད་པོ་དེ་བསྒྲུབ་བྱ་སོ་སོ་ལ་ལྟོས་ནས་འཇོག་གམ། བསྒྲུབ་བྱ་གཅིག་ཉིད་ལ་ལྟོས་ནས་འཇོག དང་པོ་ལྟར་ན་བརྒྱད་ཀྱི་གྲངས་ངེས་མཉམ་སྟེ། བསྒྲུབ་བྱ་ཇི་སྙེད་ཡོད་པ་དེ་དང་གྲངས་མཉམ་པའི་སྒྲུབ་ངག་ཀྱང་དེ་སྙེད་ཡོད་པའི་ཕྱིར། གཉིས་པ་ལྟར་ན་གང་རེས་འགའ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ན་བྱས་པ་ཡིན་པས་ཁྱབ། དཔེར་ན་བུམ་པ་བཞིན། སྒྲ་ཡང་རེས་འགའ་སྐྱེ་བ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པའི་སྒྲུབ་ངག་ཡང་དག་དེ། བྱས་རྟགས་ཀྱིས་སྒྲ་མི་རྟག་པར་བསྒྲུབ་པའི་སྒྲུབ་ངག་ཡང་དག་ཡིན་པར་ཐལ། སྔར་བཤད་པའི་སྒྲུབ་ངག་བརྒྱད་པོ་དེ་སྒྲ་མི་རྟག་པར་བསྒྲུབ་པའི་སྒྲུབ་ངག་ཡང་དག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེ་ཆོས་ཅན། བྱས་རྟགས་ཀྱིས་སྒྲ་མི་རྟག་པར་བསྒྲུབ་པའི་ཚུལ་གསུམ་གང་རུང་དངོས་སུ་སྟོན་པར་ཐལ། འདོད་པ་དེའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེ་སྐོར་གྱི་ཕྱོགས་ཆོས་དངོས་སུ་བསྟན་པར་ཐལ། འདོད་པ་གང་ཞིག དེ་སྐོར་གྱི་ཁྱབ་པ་དངོས་སུ་མ་བསྟན་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། དེས་སྒྲ་བྱས་པ་དངོས་སུ་བསྟན་པར་ཐལ། འདོད་པ་དེའི་ཕྱིར། འདོད་ན། གང་བྱས་ན་མི་རྟག་པས་ཁྱབ། དཔེར་ན་བུམ་པ་བཞིན། སྒྲ་ཡང་བྱས་སོ་ཞེས་པའི་ངག་དེས་སྒྲ་མི་རྟག་པ་དངོས་སུ་བསྟན་པར་ཐལ་ལོ། །གཞན་ཡང་བྱས་རྟགས་ཀྱིས་བུམ་པ་མི་རྟག་པར་བསྒྲུབ་པའི་སྒྲུབ་ངག་ཡང་དག་ཡིན་ན། བྱས་རྟགས་ཀྱི་སྒྲ་མི་རྟག་པར་བསྒྲུབ་པའི་སྒྲུབ་ངག་ཡང་དག་མིན་དགོས་པར་ཐལ། བྱས་རྟགས་ཀྱི་བུམ་པ་མི་རྟག་པར་བསྒྲུབ་པའི་བསྒྲུབ་བྱ་ཡིན་ན། བྱས་རྟགས་ཀྱི་སྒྲ་མི་རྟག་པར་བསྒྲུབ་པའི་བསྒྲུབ་བྱ་མིན་དགོས་པའི་ཕྱིར། འདོད་ན། ཁས་བླངས་ཏེ། གང་བྱས་ན་མི་རྟག་པས་ཁྱབ། དཔེར་ན་གློག་བཞིན་ཞེས་པའི་ངག་དེ་ཆོས་ཅན། དེར་ཐལ། དེའི་ཕྱིར། རྟགས་བསལ་ཁས་བླངས་སོ། །རང་ལ་ནི་མི་མཚུངས་ཏེ། ཕྱིར་རྒོལ་གྱིས་ཕྱོགས་ཆོས་ངག་ཏུ་མ་བརྗོད་པར་རང་དགར་ཁྱབ་པ་བརྗོད་པ་ཙམ་སྒྲུབ་ངག་ཡང་དག་ཏུ་མི་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཡང་བོད་ཕྱི་མ་ཁ་ཅིག ཕྱོགས་ཆོས་རྐྱང་པ་བརྗོད་པའི་སྒྲུབ་ངག་ཡང་དག་མི་འཐད་དེ། གསུམ་ལས་ཚུལ་གང་རུང་བ་ཉིད། །མ་བསྟན་མ་ཚང་ཡིན་པར་བརྗོད། །ཅེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར། འོ་ན། མཁས་པ་རྣམས་ལ་ནི། །གཏན་ཚིགས་འབའ་ཞིག་བརྗོད་པར་ཟད། །ཅེས་པ་དང་འགལ་ལོ་ཞེ་ན། མི་འགལ་ཏེ། དེའི་དོན་རིགས་གཏེར་ལས། ཕྱིར་རྒོལ་གྱིས་གང་བྱས་ན་མི་རྟག་པས་ཁྱབ། དཔེར་ན་བུམ་པ་བཞིན། ཞེས་ངག་ཏུ་བརྗོད་པའི་ཚེ་སྔར་རྒོལ་གྱིས་སྒྲ་ཡང་བྱས་སོ་ཞེས་བརྗོད་པ་ལ་བཤད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་ཟེར་བ་ནི་མི་འཐད་དེ། སྔར་རྒོལ་གྱི་དེ་འདྲའི་ངག་དེ་སྒྲུབ་ངག་ཡང་དག་ཡིན་ནམ་མ་ཡིན། དང་པོ་ལྟར་ན་ཁས་བླངས་འགལ་ཞིང་། ཕྱི་མ་ལྟར་ན་དེ་འདྲའི་སྔར་རྒོལ་དེས་དེ་འདྲའི་ཕྱིར་རྒོལ་ལ་གང་བྱས་ན་མི་རྟག་པས་ཁྱབ། དཔེར་ན་བུམ་པ་བཞིན་ཞེས་བརྗོད་དགོས་པར་ཐལ། དེས་དེ་ལ་སྒྲུབ་ངག་ཡང་དག་འགོད་དགོས་པ་གང་ཞིག ཁས་བླངས་དེའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ། དེ་འདྲའི་སྔར་རྒོལ་དང་ཕྱིར་རྒོལ་གཉིས་ཆར་གྱིས་སྨྲས་པའི་ངག་འདོམས་པ་དེ་སྒྲུབ་ངག་ཡང་དག་ཡིན་ནོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་ཤིན་ཏུ་མི་འཐད་དེ། སྒྲུབ་ངག་ཡང་དག་ཡིན་ན། སྔར་རྒོལ་གྱིས་སྨྲས་པའི་ངག་ཡིན་དགོས་པའི་ཕྱིར་དང་། ཕྱིར་རྒོལ་རང་གིས་རང་ལ་སྒྲུབ་ངག་འགོད་པ་མེད་པའི་ཕྱིར་དང་། རྒོལ་ཕྱིར་རྒོལ་གཉིས་ཆར་བསྡོམས་ནས་སྒྲུབ་ངག་འགོད་ན་དཔང་པོ་དེ་སྒྲུབ་ངག་འགོད་པའི་ཡུལ་ཡིན་པར་ཐལ་བའི་སྐྱོན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། ཕྱིར་རྒོལ་དེ་ལ་བློའི་བྱེ་བྲག་གིས་གསུམ་དུ་འགྱུར་ཏེ། ཕྱོགས་ཆོས་དང་ཁྱབ་པ་གཉིས་ཀ་དྲན་རུང་མེད་པ། གཉིས་ཀ་དྲན་ཟིན་པ། དྲན་རུང་ཡོད་ཀྱང་མ་དྲན་པའོ། །དེ་ལ་སྔ་མ་གཉིས་ནི་སྒྲུབ་ངག་འགོད་པའི་ཡུལ་མིན་ཏེ། དང་པོ་ལ་སྒྲུབ་ངག་བཀོད་ཀྱང་རྗེས་དཔག་བསྐྱེད་མི་ནུས། གཉིས་པ་ལ་རྗེས་དཔག་གི་དངོས་རྒྱུ་ཚང་བས་སྒྲུབ་ངག་མི་དགོས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་ལ་ཕྱོགས་ཆོས་དང་ཁྱབ་པ་གཉིས་ཀ་དྲན་རུང་ཡོད་ཀྱང་མ་དྲན་པ་དང་། ཕྱོགས་ཆོས་དྲན་ལ་ཁྱབ་པ་མ་དྲན་པ་དང་། ཁྱབ་པ་དྲན་ལ་ཕྱོགས་ཆོས་མ་དྲན་པ་གསུམ་ལས། དང་པོ་ལ་ཆོས་མཐུན་སྦྱོར་དང་། ཆོས་མི་མཐུན་སྦྱོར་གྱི་སྒྲུབ་ངག་གཉིས། གཉིས་པ་ལ། ཕྱོགས་ཆོས་ཁར་འབྱིན་ན། འོ་ན་གང་བྱས་ན་མི་རྟག་པས་ཁྱབ། དཔེར་ན་བུམ་པ་བཞིན་ཞེས་རྗེས་ཁྱབ་རྐྱང་པ་བརྗོད་པ་དང་། ཡང་ན། འོ་ན་གང་རྟག་ན་མ་བྱས་པས་ཁྱབ། དཔེར་ན་ནམ་མཁའ་བཞིན་ཞེས་ལྡོག་ཁྱབ་རྐྱང་པ་བརྗོད་པ་གཉིས་དང་། གསུམ་པ་ལ་ཁྱབ་པ་ཁར་འབྱིན་ན། འོ་ན་སྒྲ་ཡང་བྱས་སོ་ཞེས་ཕྱོགས་ཆོས་རྐྱང་པ་ཅན་གྱི་སྒྲུབ་ངག་སྟེ། བྱས་རྟགས་ཀྱིས་སྒྲ་མི་རྟག་པར་བསྒྲུབ་པ་ལྟ་བུ་ལ་ཕྱིར་རྒོལ་ལ་ལྟོས་ནས་སྒྲུབ་ངག་ཡང་དག་ལྔར་འགྱུར་བ་འདི་ནི་འཇམ་དབྱངས་བླ་མའི་བཞེད་པའོ། །གསུམ་པ་རྩོད་པ་སྤོང་བ་ནི། ཁ་ཅིག དེ་ནི་མི་འཐད་དེ། ལུང་རིགས་གཉིས་ཀྱིས་གནོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དང་པོ་ནི། རྣམ་འགྲེལ་ལས། གསུམ་ལས་ཚུལ་གང་རུང་བ་ཉིད། །མ་བསྟན་མ་ཚང་ཡིན་པར་བརྗོད། །ཅེས་དང་། རྣམ་ངེས་ལས། གསུམ་ལས་ཚུལ་གང་རུང་བ་ཞིག་མ་སྨྲས་ན་སྒྲུབ་པ་མ་ཚང་བའི་སྐྱོན་དུ་འགྱུར་རོ་ཞེས་བཤད་པ་རིག་པར་བྱའོ་ཞེས་གསུངས་པས་གནོད་དོ། །རིགས་པ་ནི། ཕྱོགས་ཆོས་རྐྱང་པ་ཅན་དང་། ཁྱབ་པ་རྐྱང་པ་ཅན་གྱི་རྟགས་ཡང་དག་ཡོད་པར་ཐལ། དེ་ལྟ་བུའི་སྒྲུབ་ངག་ཡང་དག་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་ཟེར་རོ། །དེ་ལ་ལུང་གིས་མི་གནོད་དེ། ལུང་གི་དོན་ནི། ཚུལ་གསུམ་ཆར་དངོས་ཤུགས་གང་རུང་ལ་བརྗོད་པའི་དབང་དུ་བྱས་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེ་ལས་གཞན་དུ་དངོས་སུ་བརྗོད་དགོས་ན། ཆོས་མཐུན་སྦྱོར་གྱིས་སྒྲུབ་ངག་དེ་ཡང་ཆོས་ཅན། སྒྲུབ་ངག་ཡང་དག་མིན་པར་ཐལ། ཚུལ་གསུམ་ཆར་དངོས་སུ་མ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་ཕྱོགས་ཆོས་རྐྱང་པ་ཅན་གྱི་སྒྲུབ་ངག་དེ་ཆོས་ཅན། ཕྱོགས་ཆོས་རྐྱང་པ་ཅན་གྱི་སྒྲུབ་ངག་ཡང་དག་མིན་པར་ཐལ། ཚུལ་གསུམ་ཆར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། འོ་ན་ངག་ཡན་ལག་གཉིས་པ་དེ་ཡང་ཆོས་ཅན། ངག་ཡན་ལག་གཉིས་ལྡན་པ་མིན་པར་ཐལ། ཚུལ་གསུམ་ཆར་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་མཚུངས་སོ། །འོ་ན་ཕྱོགས་ཆོས་རྐྱང་པ་ཅན་གྱིས་ཁྱབ་པ་ཤུགས་ལ་བརྗོད་པ་དང་། ཁྱབ་པ་རྐྱང་པ་ཅན་གྱིས་ཕྱོགས་ཆོས་ཤུགས་ལ་བརྗོད་པའི་ཚུལ་ཇི་ལྟ་བུ་ཞེ་ན། འདི་ལ་རིགས་གཏེར་རང་འགྲེལ་ལས། འོ་ན་ཞེས་པའི་ཚིག་ཡོད་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་བརྗོད་དེ། དཔེར་ན། ཕ་རོལ་པོས་ལྷ་སར་འགྲོ་ན་ཇོ་བོའི་ཞལ་མཐོང་ཞེས་སྨྲས་པ་ན། ཅིག་ཤོས་ཀྱིས་འོ་ན་ང་ཡང་འགྲོ་ཞེས་བརྗོད་པའི་ཚེ། འོ་ན་ཞེས་པའི་ཚིག་དེས་ལྷ་སར་འགྲོ་ན་ཇོ་བོའི་ཞལ་མཐོང་བ་བརྗོད་པ་བཞིན་ནོ། །འདི་ལས་གཞན་དུ་རྒོལ་ཕྱིར་རྒོལ་གཉིས་ཆར་གྱི་ངག་འདོམས་པ་བསྒྲུབ་ངག་ཏུ་འདོད་པ་དང་། ལུང་གི་དོན་ཚུལ་གསུམ་ཆར་ལ་དྲན་པ་བསྐྱེད་དགོས་པ་ཡིན་ཞེས་པ་རྣམས་ནི་དོན་གྱིས་ཚུལ་གསུམ་བརྗོད་ན། ཚུལ་གསུམ་དངོས་སུ་བརྗོད་དགོས་པར་ཁས་བླངས་པས་རིགས་ལམ་ལས་འདས་སོ། །གཉིས་པ་སྒྲུབ་ངག་ལྟར་སྣང་ལ་མཚན་ཉིད་དང་། དབྱེ་བ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། སྒྲུབ་ངག་ཏུ་བཀོད་པ་གང་ཞིག སྒྲུབ་བྱེད་སྐྱོན་ཅན་བརྗོད་པའོ། །གཉིས་པ་ལ། དོན་སྐྱོན་ཅན། བློ་སྐྱོན་ཅན། སྒྲ་སྐྱོན་ཅན་གྱི་སྒྲུབ་ངག་ལྟར་སྣང་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། ཚུལ་གསུམ་མ་ཚང་བའི་གཏན་ཚིགས་བརྗོད་པ་སྟེ། སྒྲ་མིག་ཤེས་ཀྱི་གཟུང་བྱ་ཡིན་ནོ་ཞེས་པ་ལྟ་བུ་མ་གྲུབ་པ་བརྗོད་པ་དང་། གཞལ་བྱ་ཡིན་ན་རྟག་པ་ཡིན་པས་ཁྱབ་བོ་ཞེས་པ་ལྟ་བུ་མ་ངེས་པ་བརྗོད་པ་དང་། བྱས་ན་རྟག་པས་ཁྱབ་བོ་ཞེས་པ་ལྟ་བུ་འགལ་བ་བརྗོད་པ་དང་གསུམ་མོ། །གཉིས་པ་ནི། ཚུལ་གསུམ་ཚང་ཡང་སྔར་རྒོལ་རང་ཉིད་ཀྱིས་མ་གྲུབ་པ་བརྗོད་པ་སྟེ། ཚུལ་གསུམ་ཆར་མ་གྲུབ་པ་བརྗོད་པ། ཁྱབ་པ་མ་གྲུབ་པ་བརྗོད་པ། ཕྱོགས་ཆོས་མ་གྲུབ་པ་བརྗོད་པ་དང་གསུམ་མོ། །གསུམ་པ་ནི། ཚུལ་གསུམ་ཚང་ཞིང་སྔར་རྒོལ་གྱིས་གྲུབ་ཀྱང་བརྗོད་ཚུལ་ལ་སྐྱོན་ཆགས་པ་སྟེ། ངག་ཡན་ལག་ལྔ་ལྡན་ལྟ་བུ་ལྷག་ཆད་གཉིས་ཀའི་སྐྱོན་དང་བཅས་པ་དང་། ཕྱོགས་ཆོས་ཁྱབ་པ་གཉིས་ཀ་དངོས་སུ་བརྗོད་དགོས་པའི་རྒོལ་བའི་ངོར། གང་རུང་གཅིག་བརྗོད་པ་ལྟ་བུ་ཆད་པའི་སྐྱོན་ཆགས་པ་དང་། ཡན་ལག་གཉིས་ལྡན་བརྗོད་ཀྱང་ཚིག་མཐར་རྣམ་དབྱེ་གསུམ་པ་དང་ལྔ་པ་སྦྱར་བ་ལྟ་བུ་བརྗོད་ཚུལ་ལ་སྐྱོན་ཆགས་པ་དང་གསུམ་མོ། །གཉིས་པ་སུན་འབྱིན་གྱི་ངག་ལ་སུན་འབྱིན་ཡང་དག་དང་། སུན་འབྱིན་ལྟར་སྣང་གཉིས་སོ། །དང་པོ་ལ། མཚན་ཉིད་དང་། དབྱེ་བ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། སྐྱོན་ལ་སྐྱོན་དུ་བརྗོད་པས་སྐྱོན་ཅན་གོ་བར་བྱེད་པའི་ངག་གོ །གཉིས་པ་ལ། དབྱེ་སྒོ་གསུམ་ལས། ཡུལ་གྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། རྟགས་ཀྱི་སྐྱོན་ལ། མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྐྱོན་ལ། དམ་བཅའི་སྐྱོན་ལ་སྐྱོན་དུ་བརྗོད་པའི་སུན་འབྱིན་ཡང་དག་གསུམ་མོ། །ངོ་བོའི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། དོན་སྐྱོན་ལ། བློ་སྐྱོན་ལ། སྒྲ་སྐྱོན་ལ་སྐྱོན་དུ་བརྗོད་པའི་སུན་འབྱིན་ཡང་དག་གསུམ་མོ། །བརྗོད་ཚུལ་གྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན། རྣལ་མ་དང་། ཐལ་འགྱུར་གཉིས་སོ། །གཉིས་པ་སུན་འབྱིན་ལྟར་སྣང་ལ་མཚན་ཉིད་དང་། དབྱེ་བ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། སུན་འབྱིན་དུ་བཀོད་པ་གང་ཞིག སྐྱོན་ལ་སྐྱོན་དུ་མ་བརྗོད་པས་སྐྱོན་ཅན་གོ་བར་བྱེད་མི་ནུས་པའི་ངག གཉིས་པ་ལ་དགག་གཞག་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། ཕྱི་རོལ་པས་ཚར་གཅད་ཉེར་གཉིས། ལྟག་ཆོད་ཉེར་བཞིར་འདོད་པ་ནི་སྔར་བཀག་ཟིན་ལ། གཙང་ནག་པས། རྟགས་ཀྱི་སྐྱོན། མཚན་ཉིད་ཀྱི་སྐྱོན། དམ་བཅའི་སྐྱོན་མ་ཡིན་པ་སྐྱོན་དུ་བརྗོད་པ་དང་། དོན་གྱི་སྐྱོན་དང་། བློའི་སྐྱོན་དང་། སྒྲའི་སྐྱོན་མ་ཡིན་པ་སྐྱོན་དུ་བརྗོད་པ་དང་དྲུག་གོ་ཞེས་ཟེར་བ་ནི་མི་འཐད་དེ། རྒོལ་བས་སྒྲུབ་བྱེད་ཡང་དག་བཀོད་པ་ལ་དེ་ལ་ཕྱོགས་སྣ་ཚོགས་ནས་སྨད་དམ། རང་ལ་བསྟོད་དམ། འབྲེལ་མེད་གཞན་འཆད་ན་ཡང་དེ་དག་ཏུ་མི་འདུ་བའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། རྩོད་རིགས་ལས་གསུངས་པ་ལྟར་རྩ་བའི་དབྱེ་བ་སྐྱོན་མི་བརྗོད་པ་དང་། སྐྱོན་མིན་པ་བརྗོད་པ་གཉིས་ཡིན་ལ། ནང་གསེལ་གྱི་དབྱེ་བ་ནི་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་སྟེ། རྣམ་ངེས་ལས། ལོག་པའི་ལན་ལ་མཐའ་མེད་ཕྱིར། །དེ་དག་འདིར་ནི་སྤྲོ་བྱ་མིན། །ཞེས་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་བརྗོད་ཚུལ་གྱི་སྒོ་ནས་དབྱེ་ན་གཉིས་ཏེ། རང་རྒྱུད་ཀྱི་ངག་དང་། ཐལ་འགྱུར་གྱི་ངག་གོ །དང་པོ་ནི་སྒྲུབ་ངག་དང་དོན་གཅིག་པས་བཤད་ཟིན་ཏོ། །གཉིས་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ཐལ་བའི་རྣམ་གཞག་དང་། ལན་འདེབས་པའི་ཚུལ་ལོ། །དང་པོ་ལ། དགག་གཞག་སྤང་གསུམ་ལས། དང་པོ་ལ་འདོད་པ་བརྗོད་པ་དང་། དེ་དགག་པ་གཉིས། དང་པོ་ནི། རིགས་པའི་དབང་ཕྱུག་ཕྱྭ་པའི་བཞེད་པ་ལ། ཐལ་འགྱུར་དུ་བཀོད་ཚད་བཅུ་བཞིར་དབྱེ་བ་དང་། དེ་ལ་ཡང་དག་དང་ལྟར་སྣང་གཉིས་སུ་དབྱེ་བ་དང་། ཡང་དག་ལ། སྒྲུབ་བྱེད་འཕེན་པ་དང་། མི་འཕེན་པ་གཉིས་སུ་དབྱེ་བ་དང་གསུམ་ལས། དང་པོ་ནི། ཐལ་འགྱུར་བཞི་ལ་བཅུ་བཞི་ཞེས། །གངས་ཅན་པ་དག་དེ་ལྟར་འདོད། །ཅེས་པ་ལྟར་རྩ་བའི་དབྱེ་བ་བཞི་ནི། རྟགས་ཁྱབ་གཉིས་ཀ་མ་གྲུབ་པ། རྟགས་འབའ་ཞིག་མ་གྲུབ་པ། ཁྱབ་པ་འབའ་ཞིག་མ་གྲུབ་པ། གཉིས་ཀ་གྲུབ་པ་སྟེ་བཞིའོ། །དང་པོ་ནི། དཔེར་ན། སངས་རྒྱས་པའི་ངོར་སྒྲ་ཆོས་ཅན། གཞལ་བྱ་མིན་པར་ཐལ། རྟག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། གཉིས་ཀ་ཚད་མས་ཀྱང་མ་གྲུབ། ཁས་ཀྱང་མི་ལེན་པའོ། །གཉིས་པ་ནི། སྒྲ་ཆོས་ཅན། མ་བྱས་པར་ཐལ། རྟག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །གསུམ་པ་ནི། སྒྲ་ཆོས་ཅན། རྟག་པར་ཐལ། གཞལ་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ལྟ་བུའོ། །བཞི་པ་ལ། གཉིས་ཀ་ཚད་མ། གཉིས་ཀ་ཁས་བླངས། རྟགས་ཚད་མ། ཁྱབ་པ་ཁས་བླངས། རྟགས་ཁས་བླངས། ཁྱབ་པ་ཚད་མས་གྲུབ་པ་དང་བཞི་ལས། དང་པོ་ནི། སངས་རྒྱས་པའི་ངོར་སྒྲ་ཆོས་ཅན། མི་རྟག་པར་ཐལ། བྱས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ལྟ་བུ་སྟེ། འདི་ནི་འདོད་ལན་ཐེབས་པས་ལྟར་སྣང་ཡིན་ལ། སྒྲ་རྟག་པར་ཁས་ལེན་པ་ལ་ཐལ་འགྱུར་དེ། རྟགས་ཁྱབ་གཉིས་ཀ་ཚད་མ། དམ་བཅའ་ལ་ཁས་བླངས་ཀྱི་བསལ་བ་འབབ་པའི་ཐལ་འགྱུར་ཡང་དག་སྟེ་གཉིས་སོ། །གཉིས་པ་ནི། སྒྲ་མིག་ཤེས་ཀྱི་གཟུང་བྱ་དང་། དེ་ལ་རྟག་པས་ཁྱབ་པ་སྨྲ་བ་ལ། སྒྲ་ཆོས་ཅན། རྟག་པ་ཐལ། མིག་ཤེས་ཀྱི་གཟུང་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་སྟེ། སྒྲ་མི་རྟག་པར་ཚད་མས་ངེས་པ་ལ་འཕངས་ན་དམ་བཅའ་ལ་ཚད་མའི་བསལ་བ་ཞུགས་པ་དང་། ཚད་མས་མ་ངེས་པ་ཁས་བླངས་པ་ཙམ་ལ་འཕངས་ན་ཁས་བླངས་ཀྱི་བསལ་བ་དང་། གཉིས་ཀ་མེད་ན་བསལ་བ་ཡེ་མེད་དེ་གསུམ་མོ། །གསུམ་པ་ནི། བྱས་ན་རྟག་པས་ཁྱབ་པར་སྨྲ་བ་ལ། སྒྲ་ཆོས་ཅན། རྟག་པར་ཐལ། བྱས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་སྟེ། འདི་ལ་ཡང་དམ་བཅའ་ལ་བསལ་བ་ཡོད་མེད་ཀྱི་སྒོ་ནས་གསུམ་དུ་འགྱུར་རོ། །བཞི་པ་ནི། སྒྲ་རྟག་པར་སྨྲ་བ་ལ། སྒྲ་ཆོས་ཅན། མ་བྱས་པ་ཐལ། རྟག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་སྟེ། འདི་ལ་ཡང་བསལ་བ་ཡོད་མེད་ཀྱི་བྱེ་བྲག་གིས་སྔར་ལྟར་གསུམ་དུ་འགྱུར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། བཟློག་པར་ནུས་དང་མི་ནུས་ལས། །ཡང་དག་ལྟར་སྣང་བདུན་བདུན་ཡིན། །ཞེས་པ་ལྟར། ཐལ་བ་བཅུ་བཞི་པོ་ལ། རྟགས་དང་ཁྱབ་པ་གཉིས་ཀ་མ་གྲུབ་པ་ནི་གཉིས་ཀ་མ་གྲུབ་པས་ལན་ཐེབས་ལ། རྟགས་རྐྱང་མ་གྲུབ་པ་ནི་རྟགས་མ་གྲུབ་པ་དང་། ཁྱབ་པ་འབའ་ཞིག་མ་གྲུབ་པ་ནི་ཁྱབ་པ་མ་གྲུབ་པས་ལན་ཐེབས་སོ། །གཉིས་ཀ་ཚད་མ་དམ་བཅའ་ལ་བསལ་བ་ཡེ་མེད་དང་། གཉིས་ཀ་ཁས་བླངས་དམ་བཅའ་ལ་བསལ་བ་ཡེ་མེད་དང་། རྟགས་ཚད་མ་དང་ཁྱབ་པ་ཁས་བླངས་དམ་བཅའ་ལ་བསལ་བ་ཡེ་མེད་དེ་དང་། རྟགས་ཁས་བླངས་ཁྱབ་པ་ཚད་མ་དམ་བཅའ་ལ་བསལ་བ་ཡེ་མེད་བཞི་པོ་འདོད་ལན་ཐེབས་པས་བདུན་པོ་ལྟར་སྣང་ངོ་། །གཉིས་ཀ་ཚད་མ་ལ་དམ་བཅའ་ལ་ཁས་བླངས་ཀྱི་བསལ་བ་དང་། གཉིས་ཀ་ཁས་བླངས་ལ་འདོད་པ་ལ་ཚད་མ་དང་ཁས་བླངས་ཀྱི་བསལ་བ་གཉིས་དང་། རྟགས་ཚད་མ་ཁྱབ་པ་ཁས་བླངས་ལ་འདོད་པ་ལ་ཚད་མ་དང་ཁས་བླངས་ཀྱི་བསལ་བ་གཉིས་དང་། རྟགས་ཁས་བླངས་ཁྱབ་པ་ཚད་མ་འདོད་པ་ལ་ཚད་མ་དང་ཁས་བླངས་ཀྱི་བསལ་བ་གཉིས་ཏེ། བདུན་ནི་ལན་གྱིས་བཟློག་པར་མི་ནུས་པས་ཡང་དག་གོ །གསུམ་པ་ནི། དྲུག་དང་ཕྱེད་ཀྱིས་མི་འཕེན་ལ། །བདུན་པའི་ཕྱེད་ཀྱིས་འཕེན་ཞེས་ཟེར། །ཞེས་པ་ལྟར། རྟགས་ཁྱབ་གཉིས་ཀ་ཚད་མ། དམ་བཅའ་ལ་ཁས་བླངས་ཀྱི་བསལ་བ་ཞུགས་པའི་ཐལ་འགྱུར་དང་། ཁྱབ་པ་ཚད་མ། རྟགས་ཁས་བླངས་ལ། དམ་བཅའ་ལ་ཁས་བླངས་ཀྱི་བསལ་བ་ཞུགས་པའི་ཐལ་འགྱུར་གཉིས་ཀྱིས་ནི་སྒྲུབ་བྱེད་ཡང་དག་མི་འཕེན་ཏེ། རང་རྒྱུད་དུ་བྱས་པའི་ཚེ་ཕྱོགས་ཆོས་མི་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །རྟགས་ཁྱབ་གཉིས་ཀ་ཁས་བླངས་ཀྱིས་གྲུབ་པའི་ཐལ་འགྱུར་ཡང་དག་གཉིས། རྟགས་ཚད་མ་ལ། ཁྱབ་པ་ཁས་བླངས་ཀྱིས་གྲུབ་པའི་ཐལ་འགྱུར་ཡང་དག་གཉིས་ཏེ་བཞིས་ནི་སྒྲུབ་བྱེད་ཡང་དག་མི་འཕེན་ཏེ། རང་རྒྱུད་དུ་བྱས་པའི་ཚེ་སྔ་མ་གཉིས་ཀྱི་ཁྱབ་པ་མ་ངེས་ཤིང་ཕྱི་མ་གཉིས་ཀྱི་ཁྱབ་པ་འགལ་བའི་ཕྱིར། དེས་ན་བདུན་པ་ལ་སྒྲ་རྟག་པར་ཁས་བླངས་པ་ལྟ་བུ། ཆོས་ཅན་ཚད་མས་གྲུབ་པའི་ཐལ་འགྱུར་གྱིས་ནི་སྒྲུབ་བྱེད་ཡང་དག་འཕེན་ལ། རྟག་པའི་སྒྲ། རྟག་པར་ཁས་བླངས་པ་ལྟ་བུ་ཆོས་ཅན་ཚད་མས་མ་གྲུབ་པའི་ཐལ་འགྱུར་གྱིས་ནི་སྒྲུབ་བྱེད་ཡང་དག་མི་འཕེན་པ་ཡིན་ནོ་ཞེས་ཟེར་རོ། །གཉིས་པ་དེ་དགག་པ་ལ། རྩ་བའི་དབྱེ་བ་བཞི་དགག་པ་དང་། ཡན་ལག་གི་དབྱེ་བ་བཅུ་བཞི་དགག་པ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། རང་རྒྱུད་ལ་ཡང་མཚུངས་ཕྱིར་དང་། །རྟགས་མེད་ཁྱབ་པ་འགལ་ཕྱིར་དང་། །ལྟག་ཆོད་ངེས་པ་མི་རུང་ཕྱིར། །ཐལ་འགྱུར་བཞིར་དབྱེ་མི་འཐད་དོ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། རང་རྒྱུད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་དེ་ལ་རྩ་བའི་དབྱེ་བ་རྟགས་ཁྱབ་གཉིས་ཀ་མ་གྲུབ་པ་སོགས་བཞིར་དབྱེ་བ་འཐད་པར་ཐལ། ཐལ་འགྱུར་ལ་དེ་ལྟར་དུ་འཐད་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་རང་རྒྱུད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་ལ་རྩ་བའི་དབྱེ་བ་ཡང་དག་དང་ལྟར་སྣང་གཉིས་སུ་དབྱེ་བས་བཞིར་དབྱེ་བ་མི་འཐད་དོ་ཞེ་ན། ཐལ་འགྱུར་ལ་ཡང་རྩ་བའི་དབྱེ་བ་ཡང་དག་དང་ལྟར་སྣང་གཉིས་སུ་དབྱེ་བས་བཞིར་དབྱེ་བ་མི་འཐད་པར་མཚུངས་སོ། །ཡང་རྟགས་ཁྱབ་གཉིས་ཀ་མ་གྲུབ་པ་དེ་ཐལ་འགྱུར་གྱི་རྩ་བའི་དབྱེ་བ་བཞིའི་ནང་ཚན་དུ་འཇོག་པ་མི་འཐད་དེ། རྟགས་མ་གྲུབ་ན་ཁྱབ་པ་གྲུབ་མ་གྲུབ་དཔྱོད་པ་བླུན་པོའི་རྣམ་ཐར་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གལ་ཏེ་རྟགས་མ་གྲུབ་ཀྱང་ཁྱབ་པ་གྲུབ་པ་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། མི་འཐད་དེ། ལྟག་ཆོད་ཀྱི་ངེས་པ་ལྟར་རྟགས་ཕྱེད་མ་གྲུབ་པ་དང་ཁྱབ་པ་ཕྱེད་མ་གྲུབ་པ་སོགས་མཐའ་མེད་དུ་ཐལ་བའི་སྐྱོན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། མ་གྲུབ་གཉིས་སུ་ཕྱེ་བ་ལྷག །འགལ་བའི་ཐལ་འགྱུར་ལྟར་སྣང་ཆད། །རྟགས་མེད་ཁྱབ་པ་གྲུབ་པ་འཁྲུལ། །དེས་ན་ཐལ་འགྱུར་བཅུ་བཞི་མིན། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། རྟགས་མ་གྲུབ་པ་ལས་ལོགས་སུ་རྟག་ཁྱབ་གཉིས་ཀ་མ་གྲུབ་པ་ཞེས་གཉིས་སུ་འབྱེད་པ་མི་འཐད་པར་ཐལ། དེ་གཉིས་ཀ་ལ་ཡང་རྟགས་མ་གྲུབ་ཅེས་པའི་ལན་གཅིག་གིས་ཆོག་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཁྱབ་པ་འགལ་བའི་སྒོ་ནས་ལན་ཐེབས་པའི་ཐལ་འགྱུར་ལྟར་སྣང་འཆད་དེ། སྒྲ་ཆོས་ཅན། རྟག་པར་ཐལ། བྱས་པའི་ཕྱིར་ཅེས་པའི་ཐལ་འགྱུར་ཡང་དག་གཉིས་ནི་ལན་གྱིས་བཟློག་པར་མི་ནུས་ཤིང་། ནམ་མཁའི་སྟེང་དུ་ལྟར་སྣང་དེ་ནི་འདོད་ལན་ཐེབས་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་ལྟར་སྣང་དུ་སོང་བའི་ཕྱིར། གཞན་ཡང་རྟགས་འབའ་ཞིག་མ་གྲུབ་པའི་ཐལ་འགྱུར་གྱི་རྣམ་གཞག་མི་འཐད་པར་ཐལ། གཞི་གཅིག་གི་སྟེང་དུ་རྟགས་མ་གྲུབ་ན། ཁྱབ་པ་ཡང་མ་གྲུབ་པར་འགྱུར་བའི་ཕྱིར་ཏེ། སྒྲའི་སྟེང་དུ་རྟག་པ་མ་གྲུབ་པས་དེའི་སྟེང་དུ་རྟག་ན་མ་བྱས་པས་ཁྱབ་པ་མ་གྲུབ་ཅིང་། ནམ་མཁའི་སྟེང་དུ་རྟག་པ་གྲུབ་པའི་རྒྱུ་མཚན་གྱིས་དེའི་སྟེང་དུ་རྟག་ན་མ་བྱས་པས་ཁྱབ་པ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདིར་བདག་ཉིད་ཆེན་པོས་རྟགས་མ་གྲུབ་ན་ཁྱབ་པ་ཡང་མ་གྲུབ་དགོས་ཞེས་གསུངས་པ་རྣམས་ནི་ཐལ་འགྱུར་ཡང་དག་དང་། གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་གི་དབང་དུ་བྱས་པ་ཡིན་ལ། དེའི་ཚེ་ཁྱབ་པ་ནི་རྟགས་ཆོས་ཀྱི་འབྲེལ་པ་ལ་འཇོག་སྟེ། ཆོས་ཀྱི་གྲགས་པའི་གཞུང་ལས། རྟགས་ཆོས་ཀྱི་འབྲེལ་པ་གྲུབ་མ་གྲུབ་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཁྱབ་པ་གྲུབ་མ་གྲུབ་ཀྱི་རྣམ་གཞག་ཁོ་ན་གསུངས་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལ་དགོངས་ནས་སྒྲུབ་བྱེད་འཕེན་པའི་ཐལ་འགྱུར་ཡང་དག་ལ་ཡང་ལྡོག་ཁྱབ་ཚད་མས་གྲུབ་པ་དགོས་ཞེས་གསུངས་ཀྱི། དངོས་ཁྱབ་ཚད་མས་གྲུབ་པ་དགོས་ཞེས་མ་གསུངས་སོ། །དེང་སང་བོད་ཀྱི་བསྡུས་པ་བ་དག་ལ་དགོས་དང་ཁྱབ་ལ་ཁྱད་པར་མེད་ཅེས་པའི་ཁ་དག་སྣང་ཡང་དེ་གཉིས་ལ་ཁྱད་པར་ཡོད་དེ། རི་བོང་རྭ་ཡིན་ན། རི་བོང་རྭ་ཡིན་དགོས་ཀྱང་། དེ་ལ་ཁྱབ་པ་མ་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ནི་གཞུང་ལུགས་ཀྱི་དགོངས་པར་སྣང་བའི་ཕྱིར་རོ། །དེང་སང་ནི་མི་བདེ་སྟེ། གཞུང་ལུགས་ཀྱིས་དགོངས་པར་སྣང་བ་དེ་ཉིད་ཀྱི་ཕྱིར་རོ། །གཉིས་པ་ལ། མཚན་ཉིད་དང་། དབྱེ་བ་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། ཐལ་འགྱུར་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད་ཁས་བླངས་ཀྱི་རྟགས་ལས་མི་འདོད་པ་ཐལ་བར་འཕེན་པའི་སྒོ་ནས་ཕྱིར་རྒོལ་གྱི་གྲུབ་མཐའ་སྐྱོན་ཅན་སུན་འབྱིན་ནུས་ཀྱི་ཐལ་ངག་གོ །གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། སྒྲུབ་བྱེད་འཕེན་པའི་ཐལ་འགྱུར་ཡང་དག སྒྲུབ་བྱེད་མི་འཕེན་པའི་ཐལ་འགྱུར་ཡང་དག དེ་དག་གི་དཔེར་བརྗོད་བཤད་པའོ། །དང་པོའི་མཚན་ཉིད་ལ་ཁ་ཅིག ཐལ་འགྱུར་ཡང་དག་གང་ཞིག རང་གི་དངོས་དོན་བཟློག་ན་ཚུལ་གསུམ་ཚང་བའི་གཏན་ཚིགས་འཕེན་པར་བྱེད་པ་ཞེས་པ་ནི་མི་འཐད་དེ། རིགས་གཏེར་ལས། ཐལ་བའི་ངག་ལས་རང་རྒྱུད་ཀྱི། །དོན་འཕེན་ཇི་ལྟར་བཟློག་བཞིན་མིན། །ཞེས་གསུངས་པ་དང་འགལ་བའི་ཕྱིར་རོ། །རང་ལུགས་ནི། ཐལ་འགྱུར་ཡང་དག་གང་ཞིག བཟློག་ན་དོན་གྱིས་ཚུལ་གསུམ་ཚང་བའི་གཏན་ཚིགས་འཕེན་པར་བྱེད་པའོ། །དེང་སང་ཁ་ཅིག སྒྲུབ་བྱེད་ཡང་དག་འཕེན་པའི་ཐལ་འགྱུར་ཡང་དག་ཞེས་བརྗོད་དགོས་ཀྱི། གཞན་དུ་ན་སྒྲ་རྟག་པར་ཁས་ལེན་པའི་རྒོལ་བ་ལ། སྒྲ་ཆོས་ཅན། མི་རྟག་པར་ཐལ། བྱས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པའི་ཐལ་འགྱུར་དེ་ཆོས་ཅན། མཚན་ཉིད་དེར་ཐལ། སྒྲུབ་བྱེད་འཕེན་པའི་ཐལ་འགྱུར་ཡང་དག་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཏེ། སྒྲུབ་བྱེད་འཕེན་པ་གང་ཞིག ཐལ་འགྱུར་ཡང་དག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། གཏན་ཚིགས་སྔ་མ་གྲུབ་སྟེ། རྟག་པ་དེ་སྒྲ་མ་བྱས་པར་བསྒྲུབ་པའི་སྒྲུབ་བྱེད་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེས་མཚོན་ནས། ཐལ་འགྱུར་ཡང་དག་ཡིན་ན། སྒྲུབ་བྱེད་འཕེན་པའི་ཐལ་འགྱུར་ཡང་དག་ཡིན་པས་ཁྱབ་བོ་ཞེས་སྨྲའོ། །འདི་ནི་གཞུང་ལུགས་ཀྱི་བརྡ་ཆད་བཤིག་པ་སྟེ། སྒྲ་མི་རྟག་བསྒྲུབ་ལ་བྱས་པ་རྟགས་སུ་བཀོད་པའི་ཚེ་ན་བྱས་པ་ཆོས་ཅན། འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་ཡིན་པར་ཐལ། འབྲས་བུ་ཡིན་པ་གང་ཞིག་གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དུ་བ་ཆོས་ཅན། དུ་ལྡན་ལ་མེ་ཡོད་དུ་བསྒྲུབ་པའི་འགལ་ཟླ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་ཡིན་པར་ཐལ། དེ་སྐོར་གྱི་འགལ་ཟླ་དམིགས་པ་གང་ཞིག དེ་སྐོར་གྱི་གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་ཡིན་པའི་ཕྱིར། དེ་ལ་སོགས་པའི་རིགས་ཅན་མཐའ་ཡས་པས་སུན་དབྱུང་བར་བྱའོ། །སྒྲུབ་བྱེད་མི་འཕེན་པའི་ཐལ་འགྱུར་ཡང་དག་གི་མཚན་ཉིད། ཐལ་འགྱུར་ཡང་དག་གང་ཞིག བཟློག་ན་དོན་གྱིས་ཚུལ་གསུམ་ཚང་བའི་གཏན་ཚིགས་མི་འཕེན་པའོ། །སྒྲུབ་བྱེད་འཕེན་པའི་ཐལ་འགྱུར་ཡང་དག་ལ་རྟགས་ཕ་རོལ་པོས་བདེན་ཞེན་གྱིས་ཁས་བླངས་པ་ལྡོག་ཁྱབ་ཚད་མས་གྲུབ་པ། གཞི་གྲུབ་ཅིང་དམ་བཅའ་ལ་ཚད་མས་བསལ་བ་ཞུགས་པ་སྟེ། ཁྱད་ཆོས་གསུམ་ལྡན་དགོས་ཏེ། ཁྱད་ཆོས་དང་པོས་གཏན་ཚིགས་མ་གྲུབ་པ་སེལ། གཉིས་པས་འགལ་བ་དང་མ་ངེས་པ་སེལ། གསུམ་པས་འདོད་ལེན་ཐེབས་པ་སེལ་ལོ། །གསུམ་པ་དེ་དག་གི་དཔེར་བརྗོད་བཤད་པ་ལ། སྒྲུབ་བྱེད་མི་འཕེན་པའི་ཐལ་འགྱུར་ཡང་དག་གི་དཔེར་བརྗོད། སྒྲུབ་བྱེད་འཕེན་པའི་ཐལ་འགྱུར་ཡང་དག་གི་དཔེར་བརྗོད་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། རང་བཞིན་འབྲས་བུ་མཚན་ཉིད་དེ། །མི་དམིགས་གསུམ་གྱིས་བསྒྲུབ་མི་འཕེན། །ཞེས་ཏེ། ལུགས་འདི་ལ་སྤྱིར་གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་ལ་འབྲས་བུ་དང་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་གཉིས། འབྲེལ་ཟླ་མ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་བཞི། ལྷན་ཅིག་མི་གནས་འགལ་ལ་བརྟེན་པའི་འགལ་དམིགས་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་བཅུ་གཉིས། ཕན་ཚུན་སྤང་འགལ་ལ་བརྟེན་པའི་གཏན་ཚིགས་གཉིས་ཏེ་ཉི་ཤུར་གྲངས་ངེས་ལ། ཐལ་འགྱུར་ལ་ཡང་དེ་དག་གི་མིང་ཅན་གྱི་ཐལ་འགྱུར་ཉི་ཤུར་གྲངས་ངེས་སོ། །དེ་ལ་བུམ་པ་མེད་པར་ཐལ། བུམ་པ་ཚད་མས་མ་དམིགས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ལྟ་བུ། རང་བཞིན་མ་དམིགས་པའི་ཐལ་འགྱུར་དང་། དུ་བའི་དངོས་རྒྱུ་མེད་པར་ཐལ། དུ་བ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་དངོས་འབྲས་མ་དམིགས་པའི་ཐལ་འགྱུར་དང་། བ་ལང་མིན་པར་ཐལ། ནོག་སོགས་འདུས་པ་མིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་ཁྱབ་བྱེད་མ་དམིགས་པའི་ནང་ཚན་མཚན་ཉིད་མ་དམིགས་པ་གསུམ་གྱིས་སྒྲུབ་བྱེད་མི་འཕེན་ཏེ། བུམ་པ་ཡོད་པ་ལ་སོགས་པ་གསུམ་པོ་དེ་ཚད་མས་གྲུབ་ན། བུམ་པ་ཚད་མས་དམིགས་པ་ལ་སོགས་པ་དེ་དག་ཀྱང་གྲུབ་པས་རང་རྒྱུད་ལ་ཤེས་འདོད་མེད་ཅིང་། དེ་དག་ཚད་མས་མ་གྲུབ་ན་ཐལ་འགྱུར་གྱི་དམ་བཅའ་ལ་ཚད་མས་བསལ་བ་མ་ཞུགས་པས་རང་རྒྱུད་ཀྱི་ཕྱོགས་ཆོས་མི་འགྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་ཐལ་འགྱུར་འདི་གསུམ་གྱི་ཆོས་ཅན་ལ། བུམ་པས་དག་པའི་ས་ཕྱོགས་དང་། དུ་བས་དབེན་པའི་རྩི་སྐོར་དང་། རྟ་ལྟ་བུ་འཛིན་པར་བྱེད་པ་ནི་རིགས་གཏེར་གྱི་དགོངས་པ་མིན་ཏེ། རིགས་གཏེར་རང་འགྲེལ་ལས། བུམ་པ་ལ་སོགས་པ་ཚད་མས་གྲུབ་ན་དམིགས་པར་ཡང་གྲུབ་པས་ཤེས་འདོད་མེད་ལ། མ་གྲུབ་ན། ཐལ་བའི་ངག་ལ་བསལ་བ་མེད་ཅིང་རང་རྒྱུད་ཀྱི་ཕྱོགས་ཆོས་མི་གྲུབ་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་དམ་བཅའ་ལ་ཚད་མས་བསལ་བ་ཞུགས་དགོས་པར་གསུངས་པའི་ཕྱིར་དང་། གཞན་དུ་ན་གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་ཉི་ཤུ་པོ་ཐམས་ཅད་ལ་དེ་ལྟ་བུའི་ཐལ་འགྱུར་རེ་རེ་རུང་བས་སྒྲུབ་བྱེད་མི་འཕེན་པའི་ཐལ་འགྱུར་ཉི་ཤུར་འགྱུར་བའི་སྐྱོན་ཡོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དེས་ན་རྟགས་ཕ་རོལ་པོས་ཁས་བླངས་པའི་དབང་དུ་བྱས་ནས་བུམ་པ་ཡོད་པའི་ས་ཕྱོགས་དང་། དུ་བ་ཡོད་པའི་ས་ཕྱོགས་དང་། བ་ལང་ཡིན་པའི་གཞི་གོང་བུ་རྭ་ཅན་ལྟ་བུ་ཆོས་ཅན་དུ་གཟུང་བར་བྱ་བ་ཤེས་པར་བྱའོ། །གཉིས་པ་ནི། ལྷག་མ་ཡང་དག་གཏན་ཚིགས་ཀུན། །སྒྲུབ་བྱེད་འཕེན་པར་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་ཏེ། ཁྱབ་བྱེད་མ་དམིགས་པའི་ནང་ཚན་མཚན་ཉིད་མ་དམིགས་པ་མ་གཏོགས་པའི་ཁྱབ་བྱེད་མ་དམིགས་པ་གཞན་རྣམས་དང་། སྔར་གྱི་གསུམ་པོ་དེའི་ལྷག་མར་གྱུར་པའི་ཡན་ལག་གི་གཏན་ཚིགས་བཅུ་བདུན་གྱི་མིང་ཅན་གྱི་ཐལ་འགྱུར་ཡང་དག་བཅུ་བདུན་ཏེ་བཅོ་བརྒྱད་པོས་ནི་སྒྲུབ་བྱེད་འཕེན་པར་ཤེས་པར་བྱའོ། །རིགས་གཏེར་ལས། ཐལ་འགྱུར་གྱི་སྒྲུབ་བྱེད་འཕེན་པ་འཆད་པའི་སྐབས་སུ། ལྷག་མ་ཡང་དག་གཏན་ཚིགས་ཀུན། །སྒྲུབ་བྱེད་འཕེན་པར་ཤེས་པར་བྱ། །ཞེས་གསུངས་པའི་གནད་ཀྱང་ཡང་དག་གི་གཏན་ཚིགས་ཉི་ཤུའི་མིང་ཅན་གྱི་ཐལ་འགྱུར་ཡང་དག་ཉི་ཤུ་ཡོད་པ་ལ་སྒྲུབ་བྱེད་འཕེན་མི་འཕེན་གཉིས་སུ་ཕྱེ་བ་ལ་དགོངས་པ་ཡིན་གྱི། དེང་སང་བོད་དག་གིས་གཏན་ཚིགས་ཡང་དག་ཐམས་ཅད་ལ་བསྒྲུབ་བྱའི་ཆོས་ལ་ཐལ་ཞེས་པའི་ཚིག་སྦྱར་བའི་ཚེ། སྒྲུབ་བྱེད་མི་འཕེན་པའི་ཐལ་འགྱུར་ཡང་དག་ཏུ་སོང་ཞིང་། རྟགས་ལོག་ལ་ཐལ་དང་། ཆོས་ལོག་ལ་ཕྱིར་སྦྱར་བའི་ཚེ་སྒྲུབ་བྱེད་འཕེན་པའི་ཐལ་འགྱུར་ཡང་དག་ཏུ་སོང་བས་རེ་རེ་ལ་ཡང་གཉིས་གཉིས་ཡོད་པར་འདོད་པའི་ལུགས་དེ་ལུགས་མཆོག་འདི་ལ་སྦྱར་ན་མགོ་བོ་རིམས་དྲག་པོས་བཏབ་པ་ལྟར་ན་བར་འགྱུར་བས་རྣམ་དཔྱོད་དང་ལྡན་པ་དག་གིས་བག་ཟོན་མཛོད་ཅིག དེས་ན་འདི་ལ་ལྡོག་པ་རང་རིགས་འཕེན་པའི་ཐལ་འགྱུར་བཞི། གཞན་རིགས་འཕེན་པའི་ཐལ་འགྱུར་བཅུ་བཞི་འབྱུང་སྟེ། ཡང་དག་གི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་མིང་ཅན་གྱི་རྣམ་འགྱུར་ཉི་ཤུ་ཡོད་པ་ལས། ཁྱབ་བྱེད་མ་དམིགས་པ་ལ་གཉིས་སུ་ཕྱེ་ནས་མཚན་ཉིད་མ་དམིགས་པ་ནི་སྒྲུབ་བྱེད་མི་འཕེན་པའི་ཐལ་འགྱུར་གཅིག་གི་གྲངས་འཛིན། གཞན་རྣམས་ཀྱིས་ནི་སྒྲུབ་བྱེད་འཕེན་པའི་ཐལ་འགྱུར་གཅིག་གི་གྲངས་འཛིན་པས་མི་འཕེན་པ་གསུམ་དང་། འཕེན་པ་ལ་བཅོ་བརྒྱད་འབྱུང་བའི་གནད་ཀྱང་འདི་ཉིད་ཡིན་པའི་ཕྱིར་དང་། རིགས་གཏེར་རང་འགྲེལ་ཧོར་སྤར་གྱི་རྩ་འགྲེལ་གཉིས་ཆར་ལས་འདི་ཁོ་ན་བཞིན་འབྱུང་བའི་ཕྱིར་རོ། །རིགས་གཏེར་རྩ་བ་འགའ་ཞིག་ཏུ་ལྡོག་པ་རང་རིགས་འཕེན་པ་ལྔ། གཞན་རིགས་འཕེན་པ་བཅུ་དྲུག་ཡོད་ཅེས་འབྱུང་ཞིང་། ཊཱིཀ་བྱེད་པའི་མཁས་པ་དག་གིས་ཀྱང་དེ་ཚད་མར་བྱས་ནས་ཁ་སྐོང་བར་བྱེད་པ་ནི། སོ་སོ་སྐྱེ་བོ་ཇི་ལྟར་མཁས་ཀྱང་གཞུང་ལུགས་རྒྱ་ཆེན་འཆད་པ་ལ་ནོར་བ་སྲིད་པ་མཚོན་བྱེད་དུ་འདུག་གོ །དེ་ལ་ལྡོག་པ་རང་རིགས་འཕེན་པ་བཞི་ནི་མེས་ཁྱབ་པར་ནོན་པའི་ཤར་གཞི་ཆོས་ཅན། མེས་ཁྱབ་པ་ནོན་པའི་དངོས་པོ་མིན་པར་ཐལ། གྲང་རེག་རྒྱུན་ཆགས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་རང་བཞིན་དང་འགལ་བའི་རང་བཞིན་དམིགས་པའི་ཐལ་འགྱུར་གྱི་ཐལ་བ་ལས། དེ་ཆོས་ཅན། གྲང་རེག་རྒྱུན་ཆགས་མེད་དེ། མེས་ཁྱབ་པར་ནོན་པའི་དངོས་པོ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་རང་བཞིན་དང་འགལ་བའི་རང་བཞིན་དམིགས་པའི་རང་རྒྱུད་འཕེན་པ་དང་། ཙན་མེས་ཁྱབ་པར་ནོན་པའི་ཤར་གཞི་ཆོས་ཅན། ཙན་མེས་ཁྱབ་པར་ནོན་པའི་དངོས་པོ་མིན་པར་ཐལ། བ་མོའི་རེག་པ་རྒྱུན་ཆགས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་ཁྱབ་བྱེད་དང་འགལ་བའི་ཁྱབ་བྱ་དམིགས་པའི་ཐལ་འགྱུར་གྱིས་དེ་ཉིད་ཀྱི་རང་རྒྱུད་འཕེན་པ་དང་། དུ་བ་དྲག་ཕྱུར་བས་ཁྱབ་པར་ནོན་པའི་ཤར་གཞི་ཆོས་ཅན། དུ་བ་དྲག་ཕྱུར་བས་ཁྱབ་པར་ནོན་པའི་དངོས་པོ་མིན་པར་ཐལ། གྲང་འབྲས་སྤུ་ལོང་བྱེད་རྒྱུན་ཆགས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་རྒྱུ་དང་འགལ་བའི་འབྲས་བུ་དམིགས་པའི་ཐལ་འགྱུར་གྱིས་དེ་ཉིད་ཀྱི་རང་རྒྱུད་འཕེན་པ་དང་། བུམ་པ་ཆོས་ཅན། འཇིག་ངེས་མིན་པར་ཐལ། རང་རྒྱུ་ལས་ཕྱིས་བྱུང་བའི་འཇིག་རྒྱུ་དོན་གཞན་ལ་ལྟོས་ནས་འཇིག་པའི་ཕྱིར་ཞེས་ཕན་ཚུན་སྤང་འགལ་ལ་བརྟེན་པའི་འགལ་བའི་ཁྱབ་བྱ་དམིགས་པའི་ཐལ་འགྱུར་གྱིས་དེ་ཉིད་ཀྱི་རང་རྒྱུད་འཕེན་པའོ། །ལྡོག་པ་གཞན་རིགས་འཕེན་པའི་ཐལ་འགྱུར་བཅུ་བཞི་ནི། རྒྱུ་མ་དམིགས་པ་དང་། འབྲས་བུ་དམིགས་པ་ཕན་ཚུན་བཟློག་པ་གཉིས། ལྷན་ཅིག་མི་གནས་འགལ་གྱི་སྐོར་ནས་དགུ། ཕན་ཚུན་སྤང་འགལ་གྱི་སྐོར་ནས་གཅིག རང་བཞིན་དང་ཁྱབ་བྱེད་མ་དམིགས་པའི་ཕན་ཚུན་བཟློག་པ་གཉིས་རྣམས་སོ། །དང་པོ་གཉིས་ནི། མེ་མེད་མཚན་དུས་ཀྱི་རྒྱ་མཚོར་ཆོས་ཅན། མེ་ཡོད་པར་ཐལ། དུ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་འབྲས་བུ་དམིགས་པའི་ཐལ་འགྱུར་གྱིས་རྒྱུ་མ་དམིགས་པའི་རང་རྒྱུད་འཕེན་པ་དང་། དུ་ལྡན་གྱི་ལ་ལ་ཆོས་ཅན། དུ་བ་མེད་པར་ཐལ། མེ་མེད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་རྒྱུ་མ་དམིགས་པའི་ཐལ་འགྱུར་གྱིས་འབྲས་བུའི་གཏན་ཚིགས་འཕེན་པའོ། །ལྷན་ཅིག་མི་གནས་འགལ་གྱི་སྐོར་དགུ་ལ་འགལ་བའི་རང་བཞིན་དམིགས་པའི་སྐོར་གསུམ་ནི། མེས་ཁྱབ་པར་ནོན་པའི་ཤར་གཞི་ཆོས་ཅན། མེས་ཁྱབ་པར་ནོན་པའི་དངོས་པོ་མ་ཡིན་པར་ཐལ། བ་མོའི་རེག་པ་རྒྱུན་ཆགས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་རང་བཞིན་དང་འགལ་བའི་ཁྱབ་བྱ་དམིགས་པའི་ཐལ་འགྱུར་གྱིས་ཁྱབ་བྱེད་དང་འགལ་བའི་རང་བཞིན་དམིགས་པའི་རང་རྒྱུད་འཕེན་པ་དང་། ཡང་དེ་ཆོས་ཅན། དེ་མིན་པར་ཐལ། གྲང་འབྲས་སྤུ་ལོང་བྱེད་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་རང་བཞིན་དང་འགལ་བའི་འབྲས་བུ་དམིགས་པའི་ཐལ་འགྱུར་གྱིས་རྒྱུ་དང་འགལ་བའི་རང་བཞིན་དམིགས་པའི་རང་རྒྱུད་འཕེན་པ་དང་། ཡང་དེ་ཆོས་ཅན། དེ་མིན་པར་ཐལ། གྲང་རེག་གི་དངོས་རྒྱུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་རང་བཞིན་དང་འགལ་བའི་རྒྱུ་དམིགས་པའི་ཐལ་འགྱུར་གྱིས་འབྲས་བུ་དང་འགལ་བའི་རང་བཞིན་དམིགས་པའི་རང་རྒྱུད་འཕེན་པའོ། །འགལ་བའི་འབྲས་བུ་དམིགས་པའི་སྐོར་གསུམ་ནི། དུ་བ་དྲག་ཕྱུར་བས་ཁྱབ་པར་ནོན་པའི་ཤར་གཞི་ཆོས་ཅན། དུ་བ་དྲག་ཕྱུར་བས་ཁྱབ་པར་ནོན་པའི་དངོས་པོ་མིན་པར་ཐལ། བ་མོའི་རེག་པ་རྒྱུན་ཆགས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་རྒྱུ་དང་འགལ་བའི་ཁྱབ་བྱ་དམིགས་པའི་ཐལ་འགྱུར་གྱིས་ཁྱབ་བྱེད་དང་འགལ་བའི་འབྲས་བུ་དམིགས་པའི་རང་རྒྱུད་འཕེན་པ་དང་། ཡང་དེ་ཆོས་ཅན། དེ་མིན་པར་ཐལ། གྲང་རེག་གི་དངོས་རྒྱུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་རྒྱུ་དང་འགལ་བའི་རྒྱུ་དམིགས་པའི་ཐལ་འགྱུར་གྱིས་འབྲས་བུ་དང་འགལ་བའི་འབྲས་བུ་དམིགས་པའི་རང་རྒྱུད་འཕེན་པ་དང་། ཡང་དེ་ཆོས་ཅན། དེ་མིན་པར་ཐལ། གྲང་རེག་རྒྱུན་ཆགས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་རྒྱུ་དང་འགལ་བའི་རང་བཞིན་དམིགས་པའི་ཐལ་འགྱུར་གྱིས་རང་བཞིན་དང་འགལ་བའི་འབྲས་བུ་དམིགས་པའི་རང་རྒྱུད་འཕེན་པའོ། །འགལ་བའི་ཁྱབ་བྱ་དམིགས་པའི་སྐོར་གསུམ་ནི། ཙན་མེས་ཁྱབ་པར་ནོན་པའི་ཤར་གཞི་ཆོས་ཅན། ཙན་མེས་ཁྱབ་པར་ནོན་པའི་དངོས་པོ་མིན་པར་ཐལ། གྲང་རེག་རྒྱུན་ཆགས་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་ཁྱབ་བྱེད་དང་འགལ་བའི་རང་བཞིན་དམིགས་པའི་ཐལ་འགྱུར་གྱིས་རང་བཞིན་དང་འགལ་བའི་ཁྱབ་བྱ་དམིགས་པའི་རང་རྒྱུ་འཕེན་པ་དང་། ཡང་དེ་ཆོས་ཅན། དེ་མིན་པར་ཐལ། གྲང་འབྲས་སྤུ་ལོང་བྱེད་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་ཁྱབ་བྱེད་དང་འགལ་བའི་འབྲས་བུ་དམིགས་པའི་ཐལ་འགྱུར་གྱིས་རྒྱུ་དང་འགལ་བའི་ཁྱབ་བྱ་དམིགས་པའི་རང་རྒྱུད་འཕེན་པ་དང་། ཡང་དེ་ཆོས་ཅན། དེ་མིན་པར་ཐལ། གྲང་རེག་གི་དངོས་རྒྱུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་ཁྱབ་བྱེད་དང་འགལ་བའི་རྒྱུ་དམིགས་པའི་ཐལ་འགྱུར་གྱིས་འབྲས་བུ་དང་འགལ་བའི་ཁྱབ་བྱ་དམིགས་པའི་རང་རྒྱུད་འཕེན་པ་རྣམས་སོ། །ཕན་ཚུན་སྤང་འགལ་གྱི་སྐོར་ནས་གཅིག་ནི། སྒྲ་ཆོས་ཅན། མ་བྱས་པར་ཐལ། རྟག་དངོས་ཡིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་འགལ་བའི་ཁྱབ་བྱ་དམིགས་པའི་ཐལ་འགྱུར་གྱིས་ཁྱབ་བྱེད་དང་འགལ་བ་དམིགས་པའི་རང་རྒྱུད་འཕེན་པའོ། །ཁྱབ་བྱེད་མ་དམིགས་པ་དང་རང་བཞིན་ཕན་ཚུན་ཟློག་པ་གཉིས་ནི་ཤ་བ་དང་ལྡན་པའི་གཞིར་ཆོས་ཅན། ཤ་པ་མེད་པར་ཐལ། ཤིང་མེད་པའི་ཕྱིར། ཞེས་ཁྱབ་བྱེད་མ་དམིགས་པའི་ཐལ་འགྱུར་གྱིས་རང་བཞིན་གྱི་གཏན་ཚིགས་འཕེན་པ་དང་། ཤིང་མེད་ཀྱི་བྲག་རྫོང་ན་ཆོས་ཅན། ཤིང་ཡོད་པར་ཐལ། ཤ་བ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་ཞེས་རང་བཞིན་གྱི་ཐལ་འགྱུར་གྱིས་ཁྱབ་བྱེད་མ་དམིགས་པའི་རང་རྒྱུད་འཕེན་པའོ། །དཔེར་བརྗོད་འདི་དག་ཀྱང་ཐ་སྙད་བདེ་བའི་ཕྱིར་དུ་ཐལ་བའི་དམ་བཅའ་བཀོད་པ་ཡིན་གྱི། ཐལ་ངག་སྐྱོན་མེད་ནི་མིན་ཏེ། ཐལ་བའི་དམ་བཅའ་དངོས་སུ་བརྗོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་རང་རྒྱུད་ཀྱི་རྟགས་ཀྱི་དཔེར་བརྗོད་ལ། སྒྲ་ཆོས་ཅན་མི་རྟག་སྟེ། བྱས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་གཟུང་བ་ལྟ་བུའོ། །འོ་ན་ཐལ་ངག་སྐྱོན་མེད་གང་ཞེ་ན། ཐོག་མར། སྤྱི་གཅིག་གསལ་བ་དུ་མ་དང་དོན་ལ་འབྲེལ་བའི་ཕྱིར་དུ་མར་ཐལ་ཞེས་དང་། ལ་ལ་མེ་མེད་པའི་ཕྱིར་དུ་བ་མེད་པར་ཐལ་ཞེས་ཐལ་འགྱུར་གྱི་དམ་བཅའ་བཀོད་ལ། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེས་འདྲི་ན་ཐལ་ངག་འདི་ལྟར་འགོད་དེ། གང་གསལ་བ་དུ་མ་དང་དོན་ལ་འབྲེལ་པ་ཡིན་ན། དུ་མ་ཡིན་པས་ཁྱབ། དཔེར་ན་སྣོད་ཐ་དད་ཀྱི་རྒྱ་ཤུག་བཞིན། སྤྱི་གཅིག་པོ་ཡང་གསལ་བ་དུ་མ་དང་དོན་ལ་འབྲེལ་ལོ་ཞེས་ཆོས་མཐུན་སྦྱོར་དང་། གང་དུ་མ་མི་སྲིད་པ་དེ་དུ་མ་དང་མ་འབྲེལ་བས་ཁྱབ། དཔེར་ན་རི་བོང་གི་རྭ་བཞིན། དུ་མ་དང་དོན་ལ་འབྲེལ་བར་ཁས་བླངས་པའི་སྤྱི་ཡང་དུ་མར་མི་སྲིད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེས་མི་མཐུན་སྦྱོར་དང་། ཡང་གང་མེ་མེད་ན་དུ་བ་མེད་པས་ཁྱབ། དཔེར་ན་ཆུ་རླུང་བཞིན་ལ་ལའང་མེ་མེད་པར་ཁས་བླངས་སོ་ཞེས་ཆོས་མཐུན་སྦྱོར་དང་། གང་དུ་བ་ཡོད་ན་མེ་ཡོད་པས་ཁྱབ། དཔེར་ན་ཚང་མང་བཞིན། མེ་མེད་དུ་ཁས་ལེན་པའི་ལ་ལའང་དུ་བ་ཡོད་དོ་ཞེས་ཆོས་མི་མཐུན་སྦྱོར་འགོད་དོ། །འོ་ན་འདིའི་ཆོས་མི་མཐུན་སྦྱོར་དང་རང་རྒྱུད་ཀྱི་ངག་ཁྱད་མེད་དུ་འགྱུར་རོ་སྙམ་ན། ཁྱད་པར་ཤིན་ཏུ་ཆེ་སྟེ། འདིར་ནི་ཕ་རོལ་པོས་ཁས་བླངས་པའི་མེ་མེད་པའི་དུ་ལྡན་གྱི་ལ་ཆོས་ཅན་དུ་བཟུང་བ་ཡིན་ལ། རང་རྒྱུད་ཀྱི་སྐབས་སུ་ནི་ཕྱིར་རྒོལ་གྱིས་མེ་ཡོད་མེད་གང་དུ་ཡང་མ་ངེས་པའི་དུ་ལྡན་གྱི་ལ་ཙམ་ཆོས་ཅན་དུ་བཟུང་བ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །གསུམ་པ་རྩོད་པ་སྤོང་བ་ནི། གལ་ཏེ་གཞན་གྱིས་ཁས་བླངས་པ་ཙམ་རྟགས་སུ་རུང་ན་རང་རྒྱུད་ལ་ཡང་མཚུངས་ལ། མི་རུང་ན་ཐལ་འགྱུར་ལ་ཡང་མི་རུང་ངོ་ཞེ་ན། རང་རྒྱུད་ལ་གཞན་གྱི་ཁས་བླངས་པ་ཙམ་རྟགས་སུ་མི་རུང་སྟེ། རང་རྒྱུད་ཀྱི་གཏན་ཚིགས་དེ་སྔར་རྒོལ་རང་ཉིད་ཀྱིས་མ་གྲུབ་ན་བསྒྲུབ་བྱ་བསྒྲུབ་མི་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཐལ་འགྱུར་ལ་གཞན་གྱིས་ཁས་བླངས་པ་ཙམ་རྟགས་སུ་རུང་སྟེ། གཞི་གཅིག་གི་སྟེང་དུ་ཁྱབ་བྱེད་དེ་མེད་བཞིན་དུ་ཁྱབ་བྱ་དེ་ཡོད་པར་འདོད་པ་ལ་འགལ་བ་བརྗོད་པའི་སྒོ་ནས་ལོག་རྟོག་བཟློག་པ་ཙམ་ཡིན་པའི་ཕྱིར་རོ། །དཔེར་ན་རིགས་པ་ཅན་པས་སྤྱི་དེ་ཆ་མེད་ཅིག་ཡིན་ཀྱང་གསལ་བ་དུ་མ་དང་དོན་ལ་འབྲེལ་པ་དང་། ཡན་ལག་ཅན་དེ་ཆ་མེད་རྫས་གཅིག་ཡིན་ཀྱང་ཡན་ལག་དུ་མ་དང་དོན་ལ་འབྲེལ་བར་འདོད་པ་དང་། གྲངས་ཅན་པས་སྒྲ་བྱས་པ་ཡིན་ཀྱང་རྟག་པར་འདོད་པ་དང་། འགའ་ཞིག་གིས་གཞི་འགར་དུ་བ་ཡོད་ཀྱང་མེ་མེད་པར་འདོད་པ་རྣམས་ལ་འགལ་བ་བརྗོད་པའི་སྒོ་ནས་ལོག་རྟོག་བཟློག་པ་ལྟ་བུའོ། །གཉིས་པ་ལན་འདེབས་པའི་ཚུལ་ལ་དགག་གཞག་གཉིས་ལས། དང་པོ་ནི། ཁ་ཅིག་ཐལ་འགྱུར་གྱི་ལན་ལ་ཁྱབ་པ་མ་གྲུབ་པ་དང་། རྟགས་མ་གྲུབ་པ་དང་། འདོད་ཐོག་དང་གསུམ་དུ་ངེས་ཞེས་ཟེར་བ་མི་འཐད་དེ། འོ་ན་ཁྱབ་པ་འགལ་བ་དང་མ་ངེས་པ་གཉིས་ཀ་ལ་ཁྱབ་པ་མ་གྲུབ་ཅེས་པའི་ལན་གཅིག་གིས་ཆོག་པར་ཐལ། དམ་བཅའ་དེའི་ཕྱིར། འདོད་ན། ཁྱབ་པ་མ་གྲུབ་པ་དང་རྟགས་མ་གྲུབ་པ་གཉིས་ཀ་ལ་མ་གྲུབ་ཅེས་པའི་ལན་གཅིག་གིས་ཆོག་པར་ཐལ་ལོ། །གལ་ཏེ་དེ་གཉིས་མ་གྲུབ་པར་མཚུངས་ཀྱང་ཁྱབ་པ་མ་གྲུབ་པ་དང་། རྟགས་མ་གྲུབ་པ་ཞེས་སོ་སོར་མ་ཕྱེ་ན་ངོས་མི་ཟིན་པས་རྩོད་པ་མི་བདེའོ་ཞེ་ན། དེ་ནི་སྔ་མ་ལ་ཡང་མཚུངས་སོ། །ཡང་ཁྱབ་པ་འགལ་བ་ལ་ཁྱབ་པ་མ་གྲུབ་ཅེས་པའི་ལན་བཏབ་ན་འཁྲུལ་པར་འགྱུར་ཏེ། སྒྲ་ཆོས་ཅན། རྟག་པར་ཐལ། བྱས་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་ལ། ཁྱབ་པ་མ་གྲུབ་ཅེས་པའི་ལན་བཏབ་ན་བྱས་པ་ལ་རྟག་པ་སྲིད་པར་ཤུགས་ལ་ཁས་ལེན་དགོས་པའི་ཕྱིར་ཏེ། ཤེས་བྱ་རྟགས་སུ་བཀོད་པ་བཞིན་ནོ། །གཉིས་པ་ནི། དེས་ན་མཁས་པས་ཐལ་འགྱུར་ལན། །རྣམ་པར་ཐར་པའི་སྒོ་བཞིས་གདབ། །ཅེས་ཏེ། ཐལ་འགྱུར་གྱི་ལན་ནི་འགལ་བ་དང་། མ་ངེས་པ་དང་། མ་གྲུབ་པ་དང་། འདོད་པ་གྲུབ་པ་སྟེ་སྒོ་བཞིའོ། །ལན་གྱིས་བཟློག་པར་མ་ནུས་ན། ཁྲོ་བ་དང་། འཁོན་དུ་འཛིན་པ་དང་། བདག་ལ་བསྟོད་ཅིང་གཞན་ལ་སྨོད་པ་དང་། གླུ་གར་དང་བཞད་གད་དག་གིས་རིགས་པ་བསུབ་པ་ནི་ཐབས་རྡུགས་པ་ཡིན་པས་བདེན་པའི་རྗེས་སུ་འབྲང་བ་དམ་པའི་རྣམ་ཐར་ཡིན་ཏེ། དེ་ལྟ་བུའི་བསྒྲུབ་པ་དང་སུན་འབྱིན་གྱིས་སངས་རྒྱས་ཀྱི་བསྟན་པ་འཛིན་པར་ནུས་པའི་ཕྱིར་རོ།།  །།གསུམ་པ་ཕྱོགས་ཆོས་ཅན་གྱི་གཏན་ཚིགས་བཤད་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། ལུང་དྲང་བ། ལུང་གི་དོན་བཤད་པ། གནད་ཀྱི་དོན་ཁ་བསྐང་བའོ། །དང་པོ་ནི། རྒྱ་གར་སྐད་དུ། ཧེ་དུ་ཙཀྲ་ཧ་སརྦ། བོད་སྐད་དུ། རྟགས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་གཏན་ལ་དབབ་པ་འཕགས་པ་འཇམ་དཔལ་གཞོན་ནུར་གྱུར་པ་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །འཁྲུལ་པའི་དྲྭ་བ་འཇོམས་མཛད་པ། །ཐམས་ཅད་མཁྱེན་ལ་ཕྱག་འཚལ་ལོ། །རྟགས་ཀྱི་ཚུལ་གསུམ་འཁོར་ལོ་ཡིས། །གཏན་ལ་དབབ་པ་བཤད་པར་བྱ། །རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་ལ། །ཡོད་དང་མེད་དང་གཉིས་ཀ་ཡིས། །ཡོད་པ་ལ་ནི་ཡང་དག་སྟེ། །མེད་པ་གཉིས་ཀ་མ་གྲུབ་ཡིན། །ཐེ་ཚོམ་གཉིས་ཏེ་མ་གྲུབ་བཞི། །མ་གྲུབ་སྦྱོར་བ་དེ་བཞིན་དུ། །མཐུན་པའི་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པ་དང་། །མེད་པ་དེ་བཞིན་གཉིས་ཀ་དང་། །མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལའང་དེ་བཞིན་ནོ། །གསུམ་ལ་རྣམ་པ་གསུམ་གསུམ་སྟེ། །སྟེང་འོག་གཉིས་ལ་ཡང་དག་གནས། །ལོགས་ལ་འགལ་བ་རྣམ་གཉིས་ཏེ། །ཟུར་བཞི་དངོས་ཀྱི་མ་ངེས་པ། །དབུས་ན་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའོ། །གཞལ་བྱ་བྱས་དང་མི་རྟག་དང་། །བྱས་དང་མཉན་བྱ་རྩོལ་ལས་བྱུང་། །མི་རྟག་རྩོལ་བྱུང་རེག་བྱ་མིན། །དགུ་པོ་འདི་ནི་རྟག་སོགས་ལའོ། །རྟག་དང་མི་རྟག་རྩོལ་བྱུང་དང་། །རྟག་དང་རྟག་དང་རྟག་པ་དང་། །རྩོལ་བྱུང་མིན་དང་མི་རྟག་རྟག །རྟག་པ་ལ་ནི་བསྒྲུབ་པ་འགོད། །སྟེང་འོག་མི་མཐུན་ཕྱོགས་དང་སྦྱར། །ཡང་དག་རྟགས་ཀྱི་གཉིས་ཡིན་ནོ། །ལོགས་དང་མི་མཐུན་སྟེང་འོག་སྦྱར། །འགལ་བའི་རྟགས་ཀྱི་གཉིས་ཡིན་ནོ། །ཟུར་བཞི་ཐད་སོར་བསྣོལ་མར་སྦྱར། །ཐུན་མོང་མ་ངེས་རྣམ་པ་བཞི། །ལོགས་གཉིས་ཐད་ཀར་སྦྱར་བས་ནི། །ཐུན་མོང་མ་ཡིན་མ་ངེས་པའོ། །རྟགས་ཀྱི་འཕྲུལ་འཁོར་རྣམ་དགུ་ཡི། །དཔེ་ཡི་རྣམ་པ་འདི་ལྟ་སྟེ། །ནམ་མཁའ་བུམ་དང་བུམ་ནམ་མཁའ། །བུམ་པ་གློག་དང་ནམ་མཁའ་བཞིན། །ནམ་མཁའ་བུམ་དང་མཁའ་བུམ་དང་། །མཁའ་དང་བུམ་པ་གློག་བཞིན་དང་། །གློག་དང་ནམ་མཁའ་བུམ་པ་བཞིན། །བུམ་པ་གློག་དང་ནམ་མཁའ་བཞིན། །ནམ་མཁའ་རྡུལ་ཕྲན་ལས་བུམ་བཞིན། །དེ་ནི་ངེས་པའི་དབང་བྱས་ཡིན། །ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་ལུགས་ལ་ནི། །ཡོད་དང་མེད་དང་ཡོད་མེད་དང་། །ཕྱོགས་གཅིག་མཐའ་དག་སྦྱར་བའོ། །རྟགས་ཀྱི་འཁོར་ལོ་གཏན་ལ་དབབ་པ་སློབ་དཔོན་ཕྱོགས་ཀྱི་གླང་པོས་མཛད་པ་རྫོགས་སོ།།  །།གཉིས་པ་ལ་གསུམ་སྟེ། མཆོད་པར་བརྗོད་ཅིང་བཤད་པར་དམ་བཅའ་བ། སྤྱིར་གཏན་ཚིགས་ཙམ་གྱི་རབ་དབྱེ། བྱེ་བྲག་ཕྱོགས་ཆོས་ཅན་གྱི་རབ་དབྱེ་བཤད་པའོ། །དང་པོ་ནི། འཁྲུལ་པའི་དྲྭ་བ་འཇོམས་མཛད་པ། །ཞེས་སོགས་ཚིགས་བཅད་གཅིག་གོ །གཉིས་པ་ནི། རྗེས་སུ་དཔག་པར་བྱ་བ་ལ། །ཞེས་སོགས་ཚིག་རྐང་ལྔ་སྟེ། སྤྱིར་རྟགས་སུ་བཀོད་ཙམ་ལ་རྩོད་གཞི་ལ་ཡོད་པ་དང་། མེད་པ་དང་། གཉིས་ཀ་དང་གསུམ་ལས། དང་པོ་ལ་ཕྱོགས་ཆོས་ཅན་དང་། ཕྱི་མ་གཉིས་ཐེ་ཚོམ་ཟ་བ་གཉིས་དང་བཅས་པ་ལ་མ་གྲུབ་པར་བཞག་ཅེས་པའོ། །གསུམ་པ་ལ་གཉིས་ཏེ། ངེས་པའི་དབང་དུ་བྱས་པ་དང་། །ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་དབང་དུ་བྱས་པའོ། །དང་པོ་ལ་གསུམ་སྟེ། དགུར་དབྱེ་བའི་ཚུལ། འཁོར་ལོ་བྲིས་ནས་རྟགས་ཀྱི་རིགས་ངོས་གཟུང་བ། སྦྱོར་བའི་དོན་ངོས་གཟུང་བའོ། །དང་པོ་ནི། མ་གྲུབ་སྦྱོར་བ་དེ་བཞིན་དུ། །ཞེས་སོགས་ཚིག་རྐང་ལྔ་སྟེ། ཕྱོགས་ཆོས་ཅན་གྱི་གཏན་ཚིགས་ལ། མཐུན་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པ་དང་། མེད་པ་དང་། གཉིས་ཀ་གསུམ་ལས། དེ་རེ་རེ་ལ་ཡང་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པ་དང་། མེད་པ་དང་། གཉིས་ཀ་གསུམ་གསུམ་དུ་དབྱེ་བས་དགུར་འགྱུར་ཏེ། རྣམ་ངེས་ལས། ཕྱོགས་ཆོས་མཐུན་ཕྱོགས་ཡོད་མེད་དང་། །རྣམ་གཉིས་རེ་རེ་དག་ལ་ཡང་། །རྣམ་གསུམ་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་ཡང་། །ཡོད་མེད་རྣམ་པ་གཉིས་ཕྱིར་རོ། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། སྟེང་འོག་གཉིས་ལ་ཡང་དག་གནས། །ཞེས་སོགས་ཚིགས་བཅད་གཅིག་སྟེ། འཁོར་ལོ་ལེ་ཚེ་དགུར་བྲིས་ནས་སྟེང་ལྟར་གསུམ་ལ་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པ་གསུམ། བར་ལྟར་གསུམ་ལ་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་མེད་པ་གསུམ། འོག་ལྟར་གསུམ་ལ་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་རྣམ་གཉིས་པ་གསུམ་བྲིས་ནས་བལྟས་པའི་ཚེ་འདི་དག་གི་གཟུགས་བརྙན་རང་ཤུགས་ཀྱིས་འཆར་རོ། །གསུམ་པ་ལ་བཞི་སྟེ། གཏན་ཚིགས་དགུ་ངོས་གཟུང་བ། སྒྲུབ་ཆོས་དགུ་ངོས་གཟུང་བ། མི་མཐུན་ཕྱོགས་དང་སྦྱོར་བའི་ཚུལ། མཐུན་ཕྱོགས་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ངོས་གཟུང་བའོ། །དང་པོ་ནི། གཞལ་བྱ་བྱས་དང་མི་རྟག་དང་། །ཞེས་སོགས་ཚིགས་བཅད་གཅིག་སྟེ། དང་པོ་གསུམ་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པ་གསུམ། བར་པ་གསུམ་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་མེད་པ་གསུམ། ཐ་མ་གསུམ་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་རྣམ་གཉིས་པ་གསུམ་སྟེ། འོག་མ་ལ་ཡང་དེ་བཞིན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །གཉིས་པ་ནི། རྟག་དང་མི་རྟག་རྩོལ་བྱུང་དང་། །ཞེས་སོགས་ཚིགས་བཅད་གཅིག་སྟེ། ཆོས་ཅན་ནི་གོ་སླ་བ་ལ་དགོངས་ནས་དངོས་སུ་མ་བཀོད་དོ། །གསུམ་པ་ནི། སྟེང་འོག་མི་མཐུན་ཕྱོགས་དང་སྦྱར། །ཞེས་སོགས་ཚིགས་བཅད་གཉིས་སོ། །བཞི་པ་ནི། གཏན་ཚིགས་འཕྲུལ་འཁོར་རྣམ་དགུ་ཡིན། །ཞེས་སོགས་ཚིགས་བཅད་ཕྱེད་དང་གསུམ་སྟེ། འཁོར་ལོ་མཐོང་བས་ཤེས་པར་འགྱུར་རོ། །གཉིས་པ་ནི། ཐེ་ཚོམ་ཟ་བའི་ལུགས་ལ་ནི། །ཞེས་སོགས་ཚིགས་རྐང་གསུམ་མོ། །གསུམ་པ་ལ་བཞི་སྟེ། རྟགས་དགུ་སྨོས་པའི་དགོས་པ། ལྟར་སྣང་གི་སྐབས་སུ་མ་གྲུབ་པ་མི་སྟོན་པའི་རྒྱུ་མཚན། ཡང་དག་གི་སྐབས་སུ་མ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་མི་སྟོན་པའི་རྒྱུ་མཚན། ཕྱོགས་གཉིས་ཀ་ལ་རྣམ་གཉིས་པའི་མ་ངེས་པ་ལ་དོགས་པ་དཔྱད་པའོ། །དང་པོ་ནི། ཚད་མ་མདོར། གང་ཕྱིར་གཏན་ཚིགས་དག་དང་ནི། །དེར་སྣང་ཕལ་ཆེར་ཕྱོགས་ཆོས་ཉིད། །དེས་ན་གཏན་ཚིགས་སོགས་དོན་གྱི། །སྔོན་དུ་དེ་དབྱེ་བསྟན་པར་བྱ། །ཞེས་དང་། རྣམ་ངེས་ལས། བདེ་བླག་ཏུ་གཟུང་བའི་ཕྱིར་ཞེས་དང་། རྣམ་འགྲེལ་ལས། གཏན་ཚིགས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བའི་དོན། །ཞེས་སོགས་ཚིགས་བཅད་གཅིག་གིས་སྟོན་ཏོ། །གཉིས་པ་ནི། གཏན་ཚིགས་ཀྱི་འཁོར་ལོའི་སྐབས་འདིར་མ་གྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་མི་སྟོན་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཡོད་དེ། འདི་དག་ནི་གཏན་ཚིགས་མཐུན་ཕྱོགས་དང་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་མེད་ཀྱི་བྱེ་བྲག་ཞིབ་ཏུ་ཕྱེ་ནས་ཡང་དག་ཏུ་འགྱུར་བ་ལ་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་པར་ངེས་ཤིང་མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་གཏན་མེད་པ་གཅིག་དགོས་སོ་ཞེས་ཤེས་པའི་ཆེད་ཡིན་པ་ནི་གང་ཞིག མ་གྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་ནི་ཕྱོགས་ཆོས་མ་གྲུབ་པ་དེ་ཉིད་ཀྱིས་སྐྱོན་ཅན་དུ་སོང་ཟིན་པས་མཐུན་ཕྱོགས་ལ་ཡོད་མེད་དཔྱོད་པ་དོན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ། །འདི་ལ་དགོངས་ནས་རིགས་གཏེར་ལས། རྟགས་མེད་ཁྱབ་པ་འགལ་ཕྱིར་དང་། །ཞེས་དང་། འགྲེལ་པར། རྟགས་མ་གྲུབ་ན་ཕྱོགས་ལ་མཐུ་མེད་པའི་ཕྱིར། ཁྱབ་པ་གྲུབ་མ་གྲུབ་དཔྱོད་པ་བླུན་པོའི་རྣམ་ཐར་ཡིན་ཏེ། ཞེས་གསུངས་པ་ཡང་གནད་ཀྱི་དོན་དུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །གསུམ་པ་ནི། འདིར་ཕྱོགས་ཆོས་ཅན་གྱི་རབ་དབྱེ་འཆད་པ་ནི་ཁྱབ་པ་བརྗོད་ཚུལ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་རྟོགས་པའི་ཆེད་ཡིན་ལ། དགག་རྟགས་ཀྱི་ཁྱབ་པ་ནི་བསྒྲུབ་རྟགས་གཉིས་ཀྱི་ཁོངས་སུ་འདུས་པས་ལོགས་སུ་མི་སྟོན་སྟེ། རྒྱུ་ཁྱབ་བྱེད་མ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ལྡོག་ཁྱབ་ནི་འབྲས་རང་གི་རྟགས་ཀྱི་རྗེས་འགྲོ་དེ་ཉིད་ཡིན་ཅིང་། རང་བཞིན་མ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་ནི་བཀོད་ཚོད་ལ་དེ་ལྟར་བཀོད་ཀྱང་སོང་ཚོད་ལ་རྒྱུ་ཚོགས་གྲངས་ཚང་གི་རྟགས་ལས་འབྲས་བུ་འབྱུང་རུང་བསྒྲུབ་པའི་གཏན་ཚིགས་ཡིན་པས་རང་བཞིན་གྱི་རྟགས་ཀྱི་ཁོངས་སུ་འདུས་པའི་ཕྱིར་དང་། དགག་རྟགས་གཞན་ཐམས་ཅད་ནི་སྦྱོར་བ་འགོད་ཚུལ་ཐ་དད་ཀྱང་མཐར་རང་བཞིན་མ་དམིགས་པའི་གཏན་ཚིགས་ཀྱི་ཁོངས་སུ་འདུས་པའི་ཕྱིར་དང་། རྒྱུ་ལ་འབྲས་བུ་བསྒྲུབ་པས་ན། །ཞེས་པའི་དོན་རྣམ་འཇོག་གི་རྒྱུ་ལས་རྣམ་གཞག་གི་འབྲས་བུ་བསྒྲུབ་པ་ལ་འཆད་པ་ནི། གཅིག་དམིགས་ཉམས་སུ་མྱོང་བ་ལས། །ཞེས་སོགས་ཀྱི་གཞུང་ལ་འབྲུ་མ་ཐེབས་པའི་སྐྱོན་ཏེ། འདི་དག་གི་རྣམ་གཞག་རྒྱས་པར་ནི་གཞུང་དོན་གྱི་སྐབས་སུ་ཤེས་པར་བྱའོ། །བཞི་པ་ནི། སྒྲ་ཆོས་ཅན། རྟག་སྟེ། རེག་བྱ་ཅན་མིན་པའི་ཕྱིར་ཞེས་པ་འདི་མཐུན་ཕྱོགས་མི་མཐུན་ཕྱོགས་གཉིས་ཀ་ལ་རྣམ་གཉིས་པར་མི་འཐད་དེ། རེག་བྱ་ཅན་དང་རྟག་པའི་གཞི་མཐུན་མེད་པའི་ཕྱིར་རོ་ཞེ་ན། འདི་ནི་རྒོལ་བའི་དབང་དུ་བྱས་པས་སྐྱོན་མེད་དེ། རྒོལ་བ་བྱེ་བྲག་པས་རྡུལ་ཕྲན་དེ་རེག་བྱ་ཅན་དང་རྟག་པའི་གཞི་མཐུན་དུ་འདོད་པའི་ཕྱིར་རོ། །ཕྱོགས་ཆོས་ཅན་གྱི་གཏན་ཚིགས་འདི་དག་རང་དོན་གྱི་སྐབས་སུ་བསྟན་རིགས་པ་ལས་ཅིའི་ཕྱིར་གཞན་དོན་གྱི་སྐབས་སུ་བསྟན་ཅེ་ན། དེའི་ལན་དུ། རྗེས་སུ་དཔག་པར་བཤད་ཟིན་དོན། །གཏན་ཚིགས་བརྗོད་བྱས་རྟོགས་དོན་དུ། །རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ཙམ་བཤད་དེ། །ཞེས་གསུངས་ཏེ། གཞན་དོན་རྗེས་དཔག་གིས་ཚུལ་གསུམ་ཕྱིན་ཅི་མ་ལོག་པར་བརྗོད་པའི་སྒོ་ནས་གཞན་ལ་བསྟན་པའི་ཆེད་ཡིན་པས་ཤིན་ཏུ་ཡང་འཐད་དོ། །༼།ཕྱོགས་སྟེང་། སྒྲ་ཆོས་ཅན། རྟག་སྟེ། གཞལ་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མཐུན་ཕྱོགས་ནམ་མཁའ་དང་མི་མཐུན་ཕྱོགས་བུམ་པ་གཉིས་ཀ་ལ་ཁྱབ་བྱས་པ་ཡིན་ནོ། །སྒྲ་ཆོས་ཅན། འཇིག་སྟེ། བྱས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མཐུན་ཕྱོགས་བུམ་པ་ལ་ཡོད་ངེས། མི་མཐུན་ཕྱོགས་ནམ་མཁའ་ལ་མེད་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །སྒྲ་ཆོས་ཅན། རྩོལ་བ་ལས་བྱུང་སྟེ། འཇིག་པའི་ཕྱིར་མཐུན་ཕྱོགས་བུམ་པ་ལ་ཁྱབ་བྱེད། མི་མཐུན་ཕྱོགས་གློག་དང་ནམ་མཁའ་གཉིས་ལ་ཆ་གཉིས་པ་རིམ་པ་བཞིན་ཡིན་ནོ།༽

་་་་་གཡས། ༼།ཕྱོགས་བར། སྒྲ་ཆོས་ཅན། རྟག་སྟེ། བྱས་པ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མཐུན་ཕྱོགས་ནམ་མཁའ་ལ་མེད་པ། མི་མཐུན་ཕྱོགས་བུམ་པ་ལ་ཡོད་པ་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །སྒྲ་ཆོས་ཅན། རྟག་སྟེ། མཉན་བྱ་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མཐུན་ཕྱོགས་ནམ་མཁའ་དང་། མི་མཐུན་ཕྱོགས་བུམ་པ་གཉིས་ཀ་ལ་མེད་ངེས་པ་ཡིན་ནོ། །སྒྲ་ཆོས་ཅན། རྟག་སྟེ། རྩོལ་བྱུང་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མཐུན་ཕྱོགས་ནམ་མཁའ་ལ་མེད་ངེས། མི་མཐུན་ཕྱོགས་བུམ་པ་དང་གློག་གཉིས་ལ་ཆ་གཉིས་པ་རིམ་བཞིན།༽་་་་་དབུས། ༼འཁོར་ལོ་འོག སྒྲ་ཆོས་ཅན། རྩོལ་བྱུང་མ་ཡིན་ཏེ། འཇིག་པའི་ཕྱིར། མཐུན་ཕྱོགས་གློག་དང་ནམ་མཁའ་གཉིས་ལ་ཆ་གཉིས་རིམ་བཞིན། མི་མཐུན་ཕྱོགས་བུམ་པ་ལ་ཡོད་པ་ངེས་པ། སྒྲ་ཆོས་ཅན། འཇིག་སྟེ། རྩོལ་བྱུང་ཡིན་པའི་ཕྱིར། མཐུན་ཕྱོགས་བུམ་པ་དང་གློག་གཉིས་ལ་རིམ་བཞིན་ཆ་གཉིས་པ། མི་མཐུན་ཕྱོགས་ནམ་མཁའ་ལ་མེད་པའོ། །སྒྲ་ཆོས་ཅན། རྟག་སྟེ། རེག་བྱ་ཅན་མིན་པའི་ཕྱིར། མཐུན་ཕྱོགས་ནམ་མཁའ་དང་རྡུལ་ཕྲན་ལ་རིམ་བཞིན་ཆ་གཉིས་པ། མི་མཐུན་ཕྱོགས་ལས་དང་བུམ་པ་ལ་རིམ་བཞིན་ཆ་གཉིས་པའོ།༽་་་་་གཡོན། རང་གིས་མཐོང་བའི་ཚུལ་གསུམ་བརྗོད་པ་ཡིས། །བསྒྲུབ་བྱ་ལྐོག་གྱུར་གཞན་ལ་སྟོན་པ་ལ། །བརྗོད་ཚུལ་རྟོགས་ཕྱིར་ཕྱོགས་ཆོས་ཅན་གྱིས་ནི། །གཏན་ཚིགས་རབ་ཏུ་དབྱེ་བ་ངེས་པ་དགོས། །ཞེས་བྱ་བ་ནི་བསྡུ་བའི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་སྟེ་སྔ་མ་བཞིན་དུ་རྒྱས་པར་བཤད་པར་བྱའོ། །གཞན་དོན་རྗེས་དཔག་བཤད་ཟིན་ཏོ།།  ༈  །།ཚད་མར་གྱུར་པའི་བསྟན་པ་ཡིད་བཞིན་ནོར། །སྒྲུབ་དང་སུན་འབྱིན་ངག་གི་བྱི་དོར་གྱིས། །ལོག་སྨྲའི་དྲི་མ་མ་ལུས་སྦྱོང་མཛད་པ། །རིགས་པའི་གཙུག་རྒྱན་གཉིས་ཀྱི་གཞུང་ལུགས་ལ། །སྡེ་བདུན་གོང་འོག་བསྡེབས་ནས་འཆད་པ་དང་། །རྒྱ་འགྲེལ་ལེགས་ཆ་བཏུས་ནས་འཆད་པ་དང་། །རང་གི་རྣམ་རྟོག་ཉིད་ཀྱིས་འཆད་པ་སྟེ། །གངས་རིའི་ཁྲོད་འདིར་འཆད་ཚུལ་རྣམ་གསུམ་ལས། །སྐྱེ་བ་དུ་མར་རིགས་ལམ་གོམས་བྱས་ནས། །སྐྱོན་མེད་བརྒྱུད་པའི་མན་ངག་དང་ལྡན་ཞིང་། །འཇམ་དབྱངས་ཐུགས་ཀྱི་མཁྱེན་པ་མངའ་བ་ཡི། །ས་སྐྱ་པ་ནི་འཆད་ཚུལ་དང་པོར་བཞེད། །འཇམ་མགོན་བླ་མའི་གསུང་རབ་པདྨོའི་ཚལ། །མེ་ཏོག་ལ་དགའི་བུང་བ་ལྟར་བསྟེན་པས། །ཚིག་དོན་ཇི་བཞིན་བློ་ཡིས་ལེགས་རྟོགས་ནས། །སྟོན་པ་དེང་སང་འདི་ན་ཁོ་བོ་ཙམ། །བསྟན་ལས་ཕྱིར་གྱུར་རྟོགས་གེ་སྡེ་ལྔ་དང་། །ཚུ་རོལ་རྟག་རྫས་སྨྲ་བའི་ཐོས་སྒྲོགས་དང་། །སྤྱི་དངོས་སྨྲ་སོགས་གངས་རིའི་ཁྲོད་གནས་ཀྱི། །རྟོག་གེ་ངན་འཇོམས་བསྟན་བཅོས་འདི་བྱས་སོ། །སྲོལ་འབྱེད་འགྲན་ཟླ་མེད་པའི་ལྷ་ལམ་དུ། །བློ་གྲོས་མཚུངས་པ་མེད་པའི་དཀྱིལ་འཁོར་མཆོག །གྲུབ་མཐའ་བླ་ན་མེད་པའི་རྟ་ལྗང་གིས། །དྲངས་ཕྱིར་འདི་ལ་ཉེས་པ་མེད་སྙམ་སེམས། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་ཚུ་རོལ་མཐོང་བ་ཡིས། །གནས་ལུགས་ལྐོག་གྱུར་འཆད་པ་དཀའ་འོ་ཞེས། །རིགས་པའི་རྒྱལ་པོས་གསུངས་ཕྱིར་ཉེས་སྲིད་ན། །གཟུར་གནས་མཁས་པའི་ཚོགས་ཀྱིས་བཟོད་པར་མཛོད། །ཐར་པ་དོན་གཉེར་བློ་གྲོས་ལྡན་རྣམས་ཀྱིས། །ལྟོ་གོས་གཏམ་སྙན་འབའ་ཞིག་བསྒྲུབ་སླད་དུ། །གཞུང་ལུགས་སྤངས་ནས་ཚིག་གིས་བསླུ་བྱེད་པའི། །བཤེས་གཉེན་ངན་པའི་སྒྲོས་ལ་བག་ཡོད་མཛོད། །ཅི་སླད་ཅེ་ན་འཁོར་བའི་རྒྱ་མཚོ་ལས། །བརྒལ་བར་འདོད་པའི་གྲུ་གཟིངས་བསྟན་པ་ཡིན། །དེ་ཡང་ལོག་པར་སྤྱད་ན་ཆུ་དབུས་སུ། །འཇིག་པས་ཕ་མཐར་ཕྱིན་པ་དཀའ་ཕྱིར་རོ། །དེ་སླད་རང་གཞན་དགོས་འདོད་འབྱུང་བའི་ཕྱིར། །ཀུན་མཁྱེན་ཡིད་བཞིན་ནོར་བུ་ལེན་འདོད་ན། །རིགས་ལམ་གཟེར་གྱིས་བཅོས་ལེགས་བྱས་པ་ཡི། །ཐོས་བསམ་སྒོམ་པའི་གྲུ་ལ་འཇུག་པར་རིགས། །སྡེ་བདུན་རབ་གསལ་ལེགས་བཤད་བསྙད་པ་ལས། །བྱུང་བའི་རྣམ་དཀར་དགེ་བས་ཉེར་མཚོན་ནས། །གཞན་ཡང་བདག་གི་ལུས་དང་ལོངས་སྤྱོད་དང་། །དུས་གསུམ་དགེ་བའི་དངོས་པོ་གཅིག་བསྡུས་ནས། །སངས་རྒྱས་ཀུན་གྱི་ཁྱབ་བདག་རྡོ་རྗེ་འཆང་། །གདུལ་བྱའི་དོན་དུ་སྐྱེ་བོའི་སྐུར་སྟོན་པ། །ཀུན་དགའ་བཟང་པོ་ལ་སོགས་འདྲེན་པ་མཆོག །བདེ་བར་གཤེགས་པའི་ཚོགས་ལ་དབུལ་བར་བགྱི། །དེ་ལྟར་ཕུལ་བའི་དགེ་ཚོགས་ཅི་མཆིས་དང་། །བརྩེ་ལྡན་བླ་མའི་ཐུགས་རྗེའི་ཉི་འོད་ཀྱིས། །མཁའ་མཉམ་འགྲོ་བའི་སྙིང་མུན་ཀུན་བསལ་ནས། །ཡང་དག་དོན་གྱིས་སྣང་བ་རྒྱས་པར་ཤོག །ཚད་མའི་དཀའ་བའི་གནས་རྣམ་པར་བཤད་པ་ཉི་མ། མེ་ལོང་། རྔ་སྒྲ་སྟེ་མིང་གི་རྣམ་གྲངས་གསུམ་དང་ལྡན་པ་འདི་ནི། དམ་ཆོས་སྨྲ་བའི་དབང་པོ་བྱམས་ཆེན་རབ་འབྱམས་པའི་གསུང་ལས། རིགས་པའི་གཞུང་ལུགས་ལ་ལེགས་པར་སྦྱངས་ཤིང་། ཁྱད་པར་དུ་མགོན་པོ་འཇམ་པའི་དབྱངས་ཀྱི་རྣམ་འཕྲུལ་དཔལ་ལྡན་ས་སྐྱ་པཎྜི་ཏ་ལ་གསོལ་ལ་བཏབ་ཅིང་། དེའི་གསུང་རབ་གསེར་གྱི་ཅོད་པཎ་ལྟར་བློ་གྲོས་ཀྱི་སྤྱི་བོར་བསྟེན་པས་ཡང་དག་རིགས་པའི་སྣང་བ་ཕྱོགས་མེད་དུ་རྒྱས་པ་ཤཱཀྱའི་དགེ་སློང་བསོད་ནམས་སེངྒེས་ལྕགས་མོ་ཡོས་ཀྱི་ལོ་ཆོ་འཕྲུལ་ཆེན་པོའི་སྐར་མ་རྒྱལ་གྱི་ཉི་མ་ལ་དགའ་བ་ཚལ་གྱི་དགོན་པར་སྦྱར་བའི་ཡི་གེ་པ་ནི་གཞོན་ནུ་རིགས་པ་བཟང་པོའོ།།  ༈  །།འདི་བསྒྲུབ་པ་ལས་བྱུང་བ་ཡི། །དགེ་བ་གང་དང་གང་ཐོབ་པ། །དེས་ནི་སྐྱེ་བོ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས། །བདེ་གཤེགས་ཤེས་རབ་མྱུར་ཐོབ་ཤོག །འགྲོ་བའི་སྡུག་བསྔལ་སྨན་གཅིག་པུ། །བདེ་བ་ཐམས་ཅད་འབྱུང་བའི་གནས། །བསྟན་པ་བརྙེད་དང་བཀུར་སྟི་དང་། །བཅས་ཏེ་ཡུན་རིང་གནས་གྱུར་ཅིག །དགེའོ། །དགེའོ། །དགེའོ།།  །། ༈ བལ་ཡུལ་མཆོད་རྟེན་ཉེ་འདབས་ནས་རྒྱལ་ཡོངས་ས་ཆེན་ཞེས་པ་ལས། སློབ་བུ་ཐ་ཤལ་པ་གུ་རུས་སྤེལ་བའོ།།

རྩོམ་སྒྲིག་པ། ཕར་ནང་དར་རྒྱས།
ནང་དོན་འདིའི་དཔར་དབང་རྒྱལ་ཡོངས་ས་ཆེན་དྲ་བར་ཡོད་པས་ཡོངས་རྫོགས་སམ་ཆ་ཤས་གང་ཞིག་ཆོག་མཆན་མེད་པར་རང་དགར་སུས་དགོལ་མི་ཆོག ། གལ་སྲིད་དགོལ་ན་ཡོང་ཁུངས་གསལ་པོ་དང་སྦྲེལ་ཐག་ངེས་པར་དུ་འགོད་དགོས།
དྲ་བའི་སྦྲེལ་ཐག www.gyalyongsachen.com

Be the first to comment

Leave a Reply

Your email address will not be published.


*